Thursday, January 7, 2016

မသန္စြမ္းသူ ေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လြယ္လြယ္ ကူကူ သြားလာႏိုင္ဘို႔ အတြက္ Accessibility Codes

အေဆာက္အဦ ေတြ နဲ႔ ျမိဳ႕ျပသြားလာေရး မွာ Accessibility လို႔ေခၚတဲ့ မသန္စြမ္းသူ ေတြ အတြက္ စဥ္းစားထည့္သြင္း ေပးထားတဲ့ အခ်က္ေတြ ကို တင္ျပေပးသြားပါမယ္။ Handicapped Person, Person with Physical Disabilities, Physically Challenged Persons, စသည္ျဖင့္ အမ်ိုးမ်ိဳး ေခၚၾကတဲ့ သာမန္ လူေတြ လို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း မရွိေတာ့ တဲ့သူ (မစြမ္းမသန္) ေတြ အတြက္ အေဆာက္အဦ ေတြ နဲ႔ ျမိဳ႕ျပသြားလာေရး မွာ ကုိယ့္ဖာသာ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕စြာ သြားလာႏိုင္ေစဘို႔ Accessibility လို႔ေခၚတဲ့ စဥ္းစားထည့္သြင္း ေပးထားသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြ ကို တင္ျပေပးသြားပါမယ္။
ဒီေနရာ မွာ ေျခလက္မသန္စြမ္း သူေတြ သာ မက အျမင္အာရံု အၾကားအာရံု ခ်ို႕ယြင္းတဲ့ သူေတြ အတြက္ ပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ထားတာေတြ လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေလျဖတ္တာ (သို႔) အျခားက်န္းမာေရး အေျခအေန၊ မေတာ္တဆ ထိခုိက္မႈ၊ ေမြးရာပါ ကိုယ္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ လို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သာမန္လူေတြ အတြက္ သက္သက္သာသာ လႈပ္ရွားမႈ မ်ိဳး ကို မလုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေန က ဘယ္သူ႔မွာ မဆို ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို လူေတြ ထဲမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လမ္းမေလွ်ာက္ ႏိုင္ေပမဲ့ Wheelchair (သို႔) အကူ ရွိရင္ ေတာ့ ကိုယ့္ဖာသာ သြားလာဘို႔ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့သူ ေတြ အမ်ားအျပား ရွိၾကပါတယ္။ ဒီလို အားနည္းတဲ့ အေျခအေန တစ္ခု မဟုတ္တစ္ခု လူတိုင္းလိုလို ဘဝတစ္ေကြ႕ မွာ ေတာ့ ႀကံဳလာႏိုင္ပါတယ္။
အကူမပါပဲ သြားလာလႈပ္ရွား ဘို႔ မလြယ္ကူ တဲ့ သူေတြ ကိုယ့္ဖာသာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အိမ္သာတက္၊ ေရခ်ိဳး၊ သြားလိုရာသြား၊ ေစ်းသြား၊ ေက်ာင္းသြား၊ ခရီးသြား၊ ဘုရားသြား ေက်ာင္းတက္၊ ဝတ္ျပဳသြား၊ ပန္းျခံသြား အပန္းေျဖ ေတြ လုပ္ႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ မေကာင္းေပဘူးလား။
သူတစ္ပါး ကို အျမဲ အားကိုးေနရမဲ့ အစား ကိုယ့္ဖာသာ ေနထိုင္သြားလာ လႈပ္ရွား လို႔ ရရင္ ဘယ္လိုေနမလဲ။ ပင္စင္ယူ (အနားယူ) ၿပီးတဲ့ အခါ အိမ္ထဲပဲ ေအာင္းေနမဲ့ အစား လႈပ္လႈပ္ရွားရွား က်န္းက်န္းမာမာ သာမန္လူေတြ လို သြားလာ ေနထိုင္္ရင္း လူ႔ဘဝ အရသာ ကို ခံစား အနားယူ ႏိုင္မဲ့ အေျခအေန ဆိုရင္ ဘယ္လို သေဘာရပါသလဲ။
