Saturday, February 4, 2017

ကန္ထရိုက္ တစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာဘို႔ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ မ်ား (Elements of Contracts)

Project Management - ကန္ထရိုက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ - Series 2- အပိုင္း 01
ေဆာက္လုပ္ေရး ပေရာဂ်က္ ကန္ထရိုက္ တစ္ခု တရားဝင္ ျဖစ္လာဘို႔ အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ရွိပါတယ္။

  1. Capacity / Competent Parties (အရည္အခ်င္း၊ လိုအပ္ခ်က္ ျပည့္မီျခင္း)
  2. Lawful ( Legal) Subject (တရားဥပေဒ၊ က်င့္ဝတ္ ေတြႏွင့္ ညီဘို႔။)
  3. Mutual Consent ( Meeting of Minds) (ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူဘို႔)
  4. Offer and Acceptance (အေပး အယူ။ ကမ္းလွမ္းမႈ ႏွင့္ လက္ခံမႈ)

ဒီေနရာ မွာ ရွင္းျပထားတဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြ က ယူအက္စ္ အတြက္ ဆိုေပမဲ့ အျခားႏိုင္ငံ ေတြ မွာ လည္း ဒီသေဘာမ်ိဳး ဆန္ဆန္ ရွိတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

Capacity / Competent Parties ( သတ္မွတ္အရည္အခ်င္း ႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္ ျပည့္မီျခင္း)
ပထမ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ေအာက္ မွာ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ ရွိပါတယ္။
  1. Ability ( or Compentency) : အရည္အခ်င္း (ဝါ) လိုအပ္ခ်က္ ျပည့္မီမႈ
  2. Legal Status: ဥပေဒ အရ အကာအကြယ္ ေပးျခင္းခံရတဲ့ အုပ္စု နဲ႔ ဥပေဒ အရ စဥ္းစားသင့္တဲ့ အခ်က္မ်ား
Ability (or) Competency : အရည္အခ်င္း (ဝါ) လိုအပ္ခ်က္ ျပည့္မီမႈ
ဒီ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ ညီဘို႔ ကန္ထရိုက္တာ ကို ဆန္းစစ္ ရမယ္ ဆိုရင္ Financial, Resources & Experiences ရယ္ လို႔ သံုးမ်ိဳးေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
. Financial: အလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ ေငြေၾကး အင္အား ေတာင့္တင္း မႈ (ဝါ) လည္ပတ္မႈ ရွိတယ္။ ဆိုလိုတာ က အလုပ္သမား၊ ဝန္ထမ္း ေတြ ကို ေရာ ေအာက္ခံ ကန္ထရိုက္တာ (သို႔) ပစၥည္းေရာင္း သူေတြ ကို ေရာ လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္း ေငြေပးေခ်ႏိုင္တယ္။ ဒီလို သမာသမတ္ ရွိတဲ့ အစဥ္အလာ လည္း ရွိတယ္။ . Resources: အလုပ္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကာယ၊ ဥာဏ၊ စီမံခန္႔ခြဲသူ၊ ပညာရွင္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ကြ်မ္းက်င္ လုပ္သား၊ ကြန္ျပဴတာ (လိုအပ္တဲ့ Application အပါအဝင္)၊ ရံုး၊ ေဆာက္လုပ္ေရး စက္ပစၥည္း ေတြ ရွိတယ္။ (သို႔) ရယူႏိုင္တယ္။ ပေရာဂ်က္ လိုအပ္ခ်က္ ကို ျဖည့္ဆီးေပးႏိုင္တယ္။ . Experiences / Project Records: အပ္မဲ့ အလုပ္ (သို႔) ပေရာဂ်က္ နဲ႔ ဆင္တူ တဲ့ ပေရာဂ်က္ ေတြ ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ဘူးတယ္။ . ကန္ထရိုက္တာ တစ္ေယာက္ လက္ထဲ အလုပ္မထည့္ခင္ အရည္အခ်င္း (လုပ္ႏိုင္၊ မလုပ္ႏိုင္) စစ္ရတာ က Private Projects ေတြ မွာ ဆိုရင္ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ ရဲ့ တာဝန္ တစ္ခုပါ။ Company Profile ေလာက္ နဲ႔ တင္ ေက်နပ္လို႔ မရပါဘူး။ ကိုယ္ေပးမဲ့ ပေရာဂ်က္ လို ပေရာဂ်က္မ်ိဳး တကယ္လုပ္ဘူးရဲ့ လား။ လုပ္ဘူးတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ မွ ဘယ္ေနရာ က ပါတာလဲ။ ( ဥပမာ ေဆာက္လုပ္ေရး အလုပ္ေပးမဲ့ ကန္ထရိုက္တာ က ဒီပေရာဂ်က္ မ်ိဳး ကို ပစၥည္းေပးသြင္း သူ အဆင့္ ပဲ လုပ္ဘူးတာ ကို Project Lists ထဲ မွာ ထည့္ျပခ်င္ ထည့္ျပႏိုင္ပါတယ္။) လုပ္ဘူးတယ္ ဆိုရင္ ဘယ္သူေတြ လုပ္ခဲ့တာလဲ။ ခု ဒီပေရာဂ်က္ ကို လုပ္မဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ က ဘယ္သူေတြ လည္း၊ သူတို႔ က ဒီတာဝန္ ကို ယူဘူးသလား။ အဲဒီ အလုပ္ ေတြမွာ ဒီကုမၸဏီ ရဲ့ Performance က ဘယ္လို အေျခအေန လဲ။ ဒီကုမၸဏီ ရဲ့ Safety Records က ဘယ္လို႔လဲ။ စသည္ျဖင့္ပါ။ တစ္ျပိဳင္တည္း မွာ ပဲ ကန္ထရိုက္ ပိုင္း နဲ႔ ေဆာက္လုပ္ေရး အပိုင္း က လည္း ကန္ထရိုက္တာ ရဲ့ ေငြေၾကးဆက္ဆံမႈ၊ လုပ္ႏိုင္ရည္ ေတြ ကို အကဲျဖတ္ရပါတယ္။ အလုပ္သမား ေတြ ကို လစာ မွန္မွန္ေပးရဲ့လား။ ပစၥည္းေရာင္းသူ ေတြ ကို ပံုမွန္ေငြရွင္းေပးေလ့ရွိသလား (သို႔) ေငြေၾကး အရႈတ္အရွင္း ဘာေတြ ရွိသလဲ။ ဘဏ္ေတြ က ေထာက္ခံမႈ၊ ပံ႔ပိုးမႈ (Bank Guarantee) ရွိမရွိ… ကုိယ္အလုပ္အပ္မဲ့ သူ ကုိ ကိုယ္ယံုၾကည္ဘို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ဒီအရႈတ္ထုပ္ က ကိုယ့္ဆီ ျပန္လည္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကန္ထရိုက္တာ ဆိုတာ ယံုၾကည္စိတ္ခ် ရတဲ့ ကန္ထရိုက္တာ ျဖစ္ဘို႔ အင္မတန္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ႏိုင္ငံ (သို႔) အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြ အေနနဲ႔ ကန္ထရိုက္တာ ေတြ ကို စနစ္တက် မွတ္ပံုတင္၊ အရည္အခ်င္းစိစစ္၊ အဆင့္ခြဲတဲ့ စနစ္ေတြ ကို က်င့္သံုးၾကပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာ အရည္အခ်င္း ဆိုတာ ကို အထက္ ကေန ေအာက္ေျခ အထိ ကြ်မ္းက်င္မႈ လိုအပ္ခ်က္ ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳ စူပါရွိတဲ့ ဆရာၾကီး တစ္ေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက ္ပါတာနဲ႔ တင္ ကုမၸဏီ အေတြ႕အၾကံဳ မရွိေတာင့္ စဥ္းစားမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္မ်ိဳး က တိုင္းျပည္ဘ႑ာသံုး ရတဲ့ Public Works Projects ေတြ မွာ လံုးဝ မသံုးသင့္ပါဘူး။ ေအာက္ေျခ လုပ္သား က အစ သူ႔အလုပ္ မွာ သူကြ်မ္းက်င္ ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဆရာၾကီး ဆိုသူ ေတြ က ေအာက္ေျခလုပ္သား ကို မ်က္လံုးေဒါက္ေထာက္ အျမဲတမ္း ၾကည့္ေနႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၾကည့္ေနရတယ္ ဆိုရင္ လည္း လုပ္ငန္းၿပီးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္း ကန္ထရိုက္တာ ေတြ အေတြ႕အၾကံဳ နည္းေသးရင္ ျပည္ပ က ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ကန္ထရိုက္တာ ေတြ ဖိတ္ေခၚသင့္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ ၾကီးေတြ ေတြ က Infrastructure အပိုင္း မွာ အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္ တာမို႔ စကာၤပူ အပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ဂ်ပန္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ ၾကီးေတြ ရဲ့ အခန္းက႑ မေသးတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အျခားတိုးတက္ တဲ့ ႏိုင္ငံက အရည္အေသြး ေကာင္းတဲ့ ကန္ထရိုက္ တာၾကီးေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စကာၤပူ BCA က ကန္ထရိုက္တာ ေတြ ကို ဘယ္လို စနစ္ နဲ႔ ထိန္းထားတယ္။ အမ်ိဳးအစား နဲ႔ အဆင့္အတန္း ကို ရွိတဲ့ ဘယ္လို႔ အရည္အခ်င္း ေတြကို အေျခခံၿပီး ဘယ္လို႔ အဆင့္ခြဲထားတယ္။ ကန္ထရိုက္တာ ေတြ အရည္အေသြး ပိုပိုတိုးတက္ လာေအာင္ ကြ်မ္းက်င္သင္တန္း ေတြ ဘယ္လိုဖြင့္ေပးထား တယ္ ဆိုတာ ကို ေရွ႕ပိုင္းမွာ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ၾကံဳတဲ့အခါ ဂ်ပန္ ကန္ထရိုက္တာၾကီးေတြ ဘာလို႔ ႏိုင္ငံတကာ ပေရာဂ်က္ (အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ) မွာ နာမည္ေကာင္း ရသလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Saturday, November 26, 2016

