ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာ အဆင့္အတန္း ႏွင့္ မီးအာမခံ ကုမၸဏီ မ်ား၏ အခန္းက႑။

Building Codes ေတြ အစ နဲ႔ Life Safety လိုအပ္ခ်က္ ေတြကို အျခား Perspective ကေန ၾကည့္ၾကရေအာင္ ပါ။ မီးအာမခံ စနစ္ ေတြ နဲ႔ ပရီမီယံ သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြ အတြက္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်ိဳ႕ ကို တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

1. General
2. Public Protection Classification (PPC) : အမ်ားျပည္သူ ကာကြယ္မႈ အဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ျခင္း။
3. သံုးသပ္ခ်က္
4. မွီျငမ္း
5. PDF Download:

1. General
ဖြံ႕ျဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံေတြ ရဲ့ ျမိဳ႕ျပ အေဆာက္အဦ ေတြ မွာ Building Codes ေတြ ရွိတယ္။ မီးဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္ ကိုလည္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတိုင္း ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္ထားတယ္။ ေခတ္မီတဲ့ မီးေဘးကာကြယ္ေရး နဲ႔ မီးသတ္စနစ္ ေတြလည္း ရွိတယ္ ဆိုေပမဲ့ မီးေလာင္ဆံုးရႈံး မႈ ကို ရာႏႈန္းျပည့္ ကာကြယ္ေပးလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္အေဆာက္အဦ တိုင္းလိုလို မီးအာမခံ ထားၾကေလ့ရွိပါတယ္။ အဲ မီးအာမခံ ေပးတဲ့ ကုမၸဏီေတြ (Insurance Companies) က လည္း မီးေဘးကာကြယ္ေရး ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလည္း ၾကည့္ၿပီး မွ အာမခံ ေပးတတ္ ၾကတာပါ။ (သူတို႔ လည္း အက်ိုးအျမတ္ ရခ်င္လို႔ လုပ္ၾကတာပဲ ေလ။ သူတို႔ အတြက္ Risk သိပ္မ်ားေနရင္ အာမခံ ဘယ္ေပးခ်င္မွာလဲ။ သူတို႔ပါ ေဒဝါလီ ခံရဘို႔ ျဖစ္သြားမွာေပါ့။)
ဒါေၾကာင့္ Buildings Codes ေတြ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေပၚလာရ တဲ့ အေၾကာင္းထဲ မွာ Insurance Companies ေတြ ရဲ့ ပါဝင္ခဲ့ မႈ ကလည္း အေရးပါခဲ့ပါတယ္။
Building Codes ေတြ က လည္း အေဆာက္အဦ တိုင္း မွာ Automatic Fire Detection & Fire Suppression Systems ေတြ ထည့္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားတာ လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကုန္က်စရိတ္ မွ်တ မဲ့ အရြယ္အစာ (သို႔) အေျခအေန ကို သံုးသပ္ၿပီး အနည္းဆံုး ထည့္သြင္းေပးရမဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ကို ပဲ သတ္မွတ္ေပးထား တာပါ။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနည္းဆံုးလိုအပ္ခ်က္ ထက္ ပိုၿပီး ထည့္ခ်င္ ရင္ကေတာ့ ပိုင္ရွင္ က ဆံုးျဖတ္ဘို႔ပါ။
မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ နဲ႔ မီးသတ္တပ္ဖြဲ့ အတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနဘို႔ လိုအပ္တဲ့ စနစ္ ေတြ က မီးေလာင္ဆံုးရႈံးမႈ ေတြကို ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ဘို႔ အဓိက အားထားစရာ အဆင့္မွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ (သို႔) ရပ္ကြက္ တစ္ခု ရဲ့ Municipal Services (စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ) ထဲမွာ မီးေဘးကာကြယ္ မႈ အဆင္သင့္ ရွိမႈ၊ မရွိမႈ (ဝါ) ကာကြယ္မႈ အဆင့္အတန္း ရဲ့ အေရးပါမႈ ကို ေလ့လာရေအာင္ ပါ။

... Back to Top (Contents)....
2. Public Protection Classification (PPC) : အမ်ားျပည္သူ ကာကြယ္မႈ အဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ျခင္း။
US မွာ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ရဲ့ စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္မႈ (Municipal Services) ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ရွိပါတယ္။ Insurance Service Office (ISO) လို႔ ေခၚပါတယ္။ (International Standard Organization ႏွင့္ မမွားေစလိုပါ။) ဒီလို စီစစ္ၿပီးရင္ ရလာတဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြ ကို အာမခံ ကုမၸဏီ ေတြ ကို ျပန္ေရာင္းစားပါတယ္။ (ခုေတာ့ ဝယ္တဲ့ ကုမၸဏီ ေတြ နည္းလာၿပီ လို႔ သိရပါတယ္။ စကားခ်ပ္။)
ISO က Fire Suppression Rating Schedule ( FSRS) ဆိုတာနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ ကာကြယ္မႈ အဆင့္အတန္း Public Protection Classification (PPC) ကို 1 ကေန 10 အထိအဆင့္ခြဲ သတ္မွတ္ပါတယ္။ အဆင့္  1 က အေကာင္းဆံုးပါ။ 1-8 က လက္ခံႏိုင္တဲ့ အထဲမွာ ပါပါတယ္။ အဆင့္ 9 မွာ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္ က သင့္ေတာ္တဲ့ ေရရႏိုင္တဲ့ ေနရာ (Fire Hydrant) နဲ႔ ေပ တစ္ေထာင္ ထက္ ပိုေဝးေနလို႔ပါလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဆင့္ 10 က ေတာ့ ခရီးအကြာ အေဝး ငါးမိုင္ အတြင္း မီးသတ္စခန္း မရွိလို႔ပါတဲ့။ ဒါကို အဆိုးဆံုး အေျခအေန လို႔ သတ္မွတ္ ၿပီး မီးအာမခံ ေပးတဲ့ သူေတြ လက္ေရွာင္တယ္။ ေပးရင္ေတာင္ ပရီမီယံ အရမ္းမ်ားမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
အဆင့္ 9 & 10 အရ Public Hydrants ေတြ နဲ႔ မီးသတ္စခန္း ေတြ ရဲ့ အေရးပါပံု ကို သိႏိုင္ပါတယ္။ ISO က FSRS နဲ႔ က႑ေလးမ်ိဳး မွာ စစ္ေဆးသံုးသပ္ပါတယ္။

1. Emergency Communications Systems: 10 Points
2. Fire Department: 50 Points
3. Water Supply: 40 Points
4. Community Risk Reduction 5.5 Points
   Potential total of 105.5 points 


1. Emergency Communications Systems ( မီးလွန္႔ အခ်က္ေပး သတင္းပို႔ စနစ္မ်ား )
ပထမ Fire Alarms စနစ္ေတြ ကေန (သို႔) အေရးေပၚ ဖုန္းစနစ္ ေတြက ေပးပို႔ လာတဲ့ မီးလွန္႔အခ်က္ေပးမႈ ေတြ ကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ စီမံ ခန္႔ခြဲတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ ကို စစ္ေဆးသံုးသပ္ ပါတယ္။
မီးလန္႔တဲ့ အခါ အလိုလို ဆက္သြယ္ သတိေပးတဲ့ စနစ္ ေတြ က ခုခ်ိန္မွာ သိပ္ၿပီးခက္ခဲ လွတာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ Central Station Fire Alarm System ဝန္ေဆာင္မႈ ေတြ အဆင္သင့္ ရွိေနဘို႔ ေတာ့ လိုအပ္ပါမယ္။ ဒါဆိုရင္ Panel ေသးေသးတစ္ခုေလာက္ပဲ အမ်ားဆံုး လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်င့္သံုးေနၾကပါၿပီ။ ကိုယ္ပိုင္ အိမ္ခန္းမွာ ေတာင္ တတ္လို႔ ရေနတဲ့ အဆင့္ပါ။ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ေတြ က လည္း ေကာင္းေနၿပီ မို႔ ဘယ္လို သတင္းပို႔ခ်င္ပိုခ်င္ ျဖစ္ႏိုင္ေနၿပီ မဟုတ္ပါလား။
စကာၤပူ မွာ ေတာ့ Decentralised Fire Alarm Monitoring System (DECAM) Companies ေတြ ရွိပါတယ္။ နာမည္ၾကီး Security Company ေတြမ်ားပါတယ္။ သူတို႔ ဆီမွာ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ အေဆာက္အဦ ေတြ က မီးလန္႔ တဲ့ Fire Alarm Signal ရတယ္ဆိုရင္ ခ်က္ျခင္း စိစစ္ၿပီး SCDF ကို အေၾကာင္းၾကားေပးပါတယ္။
မေလးရွားမွာ လည္း ဒီလို စနစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ Fire Alarm Signal ကို သီးသန္႔ ဖုန္းလိုင္းနဲ႔ မီးသတ္ဌာန ကို အလိုလို ဆက္သြယ္ေပးတဲ့ စနစ္ပါ။
NFPA ကေတာ့ Central Station Fire Alarm System လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီ ဝန္ေဆာင္မႈ ကိုေပးတဲ့ ကုမၸဏီ ေတြ ဟာ Factory Mutual (FM) & Underwriters' Laboratory (UL) တစ္ခုခု ကေန အသိအမွတ္ ျပဳဘို႔ လည္း လိုအပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
အေမရိက က အိမ္ေတြ မွာ အခ်ိဳ႕က GSM လိုင္းပါၿပီး လံုျခံဳေရး ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးတာရွိပါတယ္။ ဖုန္းလိုင္း ေတာင္ မလိုေတာ့ပါဘူး။ Home Alarm System နဲ႔ပါ ခ်ိတ္ထားတာမို႔ သူခိုးဝင္ဝင္ မီးလန့္လန့္ သင့္ေတာ္ရာ (ရဲစခန္း သို႔ မီးသတ္ဌာန သို႔ အေရးေပၚဆက္ဆံေရး ဌာန) ကို ဆက္သြယ္ေပးပါလိမ့္မယ္။

... Back to Top (Contents)....
2. Fire Department ( မီးသတ္ဌာန )
ဒုတိယ ကေတာ့ မီးသတ္ဌာန ရဲ့ အျမဲတမ္း အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနမႈ စြမ္းရည္ပါ။ မီးလန္႔တဲ့ သတင္းရတာ နဲ႔ ဘယ္လို တုန္႔ျပန္ နိုင္သလဲ ဆို ဆိုတဲ့ အရည္အေသြး ကို စိစစ္ပါတယ္။ မီးသတ္အင္ဂ်င္၊ မီးသတ္ ေလွခါးအမ်ိဳးမ်ိုး၊ စက္အရြယ္အစား၊ အရံစက္ပစၥည္း ႏွင့္ ကိရိယာ မ်ား၊ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ မ်ား၏ အေရအတြက္၊ အရည္အခ်င္း ႏွင့္ ေလ့က်င့္ေပးမႈ စတာေတြ ကို အကဲျဖတ္ပါတယ္။ ေနာက္ ျမိဳ႕နယ္နမိတ္ ထဲ က ဘယ္ ပရဝုဏ္ ဘယ္ျခံဝင္း မဆို မီးသတ္ဌာနေတြ အနီးနား ( ငါးမိုင္ခရီး အတြင္း ) မွာရွိမရွိ ကို လည္း အကဲျဖတ္ပါတယ္။
မီးသတ္ဌာန (သို႔) အျပင္က ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ မီးသတ္ယဥ္ ေတြ က လည္း ကြန္ျပဴတာ စနစ္ Computer Aided Dispatch Systems ေတြ နဲ႔ GPS စနစ္ေတြ ကို သံုးၿပီး စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ပါတယ္။
မီေလာင္ ဆံုးရႈံးမႈ ေတြ ကို ကာကြယ္ ႏိုင္ဘို႔ မွာ အခ်ိန္က စကၠန္႔ နဲ႔ အမွ် အေရးႀကီး တာမို႔ပါ။

ႏိုင္ငံသားေတြ လိုက္နာရန္ လိုအပ္ခ်က္ ။ ။ မီးသတ္ကားေတြ အေရးေပၚကားေတြ က ဥၾသဆြဲရင္ အျခားကားေတြ အားလံုး လမ္းဖြင့္ေပးရပါမယ္။ လမ္းေဘးခ်ရပ္ေပးရပါမယ္။ သူတို႔ ကေတာ့ လြတ္တဲ့ေနရာ က ေမာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ လမ္းအတည့္ မရရင္ လမ္းေျပာင္းျပန္ လည္း ေမာင္းခြင့္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာမီးသတ္ ကားေတြ ကို လည္း ဥပေဒ နဲ႔ ဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ေပးထားပါတယ္။ (လူေတြ မျဖစ္မေန ေဘးဖယ္ေပး မေပးေတာ့ မသိပါ။ မီးသတ္က လူအခ်ုိ႕ေျပာခ်က္အရ ဖယ္မေပးရင္ ဆင္းေဘပလိုက္မယ္ ဆိုလားပဲ။ )။
မီးသတ္ကားေနာက္ ကပ္ လိုက္တာ က ယာဥ္စီးကမ္း ခိ်ဳးေဖာက္တာ ျဖစ္သလို၊ မီးၾကည့္သြားတာ က လည္း အေႏွာင့္အယွက္ ေပးျခင္း တစ္မ်ိဳးမို႔ ဥပေဒ နဲ႔ တားျမစ္ေပးဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

... Back to Top (Contents)....
3. Water Supply ( ေရေပးေဝ ေရး စနစ္မ်ား )
တတိယ အခ်က္ က ေတာ့ ေရေပးေဝတဲ့ စနစ္ေတြ ကို စိစစ္အကဲျဖတ္တာပါ။ မီးသတ္ဘို႔ အတြက္ အေရးေပၚ အရံ ေရအား ဘယ္ေလာက္ ရႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ ကို အေလးေပး ပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဒီ အရံ ေရအား ပမာဏ က အေရးေပၚအေျခအေန မွာ မီးသတ္ဘို႔ အတြက္ အဆင္သင့္ရွိမလား၊ လံုေလာက္မလား ဆိုတာ ကို စိစစ္ပါတယ္။ တပ္ဆင္ထားတဲ့ မီးသတ္ဘံုဘိုင္ေခါင္း (Fire Hydrants) ေတြရဲ့ အရြယ္အစား၊ အမ်ိုးအစား၊ တပ္ဆင္ထားပံု၊ ျပည့္စံု ေကာင္းမြန္မႈ ရွိ၊ မရွိ၊ ပံုမွန္ စစ္ေဆးမႈ၊ ေရအားစစ္ေဆးမႈ အစီအစဥ္ ေတြ ကို ပါ အကဲျဖတ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ ကို အျခား Building / Fire Codes ေတြ မွာ ေတြ႕ႏိုင္ ပါတယ္။ ေလ့လာႏိုင္ဘို႔ FEMA လို႔ေခၚတဲ့ ေဘး အႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရး နဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ US အစိုးရ ဧဂ်င္စီ ရဲ့ Water Supply Concept နဲ႔ Fire Hydrants လိုအပ္ခ်က္ စာအုပ္ ႏွစ္အုပ္ Links ေတြ ေပးလိုက္ပါတယ္။
FEMA Water Supply Systems and Evaluation Methods
1. Volume I: Water Supply System Concepts
   https://www.usfa.fema.gov/downloads/pdf/publications/Water_Supply_Systems_Volume_I.pdf
2. Volume II: Water Supply Evaluation Methods
   https://www.usfa.fema.gov/downloads/pdf/publications/water_supply_systems_volume_ii.pdf

ဒီစာအုပ္ေတြ ထဲ ျမန္မာ Infrastructure Upgrade အတြက္ အေျဖတစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ District Water Supply Concept ကိုလည္း ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။

... Back to Top (Contents)....
4. Community Risk Reduction ( ဆုံးရႈံးမႈ ေလ်ာ့က်ေစရန္ ျပင္ဆင္မႈ အစီအစဥ္ မ်ား။ )
စတုတၱအခ်က္ ကေတာ့ ေနထိုင္သူ ျပည္သူေတြ ရဲ့ ဆံုးရႈံးႏိုင္မႈ အေျခအေန ကို ေလ်ာ့ပါးေအာင္ ဘာေတြ၊ ဘယ္လို လုပ္ေနသလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ မီးေဘးကာကြယ္ေရး အတြက္ ဘာ Building Codes ေတြ ရွိတယ္။ လိုက္နာမႈ ရွိေအာင္ ဘယ္လို သတ္မွတ္ထားတယ္။ မီးေဘးကာကြယ္ ေရး ပညာေပး အစီအစဥ္ ေတြ က ဘယ္လို။ မီးမေတာ္တဆ မႈ တစ္ခု ျဖစ္ရင္ ဘယ္လို စိစစ္ စံုစမ္းမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ နဲ႔ အကဲျဖတ္ စိစစ္ပါတယ္။


... Back to Top (Contents)....
3. သံုးသပ္ခ်က္
မီးသတ္စနစ္ ေတြ မွာ စနစ္က်ေန ၿပီ ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ေတြ ရဲ့ စနစ္ေတြ ကို မိတ္ဆက္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Insurance Office Data ေတြ က အရင္ က အရမ္းအားထား ခဲ့တဲ့ သေဘာေတြ႕ ရပါတယ္။ Code ေတြ ေပၚလာေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ အထဲမွာလည္း ပါခဲ့ပါတယ္။ NFPA Fire Protection Handbooks ေတြ မွာ ဒီ ISO data ေတြ ကို မွီျငမ္းထားတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ Building Codes ေတြ Fire Prevention & Protection Practices ေတြ၊ Codes & Standards ေတြ ခုအေျခအေန အထိေရာက္လာတာ သူတို႔ နဲ႔ မကင္းဘူးလို ဆိုလိုခ်င္တာပါ။
အေမရိက မွာ စီးပြားေရး အေဆာက္အဦေတြ ကို သာမက အိမ္ေတြ ကိုလည္း မီးအာမခံ ထားေလ့ရွိပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး Apartment အိမ္ခန္းငွားတဲ့ အခါ လည္း စည္းကမ္းခ်က္ အရ မီးအာမခံ ဝယ္ထားရတတ္ပါတယ္။ ေနရာတကာ Insurance … ကား၊ က်န္းမာေရး၊ အစံု အစံု...
ခုေနာက္ပိုင္း အခ်ို႕ Insurance Co. ေတြ မွာ အေလ်ာ္အစား အခ်က္အလက္ေတြ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ကိုယ့္ဖာသာ စုႏိုင္လာတဲ့ အခါ ဒီ ISO data ေတြေတာင္ မဝယ္ေတာ့ဘူးလို႔ ၾကားရပါေသးတယ္။ ေနာက္ စည္ပင္သာယာ ေတြ မွာ လည္း မီးသတ္စနစ္ ေတြ က စနစ္တက် ထည့္လာၿပီ။ ျမိဳ႔သစ္ေတာင္ ျမိဳ႕မတည္ခင္ ထဲ က Master Plan နဲ႔ လာတာ ဆိုေတာ့... အာရွ နဲ႔ အျခားႏိုင္ငံ မွာ အေမရိကန္ ကုမၸဏီ ေတြ Factory Mutual (FM) မွာ အာမခံ ထားရင္ သူတို႔ မွာ ရွိတဲ့ Fire Protection Specialist ေတြ က Fire Protection Drawings ေတြ ကို စစ္ၿပီး လိုတာေတြ ကို Comments ေပးတယ္။ ပစၥည္းေတြ ဆိုလည္း တကယ့္ အေကာင္းေတြ သံုးရတာ။ ဆင္ၿပီးရင္ လည္း ေက်နပ္ေအာင္ စစ္တယ္။ ၿပီးမွ အာမခံ ေပးတယ္။ (အခ်ို႕ ကေတာ့ ကိုယ့္ဖာသာ Self-Insured လုပ္တာလည္း ရွိပါတယ္။)
မီးသတ္စနစ္ မွာ သံုးတဲ့ Appliances / Equipment အားလံုးလိုလို က UL Listed ျဖစ္ဘို႔ လိုၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ FM Approved ျဖစ္ဘို႔ လည္းလိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။

Summary:
ျခံုငံုၿပီး သံုးသပ္ရမယ္ ဆိုရင္ Water Supply Infrastructure, Fire Department နဲ႔ Fire Alarm Reporting & Emergency Response Systems ေတြ က လည္း ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ရဲ့ မီးေဘး ကာကြယ္ေရး အဆင့္အတန္း ကို ေဖာ္ျပတာ ျဖစ္သလို မီးအာမခံ အတြက္ လည္း အေရးပါေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ။