ဒီလို သူမ်ားကူမွ သြားႏိုင္လာႏိုင္မဲ့ အေျခအေန မ်ူိးမဟုတ္ ေတာ့ဘဲ ကိုယ့္စိတ္ နဲ႔ ကိုယ့္ကို ေနလို႔ ရေစ ဘို႔ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ မွာ Accessibility လို႔ ေခၚတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို မရွိမျဖစ္ ပါဝင္ဘို႔ တရားဝင္ ဥပေဒနဲ႔ ျပဌာန္းထားေပးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိသာ ျမင္သာတာ က ေတာ့ Wheel Chair User Access ေတြပါ။ Wheel Chair နဲ႔ အဆင္ေျပေျပ သြားႏိုင္ဘို႔ အဖုအထစ္ နည္းတဲ့ လမ္းခပ္ေျပေျပ၊ ေကြ႕ႏိုင္ဝိုက္ႏိုင္ဘို႔ ေနရာ၊ အဝင္အထြက္ လြယ္ကူဘို႔၊ အားျပဳၿပီး ထိန္းကိုင္စရာ Grab Bars ေတြ၊ အနိမ့္အျမင့္ မတူ ရင္ ခပ္ေျပေျပေဖာက္ထားေပးတဲ့ Ramps ေတြ၊ အတက္အဆင္း အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ဓာတ္ေလွခါးေတြ ကို ဒီဇိုင္းလုပ္ တပ္ဆင္ေပးဘို႔၊ လိုအပ္တဲ့ ကားပါကင္ေတြ ထားေပးဘို႔ ေတြလိုအပ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဘတ္စ္ကား၊ တက္ခ္စီ ေတြ မွာလည္း ဒီလိုလူေတြ စီးခြင့္ရေအာင္ လုပ္ထား ေပးႏိုင္ပါေသးတယ္။ အိမ္သာ နဲ႔ လက္ေဆးခြက္ ေတြ ကို အျခားသူ မကူဘဲ ကိုယ့္ဖာသာ သံုးႏိုင္ေအာင္ Wheel Chair က ေန အိမ္သာခြက္ ေပၚကို ကိုယ့္ဖာသာ ေရႊ႕သြားႏိုင္ေအာင္ လိုအပ္တဲ့ Grab Bars, လိုအပ္တဲ့ ေနရာ အက်ယ္အဝန္း၊ Knee Space, Toe Space နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ Sanitary Fixtures (WCs, Urinals, Wash Basins/Lavatories and Taps/Faucets) ေတြ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ကို လည္း ထည့္သြင္း ျပဌာန္းထားေလ့ ရွိပါတယ္။ တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါထာ ဆိုသလို ႏိုင္ငံအလိုက္ သတ္မွတ္ခ်က္ မွာ ကြဲျပားခ်က္ အနည္းငယ္ ေတာ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ အိမ္သာ ဘိုထိုင္ေၾကြခြက္ ဆိုရင္ သာမန္ထက္ ႏွစ္လက္မ ေလာက္ျမင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ BFA (SG) & ADA (USA) ၾကားမွာ ကြာဟ ခ်က္ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ေအာက္က ဇယားမွာ နမူနာ ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။
Sanitary FixtureBFA, Singapore ADA, USA
Water Closet (WC): Seat450-480mm430-485mm (17”-19”)
Urinal: Rim500mm Max430mm(17”) Max
Wash Basin (Lavatory): Top
Knee Clearance
Toe Clearance
800-840mm
>685mm
> 230 mm
< 860mm(36”)
> 685mm (27”)
> 230 mm (9”)

ပထမ က်ေနာ့္ရဲ့ ႏိုင္ငံ အခ်ို႕ က အေတြ႕အၾကံုေလးေတြ ကို ေျပာျပလိုပါတယ္။