Construction Project Management

ေဆာက္လုပ္ေရး ပေရာဂ်က္ တစ္ခု ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ၿပီးဆံုး ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Construction Project Management လို႔ ေခၚတဲ့ ေဆာက္လုပ္ေရး ပေရာဂ်က္ စီမံခန္႔ခြဲ မႈ စနစ္ ေတြ က အေရးပါပါတယ္။
Construction Project Management ဒီလုို ေျပာလိုက္ရင္ Site ထဲက ကန္ထရိုက္တာ ေတြ ရဲ့ ပေရာဂ်က္ မန္ေနဂ်ာ လုပ္ရတဲ့ အလုပ္လို႔ပဲ ျမင္တဲ့သူ ေတြ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ပိုင္ရွင္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ကန္ထရိုက္တာ၊ ဆဗ္-ကန္ထရိုက္တာ၊ ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္း ေရာင္းသူ အပါအဝင္ အားလံုးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥ လို႔ ေျပာရင္ သေဘာတူခ်င္မွ တူၾကပါမယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ စနစ္ က ဆိုင္းဘုဒ္ မေထာင္ခင္ ပေဝသဏီ ကတည္းက၊ ပေရာဂ်က္ တစ္ခု စဘို႔ ရည္ရြယ္တဲ့ အေျခအေန၊ ျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ သံုးသပ္တဲ့ အေျခအေန က စလို႔ ဒီဇိုင္းလုပ္တာ၊ ေဆာက္လုပ္တာ အပါအဝင္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့ အခ်ိန္ ရဲ့ အလြန္ပိုင္း အထိ အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။

ဒီ ေခါင္းစဥ္ ရဲ့ ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ ကို ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္…

  1. Contract Administration (ကန္ထရိုက္ ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ)
  2. Cost Estimating (ကုန္က်စားရိတ္ ခန္႔မွန္းျခင္း)
  3. Planning & Scheduling (ၾကိဳတင္စဥ္းစား ျပင္ဆင္ျခင္း (ဝါ) လ်ာထားျခင္း ႏွင့္ အစီအစဥ္ေရးဆြဲျခင္း)
ရယ္လို႔ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီအပိုင္းေတြ မွာ သက္ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္ ပညာရွင္ေတြ ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ က အင္ဂ်င္နီယာ နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဘြဲ႕ရသူေတြ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီအပိုင္း မွာ လုပ္ေနတဲ့ သူေတြ က အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ ဆီ က အခ်က္အလက္ ကို မွီျငမ္း၊ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ နဲ႔ အတူူတြဲၿပီး လုပ္ရပါတယ္။
ဆိုလိုတာ က ဒီ အလုပ္ေတြ ရဲ့ အစိတ္အပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ လည္း ပူးတြဲ တာဝန္ယူ ရတာ ဆိုတာ သိေစခ်င္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ အေနနဲ႔ ပေရာဂ်က္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စနစ္ေတြ ကို အထိုက္အေလ်ာက္ နားလည္ ေနဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
တစ္ျပိဳင္တည္းမွာ ပဲ ပေရာဂ်က္ ေကာင္းတစ္ခု ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ၿပီးဆံုးသြားေအာင္ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ က ပဲ လုပ္သြားလို႔ မရတာ သတိျပဳဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ Team-work ေကာင္းဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သင့္ေတာ္တဲ့ ကြ်မ္းက်င္ ပညာရွင္၊ နည္းပညာ၊ လူအင္အား၊ စက္အင္အား၊ အေတြ႕အၾကံဳေတြ လိုအပ္ပါတယ္။
အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ေတြ မရွိတဲ့ ေနရာ မွာေတာင္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကန္ထရိုက္ စနစ္ေတြ မွာ အျငင္းပြားမႈ ေတြ၊ စည္းေဖာက္မႈေတြ၊ ျပႆနာ ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာ မျဖစ္ခ်င္ဘူး ဆိုေပမဲ့ ၾကိဳမျမင္ ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြ၊ မထင္မွတ္ပဲ ေျပာင္းလဲတဲ့ အေျခအေန ေတြ၊ ႏုတ္ကတိ နဲ႔ ကန္ထရိုက္ ထဲ မပါတာေတြ လုပ္ေပးရတာေတြ၊ လူေပါင္းစံု မို႔ နားမလည္ပဲ တလြဲလုပ္တာေတြ၊ မေတာ္တဆ မွားယြင္းတာေတြ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွားတာေတြ၊ ဆံုးရႈံးမႈ ေတြ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါ။ သေဘာမတူ တာေတြ ကို အခ်င္းခ်င္း ညွိႏိႈင္း လို႔ မရတဲ့ အခါ တရားစြဲ၊ အမႈျဖစ္ တရားရံုးေရာက္ ေတာ့တာပါပဲ။ ဥပေဒ အရ ၾကည့္ရင္လည္း တရားခြင္ မွာ အမႈအေထြေထြ မၾကာခန ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအေျခအေန ကို အင္မတန္ စည္းကမ္းၾကီး၊ စနစ္ က်တဲ့ စ လံုး နဲ႔ ယူအက္စ္ မွာေတာင္ မၾကာခန ေတြ႕ရပါတယ္။
စလံုးက ကုမၸဏီၾကီးေတြ မွာ Legal Department ရွိေလ့ရွိသလို၊ ယူအက္စ္ ကုမၸဏီၾကီးေတြ မွာ Legal Department ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ ျဖစ္လာႏိုင္မဲ့ အျငင္းပြားမႈ တရားတေဘာင္ ေတြ ကို ေရွာင္ႏိုင္ေအာင္ (သို႔) ခံခဲ့ရဘူးတဲ့ အမွားထပ္မခံ ရေအာင္ ဥပေဒ ပညာရွင္ ေတြ ရဲ့ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ ရွိရပါတယ္။
ကန္ထရိုက္ နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ေတြ က သိမ္ေမြ႕ပါတယ္။ အေျခအေန ေပၚမူတည္ၿပီး ေလွနံဒါးထစ္ လုပ္လို႔ မရတဲ့ အေျခအေန ေတြ လည္း အမ်ားၾကီးပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူ႔စည္း၊ ကိုယ့္စည္း၊ သူ႔တာဝန္၊ ကိုယ့္တာဝန္၊ သူ႔ရပိုင္ခြင့္၊ ကိုယ့္ရပိုင္ခြင့္၊ သူ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ကိုယ့္လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတာ ေတြ ကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ ေနဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ေတြ ရွိဘို႔ လိုအပ္သလို တရားဥပေဒ နဲ႔ ဥပေဒ အရ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္မႈ၊ အျပစ္ေပးမႈ ေတြ လည္း ရွိဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
စည္းစနစ္ က်တဲ့ ကန္ထရိုက္တာ လိုင္စင္၊ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေတြ လည္း ရွိဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ပါတ္မွာ Contract Administration နဲ႔ ဆက္လက္ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Wednesday, November 23, 2016

အရည္အေသြး သတ္မွတ္ခ်က္ (သို႔) Specifications

...... အၾကမ္းေရးလက္စ
ႏိုင္ငံတကာ ေဆာက္လုပ္ေရး ပေရာဂ်က္ ေတြ မွာ ဒီဇိုင္းလုပ္ရင္ ျဖစ္ျဖစ္၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ျဖစ္ျဖစ္ Follow Spec ဒါမွမဟုတ္ Check Spec ဆိုတဲ့ စကားလံုး ကို မၾကာခန ၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဒီစာစု မွာ။