... Back to Top (Contents)....
4. References:(မွီျငမ္း)
1. NFPA Fire Protection Handbook, 20th Edition: Section 12
2. ISO Mitigation: PPC Program, FSRS
   http://www.isomitigation.com/ppc-program/fire-suppression-rating-schedule-overview.html
3. FEMA Water Supply Systems and Evaluation Methods
1. Volume I: Water Supply System Concepts
   https://www.usfa.fema.gov/downloads/pdf/publications/Water_Supply_Systems_Volume_I.pdf
2. Volume II: Water Supply Evaluation Methods
   https://www.usfa.fema.gov/downloads/pdf/publications/water_supply_systems_volume_ii.pdf
4. FM Global http://www.fmglobal.com/
1. FM Approvals http://www.fmglobal.com/page.aspx?id=50000000
2. FM Approval Standards
   http://www.fmglobal.com/page.aspx?id=50030000
5. UL http://ul.com/

... Back to Top (Contents)....
5. PDF Download:
Download "I003_R01 Municipal Services vs Fire Insurance.pdf" from Dropbox.
https://www.dropbox.com/s/bwotvt0p009s7ki/I003_R01%20Municipal%20Services%20vs%20Fire%20Insurance.pdf?dl=0

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

ျမိဳ႕ျပ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ ေရး စနစ္ မ်ား ႏွင့္ အမီလိုက္ရန္ လိုမည့္ MEGA-City မဟာရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္။

ရန္ကုန္မွာ ကားေတြ အရမ္းမ်ားေနၿပီလား...
Mega-Cities လို႔ ေခၚတဲ့ လူဦးေရ သန္းခ်ီေနထိုင္ တဲ့ မဟာျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးေတြ မွာ လူေနမႈ ဘဝကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Infrastructure ျပည့္စံုလံုေလာက္ ဘို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ လမ္းပန္းခရီး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ေသာက္သံုးေရ၊ မိလႅာ၊ မိုးေရ နဲ႔ ေရႏုတ္ေျမာင္းေတြ၊ အမိႈက္သိမ္း စနစ္ ေတြ က အေျခခံ ဝန္ေဆာင္မႈ Infrastructure ေတြ ပါ။ ျမိဳ႕မွာ Urban Master Planning နဲ႔ အတူ Municipal Codes ေတြ သတ္မွတ္ျပဌာန္း ထားရၿပီး စနစ္က် တဲ့ Soft Infrastructures လို႔ေခၚတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ကာကြယ္ေရး၊ အျခားလူမႈေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲ မႈေတြ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ 
ဒီအထဲ က မွ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ ေရး စနစ္ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္ အေတြ႔အၾကံု နဲ႔ အျမင္ေတြကို တင္ျပေပးသြား မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စာေရးသူ က Road User တစ္ေယာက္သာျဖစ္ပါတယ္။ Transportation Management ကြ်မ္းက်င္သူ မဟုတ္ပါ။ ကိုယ္သံုးခဲ့ရတဲ့ လမ္းေတြ နဲ႔ အေတြ႕အၾကံု ကို ပဲ အေျခခံ ေရးသားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံ အားျဖင့္ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
1). Freeways or Expressways : အျမန္လမ္းမမ်ား
2). Public Transportation, Mass Transit: အမ်ားျပည္သူ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စနစ္မ်ား 

ပထမ အေၾကာင္းအရာ က ေတာ့ ကားလမ္းေတြ ပါ။ ျမိဳ႕ျပေတြမွာ လမ္းဆံုလမ္းခြ ေတြ မ်ားတာ မို႔ မီးပြိဳင့္ စနစ္ နဲ႔ ယာဥ္အသြားအလာ ကို ထိန္းရပါတယ္။ မီးပိြဳင့္ေတြ မွာ ရပ္ရတာ၊ အရွိန္ေလွ်ာ့ရတာ။ အျခားကားေတြ ကို ေစာင့္ရတာ က အင္မတန္ အခ်ိန္ကုန္ ႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကားရဲ႕ျမန္ႏႈန္း က လည္း သိပ္မ်ားလို႔ မရပါဘူး။
ဒီအခ်က္ ကို ေျဖရွင္း ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Freeway or Expressway လို အျမန္လမ္းေတြ ကို အသံုးျပဳ လာၾကပါတယ္။ ဒီအျမန္လမ္းေတြ မွာ မီးပြိဳင့္ေတြ မရွိသလို ပိုၿပီးေတာ့လည္း ျမန္ျမန္ေမာင္းႏိုင္ေအာင္ လည္း ေဆာက္လုပ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလို လမ္းမ်ိဳးေတြ ကို စကာၤပူ မွာ ေနတဲ့ သူေတြ Expressed Ways ေတြ လို႔ သိၾကပါတယ္။ AYE, PIE, KJE, စသည္ျဖင့္ အျမန္လမ္းမေတြ ရွိပါတယ္။ အေမရိက မွာ ေတာ့ ဖရီးေဝး (Freeway) ေတြေပါ့။  ဒီလို လမ္းမေတြ ဟာ ျမိဳ႔ေတာ္ေတြ မွာ ကားမက်ပ္ ဘို႔ နဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ သက္သာဘို႔ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ထဲက အခ်က္တစ္ခုပါ။
အဲ ကားလမ္းေပၚ အျမန္ကား မဟုတ္တာ ေတြ တက္မလာႏိုင္ေအာင္ ေတာ့ တားဆီးမႈ ေတြ လုပ္ရပါမယ္။ ဒီလမ္းေတြ ေပၚ အျမန္ကားေတြ က လြဲရင္ လမ္းကူး လမ္းေလွ်ာက္ တဲ့သူ၊ စက္ဘီးစီး၊ ေထာ္လာဂ်ီ၊ ႏြားေတြ၊ လွည္းေတြ။ ဖုတ္ခ်က္ဖုတ္ခ်က္ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္၊ စတာေတြ က မရွိသင့္တဲ့ အရာေတြ ပါ။

ဒုတိယ အေၾကာင္းအရာ ကေတာ့ လူေတြ အမ်ားႀကီး ကို ခရီးေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးႏိုင္မဲ့ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စနစ္ေတြ ပါ။ ဘတ္စ္ကား၊ တက္ခစီ ေတြ သာမက Mass Transit ေတြ ျဖစ္တဲ့ ျမိဳ႕ပတ္ ရထားေတြ၊ သေဘာၤ စတာ ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ 

ျမိဳ႕ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ ႏွင့္ ကားက်ပ္မႈ ျပႆနာ။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မွာ ကားေတြက်ပ္ေနတာ က ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ကို အေျခအေန ဆိုးေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ လမ္းေပၚမွာ အခ်ိန္ကုန္ၾကရ လို႔ ႏိုင္ငံမွာ လည္း ဆံုးရႈံးမႈ ရွိေနတယ္ ဆိုတာ ေတြးၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဟိုနားဒီနား သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ မလြယ္ပါဘူး။
ေန႔တစ္ဒူဝ ခရီးသြားရတဲ့ သူေတြ ရဲ့ ဒုကၡ မသက္သာ သလို တက္ခစီ သမားေတြ ဘတ္စ္ကား သမားေတြ ခမ်ာ လည္း စားသာမဲ့ ပံု မေပၚပါဘူး။
အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ မီးသတ္ကား နဲ႔ သူနာျပဳကား ေဆးရံုကားေတြ သြားဘို႔လာဘို႔ ခက္ေစမွာ လည္း ျပႆနာ တစ္ခုပါ။
အရင္ ကားေစ်း ေတြ ယုတၱိမတန္ေအာင္ မိုးထိေနတဲ့ အခ်ိန္ က နဲ႔ စာရင္ ေတာ့ ကားေတြ အေရအတြက္ အဆမတန္ ပြားလာတာ အမွန္ပါ။ ႏိုင္ငံျခား က ျပန္လာတဲ့ လူေတြ လည္း ဒီကားက်ပ္ တဲ့ ဒါဏ္ အရင္ က နဲ႔ မတူေတာ့တာ ေကာင္းေကာင္း သိၾကပါတယ္။
သူ႔အိုး နဲ႔ သူ႔ဆန္၊ တိုးတက္လာတဲ့ လူဦးေရ နဲ႔ မီေအာင္ လမ္းေတြ ကို ပိုေကာင္း ပိုမ်ားလာေအာင္ လိုက္ မလုပ္ႏိုင္ ခင္ ကားေတြ မ်ား လာတာ လည္း က်ပ္တဲ့ အေၾကာင္းရင္း မွာ ပါတာပါပဲ။ (ကားပါမစ္ က ရတဲ့ အခြန္ေတြ ေတာ့ လမ္းထဲ ကို ဘယ္ေလာက္ျပန္ထည့္တယ္ မသိပါ။)
လမ္းကူးရတာလည္း တကယ့္ကို စြန္႔စားခန္းဝင္ေန ၾကတဲ့ အတိုင္းပါပဲ။ ကားေမာင္းတဲ့ သူေတြ က လည္း လူေတြ ကို ဂရုစိုက္ရေကာင္းမွန္း မသိ၊ ကူးတဲ့ သူေတြ ကလည္း ၾကံုတဲ့ ေနရာကကူး။
ဂံုးေက်ာ္တံတား ေတြ ေဆာက္ေနတာ လည္း လမ္းပိတ္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခု လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ရန္ကုန္မွာ က ကားေတြ အရမ္းမ်ားေနလို႔ လား။ ကားက်ပ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္း က ကိုယ္ပိုင္ကားေတြ၊ ဘတ္စ္ကားေတြ မ်ားလြန္းေနတာေၾကာင့္ တစ္ခုထဲလား။ ဒါကလည္း အမ်ားရဲ့ အျမင္ပါ။ အေၾကာင္းအရင္း (Root Cause) ကို ဆန္းစစ္ ၾကရေအာင္ပါ။
ဒီစာဖတ္ၿပီး မွ ျပန္စဥ္းစား ၾကည့္ပါလား စာဖတ္သူ။
ကဲ... အျခား ႏိုင္ငံ က ျမိဳ႕ေတြမွာေရာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ (ႏိႈင္းယွဥ္ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။)

 ၁။ မေလးရွား ကြာလာလမ္ပူ (KL)
က်ေနာ္ေနခဲ့တဲ့ 1997-99 ေလာက္ တုန္းက Monorail ေတြ မလုပ္ႏိုင္လို႔ရပ္ထားတုန္း။ ေျမေအာက္ ရထားလည္း မရွိေသးပါဘူး။ KLCC နားမွာ တစ္ထပ္ နဲ႔ ေလဟာျပင္ 24h Indian လဘက္ရည္ ဆိုင္ေတြရွိတယ္။ အဲဒီဆိုင္ေတြ မွာ မနက္ ဆို လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေတြ နဲ႔ စကားေပါင္းစံု ေျပာရင္း ထိုင္ခ်င္ထိုင္၊ တစ္ခါတစ္ေလ လည္း ေန႔လည္ ထမင္းသြားစား လုပ္ရဲ့။ (ခုေတာ့ အားလံုး High-Rise Buildings ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါၿပီ)။ ခု KLCC က နာမည္ၾကီး Central Park မွာ အဲဒီတုန္းက အပင္ ေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မရွိေသးပါဘူး။ ေနာက္ ေလး၊ ငါးႏွစ္ အလြန္ မွာ ျပန္ေရာက္ေတာ့ Mono rail, LRT အျပင္ ေျမေအာက္ ရထားပါ ေျပးေနၿပီ။ တကယ္လုပ္ေတာ့လည္း အဟုတ္ ျဖစ္သြားတာပါပဲ။
အဲ က်ေနာ္ ပထမဆံုး ေျခခ်ခဲ့ တာက ဆူဘန္းေလဆိပ္၊ ေနာက္ေလဆိပ္ ကို ျမိဳ႕နဲ႔ ကီလိုမီတာ ၆၀ ေလာက္ ေဝးတဲ့ ေနရာ ေရႊ႕လိုက္ေတာ့ အသံေတြ စီကနဲ ထြက္လာသံ ၾကားလိုက္ေသးတယ္။ KLIA ေလဆိပ္ အၿပီးမွာ အျမန္ ရထားလမ္းလည္း သူတို႔ ေဖာက္ခဲ့ၾကတယ္။ KLIA Express ဆိုတာ စီးတဲ့ သူေတြ အားလံုးနီးပါး သေဘာက်တဲ့ ရထားပါ။ စီးရတာ ျငိမ့္ျငိမ့္ေျငာင္းေျငာင္း နဲ႔ ခရီးစဥ္ က ၂၈ မိနစ္ထဲရယ္။ တစ္နာရီ ကို ကီလို ၁၅၀ အထိေမာင္းႏိုင္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုရတား လမ္းမ်ိဳး နဲ႔ ရထားမ်ိုး သံုးၿပီး ရန္ကုန္ မႏၱေလး ေျပးရင္ ၾကာလွ သံုး-ေလး နာရီေပါ့။ ၿပီးရင္ ခန္းနားသပ္ရပ္မႈ ကလည္း စပါယ္ရွယ္ လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ (ဒီရထား တစ္ခါစီးဖူး ၿပီးရင္ ဘယ္သူမွ မေလးရွား ကို အထင္မေသးရဲေတာ့ဘူးမွတ္။ ဒါလည္း ဂုဏ္ရည္ေကာင္းတစ္ခု ယူတဲ့ နည္းပါပဲ။)
KL Sentral ဘူတာ ေရာက္လို႔ ခရီးဆက္ဘို႔ ရွိရင္ စိတ္ၾကိဳက္ Monorail, LRT, MRT ေရြးစီးခ်င္ စီးႏိုင္တယ္။ မေလးရွားမွာ လည္း Expressed Ways ေတြ လည္းရွိပါတယ္။ ျမိဳ႔ထဲနား အထိေပါ့။  ျမိဳ႕ထဲ မွာေတာ့ Expressed way နည္းတယ္။ 
KLCC မွာ ပေရာဂ်က္ တစ္ခု ကို စလံုး က လွမ္းကိုင္တဲ့ အခါ အစည္းအေဝး လာရင္ KLIA Express & MRT ကို ႀကိုက္လို႔ တစ္ခါတစ္ေလ ဒီလို ႏွစ္ဆင့္ စီးခ်င္စီးတယ္။ မဟုတ္ရင္ ေတာ့ တက္ခစီ နဲ႔ အျမန္လမ္း ကေန ဒိုးေပါ့။ ကုန္က်စရိတ္ နဲ႔ အခ်ိန္ ကေတာ့ အတူတူ ေလာက္ပါပဲ။ တက္ခစီ ကေတာ့ အထုပ္ေလွ်ာက္ဆြဲ ေနဘို႔ မလိုတာမို႔ လူနည္းနည္း ပိုသက္သာတာေပါ့။ 

၂။ စကာၤပူ
စကာၤပူ မွာ 2000 ေလာက္တုန္း က ရံုးက Pasir Panjang, PSA နဲ႔ မလွမ္းမကမ္း မွာ။ တကဲ့ ေတာေလးလိုပါပဲ။ လမ္းကလည္း တစ္ထပ္ထည္း၊ ဘတ္စ္ကား ၾကာလြန္းလို႔ Commonwealth ကေန စက္ဘီးစီးသြားတဲ့ အခါ သြားဘူးတယ္။
မၾကာပါဘူး တိုင္ေတြ တက္လာၿပီး Expressed Way တစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။ PSA နားက Warehouses ႀကီး ေတြ ေနရာမွာ Office Buildings ေတြ အၾကီးအက်ယ္ ေျပာင္းေဆာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အလုပ္ကိစၥ နဲ႔ ေရာက္ျပန္ေတာ့ လည္း ၾကြက္တြင္းတူး တဲ့ အဂၤလိပ္ အင္ဂ်င္နီယာ အခ်ိဳ႕ ေတြ႕တယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္း က MRT ဆိုတာ အေရွ႕အေနာက္၊ ေတာင္ေျမာက္ ရယ္။ ဘယ္ေလာက္ၾကာခဲ့လို႔လဲ MRT အသစ္ေတြ အလွ်ိဳ အလွ်ိဳ ေပၚလာပါေရာလား။
Changi ေလဆိပ္ ဆိုတာ လည္း အစတုန္းက Terminal 1&2 ပဲရွိေသးတယ္။ ရထားလည္း မေရာက္ေသးပါဘူး။ သူငယ္ခ်င္းေတြ အၾကိဳအပို႔ လုပ္ရင္ ကိုယ္ခ်ည္းပဲ ဆို ဘတ္စ္ကား နဲ႔ သြားရတယ္။ ေနာက္ Terminal 3 ေဆာက္တဲ့ အခ်ိန္ Site ထဲ ခနတျဖဳတ္ ေရာက္တတ္တယ္။ ေဆာက္ၿပီးခါစ Operation မလုပ္ခင္ လည္း ပေရာဂ်က္ က Tour ေခၚျပလို႔ ေရာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ပေရာဂ်က္ က အရမ္းႀကီး လြန္းလို႔ အင္ဂ်င္နီယာ အခ်ိဳ႕ ခ်ူသံခေလာက္သံ ပါေအာင္ ညီးတဲ့ ပေရာဂ်က္ေပါ့။ က်ေနာ္ နဲ႔ Woodlands က ပေရာဂ်က္တစ္ခု က လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ စလံုး Civil Engineer တစ္ေယာက္ ကို ရံုးက အဲဒီ့ ပေရာဂ်က္ ကို ပို႔ လုိက္တယ္။ တကယ္ဆို သူက Bedok မွာေနတာ။ ပေရာဂ်က္ က သူ႔အိမ္နဲ႕ ကပ္ရက္၊ မခံႏိုင္လို႔ ထြက္သြားပါေရာလား...
ခု ဆို ေလဆိပ္ကို MRT လည္းေရာက္ေနတာ ၾကာၿပီ။ ဟိုတစ္ေလာ က စလံုး ကို Transit နဲ႔ ဝင္ေတာ့ ကေလးေတြ က ရထားစီးခ်င္တယ္ ဆိုတာ နဲ႔ ေလဆိပ္ အျပန္ ရထားနဲ႔ ျပန္ခဲ့ ၾကေသးတယ္။
စကာၤပူ မွာ Expressed ways ေတြ က လူတိုင္းလိုလို သံုးေနၾကတာပါ။ တစ္ခါတစ္ရံ ျမိဳ႕ထဲအဝင္ လမ္းမက်ပ္ ေအာင္ ERP နဲ႔ ပိုက္ဆံေကာက္ၿပီး ထိန္းပါတယ္။
စကားမစပ္။  ။ Nicoll Highway collapse case လို အမွားမ်ိုး ကိုလည္း သတိရဘို႔ လိုပါတယ္။ မကြ်မ္းက်င္ တဲ့ အလုပ္မွာ က်ေနာ္တို႔ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ လက္တဲ့ မစမ္းေစလိုပါ။ (အထူးသျဖင့္ Myanmar PE မ်ား ကြ်မ္းက်င္ မႈရွိရန္ လက္ေတြ႕အေတြ႔အၾကံဳ မ်ားစြာ လည္း လိုပါေၾကာင္း သတိရေစလိုပါသည္။ စာအနည္းငယ္ ဖတ္ရံုျဖင့္ လံုေလာက္ေသာ အေတြ႕အၾကံဳ မရႏိုင္ပါ။)

Public Transportation ဆိုလည္း ေကာင္းမွေကာင္း... ရထားေတြ က လည္း တစ္ကြ်န္းလံုး နီးပါး ေရာက္ေနၿပီ။
ရန္ကုန္ မွာ ဘတ္စ္ကားေတြ လမ္းလုတာ အဆဲခံ ရေပမဲ့ စကာ္ပူ မွာ ေတာ့ ဘတ္စ္ကားေတြ ေနရာရပါတယ္။ ကားမ်ားတဲ့ အခ်ိန္ မွာ ဘတ္စ္ကား ေတြ အတြက္ သီးသန္႔ လမ္းသတ္မွတ္ေပးထားတယ္။ အျခားကားေတြ ဝင္ရႈတ္တာ နည္းေအာင္လို႔။
ႏိုင္ငံအက်ယ္အဝန္း က ေသးေတာ့ ကားအေရအတြက္ ကို ကန္႔သတ္ဘို႔ လိုတယ္။ ႏိုင္ငံေသးေသးမွာ ဝင္ေငြေကာင္းတဲ့ သူေတြ ေနတာမို႔ ကားေတြကို Quota စနစ္ နဲ႔ COE ကို ေလလံဆြဲရတယ္။ အစိုးရ က ေစ်းတင္ထားတာ မဟုတ္ေပမဲ့ လူေတြ က လိုက္ ေပးေတာ့ တစ္ခါတစ္ေလ COE တင္ ေျခာက္ေသာင္း၊ ခုႏွစ္ေသာင္း ျဖစ္လိုျဖစ္ရဲ႕။
(ျမန္မာျပည္ မွာ လည္း ကားအေရအတြက္ ကို စနစ္တက် တြက္ခ်က္ ထိန္းခ်ုပ္ ဘို႔ လိုေကာင္းလိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ အဆင့္ မဟုတ္ေပမဲ့ မီးခိုးထြက္ အင္ဂ်င္က် ကားေတြ၊ အႏာၱရာယ္ရွိတဲ့ ကားေတြ ကို စစ္ၿပီး လမ္းေပၚကေန ဖယ္ပစ္ႏိုင္ဘို႔ ပါ။)


