Water Cooled Chiller Plant Efficiency and Singapore Green Mark Program

- Writing In Progress -

• စကာၤပူ ႏိုင္ငံ လို ပူေႏြးစြတ္စိုတဲ့ ရာသီဥတု ရွိတဲ့ ေဒသမွာ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး Air Conditioning Systems ေတြ လိုအပ္တာမို႔ Chiller Plant ေတြ ကို အေဆာက္အအံု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
• Chiller Plant ေတြက Energy အသံုးမ်ားတာမို႔ လည္ပတ္စရိတ္ သက္သာေစဘို႔ (တစ္နည္းအားျဖင့္ စြမ္းအင္ေခြ်တာျခင္းျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ကို ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ဘို႔ အတြက္) Energy Efficiency က အေရးပါပါတယ္။
• စကာၤပူ ႏိုင္ငံ မွာ ရွိတဲ့ အေဆာက္အအံု သစ္တိုင္း Energy Efficient ျဖစ္ေစဘို႔ အတြက္ Green Mark Program ကို လိုက္နာဘို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ အနည္းဆံုး အဆင့္က GM Certified ျဖစ္ၿပီး ပိုင္ရွင္စိတ္တိုင္းက် ပိုၿပီး Energy Efficient & Environmental Friendly ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လို က လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
  
• ဒီ Green Mark Certification Program အရ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္တဲ့ Chiller Plant Efficiency ရဘို႔နဲ႔ Energy Saving ေတြ ရဘို႔ အတြက္ Chiller Plant Efficiency တြက္နည္းေတြ နဲ႔ Efficiency ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ သိဘို႔ က အေရးပါလာပါတယ္။



• အခုတစ္ပါတ္ Post မွာ ေတာ့ Green Mark အတြက္သာ မဟုတ္ပဲ Chiller Plant Efficiency ကိုပိုေကာင္းေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္သင့္သလဲ ဆိုတာ ကိုပါ လက္လွမ္းမီသေလာက္ တင္ျပေပးထားပါတယ္။


Contents
1. Requirements under Green Mark for New Buildings v.4.0: 2010
2. Minimum Energy Efficiency Requirements for Equipments
3. Basic Calculation Procedure and Understanding Work Example Calculations
4. Ways to Improve to achieve better Operation Efficiencies and Performances
5. References

1. Requirements under Green Mark for New Buildings v.4.0: 2010
• လက္ရွိအေျခအေန BCA Certification Standard for New Building (GM version 4.0: 2000) အရ Water-Cooled Chilled-Water Plant အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ကေတာ့

  Green Mark Rating	Peak Building Cooling Load (RT)
  	< 500	≥ 500
  	Efficiency ( kW/RT)
  Certified	0.80	0.70
  Gold	0.80	0.70
  GoldPlus	0.70	0.65
  Platinum	0.70	0.65

• အကယ္လို႔ GoldPlus (သို႔) Platinum လိုခ်င္တယ္ ဆိုရင္ အနည္းဆံုး ရရွိရမဲ့ Energy Saving နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့
  Green Mark GoldPlus - At Least 25% energy saving
  Green Mark Platinum - At Least 30% energy saving
  REF: http://www.bca.gov.sg/EnvSusLegislation/others/GM_Certification_Std2010.pdf
• Chiller Plant Efficiency ကို အေျခခံ အားျဖင့္ kW/RT နဲ႔ တိုင္းတာပါတယ္။ Cooling Capacity 1 RT ရဘို႔ အတြက္ သံုးရမဲ့ Electricity kW ဘယ္ေလာက္သံုးရတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ kW နည္းရင္ သံုးရမဲ့ Electricity နည္းတာမို႔ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီအတြက္ ဘယ္ေလာက္ ပိုၿပီး ေငြအကုန္အက် ခံထားရမလဲ (ပိုရင္းႏွီးထားရမလဲ) ဆိုတဲ့ အခ်က္က လည္း အေရးပါပါတယ္။
• Water-Cooled Chiller Plant တစ္ခု အတြက္ Energy Efficiency တြက္တဲ့ အခါ ပါဝင္တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြ ကေတာ့
  1. Chillers
     
  2. Chilled Water Pumps
     
  3. Condenser Water Pumps
     
  4. Cooling Towers
• ဒီ Equipment ေလးမ်ိဳး အတြက္ တစ္မ်ိဳးစီ ရဲ့ kW/RT ကို တြက္ထုတ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို မတြက္ေသးခင္ ARI 550 မွာသတ္မွတ္ထားတဲ့ Standard Condition မွာ ရွိတဲ့ Water Flowrate ေတြ ကို မိတ္ဆက္ေပးလိုပါတယ္။
  • Condenser Water Flowrate : 3 gpm/RT (0.18925 l/s.RT) at 29.4 °C Entering Temperature
  • Evaporator Water (Chilled Water) Flowrate: 2.4 gpm/RT ( 0.1514 l/s.RT) at ΔT=5.6 °C
  သတိျပဳရမွာ က Water Flowrate ေတြ ဟာ ΔT နဲ႔ ေျပာင္းျပန္ အခ်ိဳးက်တယ္ ဆိုတာပါ။ Ref: http://www.ahrinet.org/App_Content/ahri/files/standards%20pdfs/AHRI%20standards%20pdfs/AHRI%20550-590_2003.pdf
• ဒါဆိုရင္ GM Ver 4.0:2010, pg-101 မွာရွိတဲ့ Method A: Calculation နဲ႔တြဲၿပီး ဆက္လက္ ေလ့လာ နားလည္လို႔ ရပါၿပီ။
  
... Back to Top (Contents)....
2. Minimum Energy Efficiency Requirements for Equipments
• ပထမ သိသင့္တာ ကေတာ့ Singapore Regulation (Codes) အရ အနည္းဆံုး ရရွိရမဲ့ Efficiency ေတြကိုပါ။ ဒီေနရာ မွာ Water-Cooled Chilled-Water Plant at Reference Standard Condition ေပၚမူတည္ၿပီး Code Compliance အတြက္ Minimum Efficiency ကိုတြက္ထုတ္ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာ မွာ ဒီေနရာမွာ GM Ver 4.0:2010, pg-101 မွာရွိတဲ့ Method A: Calculation က Plant Configuration အတြက္ တြက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
1. Minimum Efficiency required for Chillers
   Ref: SS530:2006. pg 14: for Chiller ≥ 1055kW : COP > 6.1
   3.517 kW/RT ÷ 6.1 kW/kW (COP) = 0.577 kW/RT
   Therefore: Minimum Chiller Efficiency ≤ 0.58 kW/RT
2. Minimum Efficiency required for Chilled Water Pumps
   Ref: SS553: 2009: pg.22: For chilled water system 349 kW/m³/s
   Water Flowrate: 0.1514 l/s.RT (at ARI 550: Standard Condition)
   0.1514 l/s.RT × 349 kW/m³/s × 1 / 1,000 m³/l = 0.053 kW/RT
   Therefore: Minimum Chilled Water Pumps Efficiency < 0.053 kW/RT
3. Minimum Efficiency required for Condenser Water Pumps
   Ref: SS553: 2009: pg.22: For condenser water system 301 kW/m³/s
   Water Flowrate: 0.18925 l/s.RT (at ARI 550: Standard Condition)
   0.18925 l/s.RT × 301 kW/m³/s × 1 / 1,000 m³/l = 0.057 kW/RT
   Therefore: Minimum Condenser Water Pumps Efficiency < 0.057 kW/RT
4. Minimum Efficiency required for Cooling Towers
   Ref: SS530:2006. pg 15: for Propeller or Axial Fan Cooling Tower ≥ 3.23 l/s.kW
   Water Flowrate: 0.18925 l/s.RT (Same as Condenser Water Pumps)
   0.18925 l/s.RT ÷ 3.23 l/s.kW = 0.059 kW/RT
   Therefore: Minimum Cooling Tower Efficiency < 0.059 kW/RT
• အထက္က တြက္ခဲ့တဲ့ Minimum Efficiency ေတြ က Equipment တစ္မ်ိဳးစီ အတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုး စုတဲ့ အခါမွာ ေတာ့ ဒါေတြ ကိုေပါင္းလို႔ ရတဲ့ 0.75 kW/RT ( 0.58+0.053+0.057+0.059 ) အစား အနည္းဆံုး GM Certified အတြက္ 0.7 kW/RT ရကိုရရမယ္ လို႔ သတ္မွတ္ထားတာပါ။
  
• အရင္ တုန္းက CP13 နဲ႔ SS530 လိုအပ္ခ်က္ေတြ အရ ဆိုရင္ေတာ့
  - xxxx -
  
  
... Back to Top (Contents)....
3. Basic Calculation Procedure and Understanding Work Example Calculations
1. Chillers Efficiency
   ကိုယ္ေရြးခ်ယ္တဲ့ Chiller ရဲ့ Full Load Efficiency ကို Manufacturer's Catalogue / Technical Data ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။ ARI 550 Standard Condition ျဖစ္ဘို႔ သတိထားပါ။
2. Chilled Water Pumps Efficiency
   
   • Primary Chilled Water Pumps ေတြ ကိုပဲ စဥ္းစားဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
   • Water Flowrate : အေပၚမွာ တြက္ျပထားတဲ့ Flowrate ကိုပဲ အေျခခံပါတယ္။
   • Pump Head Chiller Plant ရဲ့ Piping Configuration ေပၚမူတည္ၿပီး တြက္ယူရပါမယ္။ စဥ္းစားဘို႔ လိုအပ္တာကေတာ့ Pressure Loss at Chiller + Pipe Friction Loss + Pipe Fitting Loss
   • Pump Efficiency : ကိုယ္ေရြးမဲ့ Pump အတြက္ Manufacturer's Catalogue ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။ Duty Point က Pump Curve ေအာက္ သိပ္မေရာက္လြန္းေစဘို႔ သတိျပဳပါ။
   • Motor Efficiency ကိုယ္ေရြးမဲ့ Motor အတြက္ Manufacturer's Catalogue ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။
   • ၿပီးရင္ ေအာက္က Pump Power Formula ကို သံုးၿပီး Pump Power Usage ကို တြက္ယူႏိုင္ပါတယ္။
     
     Where;
     Q = Water Flowrate (l/s )
     h = Pump Head (m )
     η_p = Pump Efficiency
     η_m = Motor Efficiency
     သူ႔ရဲ့ မူရင္း က ေတာ့
   • ဒီေနရာမွာ VSD ရဲ့ Efficiency ကို ထည့္မတြက္ေသးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
   
   
3. Condenser Water Pumps Efficiency
   
   • Water Flowrate : အေပၚမွာ တြက္ျပထားတဲ့ Condenser Water Flowrate ကိုပဲ အေျခခံပါတယ္။
   • Pump Head Chiller Plant ရဲ့ Piping Configuration ေပၚမူတည္ၿပီး တြက္ယူရပါမယ္။ စဥ္းစားဘို႔ လိုအပ္တာကေတာ့ Pressure Loss at Chiller + Pipe Friction Loss + Pipe Fitting Loss + Height Difference between Cooling Tower Return Inlet and Basin
   • Pump Efficiency နဲ႔ : ကိုယ္ေရြးမဲ့ Pump အတြက္ Manufacturer's Catalogue ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။ Duty Point က Pump Curve ေအာက္ သိပ္မေရာက္လြန္းေစဘို႔ သတိျပဳပါ။
   • Motor Efficiency ကိုယ္ေရြးမဲ့ Motor အတြက္ Manufacturer's Catalogue ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။
   • တြက္နည္းကေတာ့ Chilled Water Pumps တြက္တုန္းက သံုးတဲ့ Formula ကို ပဲ ျပန္သံုးရပါတယ္။
   