  • Spec ဆိုတာ ဘာလဲ။
  • Spec ကို ဘယ္လို ေရးသားၾကသလဲ။
  • မာစတာ Spec ဆိုတာ ဘာလဲ။
  • Client's Specs
  • Public Works Specs
  • Industrial Project Specs / Piping Material Specs
စတာ ေတြ ကို မိတ္ဆက္ ေဆြးေႏြးေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပေရာဂ်က္ တစ္ခု ရဲ့ ရလာမဲ့ ရလဒ္ ေကာင္း Quality ကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔၊ ပစၥည္းမွန္ သံုးဘို႔၊ လက္ရာမွန္ဘို႔ (သို႔) စနစ္တက် တပ္ဆင္ေစဘို႔ အတြက္ Specifications ေတြ က အေရးပါပါတယ္။ အင္ဂ်င္နီယာ (ဒီဇိုင္း အင္ဂ်င္နီယာ) တစ္ေယာက္ ရဲ့ အဓိက တာဝန္ မွာ လည္း Specifications ေတြ ကို ေရသားရတာ က တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာက္လုပ္ေရး ကန္ထရိုက္ ( Construction Contract) တစ္ခု ရဲ့ Scope of Work လို႔ေခၚတဲ့ ပါဝင္တဲ့ အလုပ္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ ေတြ ကို ေရေရရာရာ သတ္မွတ္ ကန္႔သတ္ ေပးႏိုင္ဘို႔ ရာ အပိုင္း ႏွစ္ပိုင္း လိုအပ္ပါတယ္။
  1. Specifications : စပက္ (ဝါ) စာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ အရည္အေသြး အဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား
  2. Drawings ( ေရးဆြဲထားေသာ ဒီဇိုင္းပံုမ်ား plans ( or) blueprints ဟုလည္း ေခၚဆိုေလ့ ရွိပါတယ္။)

Drawings နဲ႔ Spec က တစ္ခု နဲ႔ တစ္ခု အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲလည္း ျပဳ၊ အေထာက္အပံ့ လည္း ေပးပါတယ္။ တရုတ္ ယင္-ယန္ စက္ဝိုင္း လိုပါပဲ။ Drawings နဲ႔ ေရးဆြဲ ျပဘို႔ မလြယ္တဲ့ အရည္အေသြး ေတြ ကို မွာ Spec မွာ ေရးသားလို႔ ရသလို မွာ Spec ေရးသားဘို႔ မလြယ္တဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြ ကို Drawings ေတြ နဲ႔ ေရးဆြဲ ျပရပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ Drawings ထဲမွာ ပဲ လိုခ်င္တဲ့ Spec ေတြ မွတ္ခ်က္ အေန နဲ႔ ထည့္သြင္းၿပီး ေပးတာလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။
အင္ဂ်င္နီယာေတြ အေန နဲ႔ Drawings ေတြ အတြက္ Designers ေတြ ကို အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိ မ်က္ႏွာ လႊဲေပးထားလို႔ ရေကာင္း ရနိုင္ေပမဲ့ Specifications ေတြ ကို ေတာ့ ကိုယ္တိုင္ ျပင္ဆင္္ရေလ့ရွိပါတယ္။ Client လိုအပ္တာ နဲ႔ က တတ္ႏိုင္တာ၊ Quality, Performance & Cost တကယ္ ျဖစ္သင့္တာေတြ ကို စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ျပီး ကုဒ္ေတြ က အနည္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ ေပၚ ထည့္ေပါင္း ျပီး ျပင္ဆင္ ရပါတယ္။ (အထူးသျဖင့္ Industrial Projects ေတြမွာ ပိုသိသာပါတယ္။) Specifications ဆိုတာ ျပဳစုသူ အင္ဂ်င္နီယာ ရဲ့ ကြ်မ္းက်င္မႈ အဆင့္ ကို ျပသတဲ့ စာစု လို႔ လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ေဆာက္လုပ္ေရး သံုး ပစၥည္းေတြ ရဲ့ အရည္အေသြး Material Quality က အင္မတန္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္ခု ပါ။ ဒီ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ အညီ အရည္အေသြးေတြ ကို ထိန္းႏို္င္ဘို႔ Building Codes, Standards, Code of Practices ေတြ မွာ အနည္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ေတြ ကို ျပဌာန္း ေပးထားေလ့ရွိပါတယ္။ ပေရာဂ်က္ အလိုက္၊ ပိုင္ရွင္ နဲ႔ ဗိသုကာ၊ အင္ဂ်င္နီယာ ပညာရွင္ ေတြကလည္း ကိုယ္ ဒီဇိုင္း အတိုင္း အရည္အေသြး လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို ရေစဘို႔ အတြက္ Specifications ေတြ ေရးသား သတ္မွတ္ ၾကရ ျပန္ပါတယ္။

Specifications ဆိုတာ ဘာလဲ။
အရည္အေသြး နဲ႔ စံႏႈန္း လိုအပ္ခ်က္ (သို႔) သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြ ကို ေရးသားထားတဲ့ Documents ေတြပါလို႔ ေျဖရပါမယ္။ ပေရာဂ်က္ တစ္ခုမွာ Drawings ကလြဲရင္ က်န္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း အားလံုးနည္းပါး ကို သိမ္းၾကံဳးေခၚတယ္ လို႔ လဲ ဆိုခ်င္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
  • Invitation to Bid
  • Instruction to Bidders
  • General Conditions
  • Supplementary Conditions
  • Bid Proposal Form
  • Bid Bond Form
  • Contract Bond Form
  • List of Prevailing Wages
  • Technical Specifications

Specification ဆိုတာ ကို ဒီလို အေထြေထြ ကို ေရးသားမွာ မဟုတ္ပဲ ပေရာဂ်က္ အရည္အေသြး ကို ထိန္းဘို႔ လိုအပ္တဲ့ အဓိက လိုအပ္တဲ့ Technical Specifications ေတြ အေၾကာင္း ကုိပဲ ေဆြးေႏြးတင္ျပေပးသြား မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ Spec လို႔ ေရးလိုက္ရင္ Technical Specification ကိုသာ ဆိုလို ေၾကာင္း အင္ယာ လို႔ ဆိုရင္ လည္း ဒီဇို္င္း အင္ဂ်င္နီယာ ( Design Engineer / Consultant ) ကို ဆိုလို ေၾကာင္း စာဖတ္သူ ကို အသိေပးထား ပါရေစ။

ဥပမာ ေျမေအာက္ထပ္ တစ္ခု ကို ေဆာက္လုပ္ဘို႔ အတြက္ အရြယ္အစား၊ ေတာင္ေျမာက္၊ အဝင္လမ္း နဲ႔ ေဘးပတ္ဝန္း က်င္ ကို ျပတဲ့ အခါ၊ Drawings ေတြ က ဘယ္လို ေဆာက္လုပ္ရမယ္ ဆိုတာ ကို ျပလို႔ ရေပမဲ့ ဘယ္လို အရည္အေသြး ကို ထိန္းရမယ္ ဆိုတာ ကို ျပဘို႔ အတြက္ Spec ေတြ ကို သံုးရပါတယ္။ ေျမေအာက္ အစိုဓာတ္ ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဘို႔ သံုးတဲ့ ပစၥည္း ေတြ ရဲ့ အရည္အေသြး၊ သံုးမဲ့ ကြန္ကရိ ခံႏိုင္ရည္ အရည္အေသြး (ဘိလပ္ေျမ၊ သဲ၊ ေက်ာက္၊ ေက်ာက္စရစ္၊)။ လက္ရာ၊ ေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ေျမေအာက္ပိုက္၊ ပိုက္ပစၥည္း Back filling / Compaction လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို Spec နဲ႔ ျပေလ့ရွိပါတယ္။
အေျခခံ အားျဖင့္ ကြဲလြဲမႈ ေတြ ရွိေနရင္ Spec က Drawings ထက္ အေရးပါတယ္၊ Spec ကို ဦးစားေပးရမယ္ လို႔ ဆိုေပမဲ့ အခ်ိဳ႕ေနရာေတြ မွာ ပိုၿပီး Stringent ျဖစ္တဲ့ အရာ (သို႔) အရည္အေသြး ပိုမို ေကာင္းမြန္တဲ့ ဘက္ ကို လိုက္နာရမယ္ လို႔ သတ္မွတ္တာမ်ိဳးလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ မွာ ေတာ့ အာခီတက္ခ္ (သို႔) အင္ယာ က ရွင္းေပးရမယ္ လို႔ သတ္မွတ္ တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။