၃။ ဟူစတန္၊ တက္ခ္ဆက္
ခုက်ေနာ္ ေနတဲ့ Texas ျပည္နယ္ ကေတာ့ Public Transport ဆိုတာ Houston, Dallas, Austin တို႔လို ျမိဳ႕ၾကီးေတြ အတြင္းေလာက္မွာ ပဲ ရွိတာပါ။ သြားေရး၊ လာေရး (ေစ်းသြားရင္ေတာင္) သိပ္မနီး လွ တာ မို႔ ကိုယ္ပိုင္ကားေတြပဲ အားကိုးၾကရပါတယ္။ တက္ခစီ က လည္း အီေနေအာင္ ေပးရတာ။ (တစ္ခါတစ္ေလ တက္ခစီ စီးရရင္ စကာၤပူ ကို သတိရတယ္။) အိမ္တိုင္းလိုလို ကား ႏွစ္စီး၊ သံုးစီး ေတာ့ ရွိၾကတာပါပဲ။ ေနာက္ Texan Size လို႔ ေျပာၾကတဲ့ ကားအႀကီးေတြ ကို လည္း ႀကိဳက္ၾကတယ္။ တစ္ေယာက္ ထဲ ရံုးသြားတဲ့ ကားေတာင္ Ford F150 လို V-8 Truck ေတြ ေမာင္းတဲ့ သူက အမ်ားသား။
ဒီေလာက္ ကားေတြ မ်ားေနတာ ရန္ကုန္ လို လမ္းမ်ိုးေတြ ဆို ခက္ရခ်ည့္။ အဓိက ကေတာ့ Freeways ေတြ နဲ႔ Tollways ေတြ ကို သံုးၾကရပါတယ္။ Tollways ဆိုတာ ကလည္း ERP လို ပံုစံ ပိုက္ဆံေကာက္တာမို႔ အရွိန္ေလွ်ာ့စရာ မလိုပါဘူး။ (ကြာတာ ကေတာ့ အေကာင့္ဖြင့္ၿပီး RFID Tag နဲ႔ တန္းသံုးတာပါ။ Cash Card မရွိပါဘူး။) အဲ ဖရီးေဝး က လွမ္းလို႔ Tollways ပဲရွိတဲ့ ေနရာမွာ ပိုက္ဆံ မေပးခ်င္ လို႔ ေဘးလမ္းက သြားလည္း ရပါတယ္။ မီးပြိဳင့္ ျဖတ္ရမွာ ေလာက္ပါပဲ။
ဒီ Freeways နဲ႔Tollways အျမန္လမ္းေတြ တစ္ခု ကေန တစ္ခု ကို ကူးတဲ့ အခါ ရပ္စရာ မလိုပဲ အရွိန္ နည္းနည္း ေလွ်ာ့ၿပီး အလြယ္တကူ ကူးသြား လို႔ ရေအာင္ လည္း လုပ္ထားတာ မို႔ အခ်ိန္ကုန္ အရမ္းသက္သာပါတယ္။
ေအာက္ က Google Maps မွာ က်ေနာ္ေနတဲ့ (Houston, Texas) ျမိဳ႕က လမ္းဆံု တစ္ခု ကို ျပထားပါတယ္။ ဒီလို လမ္းဆံု မ်ိဳးေတြ ဒီမွာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ 
ဒီပံု ကေတာ့ Interstate 10 & Belt-way 8 ပါ။ လမ္းက ႏွစ္ထပ္ပါ။ (အဲလမ္းဆံု မွာ ေတာ့ အထပ္ထပ္ ပါ၊ ျမင္တဲ့ အတိုင္းပါပဲ။)
အေပၚက Freeway 10 & Sam Houston Tollway (Beltway 8) ေအာက္က ေတာ့ သူတို႔ ရဲ့  Feeder Roads ေတြေပါ့။ ဖရီးေဝး ဆိုတဲ့ အတိုင္း မီးပြိဳင့္ မပါတဲ့ လမ္း ႏွစ္လမ္း ကို အရွိန္ သိပ္မေလွ်ာ့ရပဲ ခ်ိတ္ဆက္ေပးသြားတာပါ။ I-10 အေပၚလမ္းမွာ အသြား ၇-လမ္း အျပန္ ၇-လမ္း ရွိပါတယ္။ Beltway မွာေတာ့ တစ္ဘက္ ေလးလမ္းစီပါ။ Beltway ကျမို႕ပတ္လမ္းပါ။ အတြင္းမွာ လည္း ျမို႕ပတ္အျမန္လမ္း နံပါတ္ 610 ရွိပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္ထက္ ပိုမ်ားရင္ အျမန္လမ္းေပၚ မွာ အခြင့္အေရး ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ Texas မွာေတာ့ HOV (High Occupancy Vehicles) Lane လို႔ ေခၚၿပီး California မွာေတာ့ Car Pool Lane လို႔ လည္း သိၾကပါတယ္။ ဒီလမ္းေတြ က ကားက်ပ္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ အျခားလမ္းေတြ ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုေခ်ာင္ ေလ့ရွိတာ မို႔ လူၾကံဳလိုက္မဲ့ အသိအကြ်မ္း မ်ား ရွိရင္ ေက်းဇူးေတာင္ တင္စရာ ကို ျဖစ္လို႔။
ေအာက္က Feeders ေတြ ကလည္း တစ္ျခမ္းကို သံုးလမ္းစီေလာက္ ရွိပါတယ္။ Feeders ေတြမွာေတာ့ မီးပြိဳင့္ ေတြ ပါပါတယ္။ ဂ-ေကြ႕ ကို ေတာ့ မီးပြိဳင့္ မေရာက္ခင္ ေလး မွာ ထားေပးပါတယ္။ ျပန္ေကြ႕ခ်င္ရင္ မီးပိြဳင့္ေစာင့္စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ Feeders ေတြ ကို Freeway နဲ႔အျပိဳင္ လုပ္ထားေပးတာ က ေတာ့ ဟူစတန္ ျမိဳ႕ရဲ့ ထူးျခားခ်က္ တစ္ခု ပါ။ အဝင္အထြက္ လြယ္သြားသလို Freeway က မွားထြက္မိရင္ လည္း ခန နဲ႔ ျပန္တက္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။
ညာဘက္ခ်ိုးဘို႔ ေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ရန္ကုန္ မွာလို ၾကက္လွ်ာစြန္း ေပါင္းသြားတဲ့ အေကြ့လမ္းရွိတတ္ပါတယ္။ မီးပြိဳင့္မိေန တဲ့ အခ်ိန္ ညာဘက္ေကြ့ဘို႔ျပင္ေနတဲ့ ကား မီးနီမွာ ကိုယ့္လမ္း ကားရွင္းလို႔ ညာဘက္ကို ေကြ႕ခြင့္ရွိပါတယ္။ ကားေတာ့ တစ္ခ်က္ရပ္ရပါတယ္။ ဒါကျပည္နယ္တိုင္းလိုလို မွာ ရႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးတစ္ခုပါ။
Freeway I-10 & Feeder Roads မွာ အေပၚေအာက္ တစ္ဖက္ ၁၀ လမ္းစီေလာက္ ပါတာေတာင္ ေန႔တိုင္း လိုလို ကားက်ပ္ပါတယ္။ ကားေခ်ာင္ ရင္ ေတာ့ Freeway ေတြမွာ မိုင္ ၇၅-၈၀ (ကီလို ၁၂၀-၁၃၀ နီးပါး) ေလာက္ေတာ့ အနည္းဆံုး ေဆာ္ၾကတာပါပဲ။
ဒီလမ္းဆံု ကို စိတ္ၾကိုက္ အေပၚေအာက္ ေဘးဘီ ၾကည့္လို႔ ရေအာင္ Google Map & Street View ေတြ ကို ေအာက္မွာ ေပးထားပါတယ္။
https://www.google.com/maps/@29.7834464,-95.5622015,711m/data=!3m1!1e3
လမ္းေပၚက ျမင္ကြင္း
https://www.google.com/maps/@29.783321,-95.5626006,3a,79.7y,-137.79h,84.12t/data=!3m4!1e1!3m2!1soKiO7WynfHyN-h6R1G3BNw!2e0

ကယ္လီဖိုးနီးယား LA နားမွာ ေနတုန္းက လည္း တစ္ေနရာရာ သြားခ်င္ရင္ Freeway ပဲ အားကိုးရတာပါပဲ။ အသံုးမ်ားခဲ့ တာ က လည္း I-10 ပါ။ I-10 အတိုင္း ဟူစတန္ က ေန LA ေမာင္းသြားရင္ေတာ့ မိုင္ 1,600 ေလာက္ေမာင္းရမယ္။ (နားေမာင္းရင္ ႏွစ္ရက္ေလာက္ နဲ႔ ေရာက္မယ္ထင္ပါရဲ့။)
CALIFORNIA STREETS AND HIGHWAYS CODE ကို ေအာက္မွာ ေပးလိုက္ပါတယ္။
http://www.leginfo.ca.gov/.html/shc_table_of_contents.html
I-10 က ေတာင္ပိုင္း မွာရွိတဲ့ အျမန္လမ္းမႀကီး ျဖစ္ၿပီး အေနာက္ ကယ္လီဖိုးနီးယား က ေန ဖေလာ္ရီဒါ ျပည္နယ္အထိ၊ (Pacific က ေန အေရွ႕ Atlantic Ocean နား အထိ) မိုင္ ၂၅၀၀ နီးပါး ရွည္ပါတယ္။ လမ္းတစ္ေလ်ာက္လံုး တစ္ဘက္ ခုႏွစ္လမ္း၊ ရွစ္လမ္းသြား ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမိဳ႕ၾကီးေတြ နားနီးလာရင္ တစ္ေျဖးေျဖး လမ္းေတြ မ်ားလာမယ္။ အခ်ိဳ႕ ေတာဘက္မွာ ႏွစ္လမ္း၊ သံုးလမ္း ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ပါမယ္။
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Interstate_10

ဒီမွာသံုးမဲ့ ဘတ္ဂ်က္ရဲ့ အခ်ိဳ႕က ကားေမာင္းသူ ေတြ ဆီ က လာတာပါ။ ဓါတ္ဆီ နဲ႔ ဒီဇယ္ မွာ ဒီ လမ္းအတြက္ အခြန္ ထည့္ေကာက္ ထားပါတယ္။ စေကာက္တုံး က ေတာ့ တစ္ျပားႏွစ္ျပားေပါ့။ ခုဆို ဓါတ္ဆီ တစ္ဂါလံ အတြက္ ပ်မ္းမွ် ၂၆ျပားေက်ာ္ေလာက္ ေကာက္တယ္ လို႔ သိရပါတယ္။
https://www.eia.gov/tools/faqs/faq.cfm?id=10&t=10
ဒီလို အခြန္မ်ိး ျမန္မာျပည္ မွာ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ မတရားရာ က်မလားပဲ။ ဘီးခြန္ ဆိုတာ လည္း ေကာက္တယ္။ ျမိဳ႕ဝင္ေၾကး လည္း ေပးရတယ္။ တိုးဂိတ္ မွာလည္း ေပးရေသးတယ္။ ဆိုေတာ့....


၄။ မဟာရန္ကုန္
အေပၚမွာ က်ေနာ္ ယွဥ္ျပခဲ့တဲ့ ျမိဳ႕ေတြ နဲ႔ ယွဥ္ရင္ မဟာရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ ကလည္း သူတို႔ နည္းတူ လူဦးေရ ေရာ အရြယ္အစား ေရာ က Mega-City တစ္ခု အဆင့္မွာ ရွိေနတယ္ ဆိုတာ ျငင္းလို႔ မရပါဘူး။ (အဲ အိမ္ေစ်း အပါအဝင္။)
ေနာက္လမ္းကူးတဲ့ သူေတြ အဆင္ေျပေအာင္ အျခားႏိုင္ငံတိုင္းလိုမွာ ရွိေလ့ရွိတဲ့ လူကူးမီးပြိဳင့္လို (သို႔) လူကူးတံတား မ်ိဳးေတြလည္း ထားေပးသင့္ပါတယ္။ Accessible
ျဖစ္ရင္ေတာ့ပိုေကာင္းတာေပါ့။ လူေတြလည္း အႏာၱရာယ္ ကင္းကင္းကူးႏိုင္ေအာင္ပါ။ (က်ေနာ္ ကားစီးရင္ ထိုင္ရတာ က ကိုယ္ေမာင္းေနက် ဘယ္ဘက္မွာ ဆိုေတာ့ ေျပာရမယ္ ဆို မေမာင္းေပမဲ့ ဒရိုင္ဘာ တစ္ေယာက္ လို ေတြးၾကည့္မိပါတယ္။ လူေတြဒီေလာက္ ပ်ားပန္းခတ္ေနတဲ့ ေနရာ ကိုယ့္အက်င့္ နဲ႔ ဆို ရပ္ေနရမယ္ ထင္ပါတယ္။)
ရန္ကုန္ မွာ လည္း လမ္းႏွစ္ထပ္ ေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ အျမန္လမ္း မဟုတ္ပဲ ေတာင္မေရာက္ ေျမာက္မေရာက္ ဂံုးေက်ာ္ တံတားသာသာ မို႔ ဟိုမေရာက္ ဒီမေရာက္၊ Ramps ေတြ နဲ႔ ေနရာေတာင္ ပိုရႈပ္သြားသလို ပါပဲ။ (က်ေနာ့္အျမင္ပါ။) ဒီလို ဂံုးေက်ာ္တံတားေတြ ေဆာက္ လမ္းေတြ ျဖစ္သလို ျပင္ေနတဲ့ အဆင့္ နဲ႔ ေတာ့ ဒီလမ္းက်ပ္တဲ့ ျပႆနာ က ရွင္းသြားဘို႔ မျမင္ပါဘူး။
လူတန္းစား အခ်ိဳ႕ ကား နည္းနည္း ပိုစီးလာႏိုင္တာ ကို ရမယ္ရွာရင္ သင့္ေတာ္မယ္ လို႔ မထင္တာေတာ့ အမွန္ပါ။
ဘတ္ဂ်က္ေၾကာင့္ လို႔ လြယ္လြယ္ေျပာရင္ ဆင္ေျခေပးရင္လည္း ရပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္း ရွာရင္ ေျပာလို႔လည္း ကုန္မွာ မဟုတ္သလို အလကား အကုသိုလ္ ပြားမွာ မို႔...
City/Urban Planning နားလည္ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ကို ဖိတ္ေခၚၿပီး Expressed Ways, Public Mass Transit စတဲ့ စနစ္ေတြ ကို စဥ္းစားဘို႔ လိုေနပါၿပီ။ (ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Proposal Presentation & Animations ေတြ႕မိပါတယ္။ လမ္းႏွစ္ထပ္ လုပ္ဘို႔  နဲ႔ MRT ထည့္ဘို႔။ လိုအပ္ခ်က္ မီမယ္လို႔ ေတာ့မထင္ေသးပါ။) လမ္းႏွစ္ထပ္ လုပ္ရင္လည္း အေပၚက Expressed Ways ေတြ မွာ တိုးလာမဲ့ ကားအေရအတြက္ ကို ထည့္စဥ္းစားေပးဘို႔ လိုအပ္ ပါလိမ့္မယ္။ အနည္းဆံုး တစ္ဘက္ သံုးလမ္းသြား ေလာက္ ရွိမွ ေရရွည္သံုးဘို႔ အဆင္ေျပပါမယ္။ ႏွစ္လမ္းထဲရွိတဲ့ Tollway မွာ ကားပိတ္တတ္တာ ေန႔စဥ္ လို ၾကံဳဘူးလို႔ပါ။ ခ်ဥ္းကပ္လမ္း ပံုစံ ေတြ ကို လည္း ႏိုင္ငံ တကာ အျမန္လမ္းမ ေတြ ရဲ့ ပံုစံ မ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္သင့္တယ္ လို႔ ထင္ပါတယ္။)
ေလာေလာဆယ္ ရန္ကုန္မွာ ေျပးျမင္တာကေတာ့ ျမို႕ပတ္ရထားလမ္းေနရာ။ သံုးတတ္ရင္ သံုးေလးမ်ိဳး သံုးလို႔ ရေလာက္ပါတယ္။ ရွိၿပိးသား ဂုန္းေက်ာ္တစ္ခ်ို႕ေတာ့ ဖ်က္သင့္တန္ ဖ်က္ေပါ့။ (က်ေနာ့္ အျမင္ပါ။)
ဒီျမိဳ႕ပတ္လမ္း နဲ႔ ရထားစနစ္ ကို အဆင့္ျမွႈင့္ဘို႔ အတြက္ လိုအပ္မဲ့ ဘတ္ဂ်က္ အကူအညီ ေခ်းေငြ ကို JICA နဲ႔လက္မွတ္ထိုး ၿပီး သေဘာတူထားၿပီ လို႔ သိရပါတယ္။
October 16, 2015
Signing of Japanese ODA Loan Agreement with Myanmar: Support for the Yangon urban transportation network, a stable power supply to the Greater Yangon area and the East-West Economic Corridor
http://www.jica.go.jp/english/news/press/2015/151016_01.html
ဘယ္လို ဘယ္အဆင့္ အထိ လုပ္မယ္ ဆိုတာ ေတာ့ ရွာ မၾကည့္ရေသးပါဘူး။ တစ္ခ်ိန္ထဲ မွာ ပဲ ျပင္တုန္း အျမန္ကားလမ္း နဲ႔ ရထားလမ္း တြဲတင္လို႔ ရရင္ေတာ့ ပိုေကာင္း မယ္ လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အဆင္ေျပ ရင္ Utilities Infrastructure ေတြ အတြက္ ပါေနရာ ရႏိုင္ပါတယ္။ အခြင့္အေရး ဆိုတာ က အျမဲတမ္း ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ မဟုတ္ ရင္ ေတာမေရာက္ ေတာင္မေရာက္ ဂံုးေက်ာ္ တံတားေတြ လို ေဇာ္ကန္႔လန္႔ မျဖစ္ေစ ခ်င္တာ ေတာ့ အမွန္ပါ။

ေလဆိပ္ ကို သြားဘို႕ ကလည္း လမ္းကြ်မ္းက်င္တဲ့ သူကို သံုးေလးနာရီ ၾကိဳေခၚထားတာေတာင္ အမီေရာက္ ဘို႔ မေသခ်ာခ်င္ဘူး။

US မွာ ေတာ့ ဒီလို အျမန္လမ္းမေတြ (ျမိဳ႕ျဖတ္လမ္း၊ ျမိဳ႔ပတ္လမ္း အပါအဝင္) ကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး (လမ္း၊ တံတား) တာဝန္ယူေလ့ ရွိၿပီး ျမိဳ႔ထဲ က လမ္းသြယ္၊ လမ္းမ ေတြ ကို ေတာ့ စည္ပင္သာယာ က တာဝန္ယူရပါတယ္။
JICA & Yagon-2040
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ့ လက္ရွိအေျခအေန နဲ႔ မဟာရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ျပဖြံ့ၿဖိဳးေရး မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္း ၂၀၄၀ နဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ Japan International Cooperation Agency (JICA) နဲ႔ Yangon City Development Committee (YCDC) ပူးတြဲ ေလ့လာထားတဲ့ A Strategic Urban Development Plan of Greater Yangon Reports ေတြပါ။ လက္ရွိအေျခအေန ကို လည္းေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ လမ္းက်ပ္တာ၊ Water Tap တိုင္းမွာ ဘက္တီးရီးယား ေတြ႕ေနတာ၊ Sanitation လိုအပ္ခ်က္ ေတြ အပါအဝင္ပါ။
Infrastructure upgrade အတြက္ အေျခအေန ေကာင္းတစ္ခု လို႔ ပဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။
FINAL REPORT I  http://open_jicareport.jica.go.jp/pdf/12122511.pdf
FINAL REPORT II  http://open_jicareport.jica.go.jp/pdf/12145967.pdf
Credit to Linn Kyaw Zaw for the web links

အေသးစိတ္ ဖတ္ၾကည့္ရင္ သူတို႔ရဲ့ အားစိုက္ထုတ္မႈ မနည္းလွတာ ကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။
သတိျပဳရမွာ က အခ်က္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က အမွန္ေတြ အေသးစိတ္ နဲ႔ လုပ္သင့္တာေတြ ကို မီးေမာင္းထိုးျပထားတာ ျဖစ္ေပမဲ့ တကယ္လုပ္မဲ့ အခါ အတားအဆီး ေတြ ရွိေနအံုးမယ္ ဆိုတာပါ။ ဒီအခ်က္ ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးထားတဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္ မွာ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
ယေန႔ အခ်ိန္အထိ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ JICA က တင္ျပခဲ့ေသာ က်ယ္ျပန္႔သည့္ အစီအစဥ္ကို ျမန္မာအစိုးရ၏ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈက ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပင္မရွိဟု ဆူဇူကီးမာဆာဟီကိုက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ကို ကယ္ၾကစို႔။
http://burma.irrawaddy.com/article/2015/04/04/73560.html

ဘတ္ဂ်က္၊ နည္းပညာ၊ အေတြ႕အၾကံဳ ရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ နဲ႔ ကန္ထရုိက္ ေတြ လည္း လိုအပ္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား အကူအညီ လိုအပ္တာ လည္း အမွန္ပါ။ ေကာင္းမြန္တဲ့ နည္းစနစ္ (Public Works Construction Regulations & Control) ေတြ လည္း ရွိဘို႔လိုအပ္ပါမယ္။
ဒါ့အျပင္ လိုအပ္ခ်က္ မရွိဘူး လို႔ လည္း မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ စာဖတ္သူ ကိုယ္တိုင္ ေသခ်ာ ေလ့လာၾကည့္ၿပီး ဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေစလိုပါတယ္။
Building Codes က တစ္ပိုင္း ဒီ့အျပင္ Municipal Codes & City Ordinance ေတြ လည္းရွိအံုးမွ။ ပစ္ထားသလို ျဖစ္ေနတာ က လည္း ၾကာၿပီ ဆိုေတာ့။
ကိုယ့္အက်ိုးအတြက္ ပဲ ၾကည့္ၿပီး ကန္႔လန္႔တိုက္တတ္တဲ့ သူေတြ က လည္း ကိုယ့္စရိတ္ နဲ႕ ကိုယ္ အလိုက္တသိ သြားဘို႔ မေျပာနဲ႔  စရိတ္ေပးရင္ ေတာင္...
ျမိဳ႕ျပလူေနမႈ အရည္အေသြး ကေတာ့ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ကားရႈတ္တာ အျပင္ အျခား ျပင္စရာ ဆိုလို႔ အမိႈက္ေလး စည္းကမ္းမဲ့ ပစ္လို႔ ရႈတ္ေနတာရယ္၊ ေရေလး၊ ေလေလး မသန္႔တာရယ္၊ အစားအေသာက္ မစားရဲတာေလးရယ္၊ အသံေလး ဆူညံတာရယ္၊ မီးေလးမမွန္တာရယ္၊ ျခင္ေလးယင္ေလး ေပါတာရယ္ နဲ႔ လမ္းေပၚ ဟိုေထြးဒီေထြး ကြမ္းေသြးခ်ည္း ျဖစ္ေနတာေလး ေလာက္ပါ။ ဒါေတြ ကို ျပင္ႏိုင္ဘို႔ Infrastructure ေတြ က အဓိက က်ေနေတာ့လည္း....