စကာၤပူ 
စကာၤပူ ေရာက္စ က ပထမ စရင္းႏွီး ခဲ့တာ ကေတာ့ Handicap Toilets ဆိုတာပါ။ လိုအပ္တဲ့ အိမ္သာ Compartment အရြယ္အစား၊ Plumbing Fixtures (အိမ္သာခြက္၊ ရႈေပါက္ခြက္၊ လက္ေဆးခြက္၊ စသည္) ဘံုဘိုင္ေခါင္း (Taps/Faucets), လက္ကိုင္ဘို႔ Grab Bars, စတဲ့ အရာေတြ နဲ႔ တပ္ဆင္ရမဲ့ အျမင့္ေတြ စသည္ျဖင့္ ဂရုစိုက္ ဒီဇိုင္းလုပ္ေပးခဲ့ ရပါတယ္။
စလံုး မွာ အရင္တုန္း က လမ္းေတြ မွာ ခုလို Accessibility Features ေတြ မျပည့္စံု ေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ BFA (Barrier Free Access) Code ဆိုတာ ကေတာ့ 1990 ထဲက ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ စလံုး မွာ က တစ္ခုခု လုပ္ၿပီ ဆို ျဖစ္လာတာက အရမ္းျမန္ပါတယ္။ လမ္းေတြ က ပလက္ေဖာင္း အထစ္ မွာ ခပ္ေျပေျပ အေလွ်ာေလးေတြ တပ္လိုက္ ေလွခါးေဘးနားမွာ အတက္အဆင္း Ramps ေတြ လုပ္ေပးလိုက္ နဲ႔ အခ်ိန္တို ေလးမွာ HDB Apartment အေပၚထပ္ မွာေနတဲ့ သူ Wheel Chair နဲ႔ တစ္ကြ်န္းလံုး သြားလို႔ ရသေလာက္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။
Wheel Chair သမားေတြ အတြက္ သာမက အသက္ႀကီးသူ အားနည္းသူ ေတြ၊ ကေလးေတြ အတြက္ လည္း ေကာင္းပါတယ္။ မ်က္မျမင္ ေတြ အတြက္လည္း တုတ္နဲ႔ စမ္းစရာ တံုးေလးေတြ နဲ႔ လက္နဲ႔ စမ္းစရာ အမွတ္ေလးေတြ ပါတပ္ဆင္ထားတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ေနခဲ့တဲ့ Apartment မွာ Wheel Chair ကိုပဲ အားျပုေနရတဲ့ ဦးေလးႀကီး တစ္ေယာက္ ရွိတယ္။ ဓာတ္ေလွခါး ထဲ လည္း တစ္ခါတစ္ရံ ေတြ႕မိပါရဲ့။ အစပိုင္း က Manual Wheel Chair နဲ႔ ဘီးေဘး က ေဂြကို လက္နဲ႔ တြန္းလွိမ့္ျပီး အိမ္ကေန MRT အထိသြားတာ။ သိပ္ေတာ့မေႏွးလွဘူး။ ေနာက္ပိုင္း က်ေတာ့ Electric Operated Wheelchair နဲ႔ ျဖစ္လာေရာ။ Game ကစားတဲ့ Joy Stick ပံုစံမ်ိုး control နဲ႔ သာသာေလး လက္လႈပ္ၿပီး ေဆာ္သြားတာ ဝီးကနဲ ကိုယ္ျမန္ျမန္ ေလွ်ာက္တာ ထက္ေတာင္ ျမန္ေသး...။ (ေလတစ္ျခမ္းျဖတ္ ထားတဲ့သူေတာင္ လြယ္လြယ္ ထိန္းႏိုင္မဲ့ ပံုစံ ေတြ႕ရပါတယ္။)
ကားလမ္းေက်ာ္တဲ့ ဂံုးေက်ာ္ တံတား ေတြ မွာ ေတာင္ Accessible Ramps ေတြ ကို ထည့္သြင္းေပးထားပါတယ္။ အခ်ုိ႕ ဆို အရွည္ၾကီး ႏွစ္ေခါက္၊ သံုးေခါက္ ခ်ိုးဆြဲထားတာ။ နည္းနည္း တက္ (ဆင္း) ၿပီး ရင္ နားစရာ ျပန္႔တစ္ခု Codes ထဲက သတ္မွတ္ခ်က္ အတိုင္း ထည့္ထားေပးရေသးတယ္။
BCA အရ BFA ရဲ့ ရာဇဝင္ ကေတာ့ ဒီလိုပါတဲ့။ 1990 မွာ BFA Code စ အသက္ဝင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ 1990 ေနာက္ပိုင္း အေဆာက္အအံု ေတြ မွာ Accessibility ကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေဆာက္အအံု အေဟာင္းေတြ နဲ႔ လမ္းေတြက အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ BCA Accessibility Fund S$40 millions မတည္ၿပီး ရွိရင္း အေဆာက္အအံု နဲ႔ လမ္းေတြ ကို ျပဳျပင္ဘို႔ စီမံကိန္း ခ် လုပ္ခဲ့ပါသတဲ့။ 2007-2016 စီမံကိန္းမို႔ ခု 2016 ႏွစ္အကုန္ မွာ ေတာ့ တစ္ကြ်န္းလံုး နီးပါး Basic Accessibility အဆင္သင့္ ျဖစ္ဘို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္တဲ့။

