Showing posts with label MEP Design. Show all posts
Showing posts with label MEP Design. Show all posts

Tuesday, July 6, 2010

Water Pipes Sizing

Mechanical Systems ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ေရပိုက္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပိုက္အရြယ္အစား ေရြးခ်ယ္ရတဲ့ Pipe Sizing က Mechanical Engineer ေတြ လႊဲေရွာင္လို႔ မရတဲ့ Task တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတစ္ပါတ္ေတာ့ Water Pipe Sizing အေၾကာင္း ကုိ ျပန္လည္ တင္ျပ ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

DRAFT အၾကမ္းေရးလက္စ


  1. Introduction: MEP Systems & Water Pipes
  2. Fundamentals: Water Properties & Pipe Flow Basics
  3. HVAC Systems: Water Pipe Sizing
  4. Water Supply Systems: Pipe Sizing
  5. Drainage Systems: Pipe Sizing
  6. Fire Protection Systems: Water Pipe Sizing
  7. Facility System: Water Pipes Sizing
  8. Other Piping Systems
  9. References



  1. Introduction: MEP Systems & Water Pipes

    2. 1.A. Pipe Flow Application


    • Pipe Flow Application ေတြ ကို အသံုးခ်တဲ့နည္း ေပၚမူတည္ၿပီး ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ အေျခခံအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
      1. Pump Assisted Flow: Mechanical Equipments (Pumps ေရတင္စက္၊ ေရစုတ္စက္ ) ေတြ ကို အသံုးျပဳ ၿပီး ေရေတြ ကို စုတ္ယူ ပို႔လႊတ္ တဲ့ စနစ္။
      2. Gravity Flow: ကမာၻ႕႔ေျမဆြဲအား Gravity ကို အသံုးခ်ၿပီး ေရေတြကို စီးဆင္း ေစတဲ့ စနစ္။
    • Pump Flow ေတြ ကေတာ့ ေရဖိအားနဲ႔ စီးရတဲ့ Pressurized Flow ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ Gravity Flow ေတြ ကေတာ့ အသံုးခ်တဲ့ အေပၚမူတည္ ၿပီး Pressurized Flow (or) No-Pressure Flow ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

    1.B. Pressurized Flow in Mechanical Systems
    • ေရဖိအား နဲ႔ စီးရတဲ့ Pressurized Flow ကို ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ လည္း ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္။
      1. One-Way Flow : တစ္ေနရာ ကေန တစ္ေနရာ ကို ပို႔တဲ့ တစ္ဖက္သြား ေရစီး။ Pump Assisted Pressure (or) Gravity Pressure တစ္ခုခု ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
      2. Loop Flow (Circulation) : ျပန္လွည့္ လည္ေနတဲ့ ေရစီး ပတ္လမ္း။ Open Loop (or) Closed Loop, 100% Loop (or) Partial Loop စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး Pump Assisted Pressure ကို အသံုးခ်ရေလ့ ရွိပါတယ္။

    • ေတြ႕ရေလ့ ရွိတဲ့ Pressurized Flow Systems ေတြ ကေတာ့။
      1. HVAC System: Chilled Water, Condenser Water, Hydronic Systems, etc.
      2. Domestic Water Supply System: Cold water supply, Hot water supply, etc.
      3. Sanitary Drainage & Sewerage: Ejector Pump Discharge Pipes
      4. Industrial Utilities (Water): Process Water, Process Cooling water, Deionized (DI) Water, Ultra Pure Water, etc.
      5. Water Based Fire Protection Systems: Sprinkler System, Standpipe (or) Rising Mains & Hose-reel Systems, Fire Hydrants, etc.


    1.C. No-Pressure Gravity Flow
    • ေရစြန္႔ထုတ္တဲ႔ စနစ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ Drainage System အမ်ိဳးမ်ိဳး ပါဝင္ ပါတယ္။ No-pressure system ဆိုတာ က ခြဲျခားရလြယ္ေအာင္ သာ ေျပာရတာျဖစ္ပါတယ။ Flow Pressure ကေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ Impact Force လည္းရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Pipe, Fitting & Pipe Support Systems ေတြ ေရြးခ်ယ္ ဒီဇိုင္းလုပ္တဲ့ အခါ သတိထားရပါတယ္။ ပိုက္အရြယ္အစား တြက္ခ်က္တဲ့ အခါမွာ Pressure က အဓိက ေနရာ က မပါတာ နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ Pressure ရေအာင္ တမင္ လုပ္မေပးရတာ ေတြ ပဲ ရွိပါတယ္။
    • အၾကမ္းအားျဖင့္ Vertical Flow နဲ႔ Gradient Flow ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ Drainage System အမ်ားစု က Siphon လို႔ ေခၚတဲ့ ေရကဲ့ျပြန္ေကာက္ နိယာမ မ်ိဳး မျဖစ္ေစဘို႔ ဒီဇိုင္း လုပ္ထားတဲ့ Anti-siphonage System ေတြ ျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ Storm Water Discharge System ေတြ မွာေတာ့ ေရစီးအား ကို အဆျမွင့္ေပးဘို႔ အတြက္ Siphon နိယာမ တမင္တကာ ရေအာင္ လုပ္ထား တဲ့ Siphonage System ေတြ လည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။
    • ကမာၻေျမ ဆြဲအား ကို အသံုးခ် တဲ့ No-Pressure Gravity Flow နမူနာ ေတြ ကေတာ့။
      1. HVAC: Condensate Drainage
      2. Sanitary Plumbing: Drainage & Sewerage Systems (Foul Water)
      3. Rain Water (Storm Water) & Surface Drainage : Conventional (or) Siphonic
      4. Other Drainage Systems



  2. Fundamentals: Water Properties & Pipe Flow Basics
    2.A. Water Properties
    • Water Properties ေတြက အပူခ်ိန္ ကို လိုက္ၿပီး အနည္းငယ္ အေျပာင္းအလဲ ရွိပါတယ္။ တြက္ခ်က္တဲ့ အခါ အမ်ားအားျဖင့္ Standard Condition Value ေတြ ကို အသံုးခ် ႏိုင္ရင္ပဲ လုံေလာက္ေလ့ ရွိပါတယ္။

    • Density
      S.I : 1.0 kg/liter ( 1,000 kg/m³ )
      I.P: 8.34 lbm/us-gal (62.42 lbm/ft³)

    • Pressure
      Standard Atmospheric pressure (atm) နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္။
      1 atm = 14.696 psia = 101,325 Pa = 33.91 ft of water= 10.33 m H2O

    • Thermal Properties
      • I.P (USCS) Units
        Specific Heat Capacity (Cp): 1 BTU/#.ºF
        Latent Heat of Fusion (water-to-ice) at 32ºF : 144 BTU/#
        Latent Heat of Vaporization (water-to-vapor) at 212ºF : 970 BTU/#
        Latent Heat of Vaporization (water-to-vapor) at 95ºF : 1,040 BTU/#
        ေရရဲ့ သဘာဝ ကို အၾကမ္းအားျဖင့္ တြက္ၾကည့္ရင္ ေအာက္က Formula ကို ရပါတယ္။
        RT = gpm x ΔT / 24

        gpm (gal/min) x ΔT (ºF)x 60 (min/h) x 8.34 (#/gal) x 1 (BTU/#.ºF) = 500 x gpm x ΔT (BTU/h)


      • S.I Units
        Specific Heat Capacity (Cp): 4.187 kJ/kg.K [ 1 kcal/kg.ºC ]
        Latent Heat of Fusion (water-to-ice) at 0ºC : 334 kJ/kg
        Latent Heat of Vaporization (water-to-vapor) at 100ºC : 2,256 kJ/kg
        Latent Heat of Vaporization (water-to-vapor) at 35ºC : 2,420 kJ/kg




    2.B. Pipe Material / Standard
    • Pipe Material ေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ သံုးရမဲ့ Application ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကိုလိုက္ၿပီး Pipe Material ကို ေသခ်ာ စိစစ္ေ႐ြးခ်ယ္ ရပါတယ္။ စဥ္းစားရမဲ့ အခ်က္ေတြ ကေတာ့၊
      • Internal Pressure (အတြင္းမွာ ႐ွိတဲ့ Fluid ရဲ့ ဖိအားဒါဏ္ ကို ခံႏိုင္ဘို႔)
      • External Loads from Backfill & Traffic (အျပင္က ဖိအား ဒါဏ္ေတြ၊ ဥပမာ ေျမဘို႔တဲ့ ဒါဏ္ေတြ၊ ကားေတြျဖတ္မဲ့ ဒါဏ္ေတြ ႐ွိရင္ ခံႏိုင္ဘို႔)
      • Internal Smoothness (အတြင္းသား ေခ်ာမြတ္မႈ)
      • Corrosion Resistance (တိုက္စားမႈဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္။)
      • Chemical Inertness (အထဲက Fluid နဲ႔ လြယ္လြယ္ကူကူ ဓာတ္မျပဳ ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္။)
      • No Pollution: အထဲမွာ ရွိတဲ့ Fluid ကို Pollution မျဖစ္ေစရပါဘူး။
      • Methods of Joints (ပိုက္ဆက္ နည္း။)
      • Cost (ကုန္က်စရိတ္။)
      • Other Factors (အျခား အခ်က္အလက္ မ်ား။)
    • အဓိက ေတြ႔ႏိုင္တဲ့ Pipe Material အမ်ိဳးအစားေတြ ကေတာ့
      1. သတၳဳပိုက္ ေတြျဖစ္တဲ့ Copper/Brass, Steel (Black Steel, Galvanized Steel, Stainless Steel, etc.), Cast-Iron, Ductile Iron, etc. ေတြ
      2. ပလတ္စတစ္ ပိုက္ေတြျဖစ္တဲ့ PVC, ABS, PPR, PVDF, etc.
      3. ေျမ၊ ကြန္ကရစ္ ကို အေျခခံတဲ့ Vitrified Clay (ေျမအုတ္ၾကြတ္ ပိုက္) , Concrete (ကြန္ကရစ္ ပိုက္) , etc.
      4. တစ္ခါတစ္ရံမွာ Fluid နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ Lining ခံထားတဲ့ ပိုက္မ်ိဳး ကိုလည္း ေတြ႕ႏိုင္ပါေသးတယ္။ (e.g. PVDF Lined steel pipe, Concrete-lined Ductile Iron Pipe, etc.)