Summary
ဒါေလးေတြ ပိုေကာင္းေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ ကို စဥ္းစားေပးၾကပါ။
၁။ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္း၊ လူစည္းကမ္း။
၂။ အျမန္လမ္းမ ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ Highway-Codes မ်ား။
၃။ ကုန္က်စရိတ္ နဲ႔ ကားလမ္း အသံုးျပဳသူမ်ား။
၄။ ကားအေရ အတြက္ ထိန္းသိမ္းေရး နဲ႔ လမ္းေပၚမွာ မရွိသင့္ေတာ့တဲ့ ကားေတြ ကို လိုင္စင္ဆက္ထုတ္ မေပးဘို႔။
၅။ Public Transportations : သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စနစ္မ်ား ပိုမိုေကာင္းမြန္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဘို႔
၆။ ေလဆိပ္ အသြားအျပန္ ခရီးစဥ္။
၇။ Infrastructure

စာေရးသူ ၏ အာေဘာ္ ကို လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားကြဲလြဲ ခြင့္ရွိပါေၾကာင္း....
Download PDF: "I002_R02 Transportation Infrastructure and Yangon.pdf"

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

ျမိဳ႕ျပ အေျခခံ စနစ္မ်ား ႏွင့္ စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္မႈ စနစ္မ်ား အေၾကာင္း မိတ္ဆက္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ့ Infrastructure ေတြ ကို မြမ္းမံဘို႔ Mega-City ျဖစ္ေနတဲ့ မဟာရန္ကုန္ ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ဘို႔ အခ်က္ေတြကို File Upload တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ (Rev 4, 28 Nov 2015)
တိုးတက္လာတဲ့ လူဦးေရ နဲ႔ မြမ္းမံ ရမဲ့ စနစ္ေတြ အေၾကာင္းပါ။ အင္မတန္ အိမ္ယာ ေစ်းႀကီးတဲ့ ျမိဳ႕ ျဖစ္ေနေပမဲ့ အေျခခံ စနစ္ေတြ မျပည့္စုံေသးတာ ကို မဟာရန္ကုန္ က စၿပီး ျပင္ႏိုင္ေအာင္ အေျဖရွာ ေပးႏိုင္ဘို႔ပါ။
လက္ရွိအစိုးရ ဖြဲ႔ေတာ့ မဲ့ NLD ပါတီ ရဲ့ စီးပြားေရး မူဝါဒ အခ်က္ ငါးခု ေျမာက္ က လည္း Infrastructure ေတြ ကို မြမ္းမံဘို႔  ျဖစ္တာမို႔ အေကာင္အထည္ ေပၚႏိုင္ပါေစ လို႔ ဆႏၵလည္းျပဳ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို လည္း ေလ့လာတဲ့ သေဘာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမိဳ႕ျပအေျခအေန ေတြ အေၾကာင္း ေျပာဆို ေဆြးေႏြး ၾကတဲ့ အခါ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသား အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ သေဘာ တူညီတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ က Public Infrastructure ေတြ ကို တိုးခ်ဲ႕ ၿပီး ပိုမို ေကာင္းမြန္ ေအာင္ လုပ္သင့္ ေနၿပီ ဆိုတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပါ။
ဒီေနရာမွာ Public Infrastructure ဆိုတာ ကေတာ့ ႏိုင္ငံ တစ္ခု၊ ျမိဳ႕ျပတစ္ခု ရဲ့ လူေနမႈ နဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ ဘို႔ အေထာက္အပံ့ ေပးမဲ့ အေျခခံ စနစ္ေတြ ကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒါကို Hard Infrastructure နဲ႔ Soft Infrastructure လို႔ ႏွစ္ပိုင္းခြဲႏိုင္ပါတယ္။
Hard Infrastructure လို႔ေခၚတဲ့ အေျခခံ စနစ္ေတြ ကိုၾကည့္ရင္။

1. ခရီးသြား အဆင္ေျပဘို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္မ်ား။ (ကားလမ္း၊ အျမန္လမ္း၊ ရထားလမ္း၊ ၿမိဳ႕ျပ လူမ်ားစု ပို႔ေဆာင္ေရး စနစ္မ်ား၊ တံတား၊ ကားဂိတ္၊ဘူတာ၊ သေဘာၤဆိပ္၊ ေလဆိပ္၊)
2. မိုးေရ ႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲ ေရး ႏွင့္ ေရသန္႔ ေပးေဝေရး စနစ္မ်ား၊
3. မိလႅာ ႏွင့္ ေရဆိုး သန္႔စင္ေရး ႏွင့္ စြန္႔ပစ္ေရး စနစ္မ်ား၊
4. အမိႈက္သိမ္း စနစ္ ႏွင့္ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ ေရး စနစ္မ်ား၊ သန္႔ရွင္းေရး စနစ္မ်ား။
5. အဆိပ္အေတာက္ (သို႔) အႏၱာရာယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အမိႈက္မ်ား စနစ္တက် သန္႔စင္ စြန္႔ပစ္ေရး စနစ္မ်ား။
6. လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရး ႏွင့္ ျဖန္႔ေဝေရး စနစ္မ်ား၊
7. ဆက္သြယ္ေရး တယ္လီဖုန္း၊ ေကဘယ္ (တီဗီ၊ အင္တာနက္) ႏွင့္ အေရးေပၚ အခ်က္ေပး ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား၊

ဒုတိယ အမ်ိဳးအစား က ေတာ့ ႏိုင္ငံ တိုးတက္ေရး နဲ႔ ျပည္သူေတြ ရဲ့ လူေနမႈ ဘဝ တိုးတက္ေရး (စားဝတ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ အပန္းေျဖ ေရး နဲ႔ အသက္ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ လံုျခံုစိတ္ခ် မႈ ရွိေရး) အတြက္ လိုအပ္တဲ့ Soft Infrastructure လို႔ ေခၚတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စနစ္ေတြ နဲ႔ ၄င္းတုိ႔ရဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ ကို ဆိုလိုပါတယ္။

• အုပ္ခ်ုပ္ေရး တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး။ ။ အုပ္ခ်ုပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ လံုျခံဳေရး၊ အေရးေပၚ (ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔၊ အေရးေပၚသူနာျပဳ / လူနာပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ သဘာဝ ကပ္ေဘး ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား)၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး နဲ႔စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ။
• စီးပြားေရး။ ။ ဘဏ္၊ ေစ်းကြက္၊ အေျခခံ စီးပြားေရး ႏွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ဆိုင္ရာ စက္ရံု အလုပ္ရံု၊ ဝန္ၾကီးဌာန (လယ္ယာ၊ စက္မႈ၊လက္မႈ၊ သယံဇာတ။)
• လူမႈေရး။ ။က်န္းမာေရး၊ (ေဆးရံု၊ေဆးခန္း)၊ ပညာေရး (စာသင္ေက်ာင္း၊ သင္တန္းေက်ာင္း၊ တကၠသိုလ္)၊ ကပ္ေဘး မွ ျပန္လည္ျပိဳးေထာင္ေရး။
• ရိုးရာဓေလ့ ယဥ္ေက်းမႈ၊အားကစား ႏွင့္ အပန္းေျဖေရး။ ။အားကစားရံု၊ အားကစားကြင္း၊ ပန္းျခံ၊ ျပတိုက္၊ ရုပ္ရွင္၊ ေရွးေဟာင္းအေမြ အႏွစ္၊ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ အသင္းအဖြဲ႔ မ်ား။

ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြ က လည္း ၿမိဳ႕ျပ စည္ပင္သာယာေရး (ျမဴနီစီပါယ္) စနစ္ ေတြ အတြက္ အေျခခံ ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ တကာ ရဲ့ ၿမိဳ႕ေတြ မွာ သူတို႔ ၿမိဳ႕တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ အစီအစဥ္ ေတြ ရွိေနေလ့ရွိပါတယ္။ ကုိယ့္ၿမိဳ႕စီးပြားေရး နဲ႔ လူေနမႈ ဘဝတိုးတက္ဘို႔၊ သန္႔ရွင္း သာယာလွပဘုိ႔၊ နာမည္ေကာင္း ရွိဘို႔ နဲ႔ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ဘို႔၊ လံုျခံဳစိတ္ခ် ရဘို႔၊ စီးပြားေရ အရေရာ၊ အလည္အပတ္ အတြက္ပါ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိဘို႔ ေရတို၊ ေရရွည္စီမံကိန္း ေတြ သတ္မွတ္ ၿပီး ၿမိဳ႕က်က္သေရ နဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာ ရွိေအာင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ ေတြ စည္ပင္သာယာ၊ အျခားလူမႈေရး၊ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို စနစ္တက် အုပ္ခ်ုပ္ စီမံ ခန္႔ခြဲ ေနႏိုင္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
စာေရးသူ အေနနဲ႔ ဆရာႀကီးတစ္ေယာက္ မဟုတ္သလို Jack-of-All-Trades မဟုတ္တာ မို႔ ကိုယ္ ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္တဲ့၊ လုပ္ငန္းအေတြ႕ အၾကံဳနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္တဲ့ ၿမိဳ႕ျပေဒသ အေဆာက္အအံု ေတြ ဘက္ ရႈေထာင့္ကေန ပဲ ၾကည့္ၿပီး ေဆြးေႏြး မွာပါ။ မဟာ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အတြက္ အဆင့္ျမွင့္ ဘို႔ လိုအပ္တဲ့ ျမိဳ႕ျပလူေနမႈ စနစ္ မွာ ရွိသင့္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ အေၾကာင္းအရာ အခ်ိဳ႕ ကို ဦးစားေပး ေဆြးေႏြး သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမိဳ႕လို႔ေခၚလိုက္ရင္ ျမိဳ႕အဂၤါရပ္ေတြ နဲ႔ ညီဘို႔ လိုပါတယ္။ ဒီအဂၤါရပ္ ဆိုတဲ့ စကားလံုး မွာ လည္း ေခတ္နဲ႔ လည္း လိုက္ေလ်ာ ညီေထြ ရွိတဲ့ အဂၤါရပ္မ်ိဳး ေတြ ကို ဆိုလိုပါတယ္။ ျမိဳ႕ေတာ္ ဆိုရင္ လည္း ျမိဳ႕ေတာ္ တစ္ခု ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ ညီဘို႔ လိုအပ္ပါမယ္။ အနာသိမွ ေဆးရွိမွာ မို႔ လုပ္သင့္တာ နဲ႔ ျဖစ္သလို လုပ္ေနရတာ ေတြ ကို အေျခအေန ဆိုးသည္ထက္ ဆိုးသည့္ ဘက္ ကို မသြားပဲ အျမန္ဆံုး ျပဳျပင္ႏိုင္ဘို႔ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ။ စနစ္ က်တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေတြ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ေတြ ခ်မွ ၿပီး သင့္ေတာ္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ ကို လည္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ျမိဳ႕လို႔ ဆိုလိုက္တာ နဲ႔ စနစ္တက် ေဖာက္လုပ္ထားတဲ့ လမ္းေတြ ရွိရမယ္။ ရာဇဝတ္ မႈ နဲ႔ မီးေဘးအႏာၱရာယ္ ေတြ တင္ မက သဘာဝ ေဘးအႏာၱရာယ္ အတြက္ ကာကြယ္မႈ အစီအစဥ္ ေတြ ရွိရမယ္။ ေရ၊ မီးအစံု ရွိရမယ္။ အမိႈက္ ေတြ ရွင္းရမယ္။ သန္႔ရွင္းမႈ ရွိရမယ္။ အနားယူ အပန္းေျဖ၊ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ဘို႔ ပန္းျခံေတြ၊ ကစားကြင္းေတြ ရွိရမယ္။ က်န္းမာေရး အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္း နဲ႔ အေရးေပၚ လူနာေစာင့္ေရွာက္မႈ စနစ္ေတြ ရွိရမယ္။ ေနခ်င္ စဖြယ္လည္း ျဖစ္ေနရပါမယ္။
ဟုတ္ကဲ့။ ျမိဳ႕ျပတစ္ခု မွာ ေနတဲ့ သူေတြ အတြက္ ဒါေတြက ရသင့္တဲ့ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ပါ။ ေရ၊မီး အစံု လိုခ်င္ပါတယ္။ ျခင္ကိုက္ မခံျခင္ၾကပါဘူး။ အစားအေသာက္ေတြ ယင္နားတာ မႀကိဳက္ၾက ပါဘူး။ အမိႈက္ေတြ နဲ႔ နံေစာ္ညစ္ပတ္ေနတာ လည္း ႀကိဳက္ၾကမယ္ မထင္ပါဘူး။ သြားေရးလာေရး လည္း လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေစခ်င္ပါမယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာစြာ သြားလာေနထိုင္ခ်င္ၾကပါမယ္။
ဒါဆို ဒီလို စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္ မႈ ေတြ အလကား ရႏိုင္မလား ဆိုရင္ လည္း မရႏိုင္ပါဘူး လို႔ပဲ ေျဖရပါမယ္။။ လမ္းေတြခင္းတာ၊ လူသြား ပလက္ေဖာင္းေတြ၊ မီးပြိဳင့္ေတြ၊ ေရ၊ မီး၊ မိလႅာ စနစ္ေတြ အပါအဝင္ Infrastructure ေတြ အားလံုး ကို ေဆာက္လုပ္ဘို႔၊ ထိန္းသိမ္းဘို႔၊ မြမ္းမံ ခ်ဲ႕ထြင္ဘို႔ ကုန္က်စရိတ္ ေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ ဒီကုန္က် စရိတ္ ေတြ ကို ျမိဳ႕ကို စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေတြ က ရလာတဲ့ အခြန္အေကာက္ ေငြေတြ၊ မ တည္ေငြ ေတြ နဲ႔ ျဖည့္ဆီးေပးရပါတယ္။ ျမိဳ႕ေတာ္ေတြ ရဲ့ စီမံ ခန္႔ခြဲ မႈ လိုအပ္ခ်က္ ကို ေနာက္ ပိုင္း စာစုေတြ မွာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးေပးသြားပါမယ္။
ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ မျဖစ္မီ က လူဦးေရ ငါးသိန္းခန္႔ ပဲ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခုလက္ရွိ အေျခအေန မွာ လူဦးေရ က ငါးသန္း မက ေတာ့တာ မို႔ မဟာ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ လို႔ ေျပာရမွာပါ။ လူဦးေရ ဆယ္ဆ မက တိုးလာေပမဲ့ ကိုလိုနီ ေခတ္ တံုး က ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရး အတြက္ စနစ္တက် တြက္ခ်က္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ တဲ့ ေရေပးေဝေရး၊ မိလႅာစနစ္ နဲ႔ စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္မႈ ေတြ က ဘယ္ေလာက္အဆင့္ အထိ တိုးခ်ဲ႕မႈ ရွိခဲ့ပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ အထိ ထိန္းသိမ္း ထား ႏိုင္ခဲ့ သလဲ။ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ကို ေျဖႏိုင္တဲ့ သူရွားပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ခုႏွစ္ဆယ္ ဆိုတာ နည္းတဲ့ အခ်ိန္ မဟုတ္တာ မို႔ အခ်ိဳ႕ စနစ္ ေတြ ခုခ်ိန္ အထိ သံုးလို႔ ရေနဆဲ ဆိုရင္ေတာင္ လဲလွယ္၊ မြမ္းမံ ဘို႔ လိုအပ္ေန ေလာက္ပါၿပီ။ လူဦးေရ က လည္း ထပ္တိုး လာဘို႔ရွိပါတယ္။
မြမ္းမံတယ္ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ လက္ရွိ အေျခအေန ကို ေျပလည္းရံု ေလာက္သာမက ေရရွည္ အတြက္၊ တိုးတက္လာမဲ့ လူဦးေရ၊ ေျပာင္းလဲလာႏိုင္တဲ့ စီးပြားေရး အေျခအေန နဲ႔ အေဆာက္အအံု အမ်ိဳးအစား၊ စတာ ေတြ ကို ပါျခံဳငံု သံုးသပ္ၿပီး အနာဂါတ္ အခ်ိန္ အတိုင္းအတာ တစ္ခု အတြက္ ပါျပင္ဆင္ထား ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီ ႏွစ္ေပါင္း ခုႏွစ္ဆယ္ အတြင္း ႏိုင္ငံ တကာ မွာ နည္းစနစ္ ေတြ က လည္း အေတာ္ေလး တိုးတက္ေျပာင္းလဲ ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ ရင္ေပါင္တန္း ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ က ကိုယ့္ေနရာ တစ္ခုထဲ ကြက္ၾကည့္ေန လို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အျခားႏိုင္ငံ ၿမိဳ႔ျပ ေတြ ရဲ့ တိုးတက္မႈ ကို လည္း မ်က္ေျခမျပတ္ ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
အခု လက္ရွိျဖစ္ေနတာက

1. ခရီးသြား ရတာ အဆင္မေျပၾကပါဘူး။ ကားေတြ ပိတ္က်ပ္ေနတယ္။ အခ်ိန္အရမ္းကုန္တယ္။ ဘတ္စ္ကားေတြ၊ လုိင္းကားေတြ က လည္း လူေတြ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း စီးေနရတုန္း၊ လမ္းသြားရတာ လည္း အဆင္မေျပၾကပါ။
2. မိုးေရကို စနစ္တက် မစြန္႔ထုတ္ႏိုင္၊ ေသာက္ေရအျဖစ္လည္း ေရကန္ေတြ နဲ႔ မစုေဆာင္းႏိုင္ေသးပါ။ ေရအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲ ႏိုင္မႈ အားနည္းေနပါေသးတယ္။
   