   
4. Cooling Towers Efficiency
   • ကိုယ္ေရြးခ်ယ္တဲ့ Cooling Tower ကေန လိုအပ္တဲ့ Condenser Water Flowrate ကို မူတည္ၿပီး Manufacturer's Catalogue / Technical Data ကေန ဖတ္ယူရပါမယ္။ ဒီလိုဖတ္တဲ့ အခါ SS530:2006 / CTI ATC-105 အရ လိုအပ္တဲ့ 35°C Entering Water, 29°C Leaving Water And 24°C wb Outdoor Air မွာ ျဖစ္ေနဘို႔ သတိထားပါ။
• အေပၚက အေျခခံ တြက္ခ်က္မႈ ေတြ ကိုနားလည္ၿပီ ဆိုရင္ ေပးထားတဲ့ Work Example ေပၚမွီျငမ္းၿပီး Chilled-Water Plant Efficiency ကို တြက္ခ်က္ ရယူႏိုင္ပါၿပီ။
---- DRAFT ------ ... Back to Top (Contents)....
4. Ways to Improve to achieve better Operation Efficiencies and Performances
1. Sizing the Chiller Plant Right
   • Full Load အတြက္သာ မက Part Load အတြက္ပါ သင့္ေတာ္တဲ့ Chiller Plant အရြယ္ နဲ႔ အေရအတြက္ ကို ေရြးခ်ယ္ရပါမယ္။ လိုအပ္တဲ့ Chillers ေတြ ကိုလည္း ဒီ အေျခအေန ႏွစ္ခု စလံုးအတြက္ သင့္ေတာ္ေအာင္ ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
2. Selecting High Efficiency Equipments, Know Their Nature and Reserve Space for Them
   1. Chillers
      Select High efficiency Chillers.
      Optimize Size and Quantity Combination. Chillers of different capacities have different efficiencies, optimize them.
      Optimize the refrigerant choice: Choose Higher Efficiency Refrigerant if favorable
      Consider and check for Part Load efficiency
      Watch out for Life Cycle Cost and Initial Investment Cost
      
      Chiller Efficiency Improve with;
      1. Lower Condenser Water Entering Temperature
         
      2. Higher Chilled Water Supply Temperature
         
      3. Higher Chilled Water Return Temperature
         
      4. Higher Chilled-Water ΔT (Temperature Difference)
      Check the efficiency changes for Different Chilled Water Supply/Return Temperature and Entering Condenser Water Temperature Humidity vs High Chilled Water Supply Temperature High dT vs FCU, Air Side
   2. Chilled Water Pumps
      Select the optimum pump size and Use VSD when required to vary the flowrate
      Select high efficiency pumps and motors
      Common Header Pumping (or) One-to-One Pumping
      Primary Only? Or Primary + Secondary
      
      
   3. Condenser Water Pumps
      
   4. Cooling Towers
      Check for Optimum Efficiency
      Get Space for Cooling Tower Performance, prevent hot-moist air short circuit. May utilize VSD however if Chiller Efficiency improve better with Lower Condenser Water Temperature Choose Constant Speed.
      Over-sizing Cooling Tower a little bit will save a lot.
      Bad Cooling Tower Performance : It will drag the whole chiller plant down.
      Don't let Architects give less space than required for cooling tower, don't let them cover or enclose it with decoration. (Major Mistake)
      Cooling Tower ေဘးမွာ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီး လြတ္ေနတယ္ လို႔ ထင္တယ္။ Cooling Tower က အရုပ္ဆိုးတယ္ လို႔ထင္တယ္။ Trellis ေတြ၊ Louver ေတြ နဲ႔ ကာတယ္။ အသံလုံေအာင္ ဆိုၿပီး နံရံေတြ နဲ႔ ကပ္ပစ္တယ္။
      
      
   5. VSD: Is it Better (or) Not ?
      
      
      VSD good for Close Loop Pumps with Little or No Static Head
      VSD Good for Fans
      Power Varies proportional to the Cube of Flowrate
      However, Lowering Condenser Water Temperature may offset the fan power
      Condenser Water Temperature and VSD
      Condenser Water Pump and VSD
      
      
   
   
   
3. Arranging the equipments and Piping to improve efficiency
   
   Cooling Tower closer to Chillers (However, Cooling Tower Should not be below the Chiller to prevent System drain to Cooling Tower)
   Provide sufficient space for Cooling Tower. Don't let Architects give less space than required for cooling tower, don't let them cover or enclose it with decoration. (Major Mistake)
   Size the Pipes to Lower Friction Loss (reduce Flow Velocity, Note: It will not Lower equipment Friction Losses)
   Use the fittings with Lower Head Loss
   Use minimum bends (elbows means head loss)
   
   
   
4. Optimizing System Design and Operating Parameters
   Common Header Pumping (or) One-to-One Pumping
   Optimizing chilled water supply temperature and increasing delta T
   Maintain DT
   Improve Condenser Water Temperature
   Use redundant Cooling Tower to Improve Approach (or) Condenser Water Temperature
   Increasing pipe sizes to decrease pump heads (Note: It will not Lower equipment Friction Losses)
   Simulation with weather profile, instead of extreme design condition
   There will be Cost and other system performance impacts associated with any changes in design parameters.
   
   
   




... Back to Top (Contents)....


5. References





... Back to Top (Contents)....

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

Testing & Commissioning Process for MEP Systems

• MEP Systems ေတြ ကို သတ္မွတ္ခ်က္ အတိုင္း တပ္ဆင္ၿပီး တဲ့ အခါ တကယ္ လည္း အလုပ္တယ္၊ လိုခ်င္တဲ့ (သတ္မွတ္ထားတဲ့) Performances ေတြ လည္း ရတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာေၾကာင္း သက္ေသျပ ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Commissioning Process ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ Building Owner ကို ဒီ အေဆာက္အအံု ၾကီး ကို အမွန္တကယ္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဆာက္လုပ္ ၿပီးစီးလို႕ သြားပါၿပီ။ Plans and Specification ေတြ နဲ႕လည္း Compliance ကိုက္ညီတဲ့ အရည္အေသြး ရွိပါ တယ္။ အသံုးခ် ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ လည္း Operationally and Functionally Ready အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ခံ လႊဲေျပာင္း ရယူတဲ့ Take-over လုပ္ႏိုင္ပါၿပီ ဆိုတာ ကို သက္ေသျပ မဲ့ အေရးပါတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္တာေတြ ကေတာ့
  1. Verifying the operation of system components under various conditions
  2. Verifying interactions between systems and subsystems
  3. Documenting system performance in reference to design criteria, and
  4. Instructing operators how to operate the building systems and equipment

• Building Owner နဲ႔ Operators ေတြ ကို ေပးမဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူး ေတြ ကေတာ့။
  • Building Systems ေတြက ဒီဇိုင္းလုပ္ထားတဲ့ အတိုင္း အေကာင္းဆံုး efficiency နဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ အလုပ္ လုပ္ေနတယ္။
  • Systems ေတြၾကား (ရႈတ္ေထြးတဲ့ စနစ္ ေတြၾကားမွာ ေတာင္) အျပန္အလွန္ မွန္ကန္ တဲ့ Interaction ေတြ ရွိေနတယ္။
  • Maximum Comfort အတြက္ System ေတြ ကို စနစ္တက် Balanced လုပ္ ၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။
  • Building System Operators ေတြ ကိုလည္း Design Efficiencies ရေနေအာင္ ဘယ္လို ထိန္းသိမ္း Operate လုပ္ရမလဲ လို႔ ေလ့က်င့္ ေပးထားၿပီး ျဖစ္တယ္။
  • Post Acceptance Coordination မွာလည္း Design Conditions နဲ႔ အနီးစပ္ဆံုး တူတဲ့ အေျခအေန ကို ေသခ်ာ ေရြးၿပီး မွ စစ္ထားတာ မို႔ လိုခ်င္တဲ့ အရည္အေသြး ရဘို႔ ေသခ်ာ ေစတယ္။
  
  
• ASHRAE ရဲ့ Definition ကေတာ့
  "The Commissioning Process: is defined as a quality-oriented process for achieving, verifying, and documenting that the performance of facilities, systems, and assemblies meets defined objectives and criteria". Commissioning is an all inclusive process for all the planning, delivery, verification, and managing risks to critical functions performed in, or by, facilities."
  
  
• လူ အမ်ားစု က Commission Process ေတြ အားလံုး တပ္ဆင္ၿပီး မွ လုပ္ဘို႔ လိုအပ္တာ လို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ခ်က္ က ေတာ့ Pre-Design အဆင့္မွာ ထဲက ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈ ေတြ၊ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈ ေတြ လုပ္ထားရပါတယ္။ Project Phases အားလံုး မွာ သင့္ေတာ္တဲ့ activities ေတြ ပါဝင္ ထားေပး ရပါတယ္။
• ေနာက္ပိုင္းမွာ မလိုအပ္တဲ့ အျငင္းပြားမႈ ေတြ ျဖစ္မလာေစဘို႔ အတြက္ Contract Specifications ေတြ မွာလည္း Commissioning Scope ေတြ ကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ေပးထားရပါတယ္။ ဒါမွလည္း လိုအပ္ခ်က္ အလိုက္ သင့္ေတာ္တဲ့ Budget ေတြ ပါဝင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
  
• စနစ္တက် ရွိေနၿပီးျဖစ္တဲ့ Commissioning Standards Manuals ေတြ နဲ႔ Certifications ေတြ ေပးႏိုင္ တဲ့ Standard Organizations ေတြ က ေတာ့။
  1. AABC (Associated Air Balance Council)
  2. ASHRAE ( American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers, Inc.)
  3. NEBB (National Environmental Balancing Bureau)
  4. SMACNA (Sheet Metal and Air Conditioning Contractors' National Association)
  တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
  
  
• ခု တစ္ပါတ္ မွာ Commissioning Process ေတြ အေၾကာင္း ကို မိတ္ဆက္ ေပးထား ပါတယ္။ Systems တစ္ခု စီရဲ့ အေသးစိတ္ ကို ေတာ့ ေနာက္ၾကံဳတဲ့ အခါ အလ်င္း သင့္သလို တင္ျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Post မွာ တင္ျပမဲ့ အစီအစဥ္ ကေတာ့။
  1. Commissioning Teams
  2. Key Commissioning Activities
  3. Commissioning Scopes & Systems to be Commissioned
  4. Commissioning Procedure (1) : Planning & Documentations
  5. Commissioning Procedure (2) : Field Activities
  6. Commissioning Procedure (3) : Final Reports
  7. Commissioning Specialists in Singapore
  8. References
     