ဂ်ပန္ 
ဂ်ပန္ေတြ က ေတာ့ ဒီကိစၥ မွာလည္း ထိပ္ဆံုး ေရွ႕ေျပးေတြ လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။ သူတို႔ လူမ်ိုးက သူမ်ား အားမကိုး ပဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခ်င္တဲ့ သူမ်ားပံု လည္း ရပါတယ္။ ခရီးသြားေတြ အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံ လံုး နီးပါး သြားလာ လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးထားတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
Toto Sanitary-ware Catalogue (Japanese Version) တစ္ခုမွာ တစ္ဆင့္ခ်င္း Bathtub မွာ ဘယ္လို ေရခ်ိဳးရမယ္။ ဘယ္လို အိမ္သာ တက္ရမယ္ (ဘယ္လို ဘယ္ပံု ေျပာင္းေရႊ႕ရမယ္ ဆိုတာ) ေတြ ကို ေတာ္ေတာ္ျပည့္ျပည့္စံုစံု ပံုနဲ႔တကြ ရွင္းျပေပးထားတာ ေတြ႕ဘူးပါတယ္။ (စလံုး BFA မွာလည္း ဂ်ပန္ေတြ ေလာက္ မျပည့္စံု ေပမဲ့ ခပ္ဆင္ဆင္ ပံု အခ်ိဳ႕ပါပါတယ္။) အဲ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံ နာရီတာ ေလဆိုပ္ က Accessible Toilets ေတြ ကေတာ့ ရွယ္ပဲ။ က်ေနာ္ေတြ႕ဘူးသမွ် အေကာင္းဆံုး ပဲ လို႔ ေျပာပါေတာ့။ (ဂ်ပန္ နာရီတာ ေရာက္ ရင္ ဝင္ၿပီး ပါၾကည့္ၾကပါကုန္။) Accessibility Features ေတြ အျပင္ ဖင္ထိုင္တဲ့ Seat ကို လည္း အပူ၊ အေႏြးညွိလို႔ ရတယ္။ ကိစၥ ၿပီးလို႔ ေရနဲ႔ ေဆးခ်င္ေၾကာခ်င္ရင္ လည္း Washlet က ေရပူ ေရေႏြး အပူခ်ိန္ လည္း ညွိလို႔ရတယ္။ ေရအား အေပ်ာ့အျပင္း လည္း စိတ္ႀကိုက္ ခ်ိန္ လို႔ ရတယ္။ အဲ အမ်ိုးသမီး ေတြ အတြက္ ဆိုရင္လည္း ေရွ႕ေနာက္ ဒြာရ ႏွစ္ခု ၾကိုက္ရာ ကို လက္နဲ႔ မကိုင္ဘဲ ေဆးလို႔ ရသဗ်။)

အေမရိကန္
ADA (Americans with Disabilities Act) Standards ေတြ အရ မသန္စြမ္း တဲ့ သူေတြ ကို ဦးစားေပးပါတယ္။ ဘတ္စ္ကား တက္ခ္စီး ရထား ဘယ္သြားသြား ဦးစားေပး ေနရာရွိေလ့ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ေတြ႕ဘူးသေလာက္ (LA & Houston) ဘတ္စ္ကား ေတြ မွာ ဝွီးခ်ဲ အတြက္ သီးသန္႔ ေနရာ ပါေလ့ ရွိပါတယ္။ အတက္အဆင္း လြယ္ကူ ဘို႔ အတြက္ ကုန္းေဘာင္ထိုးေပး တဲ့ စက္ (သို႔) Features က ဘတ္စ္ကားေတြ မွာ ပါၿပီးသားပါ။ ဝွီးခ်ဲ အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနရာ မွာ ေခါက္ခံုေတြ ရွိၿပီး ဝွီးခ်ဲသမား တက္လာရင္ (လူဘယ္ေလာက္က်ပ္က်ပ္) အဲဒီ့ ခံု ကလူေတြ ထၿပီး ေနရာဖယ္ေပးၾကပါတယ္။