Technical Specifications ေတြ အေၾကာင္း ကို ဆက္ပါမယ္။
Technical Specifications: Spec တစ္ခုမွာ ပစၥည္း နဲ႔ လက္ရာ ဆိုၿပီး အဓိက ႏွစ္ပိုင္း ကို ေရးသားေပးရပါတယ္။
  1. Material : သံုးစြဲ မဲ့ ပစၥည္း ေတြ ရဲ့ အမ်ိဳးအစား နဲ႔ အရည္အေသြး Type and Quality of Materials, Standards
  2. Execution : တပ္ဆင္ ေဆာက္လုပ္ တဲ့ အခါ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြး - Quality of Workmanship, Performance Testing, etc.
လိုခ်င္တဲ့ စံခ်ိန္မီ အရည္အေသြး ရေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ရမယ္၊ ဆန္းစစ္ ရမယ္၊ စစ္ေဆးစမ္းသပ္ရမယ္၊ ထိန္းသိမ္းရမယ္။ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ကို သတ္မွတ္ထည့္သြင္း ေပးရပါတယ္။
ဒီလို ေရးတဲ့ အခါ သံုးပို္င္းခြဲေရးတဲ့ "the 3-Part Format" ကို သံုးၿပီး ေရးလို႔ ရပါတယ္။
  • Part 1: General
  • Part 2: Products
  • Part 3: Execution
ေရးတဲ့ အခါ ေရးနည္း ကို ေလးမ်ိဳး ခြဲၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။
  1. Descriptive Specs:
  2. ဘယ္လို လုပ္ရမယ္ ဆိုတာ ကို တစ္ဆင့္ခ်င္း အေသးစိတ္ သတ္မွတ္ ေရးထားတာပါ။
    ဥပမာ၊ ကြန္ကရိ ရဲ့ ခံနိုင္ရည္ ( concrete strength e.g., 3000 psi) ကို ထည့္သြင္း သတ္မွတ္ ျခင္းမရွိပဲ၊ ဘိလပ္ေျမ၊ သဲ၊ ေက်ာက္၊ ေရ ဘယ္အခ်ိဳး နဲ႔ စပ္၊ ဘယ္လိုေမႊ၊ ဘယ္လို ေလာင္း လို႔ အေသးစိတ္ သတ္မွတ္ေပးတဲ့ ပံုစံပါ။
    ဒီလို သတ္မွတ္ရင္ ရလာမဲ့ ရလဒ္ အရည္အေသြး က သတ္မွတ္ေပးတဲ့ ဒီဇိုင္နာ မွာ တာဝန္ ရွိပါတယ္။ သတ္မွတ္တဲ့ ပစၥည္း သံုးတယ္၊ ေျပာတဲ့ အတိုင္း လုပ္တယ္၊ ေပါင္ ၆၀၀၀ မခံဘဲ ေပါင္ ၃၀၀၀ ပဲ ခံႏိုင္ရည္ ရတယ္ ဆိုရင္ လည္း ကန္ထရိုက္ တာဝန္ မဟုတ္၊ ဒီဇိုင္နာ တာဝန္ ပဲ ျဖစ္တယ္။
    ဒီနည္း ကို နည္းပညာ မမီတဲ့ ေဒသ ေတြ မွာ စံ ဆို တာ မသိတဲ့ ကန္ထရိုက္တာ ကို သံုးရမယ္ သံုးဘို႔ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ အမ်ားလုပ္ေနက် မဟုတ္ ဒီဇိုင္နာ က ပဲ ကြ်မ္းက်င္ တဲ့ နည္း ပညာ ကို သံုးမယ္ ဆိုရင္ လည္း ဒီနည္း က ေကာင္းမြန္ပါတယ္။

  3. Reference specs
  4. စံခ်ိန္ စံညြန္းမ်ားကို မီွျငမ္းျခင္း အမ်ားလက္ခံ တဲ့ ASTM, ASME, ANSI, BS စတဲ့ စံညြန္းေတြ ကို ညႊန္းတာပါ။
    ဥပမာ - Building Code လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို ျဖည့္ဘို႔ ျဖစ္တာမို႔ Building Codes ေတြ နဲ႔ ညီရင္ေတာ္ၿပီ ဆိုတာ မ်ိဳး က လည္း မွီျငမ္း စပက္ အမ်ိဳးအစား ပါ။
    ဒီေနရာ မွာ ညႊန္းတဲ့ စံ အနိမ့္ဆံုး လက္ခံႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြး ျဖစ္ေနႏိုင္တာ ကို လည္း သတိမူ ရပါမယ္။ အဲဒီ အရည္အေသြး နဲ႔ ကိုယ့္ ပေရာဂ်က္ သင့္ေတာ္၊ မေတာ္ ဆိုတာ ကို သိဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

  5. Proprietary specs
  6. Manufacturer, Brand, Model ေတြ ကို သတ္မွတ္ ထားတာပါ။ ဒီတံဆိပ္၊ ဒီေမာ္ဒယ္၊ ကို ပဲ လက္ခံမယ္ ဆိုတဲ့ ပံုစံပါ။
    အထူးသျဖင့္ လည္ပတ္ေနတဲ့ စက္ရံု ေတြ မွာ ဒီအခ်က္ က အသံုးတဲ့ ပါတယ္။
    စက္ရံု က အင္ယာ၊ ပညာရွင္ ေတြ၊ ကြ်မ္းက်င္ လုပ္သား ေတြ အတြက္ သံုးေနက်
    မ်ိဳးတူ တာပဲ သံုးမယ္။ ဒါေတြ က ေတြ႔ဘူးၿပီးသား၊ သိၿပီးသား၊ ရင္းႏွီးၿပီးသား၊ ေခါင္းမစား၊ အလုပ္မရႈတ္ဘူး။ Maintenance လုပ္တဲ့ သူေတြ အတြက္ လည္း လြယ္တယ္။ အသစ္ေတြ ကို ေလ့လာစရာ မလိုဘူး။ Spare Parts ေတြ အတြက္ လည္း ဇယားမရႈတ္ဘူး။ စသည္ ျဖင့္ေပါ့ေလ။
    ဒီအခ်က္ ကို ပေရာဂ်က္ အသစ္မွာ သံုးတဲ့ အခါ အားနည္း ခ်က္ က အျပိဳင္မရွိ ေတာ့ ေစ်းဆစ္ဘို႔ ခက္တာပါ။ ကန္ထရိုက္ တာ မွာ လည္း အခက္အခဲ အခ်ိဳ႕ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ နဲ႔ မရင္းႏွီးတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ဆီ က ဝယ္ရတာ တို႔ လိုမ်ိဳးပါ။

    အေကာင္းအဆိုး က ေတာ့ ဘယ္နည္း မွာ မဆို ရွိေနတာပါပဲ။
    ဒီနည္းမွာ ေရြးစရာ မရွိ၊ တစ္မ်ိဳးထဲ သတ္မွတ္ ရင္ Close ( No Substitution) လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ျပီး အျခားတစ္ခု အစားထိုး ႏိုင္ဘို႔ အခြင့္အေရး ေပးထားရင္ ေတာ့ Substitution Allowed လို႔ သတ္မွတ္ေပးလို႔ ရပါတယ္။

  7. Performance specs
  8. ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ ဆိုတာ ေျပာတာ မဟုတ္ပဲ ဘယ္လို စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ရမယ္ ဆိုတာ ကို သတ္မွတ္တာပါ။ ဥပမာ။ ။
    Concrete Strength က ဘယ္စံႏႈန္း အရ ဘယ္ေလာက္လိုခ်င္တယ္။
    Air Handling Unit တစ္ခု ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္ မွာ ဘယ္ Temperature / Humidity ကို ရခ်င္တယ္။ စသည္ျဖင့္
ဒီေလးမ်ိဳး ကို သင့္ေတာ္သလို သင့္ေတာ္သလို ေရာေမႊၿပီး ေရးလို႔ လည္း ရပါတယ္။
အခု မာစတာ စပက္ ေတြ အေၾကာင္း ကို ဆက္ၿပီး မိတ္ဆက္ေပးသြားမွာပါ။