    • သံုးရမဲ့ လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ စံခ်ိန္စံညႊန္း သတ္မွတ္ ႏိုင္ဘို႔ Standard ေတြသတ္ မွတ္ထားပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ။ ။U.S (ASTM, API), UK (B.S), Japan (JIS), Australia (AU), Singapore (SS). ေတြပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ Standard ေတြက Cross-Reference လို႔သတ္မွတ္ လို႔ရေအာင္ အ႐ြယ္အစား စံခ်ိန္စံညႊန္း သတ္မွတ္ခ်က္ တူတတ္ ေပမဲ့ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ အ႐ြယ္အစား မတူပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ၁ လက္မပိုက္ခ်င္း တူေပမဲ့ လံုးပတ္၊ အထူ ကြာတာမ်ိဳးပါ။
    • Standard တစ္မ်ိဳးခ်င္း အတြင္း မွာကိုပဲ ပိုက္ေတြ ရဲ့ အထူအပါး၊ လံုးပတ္ နဲ႔ Pressure ဒါဏ္ခံႏိုင္ရည္ ေပၚ မူတည္ၿပီး Class / Type ေတြ ခြဲျခားထားပါ ေသးတယ္။ ဥပမာ။ ။ Steel Pipes (Schedule 10, 20, 30, 40, 80, XS, ST); Copper Pipes (Type K, L, M in ASTM, Type X, Y, Z in B.S)


    2.C. Pipe Sizing Considerations
    • Pressurized (including Gravity Pressure) Flow ေတြ ကို ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ဘယ္ Mechanical Systems ေအာက္မွာ ပဲရွိရွိ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကေတာ့ အတူတူ ပါပဲ။
      1. Sufficient Pressure & Flowrate: လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္ မွာ လိုအပ္တဲ့ ေရစီးအား (သို႔) ေရထြက္အား နဲ႔ ေရဖိအား ရရွိႏိုင္ဘို႔။
      2. Limit Pressure Loss : ေရဖိအား ဆံုးရႈံးမႈ ကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔။
      3. Limit Flow Speed (Velocity) : ေရစီး ႏႈန္း အလ်င္ ကိုထိန္းႏိုင္ဘို႔။
    • ဒီသံုးခ်က္ က တစ္ခု နဲ႔ တစ္ခု အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္ေန သလို ေရြးခ်ယ္မဲ့ ပိုက္အမ်ိဳးအစား နဲ႔ အရြယ္အစား ေပၚမွာ လည္း မူတည္ျပန္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ Pipe Sizing ဆိုတဲ့ ပိုက္အရြယ္အစား ေရြးခ်ယ္ျခင္း ဆိုတာ လိုအပ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
    • Piping System ေတြ ဒီဇို္င္း လိုအပ္ခ်က္ အမီ အလုပ္ လုပ္ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနရာ (သို႔) Appliances ေတြမွာ ဒီဇိုင္းလုပ္ထားတဲ့ အတိုင္း Flowrate နဲ႔ Pressure ရရွိဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
    • လိုအပ္တဲ့ Design Pressure ရဘို႔ေရာ။ Pump အရြယ္အစား နဲ႔ Energy Consumption ကို သက္သာေအာင္ ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ ပါ လိုအပ္တာ က Pressure Loss ကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
    • သံုးထားတဲ့ ပိုက္ေတြ ေရရွည္ ခံေအာင္ (Corrosion နည္းေအာင္) နဲ႔ Noise & Vibration ေတြကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ က Flow Velocity ကို ထိန္းႏိုင္မွ ျဖစ္မွာပါ။
    • Pipe Sizing ေတြ လုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြ ကို အရင္သတ္မွတ္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
      1. Pipe Material & Standard
      2. Required Flowrate
      3. Allowable Friction Loss
      4. Allowable Flow Velocity

    • ဒါေတြ ကို ရၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ နည္း ႏွစ္နည္း နဲ႔ ပိုက္အရြယ္အစား ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။
      1. Using Pipe Friction Charts
      2. By Calculations

    • ေနာက္ပိုင္းမွာ System တစ္ခုစီ အလိုက္ ဘယ္လို စဥ္းစားရမလဲ ဆိုတာ ကို ဆက္လက္ တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။


    2.D. Basic Calculations
    1. Pipe Area (A)
      Pipe Area တြက္တာကေတာ့ ရိုးရိုးစက္ဝိုင္း ဧရိယာ ရွာတဲ့ ပံုေသနည္း ကို ပဲ သံုးတာပါ။
         A= 0.25 x π x d²

      သတိထားရန္။ ။ d က Internal Diameter ျဖစ္ရပါမယ္။ Pipe Standard ေပၚမူတည္ ၿပီး ကြာျခားမႈ ရွိပါတယ္။

    2. Area (A), Flowrate (Q) and Velocity (V) Relationship
      Basic Unit ေတြ ကို အတူတူ သံုးထားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ရိုးရွင္းတဲ့ Flowrate = Area x Velocity (or) Q = A x V လို႔ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ Unit ေတြ ကိုပါ ညွိေပးရပါမယ္။ ပိုက္ အ႐ြယ္အစား အလြယ္ တြက္ခ်က္ ႏိုင္မဲ့ ပံုေသနည္း အခ်ိဳ႕ ကို ဆက္လက္ ေဖာ္ျပ ေပးပါမယ္။
      • I.P (USCS) Units

           Q = 2.45 x d² x V
        where Q (US gpm), d (in) and V (ft/s)..
        [ 0.25 x π x d² (in²) x V (ft/s) x { 60 (s/min)} x { 12 (in/ft) } x { (1 / 231)(U.S gal / in³)} ]


      • S.I Units

            Q = 0.0471 x d² x V
        where Q (l/min), d (mm) and V (m/s)...
        [ 0.25 x π x d² (mm²) x V (m/s) x { 60 (s/min)} x { (1/1000)² (m/mm)²} x { 1,000 (l/m³)} ]


    3. Pipe Frictions
      • ပိုက္အရြယ္အစား ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ ဘို႔အတြက္ Pipe Friction Charts သံုးတဲ့နည္း နဲ႔ Calculation Formula ေတြ သံုးၿပီး တြက္ထုတ္တဲ့ နည္း ႏွစ္ခု အနက္ Pipe Friction Chart သံုးတဲ့ နည္းက ေတာ့ ပိုမိုရိုးရွင္း လြယ္ကူပါတယ္။
      • Calculation Formula ေတြ သံုးၿပီး တြက္ထုတ္တဲ့ နည္း မွာလည္း နည္းႏွစ္နည္း ရွိျပန္ပါတယ္။
      • အနီးစပ္ ဆံုး ခန္႔မွန္း ႏိုင္တာ ကေတာ့ ပထမနည္း ျဖစ္တဲ့ Darcy-Weisbach Equation ျဖစ္ၿပီး တြက္နည္း ကေတာ့ Iterative (အထပ္ထပ္ျပန္တြက္ရတဲ့ နည္း) မို႔ ႐ႈတ္ေထြးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Fluid Dynamic Properties ေတြ ကို ေတာ္ေတာ္ သံုးရပါတယ္။ Viscousity, Reynold Number, Friction Factors စသည္ျဖင့္ပါ။
      • ဒုတိယနည္း ကေတာ့ Sprinkler Systems Water Distribution နဲ႔ Irrigation Systems ေတြမွာ အသံုးမ်ား တဲ့ Hazen-Williams equation ပါ။ Darcy-Weisbach Equation ေလာက္မတိက် ေပမဲ့ ပိုက္ အ႐ြယ္အစား ငယ္ငယ္ ေတြမွာ သိပ္မကြာလွ တာရယ္၊ တြက္ခ်က္ရ လြယ္ကူတာရယ္ ေၾကာင့္ သံုးစြဲၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
      • ဒါလို ႐ႈတ္ေထြးတဲ့ တြက္နည္း ေတြကို ေလွ်ာက္ေရး ေနမွာ မဟုတ္ပဲ ဘယ္လို လြယ္လြယ္ တြက္မယ္၊ အသံုးခ်ရ မယ္ဆိုတာကို ပဲ ေဖာ္ျပေပးမွာပါ။


    4. Total Pressure Loss

        Total Pressure Loss = Static Pressure Loss + Total Friction Loss + Velocity Pressure

        Total Friction Loss = Pipe Friction Loss + Fitting Pressure Loss

      • Fitting Pressure Loss ကို နည္းႏွစ္နည္း ထဲ က သင့္ေတာ္ရာ တစ္နည္း နဲ႔ ခန္႕မွန္းႏိုင္ပါတယ္။
        1. Method 1: Equivalent Pipe Length (or)
        2. Method 2: Dynamic Loss Factor (K) ΔP= K x [ V² / (2 g) ]

      • Friction Loss ေတြ ကို သင့္ေတာ္သလို ေပါင္းတဲ့ အခါ Circuit Loss တြက္သလို အေျခခံ ေတြ ကို သတိထားဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
        Series R = R1 + R2 + R3 + …
        Parallel R = 1 / [ (1/R1) + (1/R2) + (1/R3) + …]
        အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ Pressure Loss အမ်ားႏိုင္ဆံုး Path တစ္ခု ကိုေရြးၿပီး Series တြက္တာပါ။

    5. Pipe Weight per Unit Length (for Pipe Support)
      • ပိုက္ေတြရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို သတိထားဘို႔ ပါ။ အခ်ိဳ႕က အေလးခ်ိန္ ကို ပဲ စဥ္းစားၿပီး ပိုက္ရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို ေမ့ တတ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က ေတာ့ ပိုက္ရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို ပဲ စဥ္းစားၿပီး ေရရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို ေမ့က်န္တတ္ ျပန္ပါတယ္။ ႏွစ္ခုစလံုး က ေမ့ထားလို႔ မရပါဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ Pipe Standard အလိုက္ Water Weight and Pipe Weight ေတြ ကို အသင့္ ရႏိုင္ ပါတယ္။ (မရွိရင္ တြက္လို႔လည္း ရပါတယ္။ Water Weight = Volume x Density)
      • စာေရးသူ။ ။ HVAC Piping ေတြ အတြက္ မွီျငမ္းစရာ အလြယ္မရွိတဲ့ အေျခအေန မွာ အၾကမ္းခန္႔မွန္းတဲ့ အခါ ေရရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို တည္ Insulation မပါရင္ 2 နဲ႔ Insulation ပါရင္ 2.5 ေလာက္နဲ႔ ေျမွာက္ၿပီး weight/unit length ကို ေပးပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဒါက အၾကမ္းေပးတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ၿပီး Confirm လုပ္မဲ့ အေၾကာင္းပါ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။
      • ေအာက္မွာ ပိုက္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ေရရဲ့ အေလးခ်ိန္ (ပိုက္အေလးခ်ိန္ မပါ) တြက္နည္းေတြ ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