3. ေရသန္႔ ေပးေဝေရး စနစ္မ်ား ကို ၾကည့္ရင္လည္း ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ WHO ကလက္ခံ ႏိုင္တဲ့ ေရသန္႔ အဆင့္ ေပးေဝႏိုင္မႈ အားနည္းပါတယ္။ tap water က မသန္႔ပါ၊ စည္ပင္ေရ မေပးႏိုင္တာ မို႔ သဘာဝဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ေပးမဲ့ အထပ္ျမင့္ နဲ႔ အဝီစိတြင္းေတြ တူးၿပီး ေျမေအာက္ေရ ကို မတန္တဆ ထုတ္ယူ သံုးစြဲေနရပါတယ္။ ေရကို ဆိုးဝါးစြာ ညစ္ညမ္းေစမဲ့ ေျမေအာက္ အုတ္ကန္ ေတြ နဲ႔ ေရေလွာင္ၿပီး သံုးစြဲ ေနၾကဆဲပါ။
4. မိလႅာ ႏွင့္ ေရဆိုး သန္႔စင္ေရး ႏွင့္ စြန္႔ပစ္ေရး စနစ္မ်ား ဆိုရင္ လည္း ပိုက္လိုင္း၊ ( Sewer Pipes & Manhole Networks) ေတြ မႏိုင္ေတာ့ပါ။ အထပ္ျမင့္အပါအဝင္ အေဆာက္အဦ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ Septic Tanks ေတြ သံုးျပီး ကမာၻေျမႀကီး ကို ပူေဇာ္ပသ ေနၾကရဆဲပါ။ Septic Tanks ေတြ က ထြက္လာတဲ့ ေရနဲ႔ ခ်ိဳးေရ၊ သံုးေရေတြ စြန္႔ထုတ္ဘို႔ အတြက္လည္း ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ေျမာင္းေတြ တူးၾကရပါတယ္။ ေရႏုတ္ေျမာင္း မဟုတ္ပဲ၊ ျခင္ပြား၊ ေရပုတ္၊ ေရေသေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။
5. အမိႈက္သိမ္း စနစ္ ႏွင့္ စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ ေရး စနစ္မ်ား၊ သန္႔ရွင္းေရး စနစ္မ်ား ဆိုရင္ လည္း ေကာင္းေသာ ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ နဲ႔ တိုးတက္မႈ ေတြ ေတြ႕လာရၿပီ ဆိုေပမဲ့ လက္ရွိအေျခအေန က ေတာ့ ရႈတ္ပြ ေနဆဲပါ။ လူေတြ ကလည္း အမိႈက္ေတြ မဆင္မျခင္ ပစ္ေနၾကတုန္းပါ။
6. အဆိပ္အေတာက္ (သို႔) အႏၱာရာယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အမိႈက္မ်ား စနစ္တက် သန္႔စင္ စြန္႔ပစ္ေရး စနစ္မ်ား မွာ လည္း စည္ပင္သာယာ ဘက္က က်ိဳးစားအားထုတ္မႈ ေတြ ေတြ႕လာရပါၿပီ။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ဆက္ၿပီး မမွားၾကဘို႔ နဲ႔ ကိုယ့္အရႈတ္ ကိုယ္ရွင္းဘို႔ လည္း လိုပါမယ္။
7. လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရး ႏွင့္ ျဖန္႔ေဝေရး စနစ္မ်ား၊ အသစ္ေတြ လည္း လုပ္ေနၾကပါတယ္။ JICA နဲ႔ေပါင္း ၿပီး 500KV လိုင္းေတြ နဲ႔ Infrastructure ျမွင့္ဘို႔ လုပ္ေနတာ လည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အျခားေရအားလွ်ပ္စစ္ အပါအဝင္ ထုတ္ေနတာ ေတြ ေတာ့ ေတြ႕လာရပါၿပီ။ အိမ္ေတြမွာ ရွိတဲ့ မီးအားျမွင့္ထိန္းစက္၊ ေတြ ေပ်ာက္သြားဘို႔ နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြ ေကာင္းေကာင္းသံုးရ ဘို႔ ေတာ့ ဘယ္ေလာက္ေစာင့္ရမယ္ မသိေသးပါ။
8. ဆက္သြယ္ေရး တယ္လီဖုန္း၊ ေကဘယ္ (တီဗီ၊ အင္တာနက္) ႏွင့္ အေရးေပၚ အခ်က္ေပး ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား၊ ဒီေနရာ မွာ အေရးေပၚ (ေရႀကီး၊ မုန္တိုင္း) ေတြ အတြက္ တီဗီ၊ ေကဘယ္တီဗီ နဲ႔ ေရဒီယို မီဒီယာ အားလံုးမွာ ျဖတ္ၿပီး အေရးေပၚ ( overwrite) ေၾကျငာ အခ်က္ေပးတဲ့ စနစ္မ်ိဳးေတြ လည္း မရွိေသးပါဘူး။

မီးေဘးကာကြယ္ ေရး စနစ္ ေတြ ကို သတ္မွတ္ျပဌာန္း ေပမဲ့ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္တဲ့ Public Fire Hydrants Networks ေတြ ကလည္း အရင္ ကိုလိုနီေခတ္ တုန္းက ေကာင္းေကာင္း ရွိခဲ့ပံု ရေပမဲ့ ခု က ေျပာက္တိေျပာက္က်ား နဲ႔ လြယ္လင့္တကူ အဆင္သင့္ မရွိေသးပါဘူး။ မီးေဘးကာကြယ္ေရး စနစ္ေတြ စနစ္တက် အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဘို႔ ရာ ေရေပးတဲ့ စနစ္ ကို လည္း အဆင့္ျမွင့္ ဘို႔ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာပါ။
မိုးေရ စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ စနစ္၊ မိလႅာစနစ္ နဲ႔ အမိႈက္သိမ္း စနစ္ မေကာင္းတဲ့ အခါ ျမိဳ႕ေတာ္ သန္႔ရွင္းေရး သာယာ လွပေရး ဆိုတာ ျဖစ္မလာ ႏိုင္ပါဘူး။ အနံ႔အသက္ ဆိုးရြားရံုမက၊ ျခင္၊ ယင္၊ ၾကြက္၊ ပိုးဟတ္ နဲ႔ အျခား ေရာဂါပိုး သယ္ေဆာင္မဲ့ အေကာင္ပေလာင္ ေတြ ကိုပါ တိုးပြား ေစမွာပါ။ မသန္႔ရွင္းတဲ့ အမိႈက္ပံု ေတြ ကို ျဖတ္စီးလာတဲ့ မိုးေရကို လည္း ေသာက္ေရကန္ေတြ ကို ပို႔လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။
ေနထိုင္တဲ့ လူဦးေရ တိုးပြား လာတာ နဲ႔ လက္ရွိစည္ပင္သာယာ စနစ္ေတြ မလံုေလာက္ ေတာ့တာ ကို YCDC မွာ ရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြ လည္း ေလးေလးနက္နက္ သိၾကပါလိမ့္မယ္။ သုေတသန စာတမ္းေတြ နဲ႔ Presentations အခ်ိဳ႕ ကို အင္တာနက္ မွာ ေတြ႕မိပါတယ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေတြ၊ ဘတ္ဂ်က္၊ နည္းပညာ၊ ကန္ထရိုက္တာ၊ အဆင့္တိုင္းမွာ အခက္အခဲ ေတြ ကို လည္း ၾကံဳေတြ႕ရမွာပါ။
ႏိုင္ငံတကာ က ပညာရွင္ေတြ ကလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ကို လာေရာက္ အၾကံေပး ေဆြးေႏြးမႈ ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ ဂ်ပန္ အစိုးအရ အကူအညီ နဲ႔ အၾကံေပး အဖြဲ႔ တစ္ခု ေရာက္တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းလည္း ၾကားမိပါတယ္။ ဂ်ပန္ အစိုးရ ေအဂ်င္စီ တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ JICA ကေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္း မွာ အကူအညီ ပေရာဂ်က္ ေတြ လုပ္ေပးေနတယ္ လို႔ ေတာ့ သိရပါတယ္။။
ကားလမ္း နဲ႔ ခရီးသြား လုပ္ငန္းေတြ ကို ျပင္ဘို႔ အေၾကာင္းကို အခ်ိဳ႕က အာရံုစိုက္ၾကပါတယ္။ ဟုတ္ကဲ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ ေရးျပင္ဘို႔ လိုသလို အရမ္းအေျခခံ က်တဲ့၊ ေရ၊ မိလႅာ၊ မီး၊ အမိႈက္၊ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ငန္းေတြ ကုိလည္းၾကည့္ရပါမယ္။ ေဆးမီးတို ေတြ နဲ႔ ပဲ ကုေနရင္ ဂ်ာေအး သူ႔အေမရိုက္ ေနပါလိမ့္မယ္။ Master Planning နဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ျပည္သူလူထု အသိမ်ား လာဘို႔ လိုပါတယ္။ Public Works Major Reform လိုအပ္တာမို႔ ျပိဳင္တူ တြန္းဘို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။
အဓိက ကေတာ့ Public Works ေတြ ကို Tranparency နဲ႔ ဌာန ဆိုင္ရာခ်င္း ယိုင္းပင္း၊လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ဘို႔ပါ။ စည္ပင္သာယာ နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အားလံုး ကို Master Plan နဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ Coordination လုပ္ၿပီးမွ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ပါမယ္။
ဆက္ရန္- https://www.dropbox.com/s/uzm8avzq96yjyc2/I001_R4%20Infrastructure%2C%20Municipal%20Svs%20and%20Bldg%20Mech%20Sys.pdf?dl=0

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

Fire Hydrants (မီးသတ္သမားသံုး ေရဘံုဘိုင္ ေခါင္းမ်ား) လိုအပ္ခ်က္

မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ ဝင္ေတြ မီးကို အျမန္ဆံုး ထိန္း ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ တစ္ခု က ေတာ့ လိုအပ္တဲ့ ေရျဖည့္ေပးႏိုင္မဲ႔ Fire Hydrants ေတြ လက္လွမ္းမီတဲ့ အကြာအေဝး အတြင္း ရွိေနဘို႔ပါ။ ပါ။ ဒီလိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ အတူ မဟာရန္ကုန္ နဲ႔ မႏၱေလး လို ျမိဳ႕ႀကီးေတြ အတြက္ Fire Hydrants ေတြ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ အခန္းက႑ ေတြ ကို မိတ္ဆက္ ေပးထားပါတယ္။ Drop Box ကေန Download လုပ္ယူႏိုင္ပါတယ္။
https://www.dropbox.com/s/4o6367w2hgn7mk5/F121_R04%20Fire%20Hydrants.pdf?dl=0
File Size အရြယ္အစား လည္း သိပ္မႀကီး ေတာ့ပါဘူး။ 1 MB ထက္နည္းတာ မို႔ PC / Mobile နဲ႔ Download လုပ္တာ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ေအာက္မွာ Mobile User ေတြ အတြက္ Web Version ကိုလည္း  ျပန္ေရးေပးထားပါတယ္။
တိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ရဲ့ လမ္းေဘး တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ မွာ Fire hydrants လို႔ေခၚတဲ့ မီးသတ္သမားသံုး ေရဘံုဘိုင္ ေခါင္း ေတြ ကို ေတြ႔ ရေလ့ရွိပါတယ္။ (အဲ တိုးတက္ခဲ့ဘူးတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ရဲ့ ေရႊျမိဳ႔ေတာ္ မွာ လည္း အရိ္ပ္အေငြ႕ ေတြ က်န္ေနဆဲပါ။ ) ဒီ Fire Hydrant ေတြကို အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ေတြပဲ အသံုးျပဳခြင့္ ရွိပါတယ္။ မီးသတ္ကား (သို႔) အျခား fire engine ေတြ မီးသတ္ ပိုက္ေခါင္း ေရပန္း ေတြ နဲ႔ မီးကို ျဖန္းသတ္တဲ့ အခါ ဒီ Fire Hydrant ေတြကေရ ေတြ ကို အျခားတစ္ဘက္ ကေန စုတ္ယူ ျဖည့္တင္း ေပးရပါတယ္။
မီးသတ္ကား ကို ေရသြင္းေပးေနပံု။
မီးသတ္ဌာန၊ မီးသတ္ကား နဲ႔ ပိုက္ရစ္၊ ပိုက္ဆက္ အရြယ္အစားေတြ Standard စံတစ္ခု သတ္မွတ္ၿပီး ျဖစ္ေနရပါမယ္။ အေရးအေၾကာင္း မွ တပ္ဆင္လို႔ မရေအာင္ လြဲေခ်ာ္ေနတာ မ်ိဳး မျဖစ္ေစဘို႔ ပါ။
မီးသတ္သမားေတြ Fire Hydrant အသံုးျပဳပံု နမူနာ ဗီဒီယို။ YouTube - Fire Hydrant Training http://www.youtube.com/watch?v=1nsD864K6pk&NR=1
Fire Department Connection: လို႔ ေခၚတဲ့ မီးသတ္ဌာန က ေရသြင္း ဘို႔ ထားေပးရတဲ့ ပိုက္ေခါင္း ေတြ က လည္း အေဆာက္အဦ ထဲ မွာ မီးသတ္ဘို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေရအား ကို ရႏိုင္ဘို႔ ဒီ Fire Hydrants ေတြ ကို ပဲ မီွခိုေနရတာပါ။
ဥပမာ Sprinkler Systems ေတြမွာ ေရဆြဲအားေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့ ေရအား မရႏိုင္ရင္လည္း Fire Engine ေတြရဲ့ အကူနဲ႔ အားျဖည့္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Fire Department Connection ေတြ ကို Breeching Inlets ( UK, Singapore, Malaysia ) / Siamese Connections ( US ) လို႔ လည္း သိၾကပါတယ္။ အေမရိက မွာ ဘာလို႔ Siamese Connections လို႔ ေခၚရသလဲ ဆိုတာ ကေတာ့ 19 ရာစု ထဲမွာ အေမရိက ကို လာအေျခခ် တဲ့ Chang and Eng Bunker ထိုင္းညီအကို ႏွစ္ေယာက္ ကိုအစြဲျပဳ ေခၚခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

1. Fire Hydrants ေတြ ဘာလို႔ အေရးပါသလဲ ။
2. Public Fire Hydrants
3. Private Fire Hydrants
4. ျမိဳ႔ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ ႏွင့္ Public Fire Hydrants မ်ား
5. ျမိဳ႔ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ ႏွင့္ Public Infrastructure

1. Fire Hydrants ေတြ ဘာလို႔ အေရးပါသလဲ ။

Fire Hydrants ေတြ ဘာလို႔ အေရးပါသလဲ ဆိုတာ ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြး ၾကရေအာင္ပါ။ မီးသတ္ဘို႔ ေရအား လိုအပ္ခ်က္ ေတြနဲ႔ မရင္းႏွီးတဲ့ အခါ မီးသတ္ကား မွာ ေရပါတာပဲ၊ ဘာလို႔ Fire Hydrants လိုမွာလဲ ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ိဳး ရွိၾကပါတယ္။

လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မီတဲ့ Fire Hydrants သတ္မွတ္တဲ့ အကြာအေဝး အတြင္း အနီးအနား မွာ ရွိမေန ရင္ မီးကို ေကာင္းေကာင္း ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အင္မတန္ ခက္ခဲပါတယ္။ မီးတစ္ခု ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ထိန္းႏိုင္ဘို႔ ေနရာ နဲ႔ မီးျပင္းအား ေပၚမူတည္ ၿပီး နာရီ နဲ႔ ခ်ီ ၿပီး ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ေရအားအျပည့္ မသံုး ႏိုင္တာ က လည္း မီးကို သက္ဆိုးရွည္ ဘို႔ အားေပးမဲ့ အခ်က္ တစ္ခု ပါ။ မီးကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ထိန္းႏိုင္ဘို႔ နဲ႔ အႏိုင္တိုက္ဘို႔ အတြက္ ေရအား ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း နဲ႔ ျဖန္းတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေပၚ မွာလည္း မူတည္ပါတယ္။
အခ်ိန္ ကလည္း စကၠန္႔ နဲ႔ အမွ် အေရးႀကီး ပါတယ္။ မီးကို အခ်ိန္တို အတြင္းႏိုင္ေအာင္ ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အဓိကက်၊ အေရးႀကီးပါတယ္။ အျခားအေဆာက္ အအံု ေတြ ကို လည္း မကူးစက္၊ ေလာင္တဲ့ အေဆာက္အအံု ျပာမက် ခင္ ၿငိမ္းသတ္ ႏိုင္ပါမွ မီးကို ေအာင္ျမင္စြာ ၿငိမ္းသတ္ႏိုင္တယ္ လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။
ပံုမွန္ မီးသတ္ကား Pumper တစ္စီးမွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ေရ ဂါလံ (US gal) ငါးရာ (1,900 L) ေလာက္ဆန္႔ တဲ့ ေရတိုင္ကီ နဲ႔ တစ္မိနစ္ ကို ဂါလံ တစ္ေထာင္ (1000 gpm, 63 L/s) ေလာက္အထိ ေရအား ေပးႏိုင္တဲ့ ေရပန္႔ နဲ႔ အတူ မီးသတ္ပိုက္ ေခါင္းေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အရွိန္ျပည့္ နဲ႔ စကၠန္႔ သံုးဆယ္ ေလာက္ ျဖန္းလိုက္ ရင္ ေရကုန္ သြားပါၿပီ။ ၾကာၾကာခံေအာင္ အနည္းဆံုး ေရအား 250 gpm နဲ႔ ေခြ်ၿပီး ျဖန္းရင္ေတာင္ ႏွစ္မိနစ္ ပဲ ခံ ပါမယ္။
ျမိဳ႕ျပ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ သံုးေသာ မီးသတ္ ေရပိုက္မ်ား သံုးမ်ိဳးရိပါတယ္။( NFPA 1961 1961- Standard on Fire Hose)
1. Attack Hose: to combat fires
2. Suction Hose: drafting water from below the pump, i.e, pumper suction
3. Supply Hose: pressurized water source to fire pump, e.g. Hydrant to Pumper
• Attack Hoses: မီးသတ္ေရပန္း ႏွင့္ဆက္ထားေသာပိုက္ ( minimum design operating test pressure of 275 psi)။ ေတြ မွာ ေတြ႕ရေလ့ ရွိတဲ့ အရြယ္အစား အခ်ိဳ႕ ရဲ့ အေၾကာင္းကို မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္။
• 1" ပိုက္လိုင္း ကို Booster Line လို႔ ေခၚပါတယ္။ သယ္ရေရႊ႕ရ လြယ္ၿပီး မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ တစ္ဦး က ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ကိုင္တြယ္ပက္ျဖန္း ႏိုင္ပါတယ္။ ေရအားကေတာ့ နည္းပါတယ္။ approx. 50 gpm ေလာက္ပဲ ပက္ျဖန္းႏိုင္ပါတယ္။
• 1 3/4" Attack Hose: ကိုေတာ့ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ႏွစ္ဦး-သံုးဦး ရဲ့ အားလိုအပ္ပါတယ္။ ေရအား ကေတာ့ အသင့္အတင့္ ( 140- 200 gpm) ျဖစ္ပါတယ္။
• 2 1/ 2" Attack Hose: ကို ကိုင္တြယ္ဘို႔ အတြက္ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ သံုး-ေလး ဦး (သို႔) ဒီထက္ ပိုၿပီး လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရႊ႕လို႔ ေျပာင္းလို႔ ေတာ့ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။ ေရအား ကေတာ့ ( 200- 300 gpm) ျဖစ္ပါတယ္။
• ပိုၿပီးေရအား ေကာင္းေကာင္း ျဖန္းႏိုင္တာ က ေတာ့ Deck Gun / Water Cannon လို႔ေခၚတဲ့ ကားေပၚမွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ Fire Monitor လိုပံုစံမ်ိဳးပါ။ ဂါလံ တစ္ေထာင္ အထက္ ေရအား ရွိႏိုင္ပါတယ္။
မီးကိုေရနဲ႔ ျငိမ္းေစႏိုင္ဘို႔ အတြက္ မီးသတ္ပိုက္ က ေရ အဆက္မျပတ္ ထြက္ေနဘို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီး ပါတယ္။ ေရအားေကာင္းေကာင္း နဲ႔ ျဖန္းႏိုင္တဲ့ ပိုက္ေခါင္းမွာ အင္အား အျပည္႔သံုးႏိုင္ဘို႔ လိုပါတယ္။ 1,000 gpm ေရျဖန္းအား က 500 gpm ထက္ ႏွစ္ဆ မက ပို ထိေရာက္ ႏိုင္ပါတယ္။ 250 gpm နဲ႔ ေခြ်တာ ျဖန္းမယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ အဆေပါင္း မ်ားစြာ ပိုၾကာပါလိမ့္မယ္။
International Fire Code (IFC) အရ ဆင္ေျခဖုန္း ရပ္ကြက္ က သာမာန္ မိသားစုတစ္စု လူေန အိမ္ ခပ္လတ္လတ္ (<3,600 ft2) တစ္လံုး က မီးကို အႏိုင္္တိုက္ ဖို႔ အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ က 1,000 gpm x 1 hour ပါ။ ကူးခ်ီသန္းခ်ီ လုပ္မယ္ ဆို ရင္ မီးသတ္ Pumper အစီး ၁၂၀ စာ နဲ႔ ညီမွ် ပါတယ္။ (အခ်ိန္ ကိုပါထည့္တြက္ မယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ ႏိႈင္းယွဥ္ လို႔ေတာင္ ရမယ္ မထင္ပါဘူး။) 1000 gpm, 63 L/s ေရအား က ဘယ္ေလာက္လဲ ၾကည့္ရေအာင္။ စားအံုးဆီ ေပပါ တိုင္ကီ တစ္လံုး က 200 Liter (55 US gal) ပါ။ ျမန္မာေတြ က ေတာ့ Imperaial Gallon မို႔ ခပ္လြယ္လြယ္ ဂါလံ ၅၀ ဆန္႔ လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ေရခ်ိဳး၊ ေရျဖည့္ ရင္ ေလးဂါလံ ေရပံုး ဆယ့္ႏွစ္ပံုး (သို႔) အနည္းဆံုး ေျခာက္ထမ္း ျဖည့္ရပါတယ္။