အေဆာက္အအံု ေတြ နဲ႔ အနီးဆံုး မွာ Handicap Car Parkings ေတြ ကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေနရာေကာင္းလည္း ျဖစ္ အျမဲလိုလို လည္း လြတ္ေနတတ္တာ မို႔ တကယ့္အခြင့္ အေရးတစ္ခုပါ။ ဒီပါကင္ မွာ ဝွီးခ်ဲ အတက္အဆင္း လုပ္ဖို႔ ေနရာ သီးသန္႔ ထပ္ပါေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလို ကားပါကင္ မွာ ကားရပ္ႏိုင္ဘို႔ အတြက္ တရားဝင္ ထုတ္ေပးထားတဲ့ မစြမ္းမသန္ ကဒ္ျပား Placard ကို ကားထဲ က ဘက္မွန္မွာ ျမင္သာေအာင္ ခ်ိတ္ဆြဲၿပီး ျပထားေပးရပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ေတာ့ ဒါဏ္ရိုက္ခံ (Ticket အေပးခံ) ရပါလိမ့္မယ္။
စားေသာက္ဆိုင္ ေတြ က ထိုင္ခံုေတြ ပါ Accessibility Sign ပါရင္ သူတို႔ အတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားေပးတာ လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အေဆာက္အအံု တစ္ခု ကို ဝင္ႏိုင္ထြက္ႏိုင္ဘို႔ တံခါးမ ေတြ ကို ဖြင့္ဘို႔ အတြက္ လည္း သူတို႔ အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အျမင့္မွာ ခလုတ္ထားေပးထားတာ မို႔ သူမ်ား တံခါးဖြင့္ ေပးတာ ေစာင့္စရာ မလိုပါဘူး။
အလုပ္ခန္႔ရင္ လည္း မသန္စြမ္းသူ ကို မခြဲျခားရတာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ရံုးမွာလည္း ဝွီးခ်ဲ အၾကီးမသံုးေပမဲ့ လက္ကိုင္အေန နဲ႔ လည္း သံုးႏိုင္တဲ့ ဝွီးခ်ဲ အေပါ့စား သံုးတဲ့ သူေတြ အခ်ိဳ႕ကို ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။
လိုအပ္ခ်က္ နဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ Sanitary Fixtures ေတြ နဲ႔ အျခား  Appliances ေတြ ကို ADA compliant ဆိုၿပီး စစ္ေဆး သတ္မွတ္ ထားတာ လည္း ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ေဆးေၾကြခြက္ Lavatory (Wash-hand basin) ဒူး အပူေလာင္ မွာစိုးလို႔ Hot Water Pipe & Drain Trap ကို Insulation အေပ်ာ့ဆင္ေပးရတာ ကလည္း ADA လိုအပ္ခ်က္ တစ္ခုပါ။

မေလးရွား။ 
လြန္ခဲ့တဲံ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ မေလးရွား ဟိုတယ္ ပေရာဂ်က္ မွာ လုပ္ေတာ့ Handicap ဆိုတဲ့ စကားလံုး ကို ႀကိမ္ဖန္ မ်ားစြာ ၾကားခဲ့ဘူးပါတယ္။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ အမ်ားစု က အဂၤလန္ ႏိုင္ငံသား (Both English & Asian Descendent) ေတြပါ။ British Institute of Plumbing က ထုတ္တဲ့ Plumbing Engineering Design Guide က Designing for the Disabled အခန္း မွာ Accessibility Plumbing Fixtures Installation ကို ေတြ႕ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ သိပ္ဂရုတစိုက္ မရွိခဲ့ပါဘူး။