      • ေရ အေလးခ်ိန္ ( I.P (USCS) Units)

            W = 0.3404 x d²
        where W (lbm/ft) and d (in)...
        [0.25 x π x d² (in²) x { 1/144 (ft²/in²) } x 1 (ft/ft) x { 62.42 (lbm / ft³)}]


      • ေရ အေလးခ်ိန္ ( S.I Units)

           W = d² / 1,273
        where W (kg/m) and d (mm)...
        [0.25 x π x d² (mm²) x { (1/1000)² (m/mm)²} x 1 (m/m) { 1,000 (kg/m³)}]

      • ပိုက္ရဲ့ အေလးခ်ိန္ ကို Catalogue ေတြကေန ရွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ Carbon Steel Pipe ဆိုရင္ ေတာ့ သူ႔ရဲ့ Specific Gravity က 7.85 ေလာက္ရွိပါတယ္။ (ဆိုလိုတာက ထုထည္တူရင္ ေရထက္ ၇.၈၅ ဆပိုေလးပါတယ္။) ပိုက္အရြယ္အစား နဲ႔ အထူသိရင္ အေလးခ်ိန္ ကို အလြယ္တကူ တြက္ယူ ႏိုင္ပါတယ္။ [ Eqn: π x dmean x t x Water Density x 7.85 ]





  3. HVAC Systems: Water Pipe Sizing
    3.A. Flowrate
    • Chilled Water Piping ေတြ အေၾကာင္း ေျပာတဲ့အခါ Flowrate ကို ဒီလို အလြယ္ ေျပာေနၾကတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
      1. Chilled Water Flowrate: 2.4 gpm/ton
      2. Condenser Water Flowrate: 3.0 gpm/ton
    • ဒါကို 3.785 litre/us gal နဲ႔ ေျမွာက္ရင္ Liter/min.USRT ရပါမယ္။
    • ဒါက အေျခအေန အားလံုးအတြက္ မွန္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ARI 550 Condition နဲ႔ ဒီဇိုင္းလုပ္ထားတဲ့ Standard Centrifugal Chiller Configuration အတြက္ပဲ မွန္တာပါ။ သူ႕ရဲ့ Chilled Water ΔT: 10ºF (5.6ºC) ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ RT = gpm x ΔT / 24 ကိုသံုးတာပါပဲ။
    • Chilled Water ကေတာ့ အမွန္တကယ္ Design ΔT အတြက္ အခ်ိဳး ေျပာင္းျပန္ ျပန္ခ်ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ။ ။ ΔT: 15ºF ဆိုရင္ 2.4 x (10 / 15) = 1.6 gpm ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ပိုက္အရြယ္အစား ေသးေအာင္ နဲ႔ Chiller Performance တက္ေအာင္ Chilled Water ΔT ကို ျမွင့္ၿပီး ဒီဇိုင္း လုပ္တတ္ၾကတာ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ (တစ္ျပိဳင္တည္းမွာ Air Side Equipments ေတြရဲ့ Water Coil ပိုၾကီးဘို႔ လိုအပ္တာနဲ႔ ျပန္လည္မွ် ယူရပါတယ္။)
    • Condenser Water Flowrate ကိုေတာ့ Vapor Compression Cycle သံုး Chiller ေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ 3.0 gpm/ton အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။ အျခား Condenser ေတြအတြက္ ကို ေတာ့ ARI 550 ကို ျပန္မွီျငမ္းရပါမယ္။ (Tips: It is related to COP.)
    • Open Evaporative Cooling Tower မွာ 94 ºF ေရကို ΔT: 10ºF ခ်ေပးဘို႔ အတြက္ Cooling Tower မွာ အေငြ႕ပ်ံရမဲ့ အေရအတြက္ က ေတာ့ 10ºF x 1 (BTU/#.ºF) / 1,040 (BTU/#) 1% ေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ျပိဳင္တည္း မွာပဲ ေလကပါ Sensible Cooling ေပးမွာမို႔ Evaporation Loss က 0.8% ေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ အခုေခတ္ Cooling Tower ေတြရဲ့ Drift Loss ကလည္း 0.1% ေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ Chemical Concentration တက္မလာ ေအာင္ လုပ္ဘို႔ပါ တြက္ရင္ 1.5% of Circulation Flow ဆိုရင္ လံုေလာက္ပါတယ္။ 3 gpm x 1.5% = 0.045 gpm/RT

    • In Summary:
      • Chilled Water: gpm = 24 x RT / ΔT
      • Condenser Water: gpm = 3 x RT (for chiller with vapor compression cycle)
      • Cooling Tower Makeup: gpm = 0.05 x RT
      • Condensate: gpm – calculate from dehumidifying process



    3.B. Flow Velocity & Pressure Loss
    • သံုးထားတဲ့ ပိုက္ေတြ ေရရွည္ ခံေအာင္ (Corrosion နည္းေအာင္) နဲ႔ Noise & Vibration ေတြကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ က Flow Velocity ကို ထိန္းႏိုင္မွ ျဖစ္မယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ သင့္ေတာ္တဲ့ Flow Velocities ေတြနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ Reference ႏွစ္ခု ကိုေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
    • Recommended Maximum Velocities for Closed (Pressurized) Systems.
      ServiceVelocity Range
      S.I (m/s)I.P (fps)
      Pump Discharge2.4 to 38 to 12
      Pump Suction1.2 to 24 to 7
      Drain Line1.2 to 24 to 7
      Header1.2 to 4.54 to 15
      Riser1 to 33 to 10
      General Service1 to 35 to 10
      City Water1 to 23 to 7

    • Recommended Maximum Velocities to prevent Erosion [ ေရတိုက္စား မႈဒဏ္ ခံႏိုင္ဘို႔ အတြက္ ]
      Normal Annual
      Operating Hours      		Maximum Recommended
      Water Velocity
      I.P (fps)S.I (m/s)
      1,500123.6
      2,00011.53.5
      3,000113.3
      4,000103
      5,00092.7
      8,00082.4




    3.C. Quick Pipe Sizing
    • အသံုးမ်ားတဲ့ ပိုက္ကေတာ့ Black Steel Pipe ျဖစ္ပါတယ္။ Condenser Water အတြက္ Black Steel Pipe ကို Galvanized လုပ္ၿပီးလည္း သံုးေလ့ရွိပါတယ္။
    • Recommended Sizing Criteria
      ServiceΔP*Velocity
      (m/s)( ft/s )
      Chilled Water < 40< 2.4< 8.0
      Condenser Water < 50< 2 < 6.6
      ΔP* - (mm Aq/m) or (ft.wg/1000 ft)
      Velocity ကိုဒီထက္ ပိုတိုးခ်င္ရင္ အထက္မွာ ေပးထားတဲ့ Recommended Maximum Velocities Criteria ေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး ႏိႈင္းယွဥ္ Justify လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ စာေရးသူ အျမင္အရ အေပၚက ေပးထားတဲ့ Recommended Sizing Criteria: Velocity ေတြနဲ႔ ေရြးတာက သူ႔ထက္ Velocity ပိုယူၿပီး ပိုက္အရြယ္အစား ေသးလိုက္တာထက္ စာရင္ Friction Loss (and Pump Power) ပိုနည္း တာမို႔ Energy Efficient ျဖစ္ပါတယ္။
      Chilled Water က Total Closed Loop ျဖစ္ၿပီး Condenser Water ထက္စာရင္ Chemical Concentration အတက္အက် နည္းၿပီး Corrosion လည္း ပိုနည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕ရဲ့ Flow Velocity ကို အနည္းငယ္ ပိုယူႏိုင္ပါတယ္။ အျခားတစ္ဘက္ မွာေတာ့ Condenser Water Pipe ရဲ့ Friction Loss Factor ကို Chilled Water Pipe ထက္ ပိုယူႏို္င္ပါတယ္။ ေအာက္က ဇယားႏွစ္ခု မွာ ယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။


    • Chilled-Water Pipe Sizes
      Pipe Size Pipe
      Sch.      		 Internal
      Diameter      		 SI Units IP (USCS)(USRT)
      @
      ΔT=10ºF
      Flowrate Vel. ΔP Flowrate Vel. ΔP
      ( in)( mm)( in)( l/min)( m/s)( mm/m)( gpm)( ft/s) (ft/100')
      3/4" 20400.824150.74042.44.01.7
      1" 25401.049270.84072.64.02.9
      1-1/4" 32401.38561.040153.24.06.3
      1-1/2" 40401.61841.140223.54.09.2
      2" 50402.0671601.240424.04.017.5
      2-1/2" 65402.4692601.440694.64.028.8
      3" 80403.0684601.6401205.24.050
      3-1/2" 90403.5486751.8401805.84.075
      4" 100404.0269401.9402506.34.0104
      5" 125405.0471,7002.2404507.24.0188
      6" 150406.0652,7002.4387107.93.8296
      8" 200308.0714,8002.4281,2607.92.8525
      10" 2503010.1367,5902.4212,0007.92.1833
      12" 3003012.0910,8002.4172,8508.01.71,188
      14" 3503013.2512,9702.4153,4208.01.51,425
      16" 4003015.2517,1802.4134,5408.01.31,892
      18" 450ST17.2522,0002.4115,8008.01.12,417
      20" 500ST19.2527,3702.4107,2308.01.03,013
      22" 550ST21.2533,3602.498,8008.00.93,667
      24" 600ST23.2540,0002.4810,5508.00.84,396