ဒီလို သာမန္ရပ္ကြက္ မွာရွိတဲ့ Fire Hydrant တစ္ခုက ရႏိုင္တဲ့ ေရအားက ေပ၄၀-၅၀ အျမင့္မွာ ရွိတဲ့ ဂါလံ 50 ေရတိုင္ကီ ေတြ ကို သံုးစကၠန္႔ တိုင္းတစ္လံုး အျပည့့္ (ဝါ) တစ္မိနစ္ မွာ တိုင္ကီ အလံုးႏွစ္ဆယ္ ေရျဖည့္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဆက္စပ္ၿပီး ယွဥ္ ေျပာရရင္ မီးသတ္ရဲေဘာ္၊ ရဲေမ ေတြ၊ ေဗာ္လန္တီယာေတြ၊ ေရညစ္ပတ္ ေျမာင္းထဲ မရြံမရွာ၊ စြန္႔စြန္႔စားစား၊ အင္ကုန္၊ အားကုန္ ေရပံုးကိုယ္စီ နဲ႔ ခပ္ၿပီး ေရျဖန္းတာ နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ရင္္လည္း လူအား ေထာင္ဂဏန္း မက ေသာင္းဂဏန္း ေလာက္ နဲ႔ သြားညီပါလိမ့္မယ္။

တစ္ခါတစ္ရံ မီးသတ္ကား အေရးေပၚ ေရာက္လာေပမဲ့ ေရမပါတာလည္း ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို မီးသတ္ကား ေရမပါ ပဲ ေရာက္လာလို႔ အလကား မျဖစ္သင့္ ပါဘူး။ တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ လိုအပ္တဲ့ Fire Hydrants ေတြ အဆင္သင့္ရွိေနရင္ ေရပါဘို႔ ထက္ အခ်ိ္န္မီ ေရာက္ဘို႔ လိုပါတယ္။ Fire Hydrants ေတြ အဆင္သင့္ရွိေနရင္ တစ္မိနစ္ ေစာေရာက္တဲ႔ ေရမပါတဲ့ ကားက တစ္မိနစ္ ေနာက္က်ေရာက္တဲ့ ေရပါတဲ့ ကားထက္ ပို တန္ဘိုး ရွိေၾကာင္း ရွင္းျပပါမယ္။
မီးသတ္ကား ေတြ တန္းစီ ေရထည့္လိုက္၊ ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္၊ မိနစ္ပိုင္း၊ စကၠန္႔ ပိုင္းေလာက္ ျဖန္း ၿပီးရင္ပိုက္ေတြ ျဖဳတ္လိုက္ တတ္လိုက္ လုပ္ေနရရင္ လုပ္ငန္းမတြင္၊ မထိေရာက္ ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မိနစ္ ပိုင္း ၾကာမဲ့ အခ်ိန္ အစား နာရီေပါင္း မ်ားစြာ ၾကာၿပီး အခ်ိဳ႕ ကို မီးေသြး ျဖစ္မွ မီးကို စတိုက္ႏုိင္ သလိုျဖစ္ေန ပါလိမ္႔ မယ္။

ဒီေနရာ မွာ မီးၿငိမ္းေအာင္ လုပ္တာ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ မီးဆိုတာ အခ်ိန္တန္ရင္ ေတာ့ ၿငိမ္း ရမွာပါ။ ဟုတ္ကဲ့ ။ ေရအား မေကာင္းရင္ ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ဆံုး လံုးဝ ေရမပက္ဘဲ ပစ္ထားရင္ ေတာင္ တခ်ိန္ခ်ိန္ မွာ ေတာ့ မီးညြန္႔ က်ိုး ၿပီး ၿငိမ္းကို ၿငိမ္းမွာပါ။ ေလာင္စရာ ေလာင္စာကုန္ သြားတဲ့ အခါေပါ့။

အေဆာက္အအံု အခ်ိဳ႕ နဲ႔ အတြင္းက ပစၥည္းေတြ ျပန္ရခ်င္လား။ ျပာပံုပင္လယ္ က်န္မလား ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းတရား အေျဖ အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ မီးသတ္ႏိုင္လဲ၊ အခ်ိန္တို အတြင္း မီး ထိန္းႏို္င္၊ မထိန္းႏိုင္ နဲ႔ အခ်ိန္ တိုတို၊အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ အတြင္း ေရအား ဘယ္ေလာက္ ျဖန္းႏိုင္လဲ ဆိုတာ ေတြက အေရးပါ တဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ အက်ိဳးတရား ေတြ ထဲ မွာ ပါဝင္ပါတယ္။
တစ္ရပ္ကြက္ လံုး ကုန္မွ၊ တစ္ေစ်းလံုး ကုန္မွ မီးၿငိမ္းတယ္ ဆိုရင္ အက်ိုးမရွိ၊ မထိေရာက္ ေတာ့ပါဘူး။

... Back to Top (Contents)....
2. Public Fire Hydrants
တိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ရဲ့ လမ္းေဘး တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ နဲ႔ အေဆာက္အအံု ျခံဝင္း ေတြ ထဲမွာ Fire hydrants လို႔ေခၚတဲ့ မီးသတ္သမားသံုး ေရဘံုဘိုင္ ေခါင္း ေတြ ကို ေပ ၃၀၀ - ၅၀၀ ေလာက္ စီျခားၿပီး ႐ွိေနတာ ေတြ႔ ရပါလိမ့္မယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ သင့္ေတာ္တဲ့ ေရဖိအား Pressure ႐ွိတဲ့ ေရေတြ ကို မီးသတ္တဲ့အခါ လိုသေလာက္ အဆင္သင့္ ရေအာင္ စီစဥ္ထားရတာပါ။ စာေရးသူ ေရာက္ဘူးတဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အနီးအနား ႏိုင္ငံ ေတြ ကို ၾကည့္ရင္ ဘန္ေကာက္၊ ကြာလာလမ္ပူ၊ စကာၤပူ စသည္ျဖင့္ ျမိဳ႕တိုင္း မွာ Public Fire Hydrants ေတြရွိပါတယ္။ US မွာလည္း City တိုင္းလိုလို မွာ ရွိပါတယ္။
ျမိဳ႕ျပ ေတြ မွာ ျမိဳ႕အဂၤါရပ္ နဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ စည္ပင္သာယာ ဝန္ေဆာင္မႈ (Municipal Services) ေတြ ရွိရပါတယ္။ မီးသတ္ဘို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အရ ျမိဳ႕နယ္နိမိတ္ ထဲ က အေဆာက္အဦ ေတြ ရွိရာ အမ်ားပိုင္ လမ္းမေတြ ေပၚမွာ Public Fire Hydrant ေတြ ထားရွိ ေပးရပါတယ္။ မီးသတ္ဌာန ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ (သို႔) လိုအပ္တဲ့ မီးသတ္ေရအား ပမာဏကို ျမဴနီစီပါယ္ ေသာက္သံုးေရေဝတဲ့ စနစ္ထဲမွာ ထပ္ေဆာင္း ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ ထားရၿပီး သင့္ေတာ္ရာ မွာ တပ္ဆင္ ေပးထားေလ့ ရွိပါတယ္။ Fire Hydrants ေတြ ကို သတ္မွတ္ခ်က္၊ လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ အခါအားေလ်ာ္စြာ (ဥပမာ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႀကိမ္) ေရအားစစ္ေဆးျခင္း ေတြ ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ ေပးရပါတယ္္။
အေပၚပံုေတြ က စကာၤပူ၊ မေလးရွား မွာ အေတြ႕မ်ားတဲ့ Fire Hydrants ေတြရဲ႕ပံု ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေဆးအနီေရာင္ သုတ္ထားေလ့ ရွိပါတယ္။အနားမွာ ရွိတဲ့ Valve Chamber ထဲမွာ မီးသတ္သမားေတြ ပဲဖြင့္သံုးႏိုင္မဲ့ Gate Valve တစ္ခုရွိပါတယ္။

ပံုမွာ နယူးေယာက္ၿမိဳ့က Fire Hydrant တစ္ခုပံု ကို Wiki ကေနကူးယူ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေနရာေဒသ ကို လိုက္လို႔ အျခားအေရာင္ တစ္ခုခုျဖစ္ႏိုင္သလို၊ ဒီဇိုင္းလည္း ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ပါတယ္။ Fire Engine က တိုက္႐ိုက္ ယူသံုးမွာမို႔ Fire Department ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ ေတာ့ ကိုက္ညီရပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ကို ဖြင့္ဘို႔ ပိတ္ဘို႔ Valve ကေတာ့ ထိပ္ေပၚမွာ ရွိေနတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
L.A (Los Angeles) County တစ္ဝိုက္ အခ်ိဳ႕ေနရာတြ မွာ ေတြ႕ရတဲ့ Public Fire Hydrant ေတြ ကေတာ့ အဝါေရာင္ ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ ပါ။ ဒီအေရာင္ ေတြ က City အလိုက္ တစ္ေျပးညီ သတ္မွတ္ခ်က္ ျဖစ္ ႏိုင္သလို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထား သလို NFPA 291 သတ္မွတ္ခ်က္ ေရအား နဲ႔ လည္း သက္ဆိုင္ ႏိုင္ပါတယ္။
NFPA 291, Chap. 3

Class C	Less than 500 GPM	Red
Class B	500-999 GPM	Orange
Class A	1000-1499 GPM	Green
Class AA	1,500 GPM & above	Light Blue

ႏိုင္ငံ အလိုက္၊ ၿမိဳ့ အလိုက္ အသံုးျပဳတဲ့ Fire Hydrants အမ်ိးမ်ိဳး ရဲ့ ပံု အခ်ိဳ႕ ကို http://www.firehydrant.org/ မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ေနရာေတြ မွာ Fire Hydrants ကို အေပၚက အျခားအေရာင္ နဲ႔ ေဆးထပ္သုတ္ ခ်င္ၾကပါတယ္။ အေဆာက္အအံု အျမင္လွခ်င္လို႔။ ဘာလို႔၊ ညာလို႔ ေပါ့။ ဒီလို ေဆးသုတ္တာ က ေနရာေဒသ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ တရားမဝင္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ Body Color က ေရအား ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ ဆိုတာ ကို ေဖာ္ျပၿပီး Houston Area မွာ Bonnet (ထိပ္) အေရာင္ေပၚ မူတည္ၿပီး ေအာက္က ေရပိုက္ အရြယ္အစား (တစ္နည္းအားျဖင့္ ေရအား) ဘယ္ေလာက္ ရႏိုင္တယ္ ဆိုတာ ကို ရည္ညြန္းတာ မို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
စာေရးသူ အခု လက္ရွိ ေနထိုင္တဲ့ Texas ျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ျမိဳ႕သစ္၊ ရပ္ကြက္သစ္မွာဆိုရင္ လည္း အိမ္ေတြ မေဆာက္ခင္ထဲက Utilities Infrastructures ေတြနဲ႔ အတူ Public Fire Hydrants ေတြ ကို အရင္ တပ္ဆင္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ လံုးခ်င္း အိမ္ေတြ ပဲ ရွိတဲ႔ ဒီ ရပ္ကြက္မွာ တပ္ဆင္ ထားတဲ့ ပံုကို ဘယ္ဖက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လမ္းလယ္ က အျပာေရာင္ ေရာင္ျပန္တံုးေလး ကို လည္း သတိမူမိမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီပံုထဲ က Public Fire Hydrants ေတြ ကို အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ရရင္။
Light Blue = Type AA – above 1500 gpm
White Bonnett = Connected to 16" Public Water Main Below (Houston Codes)
အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ မီးသတ္ကား အလြယ္တကူ ရပ္ဘို႔ သီးသန္႔ အနီေၾကာင္း တားထားၿပီး ကားမရပ္ရ နယ္ေျမ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားတတ္ပါတယ္။ (မီးသတ္ကား ရပ္ႏိုင္ဘို႔ပါ)။ တားတား၊ မတားတား အမ်ားအားျဖင့္ Hydrants ရဲ့ လမ္းဘက္ျခမ္း ၁၅ ေပ အတြင္းဧရိယာ က မီးသတ္ကားမဟုတ္တဲ့ ဘယ္ကားမဆို ကားမရပ္ရ နယ္ေျမပါ။ ကားသြားရပ္ မိရင္ Ticket ဒါဏ္ေၾကးလည္း အင္မတန္ ႀကီးပါတယ္။
Hydrant နား ကားရပ္ေတာ့ဘာျဖစ္လဲ။ ကံေကာင္းရင္ Normal Ticket (ေငြကုန္). ကံမေကာင္း လို႔ မီးေလာင္တာနဲ႔ ႀကံဳလို႔ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္လာရင္ ဒါဏ္ေၾကးႀကီးလည္း ေပးရ၊ ကားမွန္ေတြ လည္း အခြဲခံရ၊ လူလည္း ရစရာ မရွိေအာင္ အေျပာခံ ရပါလိမ့္အံုးမယ္။….
ဗီဒီယို : YouTube - Parked by hydrant? BMW = Break My Window
Fire Hydrants အေတြ႕မ်ားတဲ့ အမွားေတြ ကေတာ့ စနစ္မက်တာ (နိမ့္လြန္းတာ၊ ျမင့္လြန္းတာ၊ ပိုက္ေခါင္းက သံုးလို႔မရတဲ့၊ သံုးရခက္တဲ့ ဘက္လွည့္ေနတာ)၊ အလြယ္တကူ ျမင္ကြင္း က ေပ်ာက္ေနတာ (အပင္ သို႔ တစ္ခုခု ေတြနဲ႔ ဖံုးကြယ္ေနတာ) ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ပိုက္ေခါင္းေတြ ပြင့္ၿပီး အမိႈက္ေတြ၊ သံဗူးခြံေတြ ဆို႔ေနတာ စတဲ့ လူေတြရဲ့ဖ်က္ဆီးမႈကို လည္း သတိျပဳရပါမယ္။
အၿမဲတမ္း အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနေအာင္ ထိန္းသိမ္းဘို႔ နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ ေရအား ပမာဏ ရ၊ မရ၊ စစ္ေဆးဘို႕ အတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရွိတဲ့ သူေတြ ပဲ ဖြင့္ခြင့္ ပိတ္ခြင့္ ႐ွိတဲ့ Valve ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ မီးကို အခ်ိန္မီ ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Fire-Flow Requrements လို႔ ေခၚတဲ့ ေရအားလိုအပ္ခ်က္ က အေျခခံ ျဖစ္ၿပီး အလြန္ အေရးပါ ပါတယ္။ Adequate Flow and Pressure: လံုေလာက္တဲ့ ေရအား ကို လိုအပ္တဲ့ ေရဖိအား၊ ျပင္းအား နဲ႔ အၿမဲတမ္း (အခ်ိန္မေရြး) အဆင္သင့္ ရေနႏိုင္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
Fire Hydrant တစ္ခု၏ ေရအား ကို စစ္ေဆးေနပံု။
တစ္ဆင့္ခ်င္း ၾကည့္ခ်င္ရင္ http://www.firehydrant.org/info/ftest3.html NFPA 291 မွာ Flow Test & Residual Pressure တိုင္းတာ စစ္ေဆးတဲ့ နည္း စနစ္ ကို သတ္မွတ္ ေပးထားပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ ။ စကာၤပူ မွာ စစ္တဲ့ နည္းနဲ႔ အနည္းငယ္ ကြဲျပားပါတယ္။ ရလဒ္ က ေတာ့ အတူတူပဲ ျဖစ္မွာပါ။)
အခ်ိဳ႕ ပေရာဂ်က္ အသစ္ေတြ (ဥပမာ၊ ေစ်းသစ္၊ အိမ္ယာစီမံကိန္း) ေတြ မွာ Fire Hydrants လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကို အမွတ္တမဲ့ ျဖစ္ေနတတ္ ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေနရာ ေတြ မွာ Water Mains က အရမ္းေသးေနတာ၊ (သို႔) Fire Hydrants အကြာအေဝး ေနရာ ခ်ထားမႈ ညံ့ဖ်ဥ္းတာ၊ အားနည္းတာ ေတြ ေၾကာင့္ မီးသတ္ရာ မွာ လိုအပ္တဲ့ ေရပမာဏ မရႏိုင္တာမို႔ အခက္အခဲ ႀကီးႀကီးမားမား ႀကံဳေတြ႕ ရေလ့ရွိပါတယ္။ မီးသတ္ကား ေတြ အလြယ္တကူ ဝင္လို႔ ရတဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ကားေတြ အရမ္းရႈပ္တဲ့ လမ္းမႀကီး ေတြ မွာ ဆိုရင္ လမ္းႏွစ္ဘက္လံုး မွာရွိေနဘို႔ လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီ Fire Hydrant မွာ သင့္ေတာ္တဲ့ ေရဖိအား ရေအာင္ Pressurized လုပ္ထား ရတာေၾကာင့္လည္း ႐ုပ္႐ွင္ေတြ ထဲ မွာ ကားတိုက္မႈ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လမ္းေပၚကို ေလယာဥ္ပဲ ထိုးက်က်၊ Hulk လို၊ ေဂၚဇီလာ လို အေကာင္ႀကီးေတြ ပဲ ေသာင္းက်န္း ေသာင္းက်န္း ထိခုိက္သြားတဲ့ Fire Hydrant ကေရေတြ မိုးေပၚေထာင္ပန္း ေနတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြ ကို ရုပ္႐ွင္ ဒါ႐ိုက္တာေတြ ယုတၱိရွိ႐ွိ ကူးယူ ဖန္တီး ႐ိုက္ကူးေနၾက တာျဖစ္ပါတယ္။ Fire Hydrant တစ္ခု ေပါက္ၿပီး ေရပန္းထြက္ ေနပံု။ ဒီလို ပိုက္ေပါက္ၿပီး ေရပန္းထြက္ ေနမယ္ ဆိုရင္ တာဝန္သိ ျပည္သူ တစ္ဦး အေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ကို ဖုန္းဆက္ သတင္းပို႔ ေပးရပါမယ္။
ဒါကေတာ့ စကာၤပူ က ပံု ပါ။
အျပင္မွာ ေတြ႕ရတဲ့ လက္ေတြ႔ အေျခအေန တစ္ခု ကို ၾကည့္ႏိုင္ဘို႔ ေအာက္မွာ Link ေတြ ေပးထားပါတယ္။
• YouTube - Car vs. Fire Hydrant : ကားတိုက္လို႔ ေရေထာင္ပန္း ေနတဲ့ ပံု
• YouTube - Fire Hydrant Burst း ကြဲၿပီး တစ္မိနစ္ ဂါလံ တစ္ေထာင္ႏႈန္း နဲ႔ ေရပန္းထြက္ေနပံု