-အၾကမ္းေရးလက္စ-

1. Commissioning Teams
   • Commissioning Teams မွာ ပါဝင္ပတ္သက္ ရမဲ့ သူေတြ ကေတာ့။
     1. အေဆာက္အအံု ပိုင္ရွင္ (Owner)
     2. အေဆာက္အအံု ကို အမွန္တကယ္ သံုးျပဳမဲ့ သူ (End-User )
     3. ဒီဇိုင္းလုပ္သူ မ်ား (Architects, MEP Engineers)
     4. ကန္ထရိုက္တာ မ်ား (Main Contractor, Sub Contractors, …)
     5. TAB (Testing, Adjusting and Balancing) Commissioning Agents
     6. Building Operating & Maintenance Staffs
   • အားလံုး မွာ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ကိုယ္စီ ရွိၾကပါမယ္။
   • Comprehensive Commissioning လုပ္ခ်င္တဲ့ Owners ေတြ အေနနဲ႔ Pre-Design Stage မွာထဲက စိတ္ႀကိဳက္ Commissioning Agent ကို တိုက္ရိုက္ ခန္႔အပ္ ေရြးခ်ယ္ တာဝန္ေပးထားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ အေျခအေန မွာ Commissioning Agent က သက္ဆိုင္ရာ အဆင့္တိုင္း မွာ သင့္ေတာ္သလို ပါဝင္ ပတ္သက္ခြင့္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
   • Owners နဲ႔ Engineers ေတြ က ဘယ္ေလာက္အဆင့္ အထိ Commissioning လုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုတာ ကို ႀကိဳတင္ သတ္မွတ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ Commission Scope နဲ႔ Specification အေသးစိတ္ ကို သတ္မွတ္ ေပးရပါမယ္။ ဒီလို အဆင့္ေတြ အတြက္ Commissioning Specialist ရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ ကို ေဆြးေႏြး ရယူႏိုင္ပါတယ္။
   • သတ္မွတ္ခ်က္ ထဲမွာ ပါတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ ရဘို႕ Commission လုပ္ရမဲ့ သူေတြ နဲ႔ တာဝန္ေတြ ကို လည္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ ထားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Contractor / Commissioning Agents ေတြ က လည္း ဒီ သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြ ကို ရေအာင္ လုပ္ေပးဘို႔ Contract ရထဲက သေဘာတူ ထားရမွာ ျဖစ္ၿပီး တကယ္ရေအာင္ လည္း လုပ္ေပး ရပါမယ္။
   • အစထဲ က သေဘာတူ မထားရေသးတဲ့ အခ်က္ေတြ ကို လိုခ်င္ရင္ (သို႔) လိုအပ္လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မွ်မွ်တတ ညွိႏိႈင္း ၿပီး လုပ္ေဆာင္ ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
     
   
   
   
2. Key Commissioning Activities
   Commissioning Activities ေတြ ကို Project Phases ေတြ အလိုက္ ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္။
   
   1. Pre-design Phase
      
      1. Develop Commissioning Scope
      2. Review Design Intent
      3. Owner may employ Commissioning Agent for Comprehensive Commissioning
      
      
   2. Design Phase
      
      1. Develop Commissioning Specifications
      2. Design to accommodate Commissioning
      3. Commissioning Plan
      
      
   3. Construction Phase
      
      1. Identify commissioning scope
      2. Commissioning Test Details
      3. Manage Commissioning Process: Meetings, Plan & Schedules
      4. System Verification Checks and Documents
      5. Equipments System Start-ups
      6. Carry out TAB (Testing, Adjusting and Balancing)
      
      
   4. Acceptance Phase
      
      1. Functional Performance Tests
      2. Verify TAB results
      3. Train O&M Staffs
      4. Compile Final Commissioning Reports
      
      
   5. Post-Acceptance Phase
      
      1. Carry out any "off season" functional performance tests
      2. Update documents
      
      
   
   
   
3. Commissioning Scopes & Systems to be Commissioned
   • ဘယ္ Systems ေတြကို Commissioning လုပ္မွာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အဆင့္ အထိ လုပ္မွာလဲ။ ဘယ္လို လုပ္မွာလဲ ဆိုတာ ေတြ ကို အတိက် ႏိုင္ဆံုး သတ္မွတ္ ေပးရပါမယ္။ Building MEP Systems အမ်ားစု ကို Commissioning Agents ေတြက Commissioning လုပ္ေပးဘို႔ တာဝန္ယူ ႏိုင္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ဥပမာ။
     1. HVAC Systems
     2. Plumbing Systems
     3. Utility Systems
     4. Fire Sprinkler Systems
     5. Fire Alarm & Life Safety Systems
     6. Building Automation Systems (or) Building Management Systems
     7. Electrical Systems
     8. Security Systems
     9. Lighting Control Systems
     
     
   • Commissioning Agency ရဲ့ Specialty ကိုလိုက္ၿပီး ဘယ္ Systems ေတြ ကို လုပ္ႏိုင္မလဲ စစ္ေဆးဘို႔ ေတာ့ လိုအပ္ပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ ကေတာ့ Contract Specifications ေတြ အရ Systems ေတြ အကုန္လံုး ကို Commissioning လုပ္ဘို႔ လိုအပ္ခ်င္ မွ လိုအပ္မွာပါ။
     
   • Contract Specifications ထဲက သေဘာတူညီ မႈကို လိုက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ Contractors ေတြ ကပဲ Commissioning လုပ္တာ၊ (သို႔) သူတို႔ ႏွစ္သက္တဲ့ Commissioning Agent (Third Party Specialist) ငွား လုပ္ေစတာ ေတြ လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ( လိုအပ္ရင္ Owner ကို အသိေပးၿပီး သေဘာတူညီမႈ ရယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ )
     
   • အထူး Specialists Systems ေတြ ကိုေတာ့ Specialist Contractors ေတြ က ေန Commissioning လုပ္ေပးရႏိုင္ ပါတယ္။ ဒီအခါ သူတို႔ရဲ့ သီးသန္႔ Commissioning Plans ေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
   
   
   
4. Commissioning Procedure (1) : Planning & Documentations
   • တကယ္ လုပ္ရမဲ့ Commissioning Procedure ရဲ့ ပထမဆံုး အဆင့္ပါ။ အစီအစဥ္ နဲ႔ လိုအပ္မဲ့ စာရြက္စာတမ္း ေတြ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ကို စနစ္တက် ျပင္ဆင္မႈ ေတြ လုပ္ရတဲ့ အဆင့္ လို႔ ဆိုပါေတာ့။
   
   
   1. Commissioning Specifications & Acceptance Criteria
      • Commissioning Process ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ အားလံုး ကို သတ္မွတ္မဲ့ Detail Specifications လိုအပ္ပါတယ္။ ပါဝင္ႏိုင္တာေတြ ကေတာ့။
        1. ပါဝင္ ပတ္သက္ရမဲ့ Team Member ေတြ နဲ႔ သူတို႔ရဲ့ Roles & Responsibilities (တာဝန္မ်ား) အက်ဥ္းခ်ဳပ္။
        2. သက္ဆိုင္ရာ Service အလိုက္ ပတ္သက္သူ ေတြ ရဲ့ Detail Responsibilities
        3. Commissioning လုပ္မဲ့ Systems, Equipments & Interfaces ေတြရဲ့ စာရင္း။
        4. Field Installation Verification Requirements
        5. Functional Performance Tests Requirements including Testing Instruments Specifications & Calibration Requirements
        6. Documentation Procedure and Requirements
        7. O&M Staff Training Requirements
        8. Commissioning Standards
      
      
      
   2. Commissioning Plan
      • Commissioning Scope & Specifications ေတြ ကို မွီျငမ္းၿပီး ဘာေတြ လုပ္ရမလဲ သတ္မွတ္ေပးမဲ့ Action Plan ျဖစ္ပါတယ္။
        1. Identify the Commissioning Team
        2. Identify each Team member's responsibility and authority
        3. Identify the Commissioning Scope of the specific project
        4. Identify communication protocols for the specific project. Include startup meetings, progress meetings, and written communication procedures.
        5. Identify commissioning work flow. Includes weekly field report, start up observation reports, system check forms, equipment check forms and final report
        6. Commissioning schedule
        7. Maintenance Manual Review Procedure
        8. O&M Staffs Training / Turn Over Seminar Outline
        
        
        
      
      
      
   3. Interfacing with Design Documentations
      
      • Owner က ေစာေစာထဲက ခန္႔ထားလို႔ ပတ္သက္ခြင့္ရခဲ့ ရင္ Owner က Designer ကို ေပးတဲ့ Engineering Parameter ေတြ ကို ေနာက္ပိုင္း မွီျငမ္းႏိုင္ဘို႔ Documented လုပ္ထားႏိုင္ပါတယ္။
      • Design & Specification ေတြ ရတဲ့ အခါမွာ လိုအပ္တဲ့ Design Parameters ေတြ ရေအာင္ Commissioning လုပ္ႏိုင္ မလုပ္ႏိုင္ နဲ႔ အခက္အခဲ ေတြ ကို သိရွိႏိုင္ ေစဘို႔ အတြက္ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆန္းစစ္ စစ္ေဆးရမွာ ေတြ ကေတာ့။
        1. Conflict between Systems
        2. Ability of Systems to be balanced
        3. Maintenance access and maintainability of system
        4. Commissioning Specification
      
      
      
   4. Commissioning Methodology (Method Statements)
      • လုပ္မဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္ အေသးစိတ္ ကို အစီအစဥ္ အလိုက္ စနစ္တက် ေဖာ္ျပထားတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ အေသးစိတ္ ရွင္းတမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Method Statements ေတြ မွာ ပါဝင္ႏိုင္တာ ကေတာ့။
        1. ဘယ္သူေတြ ပါဝင္တယ္။
        2. ဘာ Tools & Instruments ေတြ သံုးမယ္။ ဘာေတြ လိုအပ္တယ္။
        3. ဘယ္ Form ေတြ ကို သံုးၿပီး ဘယ္လို Document လုပ္မယ္။
        4. ဘယ္ကစမယ္။ ဘာေတြလုပ္ရမယ္။ ဘယ္လို အဆင့္ဆင့္ လုပ္ရမယ္။
        5. ဘာေတြ ကို ဘယ္အခ်ိန္ မွာ Verify လုပ္ရမယ္။ ဘယ္သူက verify လုပ္မယ္။
        6. လက္ခံႏိုင္တဲ့ Criteria ေတြကဘာေတြလဲ။ Remedy လုပ္ဘို႔ လိုအပ္ရင္ လုပ္မလဲ သတ္မွတ္ မဲ့ Corrective Action Plan ေတြ ကေရာ ဘယ္လို ေတြ လုပ္ရမွာလဲ။
        စသည္ျဖင့္ပါ။
      
      
      
   5. Testing Reports Formats
      • စနစ္တက် Documented လုပ္ သိမ္းဆည္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ Forms ေတြ ပါ။ အေရးႀကီးတဲ့ စစ္ေဆးရမဲ့ အခ်က္ေတြ ကို ပါထည့္သြင္း ထားေလ့ ရွိပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ Forms ေတြ ကို အၾကမ္းအားျဖင့္ ငါးမ်ိဳး ခြဲျခား ႏိုင္ပါတယ္။
        1. Notification Forms
           : အသိေပးဘို႔ အတြက္ သံုးတာပါ။ ဥပမာ။ ။ Inspection Request Forms, Corrective Action Request Forms
           
           
        2. Installation Verification Check Forms
           
           
        3. Integrity Testing Check Forms
           
           
        4. Start-up Check Forms
           
           
        5. Operational & Functional Performance Test Check Forms
        
        
        
      
      
   
   
   
5. Commissioning Procedure (2) : Field Activities
   • ဒီအဆင့္ ကေတာ့ Commissioning Procedure ရဲ့ ဒုတိယ အဆင့္ပါ။ လုပ္ငန္းခြင္ ထဲမွာ တကယ္ လက္ေတြ႕ စစ္ေဆး မွတ္တမ္းတင္ ရတဲ့ အဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
   • ဒီအဆင့္ မွာ Method Statements, Forms, Procedures, Protocols,… စတဲ့ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း ေတြ၊ ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ ပါဝင္သူေတြ ရဲ့ တာဝန္ နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရယ္ က သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရွိေနၿပီး ျဖစ္ေနရပါမယ္။
   • သံုးမဲ့ Instruments ေတြက လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ Acceptable accuracy ရွိရပါမယ္။ Instruments ရဲ့ အေရးပါမႈ နဲ႔ သက္တမ္း ကို လိုက္ၿပီး Unexpired Calibration Report ေတြလည္း လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္ ႏိုင္ပါတယ္။
   