    • Condenser-Water Pipe Sizes
      Pipe Size Pipe
      Sch.      		 Internal
      Diameter      		 SI Units IP (USCS)(USRT)
      @
      *STD
      Flowrate Vel. ΔP Flowrate Vel. ΔP
      ( in)( mm)( in)( l/min)( m/s)( mm/m)( gpm)( ft/s) (ft/100')
      3/4" 20400.824160.85042.55.01.4
      1" 25401.049300.95082.95.02.6
      1-1/4" 32401.38631.150173.65.05.5
      1-1/2" 40401.61951.250254.05.08.4
      2" 50402.0671801.450484.55.015.9
      2-1/2" 65402.4692901.650775.15.025.5
      3" 80403.0685201.8501376.05.045.8
      3-1/2" 90403.5487602.0502016.55.066.9
      4" 100404.0269802.0432596.54.386.3
      5" 125405.0471,5502.0334106.53.3137
      6" 150406.0652,2302.0275896.52.7196
      8" 200308.0713,9602.0191,0466.51.9349
      10" 2503010.1366,2502.0151,6516.51.5550
      12" 3003012.098,8802.0122,3466.61.2782
      14" 3503013.2510,6752.0112,8206.61.1940
      16" 4003015.2514,1402.093,7366.60.91,245
      18" 450ST17.2518,1002.084,7826.60.81,594
      20" 500ST19.2522,5002.075,9456.50.71,982
      22" 550ST21.2527,4502.067,2526.60.62,417
      24" 600ST23.2532,8602.068,6826.60.62,894
      *STD: USRT for Chiller with Vapor Compression Cycle at ARI:550 Standard Condition


  4. Water Supply Systems: Pipe Sizing
    Refer To -
    http://chawlwin.blogspot.com/2008/11/domesticwater01.html

    • Loading Units (Fixture Units) and Flowrate

    • Flow Velocity

    • Hot-Water Circulation Capacity (to maintain temperature, calculate heat loss)



  5. Drainage Systems: Pipe Sizing

    Refer To
    http://chawlwin.blogspot.com/2008/10/sanitary01.html

    • Discharge Units (Drainage Fixture Units) and Flowrate

    • Flow Velocity, Vertical & Gradient Flow



  6. Fire Protection Systems: Water Pipe Sizing
    • Flow rate required

    • Prescriptive Pipe Sizes & Sized by Hydraulic Calculation




  7. Facility System: Water Pipes Sizing
    • Flowrate and Equipment Utility Matrix

    • Flow Velocity




  8. Other Piping Systems


  9. References



Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]
Posted by Ko Chaw - ကိုေခ်ာ at 2:36 PM 0 comments Labels:

Monday, June 21, 2010

Self-Study Guide for Revit MEP 2010 - 2011

  • Building Services Design မွာ ေရပန္းစားစ ျပဳလာတာ ကေတာ့ BIM (Building Information Modeling) ပါ။ Architectural + Structural + MEP Systems ေတြ အားလံုး ကို စုေပါင္းၿပီး Integrated Model တစ္ခု အေနနဲ႔ ျပလို႔ ရႏိုင္ လို႔ျဖစ္ပါတယ္။
  • BIM နဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အရင္တုန္းက ၾကားခဲ့ ဘူးတာ ကေတာ့ Microstation Platform သံုးထားတဲ့ Plant Space ျဖစ္ပါတယ္။ စကာၤပူ ႏိုင္ငံ Changi Water Reclamation Plant (CWRP) ေဆာက္လုပ္ခဲ့တုန္း က သက္ဆိုင္ရာ Project အခြဲ အလိုက္ Consultant, Client နဲ႔ Contractors အားလံုး က Engineers ေတြ အဲဒီ Project အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ 3d Model တစ္ခုထဲ မွာပဲ ဝိုင္း အလုပ္လုပ္ခဲ့ ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ Model ထဲမွာ Walk through လုပ္ရင္း ေတြ႕တဲ့ Fittings (ဥပမာ။ ။ valve) ရဲ့ Model, Spec ေတြ ကို လည္း ၾကည့္လို႔ လည္း ရပါတယ္။Design, Walk Through, Material Take-Off, Coordination, Automatic Section Cutting စတာေတြ အားလံုးလိုလို ကို Model တစ္ခုထဲ ကေန ပဲ ထုတ္ယူ ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
  • Autodesk က ေန Actively Promote လုပ္ေနတာ ကေတာ့ Autodesk Revit ပါ။ သူ႔မွာ Architecture, Structure နဲ႔ MEP ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ MEP Engineer ေတြ အတြက္ အသံုးဝင္ မွာ ကေတာ့ Revit MEP ျဖစ္ပါတယ္။ Design Decisions ခ်တဲ့ အခါ ပိုမို လြယ္ကူ ေစမွာ ျဖစ္ၿပီး အမွားလည္း နည္းေစလိမ့္ မယ္ လို႔ Autodesk က ဆိုပါတယ္။ ဒီ Post မွာ အဓိက တင္ျပေပးမွာ ကလည္း Revit MEP အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
  • Self-Study= Free of Charge : Revit MEP ကို အားလပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ Self-Study လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ System Requirements ျပည့္မွီတဲ့ ကြန္ျပဴတာ တစ္လံုး နဲ႔ Internet ရွိရင္ အျခားလိုအပ္မဲ့ Trial Software နဲ႔ Study Materials အားလံုး က အခေၾကးေငြ မကုန္က်ပဲ ရႏိုင္ပါတယ္။
  • ပိုၿပီး နားလည္တတ္ကြ်မ္း ခ်င္လို႔ AutoDesk Authorized Training Center ေတြ မွာ အခေၾကးေငြ ေပးၿပီး သင္တန္းတက္လို ကလည္း တက္ႏိုင္ ပါေသးတယ္။
    1. Trial Software: Getting and Installation
    2. Practicing Tutorials
    3. Discussions
    4. References


  1. Trial Software: Getting and Installation
    1. Trial Software ကို ဘယ္လို ရယူႏိုင္မလဲ။
      • Trial Software ကို ရႏိုင္တဲ့ နည္း ႏွစ္နည္း ကေတာ့။
        1. Trial DVDs from Local Autodesk's Authorized Distributers or Training Centers
        2. Download from Autodesk Revit MEP Website

      • Autodesk's Authorized Distributers or Training Centers ေတြ ကေန အခမဲ့ ရယူ ႏိုင္ မဲ႔ AutoDesk MEP Suite 2010 DVDs ေတြ မွာ AutoCAD MEP နဲ႔ Revit MEP 2010 ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ AutoCAD MEP က ပံုဆြဲတဲ့ သူေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ၿပီး Revit MEP ကေတာ့ Engineer ေတြ အတြက္ Design Decision ခ်ဘို႔ Model ျဖစ္ပါတယ္။
      • Software က Full access trail – 30 days နဲ႔ ရက္ ၃၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ Evaluation/Training အေနနဲ႔ ဆက္ေလ့က်င့္ နိုင္ပါတယ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ က ေတာ့ Model တစ္ခု ကို ျပင္ၿပီးရင္ Print out ထုတ္လို႔ မရတာ နဲ႔ Save / Save as လုပ္လို႔ မရတာပဲ ရွိပါတယ္။ Edit မလုပ္ရင္ေတာ့ Viewer သေဘာမ်ိဳး မို႔ Print out ထုတ္လို႔ရပါတယ္။
      • စကာၤပူ အတြက္ Authorised Training Centre ေတြ ကို ေအာက္ က လိပ္စာ မွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
        http://south-apac.autodesk.com/adsk/servlet/index?siteID=1157326&id=3863016
      • အဲဒီ အထဲ က IMAGINiT Technologies (S) Pte Ltd နဲ႔ Innocom Technologies Pte Ltd ေတြ မွာ သင္တန္းေတြ ရွိသလို သူတို႔ ဆီက ေန (သင္တန္းတက္သည္ ျဖစ္ေစ၊ မတက္သည္ ျဖစ္ေစ၊ ) Trial DVDs ေတြ ရႏိုင္ ဘို႔ အခြင့္အေရး မ်ားပါတယ္။ ေနာက္လူေတြ ေတာင္းယူလို႔ မရ၊ ဒုကၡ ေရာက္ရေလေအာင္ သူတို႔ကို အေႏွာင့္အယွက္ ေပးသလို မျဖစ္ဘို႔ ေတာ့ သတိထားပါ။
        " Please request professionally, be responsible, don’t upset them for trial dvds and next people will suffer."
      • Online download link ကို ေအာက္က Link ေပးထားတဲ့ Autodesk website မွာ ရွာႏိုင္ပါတယ္။
        Autodesk Revit MEP Website [ http://usa.autodesk.com/adsk/servlet/pc/index?siteID=123112&id=6861034 ]


    2. Installations
      • သတိထားရမဲ့ အခ်က္ ႏွစ္ခုကေတာ့
        1. System Requirements ေတြ ကို စစ္ပါ။
        2. Installation Keys ေတြ ကို သတိထားပါ။

      • ပထမဆံုး System Requirements ေတြ ကို အရင္စစ္ပါ။ 3d model ေတြ မို႔ Memory လိုအပ္ခ်က္ နဲ႔ System Requirements ေတြ က ျမင့္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ ကို ေတာ့ Autodesk Revit MEP Website မွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္။
        1. Microsoft® Windows Vista® (SP2 or later), Windows® XP (SP2 or later), Microsoft® Windows® 7
        2. Intel® Pentium® 4 or AMD Athlon™ dual core, 1.6 GHz (XP) or 3.0 GHz (Vista/Windows 7) or higher
        3. 3 GB RAM
        4. 5 GB free disk space
        5. 1,280 x 1,024 monitor and display adapter with true color
        6. Microsoft® Internet Explorer® 7.0 (or later)
        7. Microsoft Mouse-compliant pointing device
        8. Download or installation from DVD

      • သတိထားရန္ ။ ။ Installation လုပ္တဲ့ အခါ Installation key ေတြ ရိုက္ထည့္ရမဲ့ ေနရာေရာက္ ရင္ Trial အတြက္ ဘာ keys ေတြ ရိုက္ထည့္ ရမလဲ ဆိုတာ ကို အဲဒီ Installation Dialogue ထဲက Instruction မွာ ေဖာ္ျပ ေပးထား ပါလိမ့္မယ္။ ဒီအဆင့္ မမွန္ရင္ Installation successful ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။