MASTER SPEC / STANDARD SPECS
မာစတာ စပက္ ဆို တာ က ပစၥည္း တစ္မ်ိဳးခ်င္း အတြက္ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြး၊ သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြ ကို စုေပါင္း ထည့္သြင္းၿပီး ေရးထားတာပါ။
အင္ဂ်င္နီယာ ကို ကိုယ့္ပေရာ ဂ်က္ အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ အပိုင္း ကို ယူ၊ မသင့္ေတာ္တဲ့ အပိုင္း ကို ဖ်က္ၿပီး ျပန္ေရးလို႔ ရႏိုင္ဘို႔ အတြက္ စနစ္တက် အစီအစဥ္ ခ် ၾကိဳတင္ ေရးသားထားတဲ့ စပက္ေတြပါ။ မာစတာ စပက္ ကို အေျခခံၿပီး ပေရာဂ်က္ ေပၚ မူတည္ၿပီး ျပန္လည္ တည္းျဖတ္ေရးသားလို႔ ရပါတယ္။
ယူအက္စ္ က Master Spec မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ ပံုစံ က ေတာ့ The Construction Specifications Institute ( CSI) format ပံုစံပါ။ Master Format လို႔ ေခၚပါတယ္။ 1948 မွာ စခဲ့တဲ့ CSI က 1963 မွာ CSI-16 ဆိုၿပီး အခန္း ဆယ့္ေျခာက္ခန္း ခြဲတဲ့ ပံုစံ နဲ႔ စခဲ့ရာက 2004 မွာ အခု CSI-50 format ကုိ ေျပာင္းလဲ ေရာက္ရွိသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္ CSI-16 ပံုစံ ကေတာ့
Division 01 General Requirements (အေထြေထြ)
Division 02 Site Construction (ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္)
Division 03 Concrete (ကြန္ကရိ)
Division 04 Masonry (အုတ္နံရံ၊ အုတ္စီ၊)
Division 05 Metals (သထၱဳ)
Division 06 Wood and Plastics (သစ္သား နဲ႔ ပလတ္စတစ္)
Division 07 Thermal and Moisture Protection (အပူ နဲ႔ ေရေငြ႕ ကာကြယ္မႈ)
Division 08 Doors and Windows (တံခါး ႏွင့္ ျပဴတင္း)
Division 09 Finishes (အေခ်ာ ကိုင္ျခင္း၊ အေခ်ာသတ္ ျခင္း)
Division 10 Specialties (စပါယ္ရွယ္ ပစၥည္းမ်ား)
Division 11 Equipment (စက္ပစၥည္း မ်ား)
Division 12 Furnishings (ပရိေဘာဂ)
Division 13 Special Construction (စပါယ္ရွယ္ ေဆာက္လုပ္၊ တတ္ဆင္မႈ)
Division 14 Conveying Systems (သယ္ေဆာင္မႈ စနစ္၊ ဓါတ္ေလွကား၊ စက္ေလွကား)
Division 15 Mechanical
Division 16 Electrical

ခုလက္ရွိ CSI-50 Format ကိုေတာ့ ေအာက္က လင့္ခ္ မွာ သြားၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။
http://www.csinet.org/Home-Page-Category/formats/masterformat/MasterFormat-2016-Numbers-Titles.pdf

ဒီ Format ကို အေျခခံ ၿပီး မာစတာ စပက္ေတြ ကို ထင္ရွားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း အခ်ိဳက ေရးသားျဖန္႔ ေဝ ၾကပါတယ္။
AIA ( The American Institute of Architects) အသိအမွတ္ျပဳ Master Spec မွာ ပေရာဂ်က္ အၾကီး အေသးနဲ႔ သံုးမဲ့ သူရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ကို လိုက္လို႔ မာစတာ စပက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကို ရႏိုင္ပါတယ္။
http://www.arcomnet.com/masterspec

ဒီအထဲမွာ ရႏိုင္တဲ့ မာစတာ စပက္ ေတြ ရဲ့ ေခါင္းစဥ္ ေတြ ကို Table of Content ေအာက္မွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရး မွာ သံုးေလ့ရွိ တဲ့ Archi, Civil, Structural, Mechanical & Electrical ပစၥည္း အမ်ိဳးအစား အစံု သာမက ကန္ထရိုက္ စာခ်ဳပ္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ေတြ၊ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမွာ သံုးတဲ့ Form ေတြ ကိုပါေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ေရး ကန္ထရိုက္ တစ္ခု လံုး အတြက္ ၿပီးျပည့္စံု တဲ့ Spec လို႔ေျပာလို႔ ရပါတယ္။
"http://arcomnet.com/sites/default/files/pdf/masterspec/toc/MasterSpec%20Consolidated%20TOC.pdf"

စက္ရံု ပေရာဂ်က္ ပိုင္း ကန္ထရိုက္ အတြက္ က ေတာ့ AIA အစား Engineers Joint Contract Documents Committee ( EJCDC) ကိုမွီျငမ္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ EJCDC အပိုင္း ကို ေနာက္ၾကံဳတဲ့ အခါ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။ စကားခ်ပ္…

Format ကေတာ့ CSI format ပါ။ ပါဝင္တဲ့ စာသားမွာ က အက်ဥ္းအက်ယ္၊ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ခြဲေပးတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ပံုစံ အမ်ိဳးအစား ခြဲတာေတြ ကို နမူနာ ၾကည့္ခ်င္ MasterSpec Library Comparative Table ေတြ ကို ေအာက္က လင့္ခ္ မွာ ေပးထားပါတယ္။
"http://www.arcomnet.com/masterspec/table-contents-and-sample-sections"

ဒီေနရာ မွာ မာစတာ စပက္ Text ( Word) files ေတြ သာမက ဒီအခ်က္အလက္ ေတြ ကို အေျခခံ ၿပီး အလြယ္တကူ သံုးလို႔ ရမဲ့ Spec Editor ေတြ ျဖစ္တဲ့ MasterWorks နဲ႔ SpecBuilder ေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလို Editor Program ေတြ ကို သံုးရင္ အေမးအေျဖ ေပၚမူတည္ၿပီး လိုတဲ့ အပိုင္းကို ခြဲထုတ္ေပးသြား တာမို႔ ေရးရတာ ပိုၿပီး ရွင္းလင္း လြယ္ကူေစပါတယ္။
ဒီလို ဆိုရင္ မာစတာ စပက္ ကို သံုးၿပီး ပေရာဂ်က္ စပက္ ကို လြယ္လြယ္ေရးလို႔ ရတယ္ လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ စနစ္ လည္း က်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပန္လည္ တည္းျဖတ္ ေရးတဲ့ သူ က လုပ္ငန္း အေတြ႕အၾကံဳ ရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ျဖစ္မွ Project Spec ေကာင္းေကာင္းရမွာပါ။ ဒီအတိုင္း ကူးခ် ရင္ အသံုးမက် ပါဘူး။ မလိုတဲ့ အပိုင္း၊ ဖ်က္ရမဲ့ အပိုင္း ကို သိရပါမယ္။ ျပင္ရမဲ့ အပိုင္း ကို လည္း သိရပါမယ္။ ဆက္စပ္ခ်က္ ကို လည္း သိရပါမယ္။ အပိုမပါ က်စ္က်စ္လစ္လစ္ နဲ႔ လိုရင္းေရာက္ဘို႔ လည္း ဂရုျပဳရပါမယ္။ မလိုတဲ့ အပိုင္းေတြ ပါလာရင္ ကန္ထရိုက္တာ တင္မက ပတ္သက္ရာ လူအားလံုး ကို ေတြေဝ သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
စာေရးသူ အေတြ႕အၾကံဳ အရ မာစတာ စပက္ ကို ဒီ အတိုင္း ကူးခ်ထားတဲ့ စပက္ေတြ ကို Review လုပ္ရတာ အင္မတန္ စိတ္ပ်က္ဘို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ပေရာဂ်က္ နဲ႔ မအပ္စပ္ တဲ့ အပိုင္းေတြ၊ ပစၥည္းေရြးတဲ့ အခါ ေရွ႕ေနာက္ မညီတာေတြ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါ။ ေနာက္ဆံုး Specification ကို Project Specific ေရးေပးဘို႔ ဖိအားေပးရပါတယ္။
လုပ္ငန္း နဲ႔ ပေရာဂ်က္ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို ေသခ်ာ နားမလည္ ဘဲ ကူးခ် မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မာစတာ စပက္ က အသံုးမဝင္ေတာ့ပါဘူး။
Consultant / Engineering Firms ထပ္ခါထပ္ခါ လုပ္ရတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ မ်ားလာတဲ့ ပစၥည္း နဲ႔ လက္ရာ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ တည္းျဖတ္ ေရးသားရင္ ကိုယ္ပိုင္ မာစတာ စပက္ ေတြ ပိုင္ဆိုင္လာၾကပါတယ္။ စလံုး က Consultant Firms အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ လည္း ကိုယ္ပိုင္ မာစတာ စပက္ ေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။

အခု လာမဲ့ အပိုင္း (၄) မွာေတာ့ ပိုင္ရွင္ စပက္ ေတြ၊ အေၾကာင္း ကို မိတ္ဆက္ေပးသြားပါမယ္။