... Back to Top (Contents)....
3. Private Fire Hydrants
Building Design Architects & Engineers, Fire Protection Engineers ေတြ အေန နဲ႔ မီးသတ္စနစ္ ေတြ အတြက္ ေရအား လံုလံုေလာက္ေလာက္ လက္လွမ္းမီမီ ရႏိုင္ဘို႔ အတြက္ စီမံျပင္ဆင္ ရပါတယ္။ Public Fire Hydrants ေတြ လိုအပ္တဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အကြာအေဝး အတြင္း မရႏိုင္တဲ့ အခါ ကိုယ္ပိုင္ အေဆာက္အအံု ျခံဝင္း ေတြ ထဲမွာ ထပ္ဆင့္ တပ္ဆင္ ရရင္ေတာ့ Private Fire Hydrants ေတြလို႔ ေခၚပါတယ္။ သီးသန္႔ ျခံက်ယ္က်ယ္ နဲ႔ အေဆာက္အအံု အခ်ိဳ႕မွာပဲ လိုအပ္ႏိုင္တာပါ။ NFPA 14 & 24 က ဒီ Site Planning အတြက္ မီွျငမ္းဘို႔ေကာင္းတဲ့ References ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ (စကာၤပူ မွာ ဆိုရင္ေတာ့ SCDF Fire Codes ေတြ နဲ႔ SS 575 / formerly CP 29) ။
အကြာအေဝး ဂဏန္းေတြ က ေတာ့ အေျခအေန နဲ႔ ေနရာေဒသ အလိုက္ကြဲျပားႏိုင္ပါတယ္။ Private Hydrant တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု အမ်ားဆံုး အကြာအေဝး သတ္မွတ္ခ်က္ အေနနဲ႔ ကေတာ့ စကာၤပူ ႏိုင္ငံ မွာအၾကမ္းအားျဖင့္ 100m ျဖစ္ၿပီး စက္ရံုေတြအတြက္ 90m ၊ မေလး႐ွား ႏိုင္ငံ ကေတာ့ 90m ျဖစ္ပါတယ္။ Internation Fire Code အရ ဆိုရင္ေတာ့ လိုအပ္တဲ့ Fire-Flow Requirement ေပၚမူတည္ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ က 200 ft - 500 ft (60 - 150m) ျဖစ္ပါတယ္။ ေရအားမ်ားမ်ား လိုေလ စိတ္စိတ္ ထားရေလပါ။ စက္ရံု (သို႔) အႏၱရာယ္ ရွိတဲ့ ဂိုေထာင္ေတြ မဟုတ္ရင္ အၾကမ္းအားျဖင့္ ေပ ၃၀၀ ပါ။ ေဒသ အလိုက္ Authority ရဲ့သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြကို ဆန္းစစ္ လိုက္နာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ားအားျဖင့္ ေတာ့ စည္ပင္ေရအား က လံုေလာက္ေလ့ ရွိတာမို႔ ေရကန္ေတြ ေရပန္႔ ေတြ မလိုအပ္ပဲ ေျမေအာက္ေရပိုက္ ေတြ ကို ထပ္ဆင့္ ဆက္သြယ္ တပ္ဆင္ ရယံုပါပဲ။ လိုအပ္တဲ့ ေရအား မရ ႏိုင္ရင္ ေတာ့ ေရေလွာင္ကန္ ေတြ ေရပန္႔ေတြ နဲ႔ control systems ေတြ ကိုပါတပ္ဆင္ ေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ေရကန္၊ ေရပန္႔ လိုအပ္ခ်က္ စက္ရံုေတြ၊ မဟာေစ်းေတြ၊ ဟုိတယ္ႀကီးေတြ နဲ႔ အထပ္ျမင့္ သီးသန္႔ျခံက်ယ္ ရွိတဲ့ ကြန္ဒို၊ apartment ေတြ မွာ တပ္ဆင္ ရတာ ယုတၱိတန္ေပမဲ႔၊ လူေနရပ္ကြက္ နဲ႔ လမ္းမ၊ လမ္းသြယ္ နဲ႔ ကပ္ရက္ အိမ္ယာ ေတြ၊ လံုးခ်င္းအိမ္ ေတြ အတြက္ တပ္ဆင္ဘို႔ ကေတာ့ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။
မီးေလာင္တဲ့ အခါ လြတ္လြတ္ကင္းကင္း မီးသတ္ခြင့္ ရႏိုင္ဘို႔ အတြက္ အေဆာက္အအံု နဲ႔ မနီးကပ္လြန္းတဲ့ အနည္းဆံုး အကြာအေဝး တစ္ခု [ ဥပမာ။ NFPA: ေပ ၄၀ (22.2m) ။ မေလး႐ွား၊ စကာၤပူ 6m (ေပ ၂၀ ခန္႔) ] လိုအပ္ေလ့ ႐ွိပါတယ္။ ဒါက မီးသတ္တဲ့ အခါ မီးအရွိန္ ေၾကာင့္ အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေစဘို႔ ပါ။
စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ လည္း မေလးရွား နဲ႔ စကာၤပူ မွာ သီးသန္႔ Private Fire Hydrants Systems လိုအပ္တဲ့ Projects ေလးငါး ဆယ္ခု ေလာက္မွာ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခု အျဖစ္ ဒီဇိုင္း က အစ ေျမေအာက္ ပိုက္ဆင္၊ စစ္ေဆးတာ အဆံုး အေတြ႕အၾကံဳ အေတာ္အတန္ ရခဲ့ပါတယ္။ စကာၤပူ မွာ က Codes (အရင္ CP 48 & CP 29) ေတြအဆင္သင့္ ရွိတာ မို႔ သိပ္ခက္ခဲ လွတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
KL မွာ 1998 ေလာက္တုန္း က KLCC Mandarin Oriental မွာ Fire Hydrant ေတြ ကို စစ္ေတာ့ အတူ ပိုင္ရွင္ဘက္ က အဂၤလိပ္ အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ေယာက္ က ဒီလို မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ " ငါ ရႈးေပါက္ သေလာက္ ေတာင္ မထြက္ ပါလားဟ။ " စာေရးသူ ကေတာ့ Drawing အတိုင္း ၾကည့္တာ က လြဲလို႔ သူေျပာတဲ့ အဓိပၸါယ္ အဲဒီ အခ်ိန္က ေသေသခ်ာခ်ာ မသိခဲ့ ပါဘူး။ စာေရးသူ အင္ဂ်င္နီယာ ေပါက္စ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳ ႏွစ္ႏွစ္ ရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတာင္ ဘာေၾကာင့္လိုအပ္လဲ ဆိုတာ ကို မသိခဲ့တာ က ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ သာမန္ လူတန္းစား Fire Hydrant အေရးၾကီးခ်က္ ကို မသိၾကတာ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
စကာၤပူ မွာ တပ္ဆင္ တဲ့ ပေရာဂ်က္ ေတြ ထဲ က အမွတ္ရ တာ အခ်ုိ႕ ကို တင္ျပေပးပါမယ္။
1. ပေရာဂ်က္ တစ္ခု မွာ အေပၚ က ေျမညီထပ္မွာ ပလက္ေဖာင္း ေပ မဲ့့ ေျမေအာက္ထပ္ ကေန ၾကည့္တဲ့ အခါ ကားပါကင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဆိုလိုတာ က ကားပါကင္ အေပၚက ပိုက္ ေျပးရမွာပါ။ Dia 150 / 200 (၆လက္မ၊ ၈လက္မ) ေလာက္ရွိတဲ့ Cement Lined Ductile Iron Pipe ကို မီးခံ Fire Rated Box Enclosure ထဲထည့္ရတာ ပိုက္တန္ ဖိုးထက္ မ်ားပါတယ္။
2. Civil / Structure Engineer ဆီက ရတဲ့ ေျမၾကီးရဲ့ အေနအထား Soil Strength နဲ႔ ထည့္ေပးရမဲ့ Pipe Support ေတြ ကို ခ်င့္ခ်ိန္ရပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေအာက္ခံ ေျမေပ်ာ့လို႔ တေျဖးေျဖး ေျမမနစ္ ရေအာင္ Pile ထည့္ေပးရတာ လည္း ရွိပါတယ္။ မဒမ ေခ်ာင္း Bakau Pile (သို႔) ကြန္ကရစ္ သင့္ေတာ္ရာ ကို Civil Engineer နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ထည့္ေပးရပါတယ္။
3. ေနာက္တစ္ခု က Thrust Blocks ပါ။ Pipe Direction Change တဲ့ ေနရာ နဲ႔ Tee ေတြ မွာ ထည့္ေပးရပါတယ္။
4. ကားလမ္းေအာက္ေရာက္ တဲ့ အခါ (သို႔) ကားလမ္းျဖတ္တဲ့ အခါ အနည္းဆံုး 1m အနက္ မွာ ျမဳတ္ၿပီး ဝန္ဒါဏ္ ခံႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရပါတယ္။ CP အရ သင့္ေတာ္တဲ့ အနက္ မွာ ျမဳတ္ထား တာ ခြင့္ျပဳေပ မဲ့ Consultant Engineer အမ်ားစု က Full Haunch Concrete encasement ဆိုၿပီး ကြန္ကရစ္ တံုးထပ္ေလာင္း ျပီး ပိုက္ကို ကာကြယ္ခိုင္းတတ္ၾကပါေသးတယ္။ (Singapore Kiasu = အစိုးရိမ္လြန္ျခင္း။) ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပိုက္အေပၚမွာ ရွိမဲ့ ဝန္ ကို ေတာ့ တြက္ခ်က္ တဲ့ အခါထည့္စဥ္းစား ဘို႔ လိုအပ္တာေတာ့ အမွန္ပါ။
5. ေျမာင္းေတြ ေဖာ္တဲ့ အခါ လိုအပ္တဲ့ အနက္ မတိုင္မီ ရပ္ၿပီး ေျမသိပ္ရပါတယ္။ မထိန္းပဲ တူးရမဲ့ အနက္ထက္ ေက်ာ္ရင္ေတာ့ နာပါၿပီ။ ေျမျပန္သိပ္တာ ကို အင္ဂ်င္နီယာ သိရင္ လက္ခံ လိမ့္မယ္ မထင္ပါနဲ႔ ေျမၾကီးရဲ့ ေတာင့္ခံအားျပန္ရဘို႔ ေအာက္မွာ ကြန္ကရိေလာင္း ၿပီး ျပန္ျဖည့္ေပးရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ Trade Secret ပါ။ အတူး မလြန္မိပါေစနဲ႔။ ေဘာနပ္စ ေတြ ေျမၾကီးထဲ ေရာက္သြား ႏိုင္ပါတယ္။
6. ေျမာင္းေတြ ျပန္ျဖည့္တဲ့ အခါ အခ်ိဳ႕ အင္ဂ်င္နီယာ က သဲျဖူ အျပည့္ျပန္ျဖည့္ ခိုင္းတတ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ က တလႊာ ႏွစ္လႊာ အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိ သဲျဖဴ နဲ႔ တူးထားတဲ့ ေျမကို အေပၚက ျပန္ျဖည့္ခြင့္ေပးပါတယ္။ တူးထားတဲ့ ေျမျပန္ျဖည့္ ခြင့္ ရရင္ သဲသစ္ဘိုးေရာ ပိုလွ်ံေျမစြန္႔ပစ္ခ ပါသက္သာပါတယ္။ ဒါကလည္း ကန္ထရိုက္ လိုအပ္ခ်က္ ေပၚမွာ လည္းဆိုင္ပါတယ္။ ေျမာင္းျပန္ျဖည့္တဲ့ အခါ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အလႊာထု တစ္ခု စီ ကို ျဖည့္ၿပီး တစ္လႊာ လိုအပ္ခ်က္အတိုင္း ဖိသိပ္ၿပီးမွ ေနာက္တစ္လႊာ ထပ္ျဖည့္ရပါတယ္။
7. Testing လုပ္တဲ့ အခါ အရင္တုန္း က CP မွာ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ အတိုင္း မရရင္ ေတာင္ မွ PUB pressure ပဲေလဆိုၿပီး လက္ခံခဲ့ေပမဲ့ ခုေတာ့ CP အသစ္မွာ အနီးစပ္ဆံုး Public Hydrant's Performance နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ တာ မို႔ Hydraulic ကို ေသခ်ာတြက္ၾကည့္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ပိုက္အရြယ္အစား နဲ႔ Looped Supply လုပ္တာက ဒီ လိုအပ္ခ်က္ အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ အေျဖေတြပါ။ အတိမ္အနက္ ေျပာင္းတာ နဲ႔ ေထာင့္ခ်ိုး တာေတြမွာ 90 deg Elbow အစား 45 (or) 30 deg ကို သံုးရင္ Pressure Drop ေရာ Thrust Force ပါနည္းေစပါတယ္။
8. မေလးရွား က ပင္လယ္ကမ္းေျခ နဲ႔ နီးတဲ့ ပေရာဂ်က္ တစ္ခု မွာ ေျမေအာက္ ပိုက္ေတြ ဆားစား ပ်က္စီး ကုန္တာမို႔ Corrosion Protection ကို အဓိက စဥ္းစားေပးရပါတယ္။ Patroleum (Denso) Tape နဲ႔ လံုေလာက္ေအာင္ ထပ္ပတ္ၿပီးကာကြယ္ တာ က ပိုၿပီး ၾကာရွည္ခံေစမွာပါ။ အနည္းဆံုး 55% overlap ဆိုရင္ ႏွစ္ထပ္ ရပါတယ္။ (စကာၤပူ ပေရာဂ်က္ အခ်ိဳ႕ မွာလည္း ဒီတိပ္ကို သံုးဘူးပါတယ္။)


... Back to Top (Contents)....
4. ျမိဳ႔ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ ႏွင့္ Public Fire Hydrants မ်ား
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲ႕ Public Fire Hydrants လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ အသံုးခ်ႏိုင္ မခ်ႏိုင္ ကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ အင္တာနက္ က ရွာေဖြေတြ႕ ရွိခ်က္ အရ မဂၤလာဒံု စက္မႈ ဇုန္မွာ Public Fire Hydrants ေတြ ပါဝင္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ နာဂစ္ အၿပီး Channel News Asia သတင္းတစ္ခု မွာ လူေတြကို Fire Hydrant တစ္ခု ကေန ေရေဝ ေပးေနတာ လည္းေတြ႕မိပါတယ္။ လူေတြ က ပံုးေလးေတြ၊ ဒန္အိုးေလးေတြ နဲ႔ တန္းစီ ေနၾကတယ္။ ေရျဖည့္ေပးတဲ့ သူ က လည္း ျဖည့္ေပးေပါ့။ ေရက သာမန္ တံုကင္ က ထြက္သေလာက္ ပဲ ရွိပါတယ္။ တကယ့္ကို စိတ္မေကာင္း စရာပါ။ အေရးေပၚ လိုအပ္ခ်က္ အရ အလြဲသံုးေနတယ္ လို႔ လည္း အျပစ္မတင္ သင့္တဲ့ အေျခအေန လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
စာေရးသူ အျမင္အရ ကိုလိုနီေခတ္ ရဲ့ လက္က်န္ ေကာင္းေမြ ေတြထဲက မထိန္းသိမ္း ႏိုင္လို႔ (ဝါ) ထိန္းသိမ္းရေကာင္း မွန္း မသိလို႔ ဆံုးရႈံးရတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈေတြ ထဲ တစ္ခု လို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။
ဒီ Public Hydrants ေတြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိတဲ့ အခ်က္ က လည္း အခ်ိဳ႕မီးသတ္ကား ေတြ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေရမပက္ ရဲေစတဲ့ အခ်က္ေတြထဲ ကတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ စနစ္ဆိုး တစ္ခု ရဲ့ အေမြ အရ လက္ထဲ တစ္ခုခု မထည့္ေသးရင္ ေရျဖန္းမေပးဘူး ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလ နဲ႔ လူတခ်ိဳ႕ရဲ့ အျမင္ေတြ ကိုလည္း ေျပာင္းလဲဘို႔ ခက္ေနမလားပဲ။ စာေရးသူ အေန နဲ႔ ေရႊျပည္ေတာ္ ျပန္မေရာက္တာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုေလာက္ ရွိေနၿပီ မို႔ ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ နဲ႔ လက္ရွိ အေျခအေန ေတြ ကို ေသေသခ်ာခ်ာ မသိႏိုင္တာ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အင္တာနက္ က ေန လိုက္ရွာတဲ့ အခါ ႏိုင္ငံတကာ ဖြံံ႔ၿဖိဳးေရး ရန္ပံုေငြ တစ္ခု က မႏၱေလး မွာ Infrastructure Upgrade လုပ္ဘို႔ စာတမ္း မွာ Public Fire Hydrants အခန္း ထည့္သြင္းထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
မိတ္ေဆြ အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ေယာက္ ရဲ့ အဆိုအရ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ Fire Hydrants ေတြ ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ ေနရာတိုင္း မွာမရွိေသးဘူး၊ ကြက္က်ားပဲရွိတယ္၊ ျဖစ္သလို တပ္ထားေတာ့ ကားပါကင္ ေနရာ မွာေရာ ေျမေအာက္ ကားပါကင္အဆင္း ramp မွာေရာ တပ္ထားၾကတယ္။ ေျမေနရာ က ေစ်းႀကီးေတာ့ သီးသန္႔ခြာၿပီး ေပးထားတဲ့ ေနရာက ေနျပည္ေတာ္ ေလာက္မွာပဲ ေတြ႕ရတယ္။ ေရကလည္း အၿမဲရခ်င္မွ ရမယ္။ စည္ပင္ က မီးေလာင္မွ ေရလႊတ္ေပးႏိုင္တာလည္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
က်ေနာ္ ကိုယ္တိုင္ လည္း ရန္ကုန္ ျမိဳ႕ ကို ျဖတ္သြားတုန္း Hydrant အခ်ို႕ ကို ေတြ႕မိပါတယ္။ တကယ့္ကို အနည္းစု ပါ။ ေတာ္လွန္ေရးပန္းျခံ နားတစ္ဝိုက္ မွာ လည္း အခ်ိဳ႕ေတြ႕မိပါတယ္။ အရြယ္၊ ဆင္တဲ့ပံု၊ ပံုစံ တစ္မ်ိုးနဲ႔ တစ္မ်ိဳး မတူတာ ကိုလည္း သတိထားမိပါတယ္။ မျပည့္စံု ယံု မက Standard သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရွိတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး လည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
ရန္ကုန္ ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္က လည္း ပိုက္နဲ႔ ေရေဝတဲ့ ေသာက္သံုးေရ ကိုေတာင္ လံုေလာက္ေအာင္ မေပးႏိုင္တာ အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။ တိုးတက္လာတဲ့ လူဦးေရ နဲ႔ မီေအာင္ ေရသန္႔ေပးေဝတဲ့ စနစ္ ထပ္မျဖည့္ဆီးႏိုင္ယံု မက ရွိၿပီးသား စနစ္ ကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ လည္း အခက္အခဲ ရွိေနဆဲပံု ေတြ႕ရပါတယ္။
အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦ ေတြ ကို ကိုယ့္ဖာသာ အဝီစိတြင္း တူးသံုး ဆိုတဲ့ အေျခအေန ကေတာ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ နဲ႔ ျမိဳ႕ေနလူထု အတြက္ လက္ရွိေရာ အနာဂါတ္ ပါ ေကာင္းက်ဳိး မေပးမဲ့ အင္မတန္ ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေန တစ္ခုပါ။
ျမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္ ရဲ့ Infrastructure ေတြ မြန္းမံ ဘို႔ ဘယ္ေလာက္ လိုအပ္ေနလဲ ဆိုတာကို ျပတဲ့ အခ်က္ေတြ ထဲ က တစ္ခ်က္ပါ။ ျမိဳ႔ေတာ္ စည္ပင္သာယာ ရဲ့ အေျဖရွာေနပံု၊ ေရသန္႔စက္ေတြ နဲ႔ အျခားသက္ဆိုင္ ရာ အေၾကာင္းအရာ ေတြ၊ သီးသန္႔ ေဆြးေႏြးဘို႔ The needs for Infrastructure Upgrade for the City of Yangon မွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး တင္ျပေပးပါမယ္။
ေနာက္လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္း Fire Hydrants ေတြ မရွိခဲ့ ရင္ျဖင့္ အျခား ယာယီအေျဖ၊ ေရြးစရာ ဘာေတြ ရွိမလဲ ဝိုင္းစဥ္းစား ၾကရေအာင္ပါ။ အေကာင္းဆံုး အေနအထား မရေသးခင္ ယာယီ အေျဖ ဘာေတြ ရွိမလဲ။


1. ပထမ ေရြးစရာ - ရပ္ကြက္ အလိုက္ ေရေလွာင္ကန္ မ်ား ထားရွိေပးျခင္း။ ။
သာမန္ လူေနရပ္ကြက္ တစ္ခု အတြက္ SS 575 အရ ဆိုရင္ Residential Group I & II အတြက္ Pressure 2 bar, 27 L/s x 45 minutes x 60 s/min = 72,900 Liter (about 20,000 USgal) ေလာက္လိုအပ္ပါတယ္။ အျခားအုပ္စု ေတြ အတြက္ Sprinkler Protected ဆိုရင္ Fire Compartment ဧရိယာ ေပၚမူတည္ၿပီး 57 L/s အထိလိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ Group VI - Factory & Group VIII - Storage အတြက္ ဆိုရင္ 90 mins ပါ။
မီးသတ္ကား ကို အခ်ိန္တို အတြင္း ေရတိုက္ရိုက္ သြယ္ႏိုင္တယ္ ဆိုရင္ အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိ ထိေရာက္မွာပါ။ မီးသတ္ကားေတြ ေရစုတ္ဘို႔ ပါ အားသံုးရမွာ မို႔ ေရအား အျပည့္ေတာ့ မရႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ေနရာ လိုအပ္ခ်က္ ကို လည္း ၾကည့္ရပါလိမ္႔မယ္။
မႏၱေလး မွာ ဂါလံ သံုးေထာင္ (၃၀၀၀) မီးသတ္ေရေလွာင္ကန္ အခ်ိဳ႕ ေတြ႕မိပါတယ္။ (လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ ေဝးေပမဲ့ မရွိတာထက္ စာ ရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီး ေတာ္ပါေသးတယ္။)မီးသတ္ကား အတြက္ သံုးရမွာ မို႔ ေပ ၃၀၀ တစ္ကန္ ထားဘို႔ ဆိုတာ က လည္း သိပ္မလြယ္ လွပါဘူး။ ေရကန္ မွာ ေရေသျဖစ္ေနရင္ Pathogens, Bacteria & Algae ေတြ ေမြးသလို ျဖစ္ေနမွာ ကို လည္းဆင္ျခင္ ရပါမယ္။ ျခင္ေတြ အတြက္ မ်ိုးပြားရာ ေနရာ မျဖစ္ေအာင္ လည္း တစ္ခါတည္း စဥ္းစား ထားေပးဘို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။