  2. Practicing Tutorials
    • Tutorials ေတြ ကို Autodesk Revit MEP Services & Support Website [ http://usa.autodesk.com/adsk/servlet/item?siteID=123112&id=13081672&linkID=9243140 ] ကေန Download လုပ္ၿပီး ရယူႏိုင္ပါတယ္။
    • သတိထားရန္ ။ ။ Installation လုပ္ထားတဲ့ Region အလိုက္ သင့္ေတာ္ရာ Unit ကိုေရြးခ်ယ္ ရပါမယ္။
      1. IP-unit (Imperial Unit)
      2. SI-unit (Metric Unit)
    • သတိထားရန္ ။ ။ သံုးစြဲမဲ့ SI (သို႔) IP ယူနစ္ေအာက္ က Tutorial documents ေတြ နဲ႔ dataset files အားလံုး ကို download လုပ္ ေနာက္ Organize လုပ္ၿပီး မွ Tutorials ေတြ ကို စသင့္ပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ Links ေတြ ေပ်ာက္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ Post ေရးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ rme_tutorial_documents_i.zip တစ္ဖိုင္ နဲ႔ rme_tutorial_datasets_01_i.zip ကေန rme_tutorial_datasets_08_i.zip အထိ ရွစ္ဖိုင္၊ စုစုေပါင္း 9-files ရွိပါတယ္။
    • rme_tutorial_documents_i.zip ကို unzip လုပ္လိုက္ရင္ ရလာမဲ့ Tutorialxxxx.pdf file ထဲ မွာ ေလ့က်င့္ရမဲ့ Tutorial Lessons ေတြ ကို ေဖာ္ျပေပး ထားပါတယ္။
    • rme_tutorial_datasets_01_i.zip ကေန rme_tutorial_datasets_08_i.zip ထဲမွာ ကေတာ့ Tutorials ေတြ အတြက္ သံုးရမဲ့ Practice Files ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႕ကို unzip လုပ္လိုက္ရင္ Folders ငါးခု ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
      1. 02_Mechanical Systems
      2. 03_Electrical Systems
      3. 04_Plumbing Systems
      4. 05_Fire Protection Systems
      5. Arch_Struct Link Files
    • သတိထားရန္ ။ ။ Tutorial File ေတြ ကို ဖြင့္တဲ့ အခါ သက္ဆိုင္ရာ Arch Link File ေပ်ာက္ ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါ error ေတြ ပါ တက္လာ တတ္ပါ ေသးတယ္။Arch Link Model.rvt ကို အျခား Folder ေတြထဲ ကူးထည့္ထားပါ။ ဒါမွ မရရရင္ေတာ့ ကေန Revit link model ကို reload လုပ္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    • ဒီ Tutorials ေတြ ကို အစီအစဥ္ အတိုင္း ေလ့က်င့္ ေစခ်င္ပါတယ္။ Services အလိုက္ ေနာက္ သင္ခန္းစာ ကေရွ႕က ေလ့က်င့္ခန္း ကေန ဆက္သြားရတာ မို႔ပါ။ ေလ့က်င့္ခန္း ကို Download လုပ္ထားတဲ့ မူရင္း File ေတြ ကို သံုးၿပီး ေလ့က်င့္ပါ။ File ေတြ လိုေနရင္ ေပးထားတဲ့ Link ကေန Download လုပ္ပါ။ Trial Period မွာ ေလ့က်င့္ခန္း တစ္ခုၿပီးတဲ့ အခါ File ကို Save လုပ္လို႔ရေပမဲ့ မလုပ္ပါနဲ႔။

    • အၾကံေပးခ်က္ ။ ။ Tutorial Exercise ေတြ လုပ္တဲ့အခါ မလုပ္ခင္ ရွင္းျပခ်က္ နဲ႔ အဆံုးသတ္ မွာ ကိုယ္ဘာေတြ လုပ္ခဲ့တာလဲ ဆိုတာ ရွင္းျပ ထားပါတယ္။ ဒါေတြ က အေရးၾကီးပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္း တစ္ခု ၿပီးတိုင္း ဒီမွတ္စု ႏွစ္ခု ကို ၾကည့္ၿပီး ဘာေၾကာင့္ဘာလုပ္ရတာ လဲ ျပန္ဆန္းစစ္ပါ။ ဒါမွ ေသခ်ာ နားလည္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ဘာအတြက္ ဘာေတြ ဘာေၾကာင့္ လုပ္ရတာလဲ မသိ၊ ေလ့က်င့္ခန္း ေတြ သာၿပီးသြားတယ္ ဘာမွ နားမလည္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

    • ေနာက္ Presentation Media Files ေတြ ကို လည္း Revit MEP Media Files ကေန ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ Salesman Talk ေတြ ျဖစ္တာမို႔ ညႊန္းလြန္းတာ ေတာ့ သတိျပဳပါ။


  3. Discussions
    • Revit MEP မွာ ပံုဆြဲတယ္ဆိုတာ ထက္ model design လုပ္တယ္ဆိုတာ က ပိုသင့္ေတာ္ပါတယ္။ Database ပံုစံနဲ႔ Model Analysis ေတြ ပါတြဲသံုး ထားတာမို႔ပါ။
    • သံုးရမဲ့ Architecture Link Model က အျဖစ္၊ Archi အျမင္ရယံု သက္သက္ မဟုတ္ပဲ အခ်က္အလက္ ျပည့္စံုတဲ့ အမွန္တကယ္ Architecture Model ေကာင္း ျဖစ္ေနဘို႔ လည္းလိုအပ္ပါတယ္။ Architects ေတြ က အျမင္ရယံု ၿပီးစလြယ္ လုပ္ထားရင္ Revit MEP သံုးတဲ့သူ ခ်ာလပတ္ရမ္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာ က ေတာ့ ေတာ္ရံု နဲ႔ ရွင္းရမယ္ မထင္ပါဘူး။
    • ေနာက္ MEP Equipments ေတြ ရဲ့ Model ေတြ ကို Library မွာ အမ်ားႀကီး အဆင္သင့္ ထည့္သြင္း ေပးထားတယ္ ဆိုေပမဲ့ လည္း Still very limited ပါ။ ဥပမာ Pumps/ Equipments အမ်ိဳးမ်ိဳး က Type နဲ႔ Manufacturer ေပၚ မူတည္ ပါမယ္။ ဒီ Model ေတြ မွာ သင့္ေတာ္တဲ့ အရြယ္အစား အျပင္ MEP connection sizes ေတြ၊ Types ေတြ လည္း ပါရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ 2" Chilled water inlet, 2" Chilled water outlet, 9"x12" Air Supply, ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ပါဝင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြ ကို ကိုယ့္ဖာသာ လိုက္ၿပီး Create လုပ္ေနရမယ္ ဆိုရင္ လည္း သိပ္ခရီးတြင္ မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
    • Building Services Design အေျခခံ ေတြ နဲ႔ ဒီဇိုင္းလုပ္ႏိုင္ တဲ့ Engineering Knowledge / Skills ေတြ ကေတာ့ လိုအပ္ ပါလိမ့္မယ္။ Software က သိပ္ Advanced ျဖစ္ၿပီး သံုးလို႔လြယ္ကူ လာေပမဲ့ အေျခခံ Design/Engineering Knowledge ရွိမွ အမွားအမွန္ ခြဲျခားစစ္ေဆးႏိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး အမွားနည္းေစႏိုင္မွာ မို႔ပါ။ Proper Input မထည့္ႏိုင္ရင္ Reliable Output မရႏိုင္ပါဘူး။ စာေရးသူ အျမင္အရ အသံုးခ်မဲ့ သူအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ကေတာ့
      1. Knowledge to Understand All Building System Drawings (Architectural, Structural, MEP Systems)
      2. MEP Service Basic Design Knowledge
      3. Basic MEP Systems Coordination

    • ဒါ့အျပင္ Construction (Site) Experiences ရွိခဲ့ရင္ လည္း ဒီ Software ကို အသံုးခ်တဲ့ အခါ ပိုၿပီး ျမင္လြယ္ ေစႏိုင္ ပါတယ္။ AutoCAD နဲ႔ ပံုစံ မတူေပမဲ့ Autodesk Environment ပဲမို႔ AutoCAD Experiences ရွိခဲ့ရင္လည္း အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေတာ့ အသံုးက် ပါလိမ့္မယ္။
    • ဒီဇိုင္း အေျခခံ ရွိရမယ္ လို႔ ဘာလို႔ ေျပာရလဲ တာ ကို နမူနာ ေျပာရရင္ အခန္းတစ္ခန္း အတြက္ Autodesk Revit ကို သံုးၿပီး HVAC Ducting System တစ္ခု လုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ လုပ္ရမဲ့ အဆင့္ေတြ က
      1. ဒီအခန္း က ဘာအခန္း လဲ၊ ဘာအတြက္ သံုးမွာလဲ။ Archi-Model က (အခင္း၊ အမိုး၊ အကာ) ျပည့္စံုရဲ့လား။
      2. ဘယ္လို Diffuser Type ကို သံုးမလဲ၊ Air Flow က ဘယ္ေလာက္ စီလဲ။
      3. Supply Air Diffuser ဘယ္ႏွလံုး ဘယ္ေနရာ မွာ ခ်ထားမွာလဲ။ Return Grill ကေရာ ဘယ္လိုလဲ။
      4. Ceiling မရွိရင္ ဘယ္အျမင့္ မွာ ဆင္သင့္တာလဲ။
      5. BIM ကို သံုးၿပီး Cooling/Heating Load တြက္ခ်က္ ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Basic Cooling Load Calculation Knowledge ရွိရပါမယ္။ (ဥပမာ။ ။ ventilation rate, occupant density, lighting load, power load, schedule, etc.)
      6. Cooling/Heating Load တြက္ခ်က္မႈ အရ Air Flow ဘယ္ေလာက္ လိုမွာလဲ။ ဒါေရာ ကိုက္ရဲ့လား။
      7. Terminal Equipment က ဘာအမ်ိဳးအစား လဲ။ Capacity ကဘယ္ေလာက္လဲ။
      8. Ducting / Fittings အမ်ိဳးအစား (Round / Rectangle) နဲ႔ သံုးမဲ့ Sizing Method
      9. Duct Pressure Loss / Velocity Limit Constraints
      10. Elevation to Locate the Duct (i.e. How high from the floor)
      11. Duct Size Constraint (i.e. Maxiumum Duct Height, etc.)