   
   1. Pre-commissioning: Field Installation Verifications (or) System Verification Checks (SVCs)
      1. Installation inspection and checks
         
      2. Installation Integrity Tests
         
         • Pressure Tests
           
         • Continuity Tests
           
         • Vibration Tests
           
         • Sound Tests
           
         • Cleaning Tests
           
         • Produce Observation Verification Report
           
         
         
      3. Equipment & System Start-ups
      
      
   2. Commissioning
      1. Operational Performance Tests
         
      2. Testing Adjusting and Balancing
         
      3. Functional Performance Tests
         
      
      
   3. Corrective Actions
      
   
   
   
6. Commissioning Procedure (3) : Final Reports
   • ဒီအဆင့္ ကေတာ့ Commissioning Procedure ရဲ့ တတိယ (အၿပီးသတ္) အဆင့္ပါ။ Field Commission Reports ေတြနဲ႔ အတူ အျခားလိုအပ္မဲ့ စာရြက္စာတမ္း ေတြ ကို စနစ္တက် ျပဳစု မွတ္တမ္းတင္မႈ ေတြ နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ေလ့က်င့္ သင္တန္းေပးမႈ ေတြ၊ လုပ္ရမဲ့ အဆင့္ပါ။
   
   
   1. Final Commissioning Report
   2. Operation & Maintenance Manuals
   3. O&M Staff Training
   
   
   
   
7. Commissioning Specialists in Singapore
   
   • စကာၤပူ မွာ NEBB Certified Firms ေလး၊ ငါးခု ေလာက္ ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က Cleanroom Performance Testing လုပ္ေပးႏိုင္ၿပီး အခ်ိဳ႕ကေတာ့ HVAC System Commissioning လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအထဲ က စာေရးသူ တြဲလုပ္ဘူးတဲ့ Firm ႏွစ္ခု ကေတာ့။
     1. Cesstech (S) Pte Ltd : Cleanroom Performance Testings
     2. CMD Services (SEA) Pte Ltd : HVAC System Commissioning
   • အခု အခ်ိန္မွာ Supply ထက္ Demands ကပိုမ်ားေတာ့ ဒီ Firms ေတြလည္း အရမ္း အလုပ္ မ်ားပါတယ္။
   • Cesstech (S) Pte Ltd ကေတာ့ Cleanroom Performance Testings ေတြ ကို အဓိက လုပ္ပါတယ္။ စာေရးသူ အေတြ႕အၾကံဳ အရေတာ့ Professional and Technically Very Cooperative ပါ။ Cleanroom Performance Testings ေတြ ကလည္း တိက်တဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္ ။
     
   • CMD Services (SEA) Pte Ltd ကလည္း HVAC System Commissioning ေကာင္းေကာင္း လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳ ေကာင္းေကာင္း ရွိတဲ့ သူေတြပါ။ သူတို႔နဲ႔ က်န္ခဲ့တဲ့ 8 years ago ေလာက္တုန္း က တြဲလုပ္ခဲ့ ဘူးပါတယ္။ အစပိုင္း မွာ ပညာျပတာ ခံရမလို ျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း မွာ ေတာ့ ဆက္ဆံရတာ အဆင္ေျပ ပါတယ္။ စကာၤပူ မွာ က HVAC Commissioning သတ္မွတ္ခ်က္ အတိအက် သတ္မွတ္ခ်က္ မရွိေသးတာ မို႔ Standard က လိုအပ္သလို အတိုးအေလွ်ာ့ လုပ္ခ်င္ လုပ္ႏိုင္တာ မို႔ပါ။ Commissioning Process မစရေသးခင္ အစပိုင္း မွာ သူတို႔ Representative က NEBB Procedures နဲ႔ Forms ေတြ မသံုးပဲ စာေရးသူ ဆီ Present & Submit လုပ္လာ ဘူးပါတယ္။ Sub-Contractor ရဲ့ QA နဲ႔ အတူ လာတာပါ။ စာရြက္စာတမ္းေတြ ကို ၾကည့္ၿပီး စာေရးသူ က ဒါပဲလား ေမးေတာ့ Representative က စနစ္တက် လုပ္ထားသလို ခပ္တည္တည္ ခပ္တင္းတင္း နဲ႔ ေျဖပါတယ္။
   • အဲဒီ့ အခ်ိန္ မွာ စာေရးသူ ကလည္း NEBB Procedures ေတြ ကို အထိုက္အေလ်ာက္ ေလ့လာၿပီးသားမို႔ (ငါ အခ်ဥ္ မဟုတ္ ပံုစံနဲ႔။) သူတို႔ လာတင္တဲ့ စာရြက္စာတမ္း ေတြ ကို ဆက္လည္းမစစ္၊ လက္လည္း မခံ ပဲ ျပန္သြားစစ္ၿပီး ေသခ်ာမွ ျပန္လာတင္ဘို႔ ေျပာလိုက္ ၿပီးေတာ့မွပဲ တကယ့္ NEBB Procedures ေတြ နဲ႔ စနစ္တက် ျပန္လာ ပါေတာ့တယ္။
   • NEBB Procedure အတိုင္း လုပ္ေပးရဘို႔ Contract Obligation မရွိရင္ေတာင္မွ သူတို႔လုပ္ေပးမဲ့ အစီအစဥ္ ကို ေသခ်ာစစ္ၿပီးမွ လက္ခံ သင့္ပါတယ္။
     
   
   
   
   
8. References
   
   1. "AABC Commissioning Guideline", Associated Air Balance Council, 2002
      
   2. "NEBB Procedural Standards for Building System Commissioning", National Environmental Balancing Bureau
   
   
   
   Web-Links
   1. WBDG: Building Commissioning, National Institute of Building Sciences [ http://www.wbdg.org/project/buildingcomm.php ]
   2. AABC (Associated Air Balance Council)[ http://www.aabc.com/ ]
      
   3. ASHRAE ( American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers, Inc.)
      [ http://www.ashrae.org/ ]
      
   4. NEBB (National Environmental Balancing Bureau)[ http://www.nebb.org/ ]
      
   5. SMACNA (Sheet Metal and Air Conditioning Contractors' National Association)
      [ http://www.smacna.org/ ]
      
      
   6. NEBB Certified Firms in Singapore
      [ http://www.nebb.org/index.php?option=com_jumi&fileid=6 ]
      
   
   
   
   
   

----Scrap Notes-


Acceptable standard = Ambiguous ( On the mercy of owner’s agent… ), what standard?

Testing Instruments & Tools: Accuracy and Calibration

Realistic performances - eg temperature & humidity tolerances

အဓိက က ရည္ရြယ္ခ်က္ ေတာ့ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြး သံုးခု ကို ေသခ်ာ ရႏိုင္ေစဘို႔ပါ။

1. Integrity: ဒါဏ္ခံႏိုင္စြမ္း ရွိမရွိ။ ဥပမာ။ ပိုက္ေတြ က သတ္မွတ္ Test Pressure ကို ခံႏိုင္ရည္ ရွိတယ္။
2. Operational Performance: အလုပ္ လုပ္မလုပ္၊ ဥပမာ။ ။ Pump ကို On လိုက္ရင္ ေရေမာင္းတင္ တယ္။
3. Functional Performance: အရည္အေသြး ရမရ၊ ဥပမာ။ ။ Pump က လိုအပ္တဲ့ Pressure နဲ႔ Water Flowrate ကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပါဝါ အတြင္းမွာ ပဲ သံုးၿပီး ေပးႏိုင္တယ္။

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

Smoke Control Part 1: Pressurization Systems In Building

• မီး အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ လူေတြ လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္ ဘို႔ Escape Route ကို စနစ္တက် တြက္ခ်က္ ၿပီး ထားေပးရပါတယ္။ ဒီ Escape Route ထဲ ကို မီးခိုးေတြ ဝင္ မလာႏိုင္ဘို႔ အတြက္ accommodation area ထက္ပိုတဲ့ Positive Pressure ကို ထားေပးႏိုင္ ဘို႔ ဒီ Escape Route ထဲ ကို အျပင္ က Fresh Air လံုလံုေလာက္ေလာက္ မႈတ္သြင္းေပး ရပါတယ္။
• ဒီစနစ္ ကို Pressurization Systems In Building လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီ Protected Escape Routes ေတြ ထဲမွာ Staircases, Lobbies နဲ႔ တစ္ခါတစ္ရံ Corridors ေတြ ပါဝင္တတ္ပါတယ္။

• ဒီ Post မွာ စီစဥ္ထားတာကေတာ့
  1. Introduction to Smoke Control ( မီးခိုး ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း-မိ္တ္ဆက္ )
     
  2. Pressurization: Basics Concepts
     
  3. Design Calculations
• ဒီ အေၾကာင္းအရာ ကို စာေရးသူ အရင္ တင္ျပခဲ့ဘူးတဲ့ Fire Protection : Introduction
  [ http://chawlwin.blogspot.com/2008/10/fire01introduction.html ] နဲ႔တြဲဖက္ ေလ့လာေစလို ပါတယ္။

1. Introduction to Smoke Control ( မီးခိုး ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း-မိ္တ္ဆက္ )
   • လူေတြ အသက္ရႈဘို႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ေလမွာ ေအာက္ဆီဂ်င္ 21% ခန္႔ပါဝင္ပါတယ္။ မီးေလာင္တဲ့ အခါ ေလထဲက ေအာက္ဆီဂ်င္ ကို သံုးပစ္ယံုမက မီးခိုးေတြ ပါဝင္လာတာမို႔ Oxygen Level က်လာၿပီး အဆိပ္ေငြ႕ Toxic Contaminants Level လည္း တက္လာပါတယ္။ မီးခိုး ဒါဏ္ခံႏိုင္မႈ အားက ေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ တူခ်င္မွ တူမွာပါ။ မီးခိုးေတြကို ရႈ မိတဲ့ အခါ အသက္ ကို အႏၲာရာယ္ မေပးရင္ေတာင္ မွ Nervous System, Cardiac, respiratory systems, genetic systems and reproductive systems ေတြ ကို ဒုကၡေပးႏိုင္ပါတယ္။
     
   • မီးေလာင္တဲ့ အခါ၊ အထူးသျဖင့္ မီးေတာက္စၿပီးခါစ မွာ မီးခုိးထြက္လာၿပီး ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို အေဆာက္အအံု ထဲ မွာ ေနရာအႏွံံ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားႏိုင္ပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းမထားႏိုင္ရင္ လူေတြ လြတ္ေျမာက္ရာ အျပင္ထြက္ဘို႕ လမ္းေၾကာင္း Escape Routes ေတြျဖစ္တဲ့ Stairwells (ေလွကား)၊ ေကာ္ရစ္ဒါ၊ Lobbies ေတြ နဲ႔ ဓာတ္ေလွကား ေတြ မီးခိုးေတြ နဲ႔ ျပည့္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို Escape Routes ေတြမွာ မီးခိုးဝင္လာရင္ သူ႕ရဲ့ အဆိပ္ေတြ ေၾကာင့္ Occupants (အေဆာက္အအံု ထဲမွာေနတဲ့သူေတြ) ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး အႏၲာရာယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ (မီးေလာင္တဲ့ အခါ လူေတြ အသက္ဆံုးရႈံး ရတဲ့ အဓိက တရားခံ က မီးခိုးျဖစ္ ပါတယ္။) ဒါ့အျပင္ မီးခိုးက ျမင္ကြင္းေတြ ကို ပိတ္ဆို႔ ထားမွာ မို႔ လူေတြ အမ်ားႀကီး mass evacuation လုပ္တာ ကို အႀကီးအက်ယ္ အေႏွာင့္အယွက္ ေပးပါလိမ့္အံုးမယ္။
     