2. ဒုတိယေရြးစရာ - မီးသတ္ကား ေရျဖည့္ စရာေနရာမ်ား ။ ။
ဒုတိယ အခ်က္ က ေတာ့ မီးသတ္ကား ေတြ ကို ကူညီေရျဖည့္ေပးႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြ ထားဘို႔ ပါ။ က်ေနာ္ ေက်ာင္းသားဘဝ က အခ်ုိ႕စက္ရံုေတြ မွာ ေတြ႔ဘူးတဲ့ ဒီလို ဆိုင္းဘုဒ္ ေတြသေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
မီးေဘးအတြက္ ေရဂါလံ (မည္မွ်) ကူညီႏိုင္ပါသည္။
ဒီေနရာမွာ လည္း အခ်ိန္ကုန္တာနဲ႔၊ ထိေရာက္မႈ အားနည္းတာ ကို သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္မ်ိဳး က ေတာ့ တတိယ ေနရာ မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ Dry Hydrants ေတြပါ။


3. တတိယ ေရြးစရာ - Dry Hydrants ။ ။
အင္းယား၊ ကန္ေတာ္ၾကီးလို ေရကန္ႀကီးေတြ အနားမွာ Dry Hydrant ေတြ တပ္ဆင္ဘို႔ ပါ။ Dry Hydrant ဆိုတာ က ေရကန္ထဲ က ေရနဲ႔ ဆက္ထားတဲ့ ေရပိုက္ေခါင္း ပါ။ ေရကန္ထဲ အထိ ပိုက္ခ်ဘို႔ မလိုပဲ လမ္းေဘးကေန အသင့္စုတ္ယူႏိုင္ေအာင္ပါ။ ကန္ေဘးနား က အေဆာက္အအံု ေတြ အတြက္ အက်ိဳးရွိ၊ ထိေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္ က ေန ပိုက္အထိ အျမင့္ကြာျခားမႈ Negative Suction Head သိပ္မမ်ားဘို႔ ေတာ့ သတိထားရပါမယ္။ ( Due to Possibility of Cavitation and Uncertainties of Priming ) ။ ၁၀ ေပ အတြင္း ဆိုရင္ေတာ့ သိပ္မဆိုး ပါဘူး။ ေပ ၂၀ ထက္ေတာ့္ မမ်ားပါေစနဲ႔။ သံုးမဲ့မီးသတ္ကားေတြ ရဲ့ NPSH (Net Positive Suction Head) required လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ ေရအျမင့္၊ ပိုက္အရြယ္အစား၊ ေရအားေတြ က ေနတြက္ခ်က္ လို႔ ရတဲ့ NPSH available ႏွစ္ခု ယွဥ္ၿ႔ပီး ခန္႔မွန္းဘို႔ လိုပါမယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ဒီ ေနရာမွာ လည္း Public Fire Hydrans က သူ႔ထက္ အဆေပါင္း မ်ားစြာ ထိေရာက္မႈ ရွိတာမို႔ ဒါကလည္း ယာယီ အေျဖ နဲ႔ Public Fire Hydrans ေတြ ရွိလာတဲ့ အခါ ဒုတိယ ေရြးစရာ တစ္ခု အေနပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ဒီကန္ေတြ ကို Water Reservoir အေနနဲ႔ သံုးၿပီး ေသာက္သံုးေရ အရည္အေသြး မီ Water Treatment Plant & Municipal Water Distribution Networks ေတြထားလို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေတာ့ Public Hydrants ေတြ ထည့္သြင္း ေပးႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။


4. စတုတၳေရြးစရာ - Fire Tankers ။ ။

ေရသက္သက္ပဲ သယ္ပို႔ ႏိုင္တဲ့ ကားေတြ ပါ။ ရန္ကုန္ မွာ ဒီစနစ္ ကို အားထားေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါလည္း တစ္စီး ကို မွ ဂါလံ ေထာင့္ငါးရာ ( 1500 US gal ) ေလာက္ပဲ ဆန္႔တာ မို႔ သိပ္အလုပ္တြင္ မွာ မဟုတ္ျပန္ပါဘူး။
အသြားအျပန္ ေရျဖည့္ၿပိး တိုက္ရိုက္သံုးလို႔ ရတာလည္း မဟုတ္ျပန္ တာ မို႔ မီးသတ္အင္ဂ်င္ နဲ႔ ဆက္ဘို႔ ျဖဳတ္တာ တတ္တာ လုပ္ရတဲ့ အခ်ိန္ေတြ ကို လည္း မီးက ေစာင့္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔သဘာဝ အရ ေရမႏိုင္ ေသးခင္ ေလာင္ခြင့္ရသေလာက္ ေလာင္ျမဲတိုင္း ေလာင္ေနမွာပါ။


5. ပဥၥမ ေရြးစရာ - ျမစ္ေရ၊ ေခ်ာင္းေရ။ ။
ေရထဲမွာ ခ်ီကာဂို ၿမိဳ႕က မီးသတ္သေဘာၤ လို ေရယာဥ္ ေတြ အသံုးခ် လို႔ ရပါတယ္။
ပန္းလိႈင္ျမစ္၊ ရန္ကုန္ျမစ္ စသည္ျဖင့္ ျမစ္ႀကီးေတြ ရွိေနတာ ကို အသံုးခ် ႏုိင္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ က ေရေတြ က ေရငံစပ္ ျဖစ္ၿပီး အနည္နဲ႔ သန္႔ရွင္းမႈ အားနည္းတာပါ။ မီးသတ္ ကားေတြ ေရငံစားၿပီး ေရရွည္မခံ ႏိုင္မွာ ကိုလည္း စဥ္းစားရပါမယ္။
Dry Hydrant သံုးဘို႔ ကေတာ့ အခက္အခဲ ရွိပါလိမ္႔မယ္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္ နဲ႔ မီးသတ္ အင္ဂ်င္ အျမင့္ သိပ္ကြာေနရင္ Negative Suction Head အရမ္းမ်ားတာ မို႔ လံုးဝ ေရစုတ္လို႔ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရတက္၊ ေရက် က လည္း ရွိေသးတာ မို႔ အခက္အခဲ တခ်ိဳ႕ ရွိႏို္င္ ပါေသးတယ္။



... Back to Top (Contents)....
5. ျမိဳ႔ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ ႏွင့္ Public Infrastructure
အေပၚမွာ သံုးသပ္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ ကို ျခံဳၿပီး ျပန္စဥ္းစားၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္တဲ့ Water Districts ေတြ သတ္မွတ္ၿပီး စည္ပင္ရဲ့ Municipal Infrastructure ေတြကို မြမ္းမံတာ က ေရရွည္ အတြက္ အေျဖလို႔ စာေရးသူ အေန နဲ႔ ျမင္ပါတယ္။ Infrastructure Upgrade မွာ Benefit-Cost Ratio နဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ ရမဲ့ ေငြပမာဏ နဲ႔ ရလာမဲ့ အက်ိဳးရလဒ္ ဆန္းစစ္တာ၊ ျဖစ္ႏို္င္ေခ် နဲ႔ အခက္အခဲ ေတြ ကို လည္း ဆန္းစစ္ဘို႔ လိုပါလိမ္႔မယ္။ စာဖတ္သူ အျမင္ ကို ေအာက္မွာ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ႔ ႏိုင္ပါတယ္။ (ဒီအခ်က္ ကို လည္း The needs for Infrastructure Upgrade for the City of Yangon မွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြး ပါမယ္။)
Water Supply Networks နဲ႔ အတူ အျခား Utilities ေတြ ျဖစ္တဲ့ ေရ၊ မိလႅာ၊ မိုးေရ၊ ဂက္စ ဓာတ္ေငြ႕၊ လွ်ပ္စစ္၊ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ေတြ (တယ္လီဖုန္း၊ ေကဘယ္) ေတြ ကို ေသခ်ာ Coordinate လုပ္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္၊ စီမံကိန္းခ် ျပီးမွ Infrastructure Add/Alter/Upgrade/Modification လုပ္ရမွာ ပါ။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ လုပ္ငန္း တကယ္ ကြ်မ္းက်င္ တဲ့ ကန္ထရိုက္တာ ရဘို႔ ကလည္း အခက္အခဲ ရွိအံုးမွာပါ။ For Design & Construction အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီ နဲ႔ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီ ေတြ ပါဝင္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီ ေတြ ဖက္စပ္ အေနနဲ႔ဝင္ လာဘို႔ လိုလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ( စိနတိုင္း က ကံရာဇာငယ္ ကုမၸဏီ ေတြ မပါေစခ်င္ပါ။)
Water Demand Estimates, Booster Pump Capacities, Pipe Stress & Surge Analysis and Pipe Laying Practices ေတြ အတြက္ လည္း နည္းပညာ နားလည္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါလိမ့္မယ္။ Contamination Control ကလည္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွီၿပီးသား မို႔ နည္းပညာ ပိုင္း က အရမ္းရႈတ္ေထြးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ အင္တာနက္ ေခတ္မို႔ ႏိုင္ငံတကာ ျမိဳ႕ေတာ္ေတြ က လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြ ကို လည္း ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ (မ်ားလြန္းေတာ့ လည္း ဇေဝဇဝါ ျဖစ္ေန ရင္ မေရြ႕ႏိုင္ပဲ တစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အေတြ႕အၾကံု ရွိတဲ့ သူေတြပါမွ ေရြ႕မွာပါ။)


ေရေဝတဲ့ စနစ္မွာ ႏိုင္ငံတကာ နဲ႔ WHO ေသာက္သံုးေရ အဆင့္အတန္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါက အနည္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ပါ။ လက္ရွိအေျခအေန မွာ ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ အေနနဲ႔ (ေသာက္သံုးေရ) ဆိုတဲ့ စကားလံုး အစား (သံုးေရ) ဆိုတဲ့ စကားလံုး ေလးေျပာင္းၿပီး နဲ႔ အဆင့္မမီ၊ ေသာက္လို႔ မရတဲ့ ေရ ေတြ ကို (အေျခအေနအရ) ေပးေဝေနရတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေပမဲ့ ဒီအေျခအေန က ေရရွည္အခ်ိန္ဆြဲ ထားရမဲ့ ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။

ျမိဳ႕ေတြမွာ ရွိတဲ့ Water Supply Networks & Hydrants Location ကို Geographical Information System (GIS) သံုး သိမ္းဆည္းထားၿပီး ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေျမပံု နဲ႔ ေပါင္းစပ္ မီးသတ္ဌာန တည္ေနရာ၊ ဇုန္ နယ္ပယ္ ေတြလည္း ပါဝင္ၿပီး မီးသတ္တပ္ဖြဲ႕ ေတြ အေရးေပၚအေျခအေန ကို Computer Program, Digital Devices & GPS Technology ေတြသံုးၿပီး တြက္ခ်က္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ တုန္႔ျပန္ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ အသံုးခ်ႏိုင္ပါတယ္။ (ကုလ အစီအစဥ္ နဲ႔ ျမန္မာျပည္ မွာလည္း GIS လုပ္ေနတယ္ လို႔ ေတာ့ ၾကားမိပါတယ္။ အေသးစိတ္ သိတဲ့သူမ်ား ရွိရင္။… )
US က ျမိဳ႕ေတြ မွာ စည္ပင္သာယာ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ Municipal Codes ကို Public Documents ေတြ အေန နဲ႔ ေလ့လာလို႔ရပါတယ္။ အင္တာနက္ မွာ လည္း ရွိေလ့ရွိပါတယ္။
ေရပိုက္နဲ႔ တိုက္ရိုက္သြယ္ႏိုင္တဲ့ အကြာအေဝး အတြင္း မဟုတ္ရင္ အက်ိဳး သိပ္မရွိတာ ကို အေပၚမွာ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ ေရအား Flow & Pressure မေပးႏိုင္ရင္ မီးသတ္အင္ဂ်င္ က ထုတ္ေပးမဲ့ ေရအားလည္း ေလ်ာ့က် သြားပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေၾကာင့္ မီးသတ္ကား လာရပ္မွ ေရျဖည့္ေပးႏိုင္တဲ့ စနစ္ထက္ အဆေပါင္း မ်ားစြာ အက်ိုးရွိ ထိေရာက္တာ ကို သတိမူေစခ်င္ပါတယ္။ Something is better than nothing ဆိုတဲ့ အေပးအယူ နဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ မျပည့္ခင္ အထိ ေတာ့ သီးခံေစာင့္ၾကရအံုးမွာပါ။
Sprinkler Systems ေတြ ပါဝင္တဲ့ အေဆာက္အအံု ေတြ မွာ မီးသတ္စနစ္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေရေလွာင္ကန္၊ ေရပန္႔ ေတြ ပါေလ့ရွိတာမို႔ Pressurized Private Hydrants Systems ထပ္ထည္႔ဘို႔ ဝန္မႀကီး လွေပမဲ့ အေဆာက္အအံု အေသးေတြ၊ ျမိဳ႕လယ္တိုက္ခန္း ေတြ မွာ လိုက္ၿပီး ေရကန္၊ ေရပန္႔ေတြ ထည့္ဘို႔က အကုန္အက် မ်ားပါလိမ္႔မယ္။ ျခံုၿပီး သံုးသပ္ရမယ္ ဆိုရင္ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အေဆာက္အအံု ေတြ အတြက္ Private Hydrants Systems ေတြ ပါဝင္သင့္တယ္ လို႔ ျမင္ပါတယ္။

1. စက္မႈ ဇုန္မ်ား ႏွင့္ စက္ရံုမ်ား။
2. ၿမိဳ႕ေတာ္ ေစ်းမ်ား၊ (မဂၤလာေစ်း၊သိမ္ႀကီးေစ်း)
3. စူပါမားကက္ ကုန္တိုက္
4. ကုန္ေလွာင္ ဂိုေထာင္ မ်ား
5. ဝန္းက်ယ္က်ယ္၊ (အၾကမ္းအားျဖင့္ ျခံဝင္းပတ္လည္ အတိုင္းအတာ ေပ 1,200, ပ်မ္းမွ် 300 ft x 300 ft) အထက္ သီးသန္႔ ျခံဝင္း ထဲမွာ ေဆာက္မဲ့ စက္ရံု (သို႔) ကြန္ဒို၊ ဟိုတယ္ၾကီးမ်ား၊ အထပ္ျမင့္ အိမ္ယာမ်ား

လိုအပ္တဲ့ ေရအား၊ အေရအတြက္၊ အကြာအေဝး ေတြ အျပင္ သတ္မွတ္တဲ့ ေရအား နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ပိုက္အရြယ္အစား၊ ခံႏိုင္ရည္ရွိတဲ့ ပိုက္အမ်ိဳးအစားေတြ ကို လည္းထည့္သြင္း စဥ္းစားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Corrosion Protection: ေျမေအာင္ပိုက္ေတြ ေရရွည္ခံႏိုင္ရည္ ရွိေအာင္၊ ေတာ္ရံုနဲ႔ ေဆြးေျမ့ပ်က္စီး သြားျခင္း မရွိရေအာင္ စီမံဘို႔ လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ Ductile Iron Pipe လို ကတၱရာ အလႊာပါၿပီးသား ေရရွည္ခံႏိုင္တဲ့ ပိုက္မ်ိဳး ေတာင္ ရန္ကုန္လို ေရငံစပ္ ေျမမွာ ေျမေအာက္ပိုက္ေတြ ေရရွည္ခံႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ Patroleum Tape လို႔ေခၚတဲ့ တိပ္မဲ အထူေတြ နဲ႔ အရစ္ရစ္ပတ္ၿပီး ကာကြယ္တာ က ထပ္ဆင့္လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ Cathodic Protection လို႔ ေခၚတဲ့ စနစ္ေတြ လည္း လိုအပ္လာ ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု က ေျမကြ်ံ (သို့) ေျမနစ္ တာ ကို ကာကြယ္ဘို႔ပါ။ ေျမေအာက္ ပိုက္ျမႈတ္ ဘို႔ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကေတာ့ NFPA 24 & Piping Standards လို စနစ္ေတြ ကိုမွီျငမ္းရပါမယ္။


အဲ စိနတိုင္းထုတ္ ခ်ိဳင္းနားမိဒ္ ေခၚ မိဒ္(အင္) ခ်ိဳင္းနား ေဖာ္ ျမန္တင့္ ပိုက္ေတြ က ေတာ့ ေစတနာ မပါပဲ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳ နဲ႔ အရည္အေသြး မရွိတာေတြ မို႔ တိုင္းျပည္နဲ႕ လူမ်ိဳး ကို နစ္နာေစမွာပါ။ ခ်ည္းနားမိဒ္ ပိုက္ေတြ ရဲ့ အရည္အေသြး ကို မယံုမိဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေသခ်ာျပန္စစ္ မဲ့ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ မရွိခင္ မသံုးတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ သူတို႔ ဆိီမွာ စစ္ထားတယ္ ဆိုတဲ့ စာရြက္ေတြ ပါရင္လည္း မယံုမိဘို႔ လိုပါမယ္။ (လာဘ္ယူ ၿပီး ဝယ္မဲ့ အဝယ္ေတာ္ ေတြ ကို လည္း သန္႔ပစ္ဘို႔ လိုပါမယ္။) ပိုက္ဘိုးသက္သာ တယ္ဆိုေပမဲ့ လူအား၊ စက္အား အခ်ိန္ေတြ သံုးၿပီးရင္းႏွီး ရမဲ့ ကိစၥပါ အခ်ိဳ႕ျပည္တြင္းသံုး ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းေတြ မွာ ခ်ည္းနားမိဒ္ ပိုက္ေတြကို သံုးတဲ့ အတြက္ အႏွစ္ေလးငါးဆယ္ ခံရမဲ့ ေနရာ ဆယ္ႏွစ္ေတာင္ မခံ ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ဒီခ်ည္းနားျပည္ျဖစ္ ေတြ ေၾကာင့္ ျမန္တင့္ တို႔ တိုင္းျပည္ လည္း နစ္နာလွပါျပီ။

အဲ.. အျခားႏိုင္ငံ ေတြ ကို ပို႔တာ ေတြ က ေတာ့ အေကာင္းစားေတြ ဗ်။
ေနာက္တစ္ခု က လူေတြ အသိပညာ ေပး ႏုိင္ဘို႔ပါ။ ဘာအေၾကာင္း နဲ႔ မွ Fire Hydrants ေတြကို အလြဲသံုးလို႔ မရဘူး။ မီးေရး အတြက္ပဲ သံုးရမယ္။ ျဖဳတ္ခိုးရင္ အင္မတန္ ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္မႈျဖစ္မယ္။ ဖ်က္ဆီးရင္၊ အလြဲသံုးရင္၊ ေရသြားဖြင့္ရင္ အမွန္တကယ္ အေရးယူခံရမယ္ ဆိုတာသိေနၾကဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဥပမာ - သၾကၤန္မွာ ေရေဆာ့ဘို႔ သံုးတာ ကို လံုးဝ လက္ခံဘို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒီလို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒ ေတြ လိုအပ္ ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံ ေတြ မွာ ဒီမိုကေရစီ ေအာ္ေနေပမဲ့ မီးသတ္ကား လို ကားမ်ိဳး ကို အဓိကရုန္း လူခြဲတဲ့ ေနရာမွာ သံုးပါတယ္။ ခိုးဆိုးလုယက္ ေသာင္းက်န္းေနတဲ့ အေျခအေန ကို မဆိုလို ပဲ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ နဲ႔ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္တဲ့ သူေတြ ကို Water Canon သံုး လူစုခြဲ မယ္ ဆိုရင္ စာေရးသူ အေနနဲ႔ ဒါကို လည္း အလြဲသံုးတာ လို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ ဒီလို အလြဲသံုးတဲ့ အခါ ဘယ္လိုပဲ ဥပေဒ နဲ႔ ကာကြယ္ကာကြယ္၊ လူေတြ မုန္းတီးရြံရွာ တဲ့ Fire Hydrants ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒါသၾကီးတဲ့ သူက ဖ်က္ဆီးမယ္။ သီးခံ ႏိုင္တဲ့ သူကလည္း အဖ်က္မခံ ရေအာင္ ကာကြယ္ မွာ မဟုတ္တာ မို႔ ျပည္သူပိုင္ ပစၥည္း ကို အာဏာပိုင္ တစ္စု အတြက္ အလြဲသံုးစား လုပ္တဲ့ လူေတြ ေၾကာင့္ မပ်က္စီး ေစဘို႔ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ေတြ သတိ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။ ထို႔အတူ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ ဆိုတာ လည္း ဒီလို တလြဲ ေနရာေတြ မွာ ပါေနရင္ လူေတြ ကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အဖြဲ႔ အေန နဲ႔ ျမင္ေတာ့ မွာ မဟုတ္ေတာ့မဲ့ အေရးက ဝမ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ သြားေနတဲ့ အခ်ိန္ မွာ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႕ေတြ ျပည္သူလူထု ေမတၱာ ရွိမဲ့၊ လူထုလည္း အက်ိဳးရွိမဲ့ အေရာင္မရွိတဲ့ ပရဟိတ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခု အျဖစ္ အျမဲရွိေနေစဘို႔ ဆႏၵျပဳပါတယ္။


မည္သူမဆို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဝင္ေရာက္ ေဆြးေႏြး ႏိုင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာ နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္တာကို ပဲ ေဆြးေႏြး ေစလိုပါတယ္။ အျပဳသေဘာေဆာင္ဘို႔ နဲ့၊ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ ရွိၾကဘို႔ လည္း အဆိုျပဳ ပါတယ္။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...