Client’s Spec
အခ်ိဳ႕ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ အထူးသျဖင့္ Petro-Chemical, Chemical ကုမၸဏီ ၾကီးေတြ မွာ ကိုယ္ပိုင္ Specifications ေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီလို အေျခအေန မွာ ဒီဇိုင္း အင္ဂ်င္နီယာ အေနနဲ႔ Client Spec ကို ဦးစားေပး ၾကည့္ရပါတယ္။Client Spec ရွိရင္ လည္း ေသခ်ာ တစ္ေၾကာင္းခ်င္း ဖတ္ၿပီး ျပင္သင့္တယ္ ထင္တာ ေတြ ကို Client နဲ႔ ညွိၿပီး ျပင္ရတာ မ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ မျပင္ဘဲ သံုးလို႔ ရရင္ေတာ့ အလုပ္ရႈတ္ သက္သာပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ Client ေတြ က သူတို႔ Spec ကို ျပင္ဘို႔ အင္မတန္ ဝန္ေလးပါတယ္။ Spec Deviation အတြက္ အဆင့္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္ရပါတယ္။
ဒီစပက္ေတြ က သူတို႔ရဲ့ လုပ္ငန္း အေတြ႕အၾကံဳ ေတြ ကို အေျခခံ ၿပီး သူတို႔ လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္း အထပ္ထပ္ မြမ္းမံ တည္းျဖတ္ထားတဲ့ စပက္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ Confidential Spec ေတြ ျဖစ္တာ မို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ထဲမွာေတာင္ မဆိုင္သူ လည္း ၾကည့္ခြင့္ မရွိပါဘူး။

ကန္ထရိုက္တာ ရဲ့ Spec Deviations အေကာင္း အဆိုး
ကန္ထရိုက္တာ ဆီက လာမဲ့ Spec Deviations မွာ ေတာ့ ကန္ထရိုက္တာ က စပက္မွာ ဒါေလးကို ေျဖေလ်ာ့ေပးရင္ ေတာ့ ေစ်းေလွ်ာ႔ေပးမယ္။ ဒါေလးကို ေလွ်ာ့ေပးရင္ အခ်ိန္တိုသြားမယ္။ စသည္ျဖင့္ လာႏိုင္ပါတယ္။ ကန္ထရိုက္တာ က ပစၥည္းေတြ ရဲ့ ေစ်းကြက္ နဲ႔ လုပ္ငန္း ကြ်မ္းက်င္မႈ (စီးပြားေရး အရ အျမတ္က်န္မႈ) မွာ အေတြ႕အၾကံဳ ပိုရင့္တာမ်ိဳး ရွိတတ္ပါတယ္။ ေသခ်ာ ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္း တတ္ရင္ ပိုင္ရွင္၊ အင္ယာ နဲ႔ ကန္ထရိုက္တာ အားလံုး အက်ိဳးရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာ အင္ဂ်င္နီယာ က ကိုယ့္ စပက္ ကိုေရာ ကန္ထရိုက္တာ တင္တဲ့ အဆို ကို ေသခ်ာ နားလည္ေနဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လည္း Spec ေရးတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ က လုပ္ငန္းအေၾကာင္း ေသခ်ာ နားလည္ဘို႔၊ လိုခ်င္တဲ့ အရည္အေသြး ကို သိေနဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ မလိုအပ္ပဲ စပက္ျမွင့္ထားရင္ အင္ယာ၊ ပိုင္ရွင္ အေထာင္းခံရပါမယ္။ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြး မရႏိုင္ရင္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ ေတြ က လည္း ကိုယ့္တာဝန္ ျဖစ္မွာပါ။ ကုဒ္နဲ႔ အနိမ့္ဆံုး စပက္ေအာက္ ေရာက္ရင္ အင္ယာ မွာ ဥပေဒ အရ တာဝန္ ျဖစ္ပါမယ္။ မလည္မဝယ္ နဲ႔ သူမ်ားေယာင္တိုင္း ေယာင္ရင္ ပဲ ျဖစ္ေစ၊ နားလည္ေအာင္ မက်ိဳးစားပဲ ဘုကန္႔လန္႔ လုပ္ရင္ ပဲ ျဖစ္ေစ၊ အစြန္းႏွစ္ဘက္ က ေန မေရွာင္ႏိုင္ရင္ ေရရွည္မွာ ေအာင္ျမင္ဘို႔ မလြယ္ပါဘူး။


အပိုင္း (၅) မွာေတာ့ အမ်ားနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ Public Works စပက္ ေတြ၊ အေၾကာင္း ကို မိတ္ဆက္ေပးသြားပါမယ္။

Public Works Specs:
Public လို႔ေခၚတဲ့ ပေရာဂ်က္ အမ်ားစု မွာ Standards Specifications ေတြ ရွိပါတယ္။ ျပည္နယ္ လမ္း တံတား ေဆာက္လုပ္ေရး မွာ လမ္းတံတား နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ စံေတြ။ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု၊ တကၠသိုလ္ ေတြ မွာ ေဆာက္လုပ္ေရး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ Standard Specificaiton / Master Specification ေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ လမ္းတံတား ဆိုင္ရာ ဌာန ေတြ မွာ လည္း ဒီလို Standard Specification ေတြ နဲ႔ Standard Drawings ရွိေလ့ ရွိပါတယ္။ စကာၤပူ က PUB မွာလည္း လက္ခံႏိုင္တဲ့ ပိုက္ပစၥည္း အရည္အေသြး သတ္မွတ္ခ်က္ စပက္ေတြ ရွိပါတယ္။ အျခားအစိုးရ ဌာန ေတြ မွာ လည္း ေဆာက္လုပ္ေရးဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္း သတ္မွတ္ခ်က္ စပက္ေတြ ရွိပါတယ္။ (ကုဒ္ ကို ဆိုလိုရင္း မဟုတ္ပါ။ ဌာန တြင္းဆိုင္ရာ ေဆာက္လုပ္ေရး Specificaitons မ်ားကို ဆိုလိုပါတယ္။) ဒီေနရာ မွာ အေမရိက က စာသင္ေက်ာင္း ေတြ က စပက္ ကို အလြန္ အေရးထား တဲ့ အေၾကာင္း ကို သတိမူ ေစခ်င္ပါတယ္။ အေမရိက ဆိုတာ ကေလး ေတြကို အင္မတန္ ဦးစားေပး၊ အကာအကြယ္ ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ တက္ခ္ဆက္ မွာ ပီအီးစနစ္ ျဖစ္လာတာ လည္း စာသင္ေက်ာင္း မွာ ကေလးေတြ မေတာ္တဆ ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ရာ က စပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္း ကို ေတြ႕ရလူ ဝင္ေဆာက္လို႔ မရသလို ထင္သလို ဒီဇိုင္း လုပ္လို႔ လည္း မရပါဘူး။
စာသင္ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္ေရး ဒီဇိုင္း လမ္းညႊန္ နဲ႔ မာစတာ စပက္ နမူနာ
နမူနာ အေနနဲ႔ Los Angeles Unified School District က စာသင္ေက်ာင္း နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဒီဇိုင္း လမ္းညႊန္ နဲ႔ မာစတာ စပက္ ေတြ ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒီေက်ာင္း ဒီစၾတိတ္ က စာသင္ေက်ာင္း နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ပေရာဂ်က္ ေတြ မွာ ၾကီးၾကပ္ဘို႔ အင္ဂ်င္နီယာ ဌာန ေတြ လည္း ရွိပါတယ္။
စာသင္ေက်ာင္း ေက်ာင္းဒီဇိုင္း လုပ္ဘို႔ အတြက္ လမ္းညြန္ စာအုပ္လည္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရွိပါတယ္…
စာသင္ေက်ာင္း ေက်ာင္း နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စံခ်ိန္စံညႊန္း နဲ႔ မာစတာ စပက္ ေတြ ကို လည္း စနစ္တက် စီစဥ္ထားပါတယ္။… နာမည္ၾကီး တကၠသိုလ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာလည္း ကိုယ္ပိုင္ ေဆာက္လုပ္ေရး စပက္ ေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဓာတ္ခြဲခန္း ( Laboratory) ေဆာက္လုပ္ေရး နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အေသးစိတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြ ရွိပါတယ္။
စာဖတ္သူ စိတ္ဝင္စားရင္ ရွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
စကားမစပ္။ ။ စာသင္ေက်ာင္း နားမွာ လူၾကီးဗီဒီယို ( adult video) ဆိုင္ ရွိရင္ မိဘေတြ က Public Moral Code အရ ကန္႔ကြက္လို႔ ရပါတယ္။ အရက္ဆိုင္၊ ေဆးလိပ္ဆိုင္၊ ကြမ္းယာ ဆိုင္ ေတြ၊ ဂိမ္းဆိုင္ေတြ မရွိသင့္ပါဘူး။ ေက်ာင္းေတြ ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ အရ သံုးတာ က လြဲရင္ အနီးအနား မွာ ေလာ္တို႔ ေဆာင္းေဘာက္ တို႔ က်ယ္ေလာင္စြာ ဖြင့္တယ္ ဆိုရင္ ဥပေဒ အရ အင္မတန္ ၾကီးေလးတဲ့ ျပစ္ဒါဏ္သတ္မွတ္သင့္ပါတယ္။