   • မီးခိုးပ်ံေအာင္ ကူညီတဲ့ အခ်က္ေတြ ကေတာ့ Stack Effect, buoyancy, expansion, wind နဲ႔ HVAC system ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
     
   • Temperature & Pressure Differences ေတြေၾကာင့္ Stack Effect ျဖစ္ရပါတယ္။ မီးခိုးပါတဲ့ ေလက ပူတာ မို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ေပါ့ပါး (Relatively Less Dense) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခါ Buoyancy Forces ေတြက မီးခိုးကို အေပၚတြန္းတင္ ပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခါ မီးခိုးေတြက Stairwell ေတြလို၊ Elevator Shafts / Refuse Chute ေတြလိုေနရေတြ က ေန အေပၚကို တက္ဘို႔ ႀကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။ တစ္ၿပိဳင္တည္း မွာပဲ ေဘးက က်လာတဲ့ ေလေအးေတြ က မီးခိုး အခ်ိဳ႕ကို ေအးေစႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ မီးက ထုတ္လႊတ္တဲ့ Energy က လည္း မီးခိုးေတြ ကို Forces of Expansion နဲ႔ တြန္းအားေပးႏိုင္ပါတယ္။
     
   • မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ဆိုသလို အျပင္မွာရွိတဲ့ ေလ ကလည္း မီးကို အားေပးဘို႔သာမက မီးခိုးေတြ ေလွ်ာက္ျပန္႔ဘို႔ပါ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ မီးေလာင္တဲ့ အခါ ပြင့္ေနတဲ့ ျပဴတင္းေပါက္ေတြ က သာမက အပူရွိန္ နဲ႔ ျပဴတင္းမွန္ေတြ၊ Façade Glass ေတြကြဲ ၿပီး မီးခိုးေတြ ထြက္လာ၊ အျပင္က ေလ အကူအညီနဲ႔ ေလွ်ာက္ပ်ံ႕ႏိုင္ပါေသးတယ္။
     
   • အေဆာက္အအံု ထဲမွာ သံုးထားတဲ့ HVAC Systems ေတြကလည္း စနစ္တက် ဒီဇိုင္းလုပ္မထားခဲ့ရင္ မီးေလာင္တဲ့ အခါ မီးခိုးေတြ ကို လူေတြရွိတဲ့ ေနရာကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေရာက္ရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မီးေလာင္တဲ့ ေနရာ ကိုလည္း ေလသန္႔ေတြ လွယ္ ပို႔ေပးၿပီး မီးကို ပိုမိုအားေပး ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ HVAC Design မွာ Fire နဲ႔ Smoke Control ကိုထည့္သြင္း စဥ္းစားေပးရပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ Fire Compartments ေတြ ကို ျဖတ္တဲ့ Ductworks ေတြ မွာ သင့္ေတာ္တဲ့ Fire Dampers ေတြ ထည့္တာ၊ AHU (Air Handling Units) Return မွာ Smoke Detector ေတြထည့္တာ မ်ိဳးပါ။ သင့္ေတာ္တဲ့ Smoke Suppression System ေတြ ကို Active Fire Protection နဲ႔တြဲထည့္ရတာ လည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။
     
   • Smoke Control ကိုၾကည့္ရင္ အဓိက ေတြ႕ရမဲ့ နည္းႏွစ္နည္း ကေတာ့
     1. Smoke Venting
        
     2. Pressurization
   • Smoke Venting: မီးခိုးရွိေနတဲ့ Space ထဲ က မီးခုိးေတြ ကို အျခား Occupied Spaces ေတြဆီ မပ်ံ႕လြင့္ေအာင္ နဲ႔ မီးခုိးျပယ္သြားေအာင္ လုပ္တာပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ Sprinkler အကူအညီ ပါရပါတယ္။ မီးကို Sprinkler က ၿငိွမ္းသတ္ေပးမယ္။ ထြက္လာတဲ့ မီးခိုးကို Smoke Control System ကေန စနစ္တက် venting (ဖြင့္ထုတ္) ေပးၿပီး ျပယ္သြားေအာင္ Dilution လုပ္ေပးမယ္။
     
   • သိပ္ၿပီး ႀကီးတဲ့ Space ေတြ မွာ သီးသန္႔ ဒီဇိုင္း လုပ္ယူရတဲ့ Performance Base Engineered Smoke Control စနစ္ လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ CFD (Computational Fluid Dynamic), Egress Simulation စတဲ့ Computer Simulation ေတြ ပါဝင္ေလ့ရွိပါတယ္။
     
   • လူေတြ လြတ္ေျမာက္ဘို႔ လိုအပ္တဲ့ Escape Routes ေတြထဲကို မီးခိုးေတြ ဝင္မလာေအာင္ ကေတာ့ Pressurization Systems ေတြ ထည့္ေပးရပါတယ္။ ဒီေနရာေတြ မွာ အစထဲက မီးခိုးျဖစ္ေစမဲ့ မီးေလာင္ႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ မရွိေစ ဘို႔ သတ္မွတ္ထား ေလ့ရွိပါတယ္။ အခု ဒီ Post မွာ အဓိက ေဖာ္ျပမွာ ကေတာ့ ဒီ Pressurization Systems ေတြ အေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။
     
   • Pressurization Systems ေတြ ကို ဒီဇိုင္းမလုပ္ခင္ တကယ္လိုအပ္ မလိုအပ္ အရင္ စဥ္းစားရပါမယ္။ ဒါကို ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ Code & Regulations ေတြမွာ သတ္မွတ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ စဥ္းစားရမဲ့ အဆင့္ေတြ ကေတာ့
     1. ပထမ အဆင့္ - Natural Ventilation
        
     2. ဒုတိယ အဆင့္ - Mechanical Ventilation
        
     3. တတိယ အဆင့္ - Pressurization
   • Staircase Ventilation ကိုစဥ္းစားတဲ့ အခါ External Staircase ေတြမွာ လံုေလာက္တဲ့ Louver Area ရွိရင္ Natural Ventilation နဲ႔တင္ လံုေလာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အထပ္သိပ္မမ်ားတဲ့ Internal Staircase နဲ႔ Basement Staircase ေတြမွာလည္း Mechanical Ventilation နဲ႔တင္ လံုေလာက္ေကာင္းလံုေလာက္ပါလိမ့္မယ္။ အထပ္ျမင့္ တဲ့ (ဒါမွမဟုတ္) Basement အထပ္မ်ားတဲ့ Internal Staircase ေတြ မွာ ပဲ Pressurization Systems ေတြ လိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။
     
2. Pressurization: Basics Concepts
   
   • Pressure Requirements လိုအပ္ခ်က္ စဥ္းစားတဲ့ အခါ အေျခခံ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ရွိပါတယ္။
     1. ပထမ အခ်က္က မီးခိုးေတြ ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ ထိန္းထားဘို႔ (To prevent smoke egress)။ နဲ႔
        
     2. ဒုတိယ အခ်က္ ကေတာ့ အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ လူေတြ တံခါးကို ဖြင့္လို႔ ရႏိုင္ဘို႔
     ေတြပါ။
   • ပထမ အခ်က္ က အနည္းဆံုး လိုအပ္တဲ့ Minimum Pressure Requirements ကို သတ္မွတ္ ေပးေစတာ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ အခ်က္ ကေတာ့ ေက်ာ္လို႔ မရမဲ့ Maximum Pressure Requirements ကို သတ္မွတ္ေပးေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။
     
   • ပထမ အခ်က္ ျဖစ္တဲ့ မီးခုိးဝင္မလာ ဘို႔ အတြက္ မီးခုိးဝင္မလာႏိုင္မဲ့ Minimum Pressure ကို ရေအာင္ ထိန္းထားေပး ႏိုင္ဘို႔ လိုပါတယ္။ ဒီ Pressure ကို ရဘို႔ မႈတ္သြင္းရမဲ့ Air Flowrate (ေလပမာဏ) ကို စဥ္းစားတဲ့ အခါ မွာေတာ့
     
     1. Air Leakage through Closed Doors (ပိတ္ထားတဲ့ တံခါး Gap ေတြ ၾကား၊ ကေန စိမ့္ထြက္မဲ့ ေလ)
        
     2. Leakage Through Open Doors (ပြင့္ေနမဲ့ တံခါးေပါက္ေတြ ကေန စိမ့္ထြက္မဲ့ ေလ)
        
     3. Air Leakage through Shafts
     ေတြ ကို စဥ္းစားေပး ရပါမယ္။
   • ဒုတိယ အခ်က္ ျဖစ္တဲ့ တံခါးဖြင့္လို႕ရႏိုင္ဘို႕ ကေတာ့ လူေတြ ရဲ့ တံခါးဖြင့္ႏိုင္တဲ့ အား Door Opening Forces ကို Pressurization Force နဲ႔ Door Closer Forces ႏွစ္ခုေပါင္း က မေက်ာ္မွ ရပါမယ္။ အေရးေပၚ အေျခအေန မွာ တံခါးဖြင့္လို႔ မရႏိုင္ရင္ Pressurization လုပ္ထားတာ လူေတြ ကို ပိတ္သတ္ သလို ပဲ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ ဒီေနရမွာ စဥ္းစားရမဲ့ အခ်က္ေတြ က
     1. Pressure Differential
        
     2. Door Size and Latch Location
        
     3. Door Opening Direction
        
     4. Door Closer Force
   • ဒီအေၾကာင္းေတြ ကို မဆက္ခင္ သံုးစြဲတဲ့ တံခါးေတြ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ အခ်က္ ေတြ ကို အရင္ သိထားဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
     
     1. Types of Doors
        • တပ္ဆင္တဲ့ တံခါး အမ်ိဳးအစား Types of Doors ေတြ အေၾကာင္း ကို ေလ့လာတဲ့ အခါ Door Leaf (တံခါးရြက္ အရည္အတြက္) နဲ႔ Door Opening Direction ေပၚမူတည္ၿပီး။
          1. Single leaf: opening into a pressurised space
             
          2. Single leaf: opening outwards from a pressurised space
             
          3. Double leaf: opening into pressurised space
             
          4. Double leaf: opening outwards from pressurised space
          သံုးေလ့ရွိတာ က Fire Rated Doors ေတြ ျဖစ္ၿပီး အနည္းဆံုး ရွိရမဲ့ အရြယ္အစား ကို Code ေတြမွာ ေဖာ္ျပထားေလ့ ရွိပါတယ္။ မေလးရွား မွာ အသံုးမ်ားတာ ကေတာ့ 800mm Width x 2,000mm Height Single Leaf Door ျဖစ္ပါတယ္။
        • 
          
        • စကာၤပူ ႏိုင္ငံရဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ ကို SCDF Code ထဲကေန ကူးယူ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

          Single Leaf

          Double Leaf

          
          
        • IBC (International Building Code) မွာေတာ့ Application (Occupancies Groups) အလုိက္ အနည္းဆံုး ရွိရမဲ့ အရြယ္အစား ကို ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ ဒီ အရြယ္အစား က လည္း အေပၚက အရြယ္အစား နဲ႔ သိပ္မကြာ လွပါဘူး။
          