    • ဒါေတြ ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ထည့္သြင္းၿပီးမွသာ Duct Sizes ေတြ ကို Software အကူအညီ နဲ႔ တြက္ထုတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    • တစ္ၿပိဳင္တည္း မွာပဲ သက္ဆိုင္ရာ Ducting Layout နဲ႔ အတူ Database ေတြကေန Schedule/Quantities ေတြကို Update လုပ္ၿပီးသားမို႔ သင့္ေတာ္သလို Extract လုပ္သံုးႏိုင္ပါတယ္။
    • ဒါ့အျပင္ MEP Systems ေတြ ကို ဘယ္လို အုပ္စု ဖြဲ႔မယ္။ ဘာနဲ႔ ဘာနဲ႔ ဆက္သြယ္ခ်က္ ရွိတယ္။ သက္ဆိုင္တဲ့ Architectural Drawing က Floor Plan ေတြ Ceiling နဲ႔ Ceiling Plenum ေတြ ကို ဘယ္လိုယူ သံုးမယ္။ အခန္းဖြဲ႕ထားတာ ေတြ ကို ဘယ္လို zone လုပ္မယ္ စတာေတြ က Design Knowledge ရွိမွ သံုးလို႔ သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။


  4. References & Web-Links
    1. Autodesk Revit MEP Website
      [ http://usa.autodesk.com/adsk/servlet/pc/index?siteID=123112&id=6861034 ]
    2. Autodesk Revit MEP Services & Support Website
      [ http://usa.autodesk.com/adsk/servlet/item?siteID=123112&id=13081672&linkID=9243140 ]
    3. Revit MEP Media Files
      [ http://www.buildings-media-center.com/search.php?solution=all&product=revit-mep ]
    4. Singapore: Autodesk Authorised Training Centres
      [ http://south-apac.autodesk.com/adsk/servlet/index?siteID=1157326&id=3863016 ]




Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]
Posted by Ko Chaw - ကိုေခ်ာ at 6:36 PM 0 comments Labels: ,

Tuesday, June 23, 2009

VBA for MEP Calculations

  • Application ေတြထဲ မွာ Programming အမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးလို႔ ရပါတယ္။ ဒီအထဲ မွာ သံုးတတ္ရင္ အခ်ိန္ကုန္ သက္သာေစတဲ့ VBA (Visual Basics for Application) ကိုသံုးၿပီး Engineering Formula Functions ေတြ ေရးတာ ကို မိတ္ဆက္ေပး ဘို႔ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။
  • အဓိက သံုးမဲ့ ေနရာ က ေတာ့ spread sheet (Microsoft Excel) အတြက္ ပါ။ တကယ္ေတာ့ VBA က MS Offices ေတြ၊ Web Script ေတြ အတြက္ သာ မက AutoCad ® မွာလည္း အသံုးျပဳလို႔ ေကာင္းတဲ့ programming တစ္ခုပါ။ AutoCad ® ကိုသံုးတဲ့ သူေတြ အတြက္ AutoLisp, vBA, Diesel, Script စတဲ့ programming အခ်ိဳ႕ကို နားလည္ရင္ ထပ္တလဲလဲ လုပ္ရတဲ့ process ေတြ ကို အခ်ိန္ကုန္ သက္သာစြာ နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ပါတယ္။ ရႈတ္ရႈတ္ေထြးေထြး တြက္ခ်က္ဘို႔ လိုအပ္တာေတြ၊ Trial and error Loop နဲ႔တြက္ရတာေတြ အတြက္လည္း တစ္ႀကိမ္ စနစ္တက် ေခါင္းရႈတ္ခံ လိုက္ရင္ ေနာက္တစ္ခါ သံုးဘို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေစပါမယ္။



  1. Basic of Programming
    • Programming Languages အလိုက္ Detail အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ေပမဲ့ basic instructions အခ်ိဳ႕ ကေတာ့ Languages တိုင္းလိုလို မွာပါဝင္ေနတာ ေတြ႕ရပါမယ္။
      • input: Get data from the keyboard, a file, or some other device.
      • output: Display data on the screen or send data to a file or other device.
      • Math / Operation : Perform basic mathematical operations like addition and multiplication.
      • conditional execution: Check for certain conditions and execute the appropriate sequence of statements.
      • repetition: Perform some action repeatedly, usually with some variation.
    • ဒါေတြရဲ့ အေျခခံ ေတြ ကို Algorithm (or) Pseudocode and Program Flow Chart ေတြနဲ႔ ျပလို႔ ရပါတယ္။ Modular programming လို႔ေခၚတဲ့ Program အေသးေလး ေတြ အပိုင္းလိုက္ အကန္႔လိုက္ အစိတ္စိတ္ သီးျခားခြဲ ေရးၿပီး မွ ေပါင္းစပ္ သံုးတဲ့ အခါ ေရးရတာေရာ၊ debug လုပ္ရတာေရာ လြယ္ကူလာပါတယ္။
    • Program ေရးတဲ့ အခါ စနစ္ တက် Planning လုပ္ထားခဲ့ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ အမွားရွာရ ျပင္ရ စတဲ့ Debugging လုပ္ရတာ က ေရးရတာထက္ အဆေပါင္း မ်ားစြာ ပိုခက္ေစရံု သာမက Crush ျဖစ္တဲ့ ျပႆနာ ေတြကိုပါ ထပ္ရွင္း ေနရပါလိမ့္ အံုးမယ္။
    • Programming Flowchart နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး http://www.nos.org/htm/basic2.htm မွာ သြား ေရာက္ ေလ့လာ ႏိုင္ပါတယ္။ အဓိက သိသင့္တာ ကေတာ့
      • Start / End : အစ နဲ႔ အဆံုး (Programming တိုင္းမွာ အစ (Start) နဲ႔ အဆံုး (End) ပါဝင္ရပါမယ္။) သူ႕ရဲ့ ပံုက ေထာင့္ကို လံုးထားတဲ့ စတုဂံ ပံုပါ။
      • Process : Computational steps or processing function of a program၊ ပံုက ရိုးရိုး စတုဂံပံုပါ။
      • Decision Making and Branching၊ ႐ြမ္းဗတ္ ပံု။


    ...Back to Top ....
  2. VBA for Excel
    Excel အတြက္ VBA Application ကိုေလ့လာတဲ့ အခါ သိသင့္တာေတြ ကေတာ့၊
    • VB for Application
    • VB for Excel Application
    • Files (personal.xls or add-in ".xla", Newer version ".xlsx")
    • Excel VBA Object Model: Excel, Word, AutoCad ® သာမက VBA သံုးႏိုင္တဲ့ Applications ေတြ မွာ Object Model ေတြရွိပါတယ္။ ဒါမွ VBA ကေန လုပ္ေဆာင္ရမဲ့၊ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ကို ရွာေဖြ ႏိုင္ဘို႔ပါ။
    • Macro Security
    • Function and Sub: Sub ဆိုတာ ကေတာ့ macro အေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ run လို႔ရတဲ့ processes ေတြပါ။ ပါဝင္တဲ့ နည္းလမ္း အခ်ိဳ႕ ကို modify လုပ္ဘို႔ လိုတဲ့ အခါ macro record လုပ္ၿပီး မီွျငမ္းေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ Form ေတြပါ ဒီဇိုင္းလုပ္ၿပီး Graphical User Interface နဲ႔ သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ အခုတင္ျပမွာ ကေတာ့ ဒီ Sub အေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ Excel Spread Sheet ထဲမွာ Function အေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ Insert လုပ္ သံုးႏိုင္မဲ့ Function ေတြအေၾကာင္းပါ။

    ...Back to Top ....
  3. Developing Programming Flowcharts for HVAC Air-Side Circular Duct Sizing Calculations (SI Units)
    • Cold Air Standard အတြက္ သံုးရမဲ့ Duct အရြယ္အစား ေရြးခ်ယ္တဲ့ နည္းပါ။ ဒီနည္း နဲ႔ Pressure Loss ကို တြက္ထုတ္ ရင္ ရမဲ့ Duct Pressure Loss အေျဖက ± 5% အတြင္းမွာ ရွိပါတယ္။ သူ႕ကို သံုးႏိုင္တဲ့ Conditions ေတြကေတာ့။
      • Temperature: 5 to 35 °C
      • Elevation: 0 to 500m
      • Duct Pressure: -5 to 5 kPa relative to ambient pressure
    • ဒီ အေျခအေန ေတြ က ပံုမွန္ HVAC အတြက္ လံုေလာက္ပါတယ္။
    • အမ်ားအားျဖင့္ Constraints ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ Velocity နဲ႔ Friction Loss ပါ။ ဒါေၾကာင့္ Duct Size လုပ္တဲ့ အခါ Velocity ကိုပဲ သံုးရင္ မွားတတ္ပါတယ္။
    • Velocity Limits ေတြ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Basic Duct Sizing Consideration ေတြကုိ M&E Basics: Pipe & Duct Sizing မွာေလ့လာပါ။ (မွတ္ခ်က္၊ ၊ Ducting နဲ႔ Piping ကို သီးသန္႔ျပန္ခြဲ ဘို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။)
    • ပထမဆံုး Circular Duct Size ကို တြက္ဘို႔ Function ကိုေရးရပါမယ္။
    • အသံုးျပဳမဲ့ Calculation Formulae ေတြကို ေတာ့ ASHRAE Handbook: Fundamental ထဲကေန မွီျငမ္းထားပါတယ္။



    • တြက္နည္း အဆင့္ဆင့္ ကေတာ့၊
      • သတ္မွတ္ထားတဲ့ Velocity အတြင္းဝင္တဲ့ Duct Size ကိုတြက္မယ္။
      • ဒီ Duct Size နဲ႔ တြက္ရင္ ရမဲ့ Pressure Loss ကိုတြက္ၿပီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ Limit အတြင္းရွိမရွိ ၾကည့္မယ္။ ဝင္ေနတယ္ ဆိုရင္ အေျဖရပါၿပီ။
      • Limit အတြင္း မဟုတ္ေသး ရင္ေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ Pressure Loss Limit အတြင္း မဝင္မခ်င္း Duct Size ကိုျပန္ေရြး၊ ျပန္တြက္ လုပ္ရပါမယ္။