အပိုင္း (၆) မွာေတာ့ စက္ရံု အလုပ္ရံု ေဆာက္လုပ္ေရး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ စပက္ ေတြ၊ အေၾကာင္း ကို မိတ္ဆက္ေပးသြားပါမယ္။

စက္ရံု အလုပ္ရံု ေဆာက္လုပ္ေရး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ စပက္ ေတြ၊
ေရနံ၊ ဓာတု စက္ရံုၾကီးေတြ ေဆာက္လုပ္တဲ့ အခါ သံုးတဲ့ Specificatons ေတြ Standards ေတြ က အေဆာက္အဦ ေတြ မွာ သံုးတဲ့ စနစ္ ေတြ နဲ႔ တစ္မ်ိဳးတစ္ဘာသာ လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။ ဒီလိုဝန္းထဲ က အေဆာက္အဦ ေတြ မွာ အရင္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ Building Spec ေတြ အျပင္ အျခား ပိုမိုရွတ္ေထြးတဲ့ စံေတြ ကို ပါထည့္သြင္း ေရးသားရပါတယ္။
ကန္ထရိုက္ စာရြက္စာတမ္းေတြ ဆိုရင္ လည္း AIA အစား Engineers Joint Contract Documents Committee ( EJCDC) ကိုမွီျငမ္း ေလ့ရွိပါတယ္။
ေရနံ၊ ဓာတု စက္ရံုၾကီးေတြ ေဆာက္လုပ္တဲ့ အခါ သံုးတဲ့ ပိုက္အမ်ိဳးအစား စပက္ေတြ ကို ေတာ့ Piping Material Spec လို႔ ေခၚပါတယ္။ အမ်ိဳးအစား မ်ားၿပီး ကြ်မ္းက်င္ မႈ လိုအပ္ပါတယ္။ Piping Material Engineer ဆိုၿပီး ဒီအပိုင္း မွာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ ရွိပါတယ္။
Process Drawings ( P&IDs) , Piping Iso နဲ႔ အျခားလုပ္ငန္း ဆိုင္ရာ Specifications ေတြ အတြက္ PIP Spec လို႔ ေခၚတဲ့ Process Industry Practices ေတြ က ဒီလို ေရနံ၊ ဓာတု စက္ရံုၾကီးေတြ မွာ အသံုးမ်ားပါတယ္။
Process Industry Practices http://www.pip.org/practices
မွာ သြားေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ အျခားဆက္စပ္တဲ့ Standards Organizations ေတြ ကေတာ့ API, ASME, ASTM, AWS, BS, ISO Standars ေတြပါ။ ဒါအျပင္ proprietry spec ေတြ ကိုယ္ပိုင္ Specs ေတြ လည္း မ်ားပါတယ္။ Client's Spec အမ်ားဆံုး ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ေနရာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
စာရြက္စာတမ္း လိုအပ္ခ်က္ လည္း မ်ားပါတယ္။ Engineer ေတြ အတြက္ Very Heavy Engineering လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။
ဒီအပိုင္းေတြ ကို ေတာ့ ေနာက္ပိုင္း မွာ မိတ္ဆက္ေပးႏို္င္ဘို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာရရင္၊
ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း တစ္ခု ရဲ့ စာခ်ဳပ္၊ ကန္ထရိုက္တာ ရဲ့ လုပ္ေပးရမဲံ တာဝန္၊ ေဘာင္၊ ပေရာဂ်က္ တစ္ခု ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ကို သတ္မွတ္တဲ့ နည္း၊ (သို႔) စာရြက္စာတမ္း ႏွစ္မ်ိဳးပဲ ရွိပါတယ္။ Drawings & Specifications ပါ၊ Technical Specifications ဆိုတာ က ေတာ့ Project Specifications ေတြ ထဲ က တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းထဲ ကို ဝင္မဲ့ အင္ယာေတြ အေနနဲ႔ Technical Specifications ေတြ နဲ႔ ကြ်မ္းဝင္ေအာင္ ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ေဆာက္လုပ္ေရး မွာ မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္အင္ဂ်င္နီယာ အလုပ္မဆို Drawigns & Specifications ေတြ က ပါပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ တြက္ခ်က္မႈ ေတြ မွာေတာင္ Specification ေဘာင္က ေန ကင္းလြတ္လို႔ မရပါဘူး။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Sunday, June 19, 2016

American Institute of Steel Construction (AISC) အေမရိကန္ စတီးအင္စတီက်ဳ။

US မွာ ကြ်မ္းက်င္ရာဘာသာရပ္ နဲ႔ဆိုင္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ အသင္းေတြ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္သူ အသင္းေတြ၊ ကန္ထရိုက္တာ အသင္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ဒီအသင္းေတြ က ပဲ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းပိုင္း အတြက္ Engineering Standards, Material Specification ေတြ Design Manual ေတြ ကို ျပဳစုၾကတယ္။ မြမ္းမံၾကတယ္။ နည္းပညာ ကို ျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေပးၾကတယ္။ ဒီတစ္ပါတ္ေတာ့ American Institute of Steel Construction (AISC), [http://www.aisc.org/] နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးမွာ ပါ။ ဒီအသင္း က နည္းပညာ အပိုင္းေရာ ထုတ္လုပ္သူေတြ နဲ႔ ပါဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အသင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ 1921 မွာ စတင္ဖြဲ႕စည္း ခဲ့တာ မို႔ ႏွစ္တစ္ရာ နီးပါး အေတြ႕အၾကံဳ ရွိေနပါၿပီ။ ဒီအသင္းက ပို႔ခ်တဲ့ Webinar အခ်ို႕ ကို ရံုးမွာ စီစဥ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ Training သေဘာေရာ Professional Development Hour (PDH) / LU and CEU စတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို ျဖည့္ေပးႏိုင္ဘို႔ပါ။ ဒီအထဲ မွာ Steelwise Seminar / Webinar ေတြ အေျခခံ တဲ့ Publications ေတြ ကို ဒီ လင့္ခ္ ကေန သြားၿပီးေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ http://msc.aisc.org/modernsteel/resources/steelwise/ သူတို႔မွာ E-Publications ဆိုၿပီး သူ႔တို႔ ရဲ့ Design Manual အေဟာင္းေတြ ကို ပါ Scan ဖတ္ၿပီးတင္ေပးထားတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အားလံုး အတြက္ ဖရီးေပးတဲ့ စာအခ်ိဳ႕ ရွိသလို။ အခ်ိဳ႕ အခ်က္ အလက္ ေတြ ကေတာ့ မန္ဘာ ျဖစ္ မွ ဖရီးရမွာပါ။ http://www.aisc.org/epubs http://www.aisc.org/content.aspx?id=2858 သံမဏိ တံတား ဆိုင္ရာ AASHTO/NSBA ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ။ ဒါနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး The AASHTO/NSBA Steel Bridge Collaboration အပိုင္းကို လည္း ဒီေနရာမွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ http://www.aisc.org/contentNSBA.aspx?id=20130 သံမဏိ တံတား မ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္းအေၾကာင္း ညေက်ာင္း။ ဒီအသင္းမွာ ဒီလို ညေက်ာင္း Online Webinar ေတြ ကို လည္းပို႔ခ်ေပးပါတယ္။ (ဒီ ညေက်ာင္း နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရံုးမွာ ရြာေဆာ္ အင္ယာ အခ်ုိ႕က ရံုးမွာ စီစဥ္ၾကပါတယ္။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းၾကိဳရမဲ့ အခ်ိန္ မို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မတက္ျဖစ္ပါ။ အခု ေတာ့ ႏွစ္ပါတ္ေတာင္ ပို႔ခ်လို႔ၿ႔ပီးသြားပါၿပီ။) SSession 1: June 6, 2016 - Introduction to Bridge Engineering Session 2: June 13, 2016 - Introduction and History of AASHTO LRFD Bridge Design Specifications Session 3: June 20, 2016 - Steel Material Properties Session 4: June 27, 2016 - Loads and Analysis Session 5: July 11, 2016 - Steel Bridge Fabrication Session 6: July 18, 2016 - Plate Girder Design and Stability Session 7: July 25, 2016 - Effects of Curvature and Skew Session 8: August 1, 2016 - Fatigue and Fracture Design ဒီသင္တန္းကို ဝါရင့္ပညာရွင္ အခ်ိဳ႕ က ပို႔ခ်ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုခ်င္းစီ နဲ႔ စီစဥ္ပံု က လည္း ေလ့လာသင့္တယ္ လို႔ထင္ပါတယ္။ သင္တန္းမွာ ပါတဲ့ အေသးစိတ္ နဲ႔ ပို႔ခ်မဲ့သူ ေတြ အေၾကာင္း ကို ဒီေအာက္ က လင့္ခ္မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ http://www.aisc.org/content.aspx?id=33952 စာၾကြင္း။ ။ စာေရးသူ က စတီးပိုင္း ကို အေပၚယံ ေလာက္ပဲ အသံုးခ်ဘို႔၊ သိဘို႔ လိုတဲ့သူပါ။ Steel Structure Design ပိုင္းနဲ႔ ပါတ္သက္ရင္ မကြ်မ္းက်င္ပါ။ တကယ္သံုး မဲ့ သူေတြ အတြက္ ရည္ညြန္းခ်က္ ေပးခ်င္လို႔ သာ ေရးျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