        • Fire Lift Lobby ပါလာရင္ေတာ့ Lift Landing Door ၾကားကေန စိမ့္ထြက္မဲ့ ပမာဏ ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
     2. Door Opening Direction
        • Door Opening Direction ကလည္း Leakage ပမာဏ နဲ႔ Door Opening Forces ေတြ အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္ မႈ ရွိပါတယ္။ Occupied Floor ေတြမွာ တံခါးေတြ က opening into pressurised space ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔ နဲ႔ ထြက္ေျပးလာတဲ့ လူေတြ ကို ဆြဲဖြင့္ရတဲ့ တံခါး နဲ႔ ထားလို႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ တြန္းရင္းထိုးရင္း တံခါးဖြင့္မရ ပဲ ပိတ္မိေနႏိုင္ပါတယ္။ (ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အႀကီးအက်ယ္ အသက္ဆံုးရႈံး ခဲ့တဲ့ သာဓက ေတြ ရွိခဲ့ ဘူးပါတယ္။)။ ဒါေၾကာင့္ တြန္းဖြင့္တဲ့ တံခါး ကိုပဲ အသံုးမ်ားပါတယ္။
          
        • ဒီလို ဖြင့္ရတဲ့ အခါ Pressurized လုပ္ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ Against Pressurized Force မို႔ တံခါးဖြင့္အား ပိုမိုလိုအပ္တာ ကို ေတာ့ သတိျပဳရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ Door Opening Force ကိုပါစဥ္းစားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
          
        • ထြက္ေပါက္ျဖစ္တဲ့ Ground Floor မွာပဲ opening outwards from pressurised space ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ အမိုးထိ ေပါက္တဲ့ တံခါး ဆိုရင္ ေတာ့ အမိုးမွာလည္း Ground Floor လိုပဲ opening outwards from pressurised space ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
          
        • ဒါက Pressurization System ကို ပိုၿပီး ရိုးရွင္းစြာ နားလည္ေစပါလိမ့္မယ္။
   
   
   1. Prevent smoke egress (မီးခိုးေတြ ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ ျခင္း။)
      
      1. Air Leakage through Closed Doors (ပိတ္ထားတဲ့ တံခါး Gap ေတြ ၾကား၊ ကေန စိမ့္ထြက္မဲ့ ေလ)
         
         • Pressure Difference နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Singapore / Malaysia မွာ သတ္မွတ္ ထားတာ ကေတာ့ Pressure Difference ကို အနည္းဆံုး 50 Paလို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ( တံခါးေတြ အားလံုးပိတ္ထားတဲ့ အေျခအေန မွာသာ 50 Pa ရဘို႔ လိုပါတယ္။ )
           
         • IBC အရေတာ့ Fully Sprinklered buildings ေတြ အတြက္ Pressure Difference ကို အနည္းဆံုး 0.05-inch water gage (12.4Pa) လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
           
         • Door Leakage ကို စဥ္းစားတဲ့ အခါ Door Gap ေတြ ကို Average 3mm (1/8 inch) ေလာက္လို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ယူဆ လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တံခါးဖြင့္တဲ့ Direction ကိုလိုက္ၿပီး အေျပာင္းအလဲ ရွိပါတယ္။ Pressurised Space ထဲကို တြန္းဖြင့္ရမဲ့ opening into a pressurised space ဆိုရင္ Leakage Area ပိုနည္းပါတယ္။ (တစ္ဝက္ေလာက္ ကို ပိုႏိုင္ပါတယ္။ ) ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Reference တစ္ခုကို ေအာက္မွာ ေပးထားပါတယ္။
           

           Type Of Door	Door Size		Crack Length (m)	Leakage Area(m²)	Leakage at 50Pa (cmh)
           	Height (mm)	Width (mm)
           Single leaf opening into a pressurised space	2	0.8	5.6	0.01	210
           Single leaf opening outwards from a pressurised space	2	0.8	5.6	0.02	420
           Double leaf opening into pressurised space	2	1.6	9.2	0.03	630
           Lift Landing Door	2	2	8	0.06	1,260

           • Leakage Air Flow (cmh) ပမာဏ က ေတာ့ စကာၤပူ မေလးရွား မွာ အသံုးမ်ား တဲ့ Pressure Differential = 50 Pa ကို အေျခခံ ထားပါတယ္။
             
           • ဒီ Leakage Air Flow ကို တြက္ယူတာ က ေတာ့ Basic Fluid Dynamic Equation ျဖစ္တဲ့
             Q = CA √ (2gh) ကို အေျခခံပါတယ္။ [ g x h= Δp/ρ ] ျဖစ္တာမို႔
             Q = CA √ (2 Δp/ ρ )
             Where;
             Q = volumetric airflow rate
             C = flow coefficient
             A = flow area (leakage area)
             Δp = pressure difference across flow path
             ρ= density of air entering flow path
             
           • ဒါကိုၾကည့္ရင္ Q ≈ A √Δp ဆိုတဲ့ ဆက္သြယ္ခ်က္ ကို ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။
             
           • Flow Coefficient C က 0.6 – 0.7 ေလာက္ျဖစ္ေလ့ ရွိပါတယ္။
             
           • S.I Unit: ρ= 1.2 kg/m³ and C = 0.65, [ Q (m³/s); A (m²); Δ p (Pa) ]
             Q = 0.839 A √ Δp
             
           • IP Unit:ρ = 0.075 lbm/ft³ and C =0.65, [ Q (cfm); A (ft²); Δ p (in. of water) ]
             Q = 2610 A √ Δp
         • သတိထား ရမွာ က Undercut မပါေစဘို႔ ပါ။ Undercut ပါေနရင္ Area က အဆေပါင္းမ်ားစြာ မ်ားေနပါလိမ့္မယ္။
           
         • အထပ္ေတြ သိပ္မ်ားလာလို႔ Leakage ကိုေလွ်ာ့ခ်င္တဲ့ အခါ Simple Lobby (Smoke Stop Lobby) လို႔ေခၚတဲ့ အကန္႔တစ္ကန္႔ ထပ္ထည့္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ့အခါ တံခါးႏွစ္ခု (2 doors in series) ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါထည္႔ေပးျခင္းအားျဖင့္ Leakage ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ကို ပိုၿပီး ထိန္းလို႔ ေကာင္းပါတယ္။ (similar to Air-Lock in Industrial Buildings)
           
         • ဒီအကန္႔ အတြက္ Ventilation System ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ အလိုက္ Code ေတြနဲ႔ ျပန္ဆန္းစစ္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ( ဥပမာ၊ Malaysia - Simple Lobby – no need to ventilate during fire mode; Singapore – Mechanically Ventilated Smoke Stop Lobby – 10 air changes /hour during fire mode.) ပံုမွန္အေျခအေန မွာ ေတာ့ Pressurized Staircase နဲ႔ကပ္ရက္ ျဖစ္ၿပီး Natural ventilation လည္း မရႏိုင္တာမို႔ Mechanically Ventilated လုပ္ေပးရေလ့ ရွိပါတယ္။
           
      2. Leakage Through Open Doors (ပြင့္ေနမဲ့ တံခါးေပါက္ေတြ ကေန စိမ့္ထြက္မဲ့ ေလ)
         
         • Fire Emergency မီးလန္႔တဲ့ အခ်ိန္မွာ လူေတြ ဘယ္ေလာက္၊ ဘယ္လို ထြက္မွန္း အတိအက် မသိႏိုင္ တာမို႔ တံခါး ဘယ္ႏွစ္ခ်ပ္ ပြင့္ေနမလဲ ဆိုတာလည္း အတိအက် မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ အကုန္ပြင့္ခ်င္လည္း ပြင့္ႏိုင္တာပဲ။ Zone by Zone Evacuation လုပ္ရင္ တံခါးအခ်ိဳ႕ပဲ ပြင့္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဒီဇိုင္းလုပ္တဲ့ အခါ Guided Assumption ကိုယူရပါတယ္။ Code အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ အနည္းဆံုး 2 x open doors လို႔ ယူပါတယ္။
           
         • Malaysia UBBL မွာေတာ့ အနည္းဆံုး အနည္းဆံုး minimum 2 x open doors but not less than 10% of doors quantity လို႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ (i.e. 21 floors -> 3 doors )
           
         • စကာၤပူ မွာေတာ့ အနည္းဆံုး အေပၚထပ္ ကပ္ရက္ အထပ္ႏွစ္ခု တံခါး ႏွစ္ခ်ပ္ နဲ႔ အျပင္ထြက္ရမဲ့ အဓိက တံခါးတစ္ခ်ပ္ ကို စဥ္းစားခုိင္းပါတယ္။ ( The flow velocity shall be attained when a combination of two doors from any two successive storeys and the main discharge door are fully open. )
           
         • ပြင့္ေနတဲ့ တံခါးေတြ ကေန စီးထြက္မဲ့ ေလရဲ့ Egress Velocity ကိုေတာ့ အနည္းဆံုး 1 m/s ရွိသင့္တယ္ လို႔ (စကာၤပူ၊ မေလးရွား) သတ္မွတ္ပါတယ္။
           
      3. Air Leakage through Shafts
         20% to 35%
         
         
      4. Stack Effects
         To be considered where;
         
         Extreme difference in Outdoor vs Indoor (such as New York - when too cold outside, or Dubai - When too hot outside)
         
         Building is too Tall
         
   2. Door Opening Forces (တံခါး ဖြင့္အား)
      
      • Static Equation ျဖစ္တဲ့ ∑M = 0 [ M = moments = force x arm length ] ကို သံုးၿပီး တြက္ခ်က္ ႏိုင္ပါတယ္။
        • (F - Fdc) x (W-d) = (A x Δ p ) x ( W/2)
          
        • F = Fdc + (W x A x Δ p ) / { 2 x (W-d) }
          
        • Where;
          1. F = total door-opening force
             
          2. Fdc = force to overcome door closer
             
          3. W = door width
             
          4. A= door area
             
          5. Δp= pressure difference across door
             
          6. d = distance from doorknob to edge of knob side of door
      • S.I Unit: [F (N); F_dc (N); W (m); A(m²); Δp (Pa); d (m) ]
        F = Fdc + (W x A x Δ p ) / { 2 x (W-d) }
        
      • IP Unit: [ F (lbf); F_dc (lbf); W (ft); A(ft²); Δp (in. of water); d (ft) ]
        F = Fdc + ( 5.2 x W x A x Δ p ) / { 2 x (W-d) }
        
        
      • IBC နဲ႔ NFPA 101 အရ The forces are applied to the latch side. (လက္ကိုင္ ဘက္ ကို အားထည့္ ဖြင့္မယ္ ဆိုရင္)
        1. 15-pound (67 N) force is applied = Door latches, including panic hardware must release, then
           
        2. 30-pound (133 N) force is applied = The door must begin to swing, then
           
        3. 15-pound (67 N) force is applied = The door must swing to a full-open position
      • ဒါကို ဘယ္လို စစ္မလဲ နမူနာ ေလ့လာခ်င္ရင္
        http://www.usfa.dhs.gov/downloads/pdf/coffee-break/cb-2006-26.pdf
        
      • စကာၤပူ SCDF Code သတ္မွတ္ခ်က္ အရ က ေတာ့ 110 N မေက်ာ္ဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ [ W = 0.85m, H = 2m, A=WxH, Δp=50 Pa, d=75mm (0.075mm) ]
        
   3. Control of Pressure
      
      • Leakage through gaps ေရာ Through Open Doors ပါ Design Calculation နဲ႔ တြက္ထားတာ ပါ။ Safety Side ျဖစ္တာမို႔ အေျခအေန ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ Capacity လိုအပ္တာထက္ မ်ားေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေန မွာ Fan Capacity အျပည့္ ေပးခဲ့မယ္ ဆိုရင္ ဆိုးက်ိဳးက Pressure Built-up ျဖစ္လာၿပီး တံခါးဖြင့္လို႔ မရႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
        Door Closer Force က အမ်ားအားျဖင့္ 3lb ထက္ပိုမ်ားေလ့ရွိၿပိး တစ္ခါတစ္ရံ 20lb ေလာက္ထိရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ 11 lb (50 N ) ေအာက္မွာ ပဲ ရွိမွ အနည္းဆံုး 50 Pa Pressurization လုပ္ဘို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိပါမယ္။
        ဒီအေျခအေန က IBC ရဲ့ Door Force : 133 N (30 lbf) မေက်ာ္ဘို႔ ဆိုရင္ Pressure 0.3 in.wg (78 Pa) ေလာက္ေရာက္လာရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ စကာၤပူရဲ့ Max Door Opening Force - 110N နဲ႔ ဒီဇိုင္း လုပ္ထားရင္ေတာ့ 56 Pa ေလာက္မွာတင္ ထိေနပါၿပီ။ ဒါကို ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အတြက္ ေအာက္က နည္းေတြထဲ က တစ္နည္းနည္း နဲ႕ ထိန္းနိုင္ပါတယ္။
        1. Variable Frequency Drive
           
        2. Relief Dampers (Barometric Dampers)
           
        3. Fan Air Flow By-Pass
           
        4. Fan Blade / Adjustable Guide Vanes
      • The effect of Fan over-sizing
        
      • VSD has its limits too.
        