    • ဒီ Function ကိုေရးတဲ့ အခါ တြက္ရ ပုိၿပီးလြယ္ ကူေအာင္ အကူ Functions ခြဲႏွစ္ခု ပါ ထည့္ေရးထားပါတယ္။ ဒီ Functions သံုးခု ေပါင္းမွ အလုပ္ လုပ္ပါလိမ့္မယ္။
      1. DuctSize_Cir_mm : Circular Duct Size ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။
      2. DuctFrictionLoss_Pa: Circular Duct Frictioin Loss ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။
      3. f_Colebrook: Colebrook's Friction Factor ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။

    • Flowcharts ေတြ ကို ေရးမယ္ဆိုရင္ ဒီလိုေတြ႕ရပါမယ္။
      1. DuctSize_Cir_mm

      2. DuctFrictionLoss_Pa

      3. f_Colebrook

    • Circular Duct မဟုတ္တဲ့ အျခား Duct ေတြ ကို သံုးတဲ့ အခါ အသင့္ေတာ္ဆံုး ကေတာ့ Equivalent Circular Duct ကိုရွာၿပီး တြက္တဲ့ နည္းပါ။
    • HVAC Air-Side မွာသံုးေလ့ ရွိတဲ့ Air Duct အမ်ိဳးအစား သံုးခု နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ Conversion Formula ေတြ ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
    • ဒီ Conversion Formula ေတြ ကို အသံုးခ်ထားတဲ့ VBA Code ေတြကိုပါ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    • ဒီ တြက္နည္း ေတြ ကို Numerical Programming နဲ႔တြက္ဘို႔ VBA Code ကို ေရးရပါတယ္။ Excel ထဲက Visual Basic Editor ေအာက္မွာပါ။ သီးသန္႔ ".xla" အျဖစ္နဲ႔ ထားၿပီး Excel အစမွာ တက္ဘို႔ ထားထားတဲ့ XLStart ဆိုတဲ့ Folder ကိုရွာၿပီး ထည့္ခ်င္ထည့္၊ “personal.xls” ဆိုတဲ့ File ထဲမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ထားလို႔ရပါတယ္။
    • VBA က Macro Security Level ေပၚမူတည္ ၿပီး အလုပ္လုပ္ခြင့္ ေပးရပါတယ္။ Powerful Operation ေတြမို႔ Macro Security အေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာ သိရွိထားဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
    • "personal.xls" ဆိုတာ မရွိေသးရင္ေတာ့ ပထမ Record New Macro လုပ္၊ စာတစ္လံုး ႏွစ္လံုးရိုက္၊ ဟုိႏွိပ္ဒီႏွိပ္ လုပ္ၿပီး Stop Macro ကိုႏွိပ္၊ ၿပီးလို႔ Visual Basic Editor ကို ဖြင့္လိုက္ရင္ "personal.xls" တက္လာတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။


    • ေအာက္ဆံုး ပိုင္း မွာ Excel 2003 နဲ႔ Excel 2007 က Screenshots အခ်ိဳ႕ကို ထည့္သြင္း ေပးထားပါတယ္။

    ...Back to Top ....
  4. VBA Codes for Air Duct (SI Units)
    • Air Duct Sizing တြက္ခ်က္ရမွာ သံုးနိုင္ဘို႔ အတြက္ VBA Functions ေတြ ကို ေရးထား ေပးပါတယ္။ ေရးထားတဲ့ Functions ေတြ ကေတာ့။
      1. DuctSize_Cir_mm(Air_cmh, Optional dP_Pa = 1, Optional V_mps = 8, Optional e_mm = 0.09)
        Circular Duct Size ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။

      2. DuctFrictionLoss_Pa(Air_cmh, DuctDia_mm, Optional e_mm = 0.09)
        Circular Duct Frictioin Loss ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။

      3. f_Colebrook(e_by_D, Re)
        Colebrook's Friction Factor ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ပါ။

      4. DuctR2C(dH, dW)
        Rectangular Duct ရဲ့ Equivalent Circular Duct Diameter ကို ရွာေပးမဲ့ Function ျဖစ္ပါတယ္။

      5. DuctO2C(dH, dW)
        Oval Duct ရဲ့ Equivalent Circular Duct Diameter ကို ရွာေပးမဲ့ Function ျဖစ္ပါတယ္။

      6. DuctC2R(dD, Optional dH = 0)
        Circular Duct တစ္ခု ရဲ့ Equivalent Rectangular Duct Dimension ကို ရွာေပးမဲ့ Function ျဖစ္ပါတယ္။ dH=0 ထားရင္ Square Duct ကို ရွာေပးပါလိမ့္မယ္။

      7. DuctC2O_Width(dD, Optional dH = 0)
        Circular Duct တစ္ခု ရဲ့ Equivalent Oval Duct Dimension ကို ရွာေပးမဲ့ Function ျဖစ္ပါတယ္။ dH=0 ထားရင္ေတာ့ Square duct ကို round Duct ရံထားတဲ့ အရြယ္အစား ကို ရရွိပါမယ္။ ( ie, a = 2 * b )

      8. Function DuctAirFlow_Cir_cmh(dD_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Circular Duct တစ္ခုရဲ့ Allowable Air Flow (cmh) ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

      9. DuctAirFlow_Rec_cmh(dW_mm, dH_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Rectangular Duct တစ္ခုရဲ့ Allowable Air Flow (cmh) ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

      10. DuctAirFlow_Oval_cmh(dW_mm, dH_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Oval Duct တစ္ခုရဲ့ Allowable Air Flow (cmh) ကို တြက္ထုတ္ဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

    • Visual Basic Editor ကိုဖြင့္ၿပီးတဲ့ အခါ VBAProject(PERSONAL.XLS) ေအာက္မွာ Module တစ္ခု ကို ထည့္သြင္းၿပီး ကိုယ္ႏွစ္သက္သလို နာမည္ေပး ရပါမယ္။ e.g. AirDuct ၿပီးရင္ Code ေနရာမွာ ေအာက္က VBA Codes ေတြကို Copy & Paste လုပ္ဘို႔ပါ။ (Screenshots: No.2 ကို မွီျငမ္း ၾကည့္ပါ။)


    'General Section Declaration
    Option Base 0 'array base
    Option Compare Text
    Private Const atm As Double = 101.325 ' Atmospheric pressure in kPA
    Public Const pi As Double = 3.14159265358979


    'Function No. 01: to calculate Circular Duct Size
    Function DuctSize_Cir_mm(Air_cmh, Optional dP_Pa = 1, Optional V_mps = 8, Optional e_mm = 0.09)
    'Calculate Circular Duct Size, Default for 1Pa/m, 8 m/s and Medium Surface Roughness 0.09mm
        Dim dV As Double, dD As Double, dA As Double
        Dim dP As Double

        'calc Area which satisfy the velocity limits
        dV = V_mps
        dA = Air_cmh / (3600# * dV)
        dD = (4 * dA / pi) ^ 0.5 * 1000

        'call function for Friction Loss
        dP = DuctFrictionLoss_Pa(Air_cmh, dD, e_mm)

        If dP > dP_Pa Then
            Do
                'Use Power rule estimation for iteration
                dD = dD * (dP / dP_Pa) ^ 0.25
                dP = DuctFrictionLoss_Pa(Air_cmh, dD, e_mm)
                'exit error 1%
                If Abs((dP - dP_Pa) / dP_Pa) < 0.01 Then Exit Do
            Loop
        End If
        DuctSize_Cir_mm = dD
    End Function


    'Function No. 02: to calculate duct friction loss
    Function DuctFrictionLoss_Pa(Air_cmh, DuctDia_mm, Optional e_mm = 0.09)
        'Calculate Friction Loss
        Dim dQ As Double, dD As Double 'flowrate (m3/s), diameter(mm)
        Dim dV As Double, dF As Double 'velocity (m/s), friction factor
        Dim dM As Double, dE As Double 'density (kg/m3), surface roughness
        Dim Re As Double, dA As Double

        'For Cold Air Standard at density=1.2kg/m3
        If Air_cmh * DuctDia_mm > 0 Then
            dQ = Air_cmh / 3600# 'convert air flowrate to m3/s
            dD = DuctDia_mm
            dM = 1.2 'kg/m3 for cold air std
            dA = 0.25 * pi * (dD / 1000#) ^ 2
            dV = dQ / dA 'v=Q/A
            Re = 66.4 * dD * dV 'Ref ASHRAE: or use Re = V * d / nu
            dF = f_Colebrook(e_mm / dD, Re)
            DuctFrictionLoss_Pa = 500 * dF * dM * dV * dV / dD
        Else
            DuctFrictionLoss_Pa = 0
        End If
    End Function


    'Function No. 03: to calculate Colebrook Friction Factor
    Function f_Colebrook(e_by_D, Re) 'e_by_D Relative roughness; Dh: Hydraulic Dia, Re: Reynold number
        'Calculate Colebrook friction Factor

        Dim f As Double, root_f As Double, root_f1 As Double

        'Start with Tsal's estimation
        f = 0.11 * (e_by_D + 68 / Re) ^ 0.25
        If f < 0.018 Then
            f = 0.85 * f + 0.0028
        End If

        root_f = f ^ 0.5
        Do
            root_f1 = -0.5 * Log(10) / Log(e_by_D / 3.7 + 2.51 / (root_f * Re))
            'check if error is less than 0.5%
            If Abs((root_f1 - root_f) / root_f) < 0.005 Then Exit Do
            root_f = 0.5 * (root_f + root_f1) 'Use binary approach iteration
        Loop
        f_Colebrook = root_f ^ 2
    End Function


    'Function No. 04: Equivalent Circular Duct Size of a Rectangular Duct
    Function DuctR2C(dH, dW) As Double
        'Rectangular Duct to Circular Duct
        If dW * dH > 0 Then
            DuctR2C = 1.3 * ((dH * dW) ^ 0.625) / ((dH + dW) ^ 0.25)
        Else
            DuctR2C = 0
        End If
    End Function