US RSMeans Construction Cost Data Books & Estimating

အေမရိကန္ ေတြ Cost Estimates မွာ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ခန္႔မွန္းဘို႔ အတြက္ မွီျငမ္းစာအုပ္ အခ်ိဳ႕ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ မွွီျငမ္း က ေတာ့ RSMeans Cost Data Books ေတြပါ။ ၂၀၁၆ အတြက္ စာအုပ္ ၂၆ အုပ္ရွိပါတယ္။ B ဒီခန္႔မွန္းခ်က္ မွာ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ခန္႔မွန္းဘို႔ အတြက္ အေဆာက္အဦ အမ်ိုးအစား၊ ဧရိယာ အရြယ္အစား နဲ႔ ခန္႔မွန္းတာ ရွိပါတယ္။ အေဆာက္အဦ ရဲ့ တည္ေဆာက္ပံု အခ်က္အလက္ အခ်ိဳ႕ပါတယ္။ အေဆာက္အဦ မွာ ပါႏိုင္တဲ့ အျခား အခ်က္အလက္ ေတြ အတြက္ ထည့္စဥ္းစားရမဲ့ အခ်က္ ပါတယ္။ ေနရာေဒသ အလိုက္ ျပန္ၿပီးညွိဘို႔ Material & Labor Index Factor ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ ကို (+/- 50%) မ်ိုးမွာ သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေမာ္ဒယ္ ရဲ့ တြက္ခ်က္မႈ ပံုစံ ကို ေအာက္က လင့္ခ္မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ https://www.rsmeans.com/square-foot-models.aspx . ဒုတိယ အဆင့္က Material Take Off လုပ္ၿပီး မွ တြက္ရတယ္။ ( အမ်ားအားျဖင့္ MTO ကို အင္ယာ ေတြ က ကူတြက္ေပးရပါတယ္။ Estimator ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က MTO မႏိုင္ပါ။ Contract & Procurement တာဝန္ က လည္း တစ္ေယာက္တည္း တာဝန္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ပါမယ္။ စကာၤပူ မွာ ဆိုရင္ ေတာ့ QS ေကာင္း တစ္ေယာက္ ရွိရင္ MTO, Estimates, Tendering, Contract, Procurement, Sub-contract ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို လက္လႊဲလို႔ ရပါတယ္။) ဒီအဆင့္အတြက္ Building Cost Data, Mechanical Cost Data, Electrical Cost Data & Plumbing Cost Data ေတြ ကို မွီျငမ္းႏိုင္ပါတယ္။ Labor Rate မွာေတာ့ တည္ေဆာက္ပံု တူေပမဲ့ အျမင့္မတူ ရင္ ေစ်းမတူပါဘူး။ ဥပမာ ၁၀ ေပ အျမင့္မွာ ဆင္တဲ့ ပိုက္နဲ႔ ေပ ၃၀ အျမင့္မွာ ဆင္မဲ့ ပိုက္ ပစၥည္းတူေပမဲ့ ေစ်းႏႈန္း မတူပါ။ (မွတ္ခ်က္။ ။အထပ္တစ္ခု ရဲ့ ၾကမ္းျပင္ က ေန တိုင္းတဲ့ အျမင့္ ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒီအတိုင္း လား၊ ေလွကားနဲ႔ တက္ရမလား၊ Scaffold ေပၚကေန ဆင္ရမွာ လား ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိုးပါ။ စကားခ်ပ္) MTO ရဲ့ Detail Level ဘယ္ေလာက္အဆင့္ အထိ တြက္မလဲ ဆိုတာ ကေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္ တိက်မႈ ေပၚမူတည္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေတာ့ (+/- 10%) ေလာက္ဝင္ေအာင္ တြက္ၾကပါတယ္။ RS Means မွာ ဒီလို အေသးစိတ္ အတြက္ ႏႈန္းထား ပါတဲ့ အျပင္ ျပည္နယ္၊ ျမိဳ႕ ရဲ့ ေနရာ ေဒသ ကို လိုက္ၿပီး Material Cost & Labot Adjustment Factor ေတြပါတယ္။ ဒါက ဘတ္ဂ်က္ တြက္တဲ့ အဆင့္။ ဒီေနရာ မွာ ေစ်းကြက္ က ေစ်းႏႈန္း အတက္အက် ကို လည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးရပါမယ္။ တကယ့္ ကန္ထရိုက္တာ ေတြ က ေတာ့ Specifications နဲ႔ Engineering Design ေပၚမူတည္ၿပီး Contract Price & Unit Rates တင္ၾကတယ္။ Supplier ဆီက ေစ်းႏႈန္း နဲ႔ အရံႈးအျမတ္ ကိုတြက္ၿပီး တင္ဒါတင္ၾကတယ္။ အေပၚက RS Means နဲ႔ ယွဥ္ရင္ မ်ားခ်င္မ်ားမယ္။ ဒီအခ်ိန္ မွာ အင္ဂ်င္နီယာ က Justification လုပ္ေပးရပါတယ္။ အဓိက က ေတာ့ ဒီဇိုင္း Specification မွာ လိုအပ္ခ်က္ ပိုတဲ့ အခ်က္ ေတြ ပါ။ Spec ျမင့္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ Design Basis လိုအပ္ခ်က္ က Minimum Code Requirement ထက္ပိုရင္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္မွာပါ။ ေလာင္းကစား လုပ္သလို ကန္ထရိုက္တာ အခ်ိဳ႕ က တစ္ခါတစ္ေလ အလုပ္ရဘို႔ အတြက္ ေအာက္ေစ်းနဲ႔ လိုက္တာ လည္း ရွိတယ္။ ၿပီးရင္ Change Order (Variation Order) နဲ႔ ျပန္ေထမယ္ ဆိုတာ မ်ိုးပါ။ ခြ်င္းခ်က္ ဆို တာ က ေတာ့ ေနရာတိုင္းမွာ ရွိပါတယ္။ https://www.rsmeans.com/products/books.aspx အျခားအခ်က္ က ေတာ့ Commodity Price Fluctuation နဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ Structural Steel Price က အျမဲတမ္း ျငိမ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ စလံုး၊ မေလးရွားမွာ လုပ္တုန္းက ဒီေစ်းႏႈန္း အေျပာင္းအလဲ ေတြ အတြက္ ကန္ထရိုက္တာ အခ်ိဳ႕ က ခြ်င္းခ်က္ တင္ထားတာ Estimated Cost Escalation ေတြ လုပ္ထားတာ ေတြ႕ဘူးပါတယ္။ အရင္တုန္း က ဆိုရင္ ဂ်ပန္ က စတီးေစ်းကြက္ ရဲ့ အဓိက ထုတ္လုပ္သူ၊ ကိုေဘး စတီး က နာမည္ၾကီး၊ ကိုေဘး ငလ်င္ တုန္းက ရယ္ ႏဴ ဓာတ္ေပါင္းဖို ပြင့္တုန္း က ရယ္ စတီးေစ်း ကြက္ ကို ရိုက္ခတ္တာ ရွိပါတယ္။ Electrical Cable ဆိုရင္ Copper Price ကို အထိုက္အေလ်ာက္ မီခိုမႈ လည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ Hauling (Excavated Earth Removal from Site) ဆိုတာေတာင္ Dumping Sites လိုအပ္ခ်က္ ေျပာင္းရင္ ေျပာင္းပါတယ္။ မီွျငမ္း၊ https://www.rsmeans.com/square-foot-models.aspx https://www.rsmeans.com/products/books.aspx?pagesize=0&sort=nameasc https://www.rsmeans.com/products/books.aspx

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]