   4. Control of System Operation
      
      • Activate Automatically in the Events of Fire Signal (upon Fire Alarm / Sprinkler System Activation)
        
      • Must be Powered by Emergency Power Supply Systems
        
3. Design Calculations
   Pressurization Systems ေတြ ကို ၾကည့္ရင္ အဓိက ေတြ႕ရမွာ ေတြကေတာ့
   1. Staircase (Stairwell) Pressurization
      
   2. Fire Lift Lobby Pressurization
      
   3. Pressurization of Escape Route (including Corridors)
   တြက္ခ်က္တဲ့ သေဘာတရား က ေတာ့ သိပ္မကြာ လွပါဘူး။
   1. Required Air Flowrate
      
      1. List Door Types and Leakage
         
      2. Calculate Air Leakage through Closed Doors (A)
         
      3. Estimate Air Flow through Opened Doors (B)
         
      4. Fan Capacity = A + B + allowance for other leakages (shafts, wall, etc.) [e.g. 1.35 x (A+B)]
   2. Required Fan Pressure
      • Required Pressure = Minimum Pressure Required + Friction Losses
   3. Sample Design Calculations
      စာဖတ္သူ မွီျငမ္းႏိုင္ဘို႔ နမူနာ တြက္နည္း ႏွစ္ခု Excel Spread Sheet ကို Media Fire မွာ တင္ေပးထားပါတယ္။ M'sia Fire Stair Pressurization Sample.xls
      
      
   4. Duct Sizing
      Duct Size တြက္တဲ့ အခါ ၤFlow Velocity = (Flowrate / Free Area) < 10 m/s ရႏိုင္ရင္ ေတာ့ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရႏိုင္တဲ့ Space Constraints အရ 14 m/s ေလာက္ အထိ ဒီဇိုင္းလုပ္ရႏိုင္ပါတယ္။ 14m/s ထက္ေတာ့ မေက်ာ္ပါေစနဲ႔။ Velocity မ်ားလာတာ နဲ႔ Pressure Loss မ်ားလာတာ မို႔ Fan Capacity ပိုလိုအပ္မွာ ကို လည္း သတိထားရပါမယ္။( Free Area ဆိုတာ ကို အထူးသတိ ထားပါ။ အထူးသျဖင့္ Architect နဲ႔ ေျပာတဲ့ အခါ Free Area ရဘို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ Masonary Shaft ထဲမွာ Sheet Metal Duct ထည့္ခ်င္ခဲ့ရင္ လိုအပ္မဲ့ Shaft Size က Free Area ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုႏိုင္ပါတယ္။)
      
      
   5. Pressure Balancing
      Pressure ညီဘို႔ အတြက္ Multiple Injection ေပးရပါတယ္။ Fan နဲ႔ကပ္ရက္ ကေန တိုက္ရိုက္ ေပးတဲ့ အခါ အနီးဆံုး တံခါး မွာ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ ေပးတတ္ပါတယ္။
      
      
   6. စာေရးသူ မွတ္ခ်က္။
      Pressurization Systems ေတြ ကို အေျခခံ အေန နဲ႔ နားလည္ႏိုင္ဘို႔ တင္ျပေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနရာေဒသ ကိုလိုက္ၿပီး ပိုမို အေသးစိတ္ ရႈတ္ေထြး တဲ့ Calculations ေတြလည္း လိုအပ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီစနစ္ ကို ႏိုင္ငံတိုင္းလို မွာ Fire Protection Specialist Engineer ေတြ က တာဝန္ယူ ဒီဇိုင္းလုပ္တာပါ။ စာေရးသူ က Fire Protection Specialist Engineer တစ္ေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစနစ္ ဒီဇို္င္း ေတြ ကို ျပန္စစ္တာ၊ Consultant နဲ႔ ညိွႏိႈင္းတာေတြ အတြက္ အသံုးခ် တဲ့ အေျခခံ ေတြ ကို မွ်ေဝေပးတာ သာ ျဖစ္ပါတယ္။
      
4. Smoke Control မိတ္ဆက္
   
   • ဒီအေၾကာင္း အေသးစိတ္ မေရးႏိုင္တာမို႔ စာဖတ္သူ ေလ့လာႏိုင္ဘို႔ Procedure Check List ကိုေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
     1. Is it required? Check Code & Regulations
        
     2. Smoke Compartments / Zones and Location of and Smoke Curtains, Fire Shutters, etc.
        
     3. What is Occupancy? –> What is Fire Size? (Heat Capacity)
        
     4. Is it Engineered Smoke Control (or) Prescribed Smoke Control? If Engineered Smoke Control, Computational Fluid Dynamics Comes in
        
     5. Capacity Calculation: Air Changes Method (or) Smoke Capacity Method
        
     6. Calculate Smoke Capacity (Check if the zone is protected by sprinkler system, if protected building Heat Capacity could be limited at Lower value)
        
     7. Determine Smoke Vent, Fresh Air Makeup and Fan Capacity Based on the calculated smoke Capacity
        
     8. Air Distribution (Ducting, Fresh air Diffusers, Exhaust Air Grills, Fans, Ductless Fans, etc.)
        

References:

1. ASHRAE Handbook: HVAC Applications, : " Chapter 52: Fire and Smoke Management ", 2007
   
   
2. International Code Council (ICC) : Codes
   1. International Mechanical Code : " Chapter 5, Sec 513: Smoke Control Systems", 2003
      
   2. International Building Code : "Section 909: Smoke Control Systems; Section 1008: Doors, Gates And Turnstiles", 2003
      
      
3. Singapor Standard : Code of Practices
   1. CP 13 : "Code of practice for mechanical ventilation and air-conditioning in buildings", 1999 [Revised As SS 553 : 2009]
      
   2. Fire Code 2007 Master, : " CHAPTER 7: Mechanical Ventilation and Smoke Control Systems ", 2007
      
4. Malaysia Regulations
   1. Uniform Building Bylaw
      
   2. Guide on Fire Protection Systems in Buildings (Red Book )

Web-Links:

1. Singapore Civil Defence Force (စကၤာပူ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔)
   1. Publication Website : Singapore Civil Defence Force
      [ http://www.scdf.gov.sg/Building_Professionals/Publications/index.html ]
      
   2. SCDF (Singapore Civil Defence Force): Fire Code 2007 Master Version
      [ http://www.scdf.gov.sg/Building_Professionals/Publications/fire_code_2007master_version.html ]
      
   3. SCDF: Fire Code 2002 Handbooks
      [ http://www.scdf.gov.sg/Building_Professionals/Publications/fire_code_2002handbooks.html ]
2. M'sia Fire Stair Pressurization Sample.xls
   [ http://www.mediafire.com/file/tymyymh5hzf/M'sia Fire Stair Pressurization Sample.xls ]
   
   
3. Fire Protection : Introduction
   [ http://chawlwin.blogspot.com/2008/10/fire01introduction.html ]
   
   
4. U.S. Fire Administration Coffee Break Training : Door Opening Forces
   [ http://www.usfa.dhs.gov/downloads/pdf/coffee-break/cb-2006-26.pdf ]
   

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...

HVAC Control (01) - Chilled Water Fan Coil Units

• Air Conditioning System မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ Equipment တစ္မ်ိဳး ကေတာ့ Room Fan Coil Unit ပါ။
• သံုးေလ့ရွိတဲ့ Chilled Water Fan Coil Application ေတြကေတာ့။
  
  1. Constant Volume (Cooling) with Temperature Control
  2. Constant Volume (Cooling) with Temperature & Humidity Control
  3. Multi-Speed (Cooling) with Temperature Control
  4. Variable Speed (Cooling) Control
  ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

1. Constant Volume (Cooling) with Temperature Control
   
   • ဒါကေတာ့ Air Conditioning မွာ Chilled Water Fan Coil Unit သံုးတဲ့ အခါ အသံုးအမ်ား ဆံုး Configuration ပါ။
   • တစ္ခါတစ္ရံ BAS Controller အစား Microprocessor ပါၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ အသင့္ FCU Remote Controller ကို သံုးတာလည္း ရွိပါတယ္။
   • Speed Control (Hi/Med/Low) ကို လိုခ်င္ရင္ Control Panel မွာ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါတယ္။
   • အခန္းကို သန္႔ေအာင္ ေလ ကို Filter နဲ႔ ထပ္ခါထပ္ခါ စစ္ႏိုင္ဘို႔ Air Change Rate လိုအပ္တဲ့ အခါ မွာေတာ့ Single Speed - Constant Volume System ကို သံုးပါတယ္။
   • အေသးေတြ မွာေတာ့ Temperature Control က Critical မဟုတ္ခဲ့ရင္ Chilled Water Control Valve ကို Modulating မဟုတ္ပဲ On-Off Control နဲ႔ တင္ သံုးလို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Temperature Trend Pattern ကေတာ့ သိပ္ညီညာေနမွာ မဟုတ္ပဲ Set point နားမွာ လႊသြားလို အတက္အက် ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
     
   • Return Air Temperature ( Room Air Temperature) ကို Sense လုပ္၊ Controller ထဲမွာ ထည့္ထားတဲ့ Set Point နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ ၿပီး Chilled Water Flow ကို အနည္းအမ်ား ညွိဘို႔ အတြက္ Motorized Valve ကို Control လုပ္တာပါ။ Temperature Control က Critical ဆိုရင္ေတာ့ ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အေကာင္းဆံုး က PI (Proportional & Integral) Control သံုးဘို႔ပါပဲ။
     
   • Automatic Control အေျခခံ ေတြကို Automatic Control Systems မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ ပါတယ္။ ဒီစာ ကို မဖတ္ခင္ သြားေရာက္ ေလ့လာ ေစလိုပါတယ္။
     
   • Constant Volume (Cooling) with Temperature Control နမူနာ တစ္ခု ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
     
     
   • Control Diagram
     
     
     
     
     
   • BAS I/O Points Schedule
     

     NO.	INPUT / OUTOUT VARIABLES	DO	AO	DI	AI
     1	RETURN AIR TEMPERATURE				1
     2	FAN ON/OFF CONTROL	1
     3	FAN ON/OFF STATUS			1
     4	FAN TRIP STATUS			1
     5	LOCAL/BAS SWITCH MODES			1
     6	CHILLED WATER VALVE CONTROL		1
     7	CONTROL VALVE POISTION				1
     	TOTAL :	1	1	3	2