    'Function No. 05: Equivalent Circular Duct Size of an Oval Duct
    Function DuctO2C(dH, dW) As Double
        'Oval Duct to Circular Duct
        Dim dA As Double, P As Double
        If dW * dH > 0 Then
            dA = (pi * dH ^ 2 / 4) + dH * (dW - dH)
            P = pi * dH + 2 * (dW - dH)
            DuctO2C = 1.55 * (dA ^ 0.625) / (P ^ 0.25)
        Else
            DuctO2C = 0
        End If
    End Function


    'Function No. 06: Equivalent Rectangular Duct Dimension of a Circular Duct
    Function DuctC2R(dD, Optional dH = 0) As Double
        'Circular Duct to Rectangular Duct
        'if Dimension (dH) is zero, square duct
        'dH could be either dimension: "Width" or "Height"
        Dim dW As Double, dW1 As Double
        Dim dD1 As Double

        If dH > 0 Then
            'Estimate dH
            dW = 0.25 * pi * dD * dD / dH
            Do
                dD1 = 1.3 * ((dH * dW) ^ 0.625) / ((dH + dW) ^ 0.25)
                dW = dW * (dD / dD1) ^ 2
                If Abs((dD1 - dD) / dD) < 0.005 Then Exit Do
            Loop
        Else
            dW = dD * 0.9148
        End If
        DuctC2R = dW
    End Function


    'Function No. 07: Equivalent Oval Duct Dimension of a Circular Duct
    Function DuctC2O_Width(dD, Optional dH = 0) As Double
        'Circular Duct to Rectangular Duct
        'if Dimension (dH) is zero, square duct + round, ie, a = 2 * b
        'dH is dimension b for "Height", dW is dimension a for "Width"
        'As nature, dH < dD
        Dim dW As Double, dW1 As Double
        Dim dD1 As Double
        Dim dA As Double, P As Double

       If dH > 0 Then
            'Estimate dH
            dW = 0.25 * pi * (dD * dD - dH * dH) / dH
            Do
                dA = (pi * dH ^ 2 / 4) + dH * (dW - dH)
                P = pi * dH + 2 * (dW - dH)
                dD1 = 1.55 * (dA ^ 0.625) / (P ^ 0.25)
                dW = dW * (dD / dD1) ^ 2
                If Abs((dD1 - dD) / dD) < 0.005 Then Exit Do
            Loop
        Else
            dW = dD / 1.5234
        End If
        DuctC2O_Width = dW
    End Function


    'Function No. 08: To Calculate Allowable Air Flow from a Circular Duct.
    Function DuctAirFlow_Cir_cmh(dD_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Dim cmh As Double, dP As Double
        Dim dD As Double, dV As Double

        dV = dV_mps
        dD = dD_mm
        cmh = 0.0009 * pi * dD * dD * dV '0.0009 <- 0.25*3600/1000000
        dP = DuctFrictionLoss_Pa(cmh, dD, e_mm)
        If dP > dP_Pa Then
            Do
                dV = dV * (dP_Pa / dP) ^ 0.5
                cmh = 0.0009 * pi * dD * dD * dV
                dP = DuctFrictionLoss_Pa(cmh, dD, e_mm)
                If Abs(dP - dP_Pa) / dP_Pa < 0.01 Then Exit Do
            Loop
        End If
        DuctAirFlow_Cir_cmh = cmh
    End Function


    'Function No. 09: To Calculate Allowable Air Flow from a Rectangular Duct.
    Function DuctAirFlow_Rec_cmh(dW_mm, dH_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Dim dD As Double, dV As Double
        dV = dV_mps
        dD = DuctR2C(dW_mm, dH_mm)
        DuctAirFlow_Rec_cmh = DuctAirFlow_Cir_cmh(dD, dP_Pa, dV_mps, e_mm)
    End Function


    'Function No. 10: To Calculate Allowable Air Flow from an Oval Duct.
    Function DuctAirFlow_Oval_cmh(dW_mm, dH_mm, Optional dP_Pa = 1, Optional dV_mps = 9, Optional e_mm = 0.09)
        Dim dD As Double, dV As Double
        dV = dV_mps
        dD = DuctO2C(dW_mm, dH_mm)
        DuctAirFlow_Oval_cmh = DuctAirFlow_Cir_cmh(dD, dP_Pa, dV_mps, e_mm)
    End Function


    ...Back to Top ....
  5. Screenshots: Adding VBA Codes in Excel
    Excel 2002-2003 (or Earlier)
    • Screenshot No. 1: နမူနာ အေနနဲ႔ Microsoft Excel 2002-2003 မွာဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။


    • Screenshot No. 2: Visual Basic Editor ဆိုတာ ကို ႏွိပ္လိုက္ရင္ ေအာက္က ပံုစံ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ အထဲမွာ VBA Code ေတြ ကို ကူးယူၿပီးရင္ ဒီလို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။




    Excel 2007
    • Screenshot No. 3: 2007 အထက္ ဆိုရင္ေတာ့ Tools အစား Developer Tab အေနနဲ႔ ဝင္လာပါတယ္။


    • Screenshot No. 4: တစ္ခါတစ္ရံ Developer Tab ကို ေဖ်ာက္ ထားတတ္ပါေသးတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေတာ့ excel option ေအာက္ကေန သြားရွာ ရပါလိမ့္မယ္။ (မေသခ်ာ ရင္ Help မွာ ရွာၾကည့္ပါ။)


      Screenshot No. 5:


    • အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္း VBA က Macro Security Level ေပၚမူတည္ ၿပီး အလုပ္လုပ္ခြင့္ ေပးရပါတယ္။ Powerful Operation ေတြမို႔ Macro Security အေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာ သိရွိထားဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ Screenshot No. 6:


    • Screenshot No. 7:Developer Tab ေအာက္ က Code ေနရာ မွာ လည္း Macro Security ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ထြက္လာမဲ့ Screen ကေတာ့။


    ...Back to Top ....
  6. Screenshots: Use of VBA Functions in Excel Worksheet
    • ၿပီးရင္ေတာ့ ဒီ Function ေတြကို Excel Spreadsheet မွာ အသင့္သံုးႏိုင္ပါၿပီ။
    • ပထမ Insert function ကိုသြားၿပီး select a category မွာ User Defined ကိုေရြးလိုက္ရင္ ဒီ Function ေတြ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။

    • ၿပီးရင္ေတာ့ Excel Formula သံုးေနက် အတိုင္းသံုးရံုပါပဲ။
      ဒီအထဲ မွာ Air_cmh ဆိုတဲ့ ကြက္လပ္ကိုေတာ့ ျဖည့္ကို ျဖည့္ရပါမယ္။ အျခား ကြက္လပ္ေတြ ကို Function မွာထဲ က Optional အေနနဲ႔ ေရြးၿပီး Assign လုပ္ထားတာမို႔ မျဖည့္လည္း ရပါတယ္။ Assigned လုပ္ခဲ့တဲ့ value ေတြကေတာ့ အသံုးမ်ားတဲ့
      • dP_Pa = 1
      • V_mps = 8
      • E_mm = 0.09

    • ၿပီး Excel Style: Drag-Coppy လုပ္လိုက္ရင္ ရမဲ့ အေျဖကေတာ့၊


    • ဒီကရတဲ့ အေျဖက Chart ကေနၾကည့္လို႔ ရတဲ့ အေျဖနဲ႔ အတူတူေလာက္ပါပဲ။ တကယ္ အေသးစိတ္ တြက္လို႔ ရမဲ့ အေျဖရဲ့ ± 1% အတြင္းမွာ ရွိတာမို႔ safety factor ထည့္ယူေလ့ရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ေတြအတြက္ လံုေလာက္ပါတယ္။
      မွတ္ခ်က္။ ။ Excel Calculation Sheet File ေတြ ကို အျခားသူေတြ ဆီ ပို႔ေပးရတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒီ Function VBA Codes ေတြ အဲဒီ file ထဲမွာ မပါရင္ အလုပ္လုပ္ မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရွင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ Function VBA Codes ေတြ ထည့္မေပး ပဲ Function ေတြ နဲ႔တြက္ ၿပီး ရလာတဲ့ အေျဖ ရွိတဲ့ Cell ေတြက အေျဖ ကို Copy ကူး၊ ၿပီး Paste Special မွာ values ကို ေရြးၿပီး ျပန္ထည့္လိုက္ပါ။ Chart ၾကည့္ၿပီး Manually ရိုက္ထည့္ ထားသလို မ်ိဳးေပါ့။

    ...Back to Top ....
  7. Html Color Coding by VBA
    • အေပၚက VBA code ေတြမွာ အေရာင္ေတြ ခြဲေပးထားတာ က လည္း VBA ကို သံုးၿပီး html format ကို ေပးထားလို႔ပါ။ ဒါကိုေတာ့ MS Word ေအာက္မွာ ေရးၿပီးသံုးပါတယ္။ အပို သိပ္မပါပဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္ရေအာင္ format လုပ္ဘို႔က html မွာ သိပ္ မလြယ္ကူ လွပါဘူး။ အခ်ိန္လည္း အရမ္းကုန္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ့ VBA Code ကိုေတာ့ ရႈတ္ေထြးတာ မို႔ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။

    ...Back to Top ....
  8. References
    1. "Duct Design", Chapter 21, ASHRAE Handbook: Fundamentals, 2009.
    2. Visual Basic for Applications
    3. Using Flow Chart - Flowcharting[ http://www.nos.org/htm/basic2.htm ]
    4. HVAC Duct Sizing[ http://chawlwin.blogspot.com/2009/07/hvac-duct-sizing.html ]



Disclaimer
  • Programming နဲ႔ သံုးလို႔ရတယ္ ဆိုတာ ကို မိတ္ဆက္ ေပးခ်င္ လို႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ကုန္ သက္သာ ေစခ်င္တာလည္း ပါပါတယ္။
  • အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႀကိဳးစားထားေပမဲ့ အမွား လံုးဝကင္းပါတယ္ လို႔ အာမ မခံႏိုင္ပါဘူး။ စာဖတ္သူ ကိုယ္တုိုင္ သံုးစြဲၿပီး ၾကည့္ၿပီး အေျဖမွန္ ေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေသခ်ာမွ သံုးစြဲပါလို႔ အသိေပး လိုပါတယ္။

...Back to Top ....

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]
Posted by Ko Chaw - ကိုေခ်ာ at 8:53 AM 0 comments Labels: , ,
Subscribe to: Posts (Atom)