     Note: Temperature control shall be of PI mode
     
   • Point Schedule နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိသင့္တာေတြ ကေတာ့။
     • Local Control အတြက္ ဆိုရင္ ေတာ့ အေရးအႀကီး ဆံုး က No. 1 : Room/Return Air Temperature နဲ႔ No.6 : Chilled Water Valve Control ျဖစ္ပါတယ္။ PI Mode အတြက္ No.7 : Chilled Water Valve Position ကလည္း ပိုၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ထိန္းႏိုင္ဘို႔ အက်ိဳးျပဳပါတယ္။
     • No. 2 : FAN ON/OFF CONTROL နဲ႔ No. 5 : LOCAL/BAS SWITCH MODES ေတြ က Central BMS ကေန ထိန္းေပးႏိုင္ဘို႔ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။
     • No. 3 : On/Off Status နဲ႔ No. 4 : FAN TRIP STATUS ေတြ ကေတာ့ Monitoring လုပ္ဘို႔ အတြက္နဲ႔ ျပႆနာ တစ္ခုခု ရွိရင္ Alarm ေပးႏိုင္ဘို႔ပါ။
     
     
   • ပစၥည္းေတြ ေရြးခ်ယ္တဲ့ အခါ စဥ္းစားရမွာ ေတြကေတာ့
     
     • Modulating Valve:
       • Size မွန္ဘို႔၊
       • အမ်ိဳးအစားမွန္ဘို႔
       • Flow Characteristic သင့္ေလ်ာ္ဘို႔၊ မွန္ဘို႔။
     • Modulating Valve Drive :
       • Valve နဲ႔ သင့္ေတာ္ဘို႔၊
       • Controller နဲ႔ Compatible ျဖစ္ဘို႔
     • Sensor
       • Type အမ်ိဳးအစား သင့္ေတာ္ဘို႔
       • Range & Accuracy သင့္ေတာ္ဘို႔
       • Response Time သင့္ေတာ္ဘို႔
     • Controllers
       • Reliability (စိတ္ခ်ရဘို႔၊ ထိန္းႏိုင္တာ ေသခ်ာဘို႔)
       • Interface (BAS နဲ႔ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ဆက္သြယ္ ႏိုင္ဘို႔)
     
     
   • အေသးစိတ္ ကို အရင္ Post Automatic Control Systemsတြင္ ေလ့လာပါ။
     
   • FCU Off (i.e. Fan Off) (စက္ပိတ္) ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ Motorized Control Valve ကိုလည္း Close (Off) လုပ္ၿပီး ပိတ္ခိုင္းဘို႔ Interlock လုပ္ေပးရပါမယ္။ (Controller ထဲမွာ Program Logic ကို ဒီလို ထည့္လို႔ ရေလ့ ရွိပါတယ္။)
     
   
   
   
2. Constant Volume (Cooling) with Temperature & Humidity Control
   
   • အေပၚက Control က Space Temperature ကို ထိန္းဘို႔ အတြက္ အဓိက ပါ။ Humidity ကို အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိေတာ့ ထိန္းမယ္ ဆို ထိန္းလို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။ Sensible Heat Ratio ကလည္း မ်ားမယ္ Sensible Heat Ratio = ( Sensible Load / Total Load ) > 0.8 ၊ ေနာက္ၿပီး Space Sensible Load ကလည္း အေျပာင္းအလဲ သိပ္မရိွဘူး၊ Humidity Control ကလည္း သိပ္ Critical မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အေျခအေန မ်ိဳးမွာပါ။
   • ဒီ အေျခအေန မ်ိဳးမွာ Humidity ထိန္းဘို႔ အတြက္ အခန္းထဲ က လိုအပ္တဲ့ Dew Point Temperature အထိ ရေအာင္ ခ်ထားတဲ့ Treated Outdoor Air ကို သြင္းေပးထားရင္ Humidity Control က Critical ဆိုရင္ေတာင္ ထိန္းလို႔ ရေလ့ရွိပါတယ္။ (ေအာက္ က ပံု ကို ၾကည့္ပါ။ )
     
     
     
   • Humidity ထိန္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြ ကေတာ့။
     1. Constant Volume Air Supply with Treated Outdoor Air Ventilation (when RSH is high)
     2. Constant Volume Air Supply with Re-Heat Coil (when RSH is low / varies)
     3. Variable Volume Air Supply with Constantly cool coil
     
     
   • အခန္းထဲ မွာ Wet Process ပါလို႔ ဒါမွ မဟုတ္ လူေတြ သိပ္က်ပ္ေနလို႔ ေခြ်းထြက္မ်ားမဲ့ အေျခအေန မွာ Sensible Heat Ratio က နည္းလာပါတယ္။ ဒီအေျခအေန မွာ Humidity ကိုပါ ထိန္းဘို႔ လိုအပ္လာတဲ့ အခါ Constant Volume System ဆိုရင္ အရမ္း ေအး မသြားေအာင္ နဲ႔ RH တက္မလာ ေအာင္ ထိန္းဘို႔ Sensible Heat တင္ေပးဘို႔ Re-heat လိုအပ္တာမို႔ Heater ထည့္ေပးရပါမယ္။ Thermistor Controlled Electrical Heater က Control လုပ္လို႔ ေကာင္းပါတယ္။ AHU ဆိုရင္ ေတာ့ Condenser Water ကို အသံုးခ်ဘို႔ စဥ္းစား ခ်င့္ခ်ိန္သင့္ပါတယ္။
     
     
   • ဒီအတြက္ Heater Capacity Control လုပ္ဘို႔ အတြက္ BAS point တစ္ခု ထပ္တိုးလာပါတယ္။
     

     NO.	INPUT / OUTOUT VARIABLES	DO	AO	DI	AI
     1	RETURN AIR TEMPERATURE				1
     2	FAN ON/OFF CONTROL	1
     3	FAN ON/OFF STATUS			1
     4	FAN TRIP STATUS			1
     5	LOCAL/BAS SWITCH MODES			1
     6	CHILLED WATER VALVE CONTROL		1
     7	CONTROL VALVE POISTION				1
     8	Electric Heater Capacity Control		1
     	TOTAL :	1	2	3	2

     Note: Control shall be of PI mode
     
   • Humidity Control အတြက္ စဥ္းစားတဲ့ အခါ Process နဲ႔ Psychrometry ကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ေနဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ Humidity Control အတြက္ Dew Point Temperature 10.8°C ေလာက္လိုခ်င္ တဲ့ အခါ Chilled Water Temperature က 5 to 6.5 °C ကသင့္ေတာ္ၿပီး 8°C ထက္ ျမင့္လို႔ မရတာ သတိထားပါ။
     
   • Variable Fan Speed နဲ႔ ထိန္းရင္ လည္း အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိ အဆင္ေျပတတ္ပါတယ္။
     
   
   
   
3. Multi-Speed (Cooling) with Temperature Control
   
   • သေဘာတရား ကေတာ့ Constant Volume နဲ႔ အတူတူပါပဲ။ လုပ္ေလ့ရွိတာ က ေတာ့ (Thermostat / Control Panel) မွာ Hi/Med/Low Mode ကိုေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရတာပဲ ပိုပါတယ္။
   
   
   
   
4. Variable Speed (Cooling) Control
   
   • ဒီ FCU ေတြ က သက္ဆိုင္ရာ Manufacturer ေတြ ရဲ့ Special Equipments ေတြပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ ေတာ့ Remote နဲ႔ အတူ Microprocessor Control ပါၿပီး အျပင္ က သီးသန္႔ Controller ထည့္ေပးစရာ လိုအပ္ေလ့ မရိွပါဘူး။
   • FCU Fan Drive ေတြ က အထူးဒီဇိုင္း လုပ္ထားတဲ့ Motor Drive ေတြ ပါ။ (ဥပမာ။ ။ Stepless Motor Drive)
   
   
   
5. Chilled Water Valve Control: On-Off vs. (PI) Modulating
   
   • ေလထဲမွာ ရွိတဲ့ ပကတိ ေရေငြ႔ ပမာဏ Absolute Humidity (Humidity Ratio) မေျပာင္းလဲ တဲ့ အေျခအေန (Wet Process မရွိတဲ့ ေနရာ၊ Storage (သို႔) Human Occupancy နည္းတဲ့ ေနရာ) ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ Sensible Cooling / Heating ပဲလိုအပ္တဲ့ အခါမွာ Temperature နဲနဲ ေလးေျပာင္းတာ နဲ႔ Relative Humidity (RH) သိသိသာသာ ေျပာင္းတာ ကို ေတြ႕ရပါမယ္။ (ဒီ အခ်က္ ကို Humidity Control လုပ္ဘို႔ လိုအပ္တဲ့ အခါ တိုင္း ထည့္သြင္း စဥ္းစား ဘို႔ မေမ့ေစခ်င္ ပါဘူး။)
   • ေအာက္မွာ Psychometric Chart ကေန Extract လုပ္ထားတဲ့ ပံုကို ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
     
     
   • ဒီပံု အရ Room Condition Setpoint 23°C နဲ႔ 50% RH အေနအထားမွာ 1°C ေျပာင္းတာ နဲ႔ 3% RH ေျပာင္းသြားတာ ေတြ႕ရပါမယ္။
   • ဒါေၾကာင့္ Valve On-Off နဲ႔ ပဲ ထိန္းတဲ့ Temperature က Set point အနား အတက္အက် ျဖစ္တာ မို႔ RH က လည္း ဒီလို လိႈင္းေပၚလာပါတယ္။
     
     
     
   • PI (Proportional plus Integral) Modulating Control နဲ႔ ထိန္းတဲ့ အခါ မွာေတာ့ Temperature က Set point နားမွာ ကပ္ေနၿပီး RH ကလည္း ပိုၿပီး ၿငိမ္ေနတာ ေတြ႕ရပါမယ္။
     
     
     
   • Sensible Load က တေျဖးေျဖး ဝင္လာ တာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေလထဲ ကို ေရေငြ႕ထည့္တဲ့ Latent Load ကေတာ့ ခ်က္ခ်င္းေရာက္ပါတယ္။
     Humidity (Latent) Load = Instant Load
     
   • ဒါေၾကာင့္ Wet Process (Spray Washing, Steam Fumes, etc. )ရွိတဲ့ အခါ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားရပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ Local Exhaust နဲ႔ Process ကို Interlock လုပ္ေပးရပါမယ္။
     
   • Chilled water Valve On တဲ့ အခါ Coil Apparatus Dew Points က အခန္းရဲ့ Dew Point Temperature ထက္နိမ့္မယ္ ဆိုရင္) Condensate ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ Valve ပိတ္လိုက္ တဲ့ အခါ Coil Temperature တက္လာတာ မို႔ ျပန္ အေငြ႕ ျပန္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေန ဆို RH Variation က ပိုေတာင္ မ်ားပါလိမ့္အံုးမယ္။ (ဒီအေျခအေန အတြက္ အထိုက္အေလ်ာက္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မွာ ကေတာ့ Apparatus Dew Point Temperature က အခန္းရဲ့ Dew Point Temperature ထက္ ျမင့္တဲ့ Dry Coil ကို ေရြးခ်ယ္သံုးဘို႔ပါ။ Chilled Water Supply Temperature ကို လည္း ဒီ Dry Coil နဲ႔ သင့္ေတာ္ေအာင္ ျမွင့္ ေပးရပါလိမ့္မယ္။)
   
   
   

Read More... [ အက်ယ္ ဖတ္ရန္... ]

Summary only...