ေနာက္ နွစ္အနည္းငယ္ အၾကာ မေလးရွား ပေရာဂ်က္ အခ်ိဳ႕ စကာၤပူ ကေန ထပ္ကိုင္ရေတာ့ တစ္ေက်ာင္းတစ္ဂါထာ နဲ႔ ညိတာေလး ကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဓါတ္ေလွကား ရဲ့ အတြင္းပိုင္း အက်ယ္အဝန္း ပါ။ Malaysian Standard အရ အနည္းဆံုး 1,800x1,800mm နဲ႔ တံခါးဝ အနည္းဆံုး 800mm လိုပါတယ္တဲ့။ စကာၤပူ မွာ က ဗ်က္ 1200 အနက္ 1400mm ပဲ လိုအပ္ၿပီး တံခါးဝ က ေတာ့ 900mm ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ Japanese Architect ကေတာ့ ပံုေတြ ဘာေတြ စနစ္တက် ဆြဲၿပီး စလံုး ေရာ ဂငယ္ က References ေတြ နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ လူေတြ ကို ရွင္းျပရွာပါတယ္။ (က်ေနာ္ ကေတာ့ ေဘးက ထိုင္ေပးေပါ့။) ဓာတ္ေလွကား တစ္ခု ရဲ့ Capacity & Cost ကလည္း ကားဧရိယာ နဲ႔ တိုက္ရိုက္နီးပါး အခ်ိုးက် ေနတာ မို႔ စရိတ္လည္း ႀကီး ေနရာလည္း စားေပါ့ေလ။ ၾကိဳးစားေပမဲ႔ အေလွ်ာ့ မရခဲ့ဘူး လို႔ ခပ္ေရးေရး မွတ္မိပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ။ 
ကုလသမဂၢ (UN) ရဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ the United Nations Economic and Social Commission for Western Asia (ESCWA) ရဲ့ အကူအညီ နဲ႔ စစ္ဒါဏ္အၾကီးအက်ယ္ ခံခဲ့ရတဲ့ လက္ဘႏြန္ ႏိုင္ငံ ေဘရြတ္ျမိဳ႕ မွာ Accessibility အတြက္ ပူးေပါင္းျပဌာန္း ထားတဲ့ Accessibility for the Disabled - A Design Manual for a Barrier Free Environment Code ကို ေအာက္က Link ကေန သြားၿပီး ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။
Accessibility for the Disabled - A Design Manual for a Barrier Free Environment Code 
http://www.un.org/esa/socdev/enable/designm/ ]


ကဲေရႊႏိုင္ငံေတာ္မွာ ေရာ။ 
ဒီႏွစ္ Most generous people in the world အဆင့္ကို ရေအာင္ ျမန္မာေတြ ေစတနာ သဓၶါတရား ေကာင္းတဲ့ (ရက္ေရာတဲ့သူေတြ) ဂရုဏာတရား ႀကီးမားတဲ့ သူေတြရယ္ လို႔ ကမာၻက အသိအမွတ္ျပဳ ခံရတယ္။ ၾကင္နာသနားတတ္တယ္။ လူၾကီးသူမ ကို အိမ္ဦးခန္းထားၿပီး ျပဳစုေလ့ရွိၾကတယ္။ ဘုရားသြား၊ ေက်ာင္းတက္ လုပ္ေစခ်င္ၾကတယ္။ အကူအညီ ေပးခ်င္ၾကတယ္။ စသည္ စသည္… သို႔ေသာ္..
ဒါေပမဲ့ Accessibility နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြ က သိပ္ကို နည္းလြန္းပါေသးတယ္။ မရွိသေလာက္ လို႔ ေျပာရမလိုပါပဲ။ လိုအပ္ခ်က္ ေတြ က လည္း မ်ားလြန္း၊ စနစ္ က လည္း မရွိ။ ကန္ထရိုက္ ဆိုတာ က လည္း အျမတ္ တစ္ခု ပဲ ၾကည့္ႏိုင္ ဆိုေတာ့ မလုပ္ၾကတာ လည္း မဆန္းပါဘူး။ 
မစြမ္းမသန္ ေတြအတြက္ လုပ္ေပးဘို႔ မေျပာခင္ ပထမ မႈိခ်ိုး မွ်စ္ခ်ိဳး အေျပာင္အပ်က္ ေျပာတာ ေတြ ကို ျပင္ဘို႔ လည္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ မ်က္ေစ့မြဲတဲ့ သူ ကို အကန္း၊ ေျခမသန္ တဲ့ သူ ကို အက်ိဳး ဆိုၿပီး ခ်ိုးခ်ိုးဖဲ့ဖဲ့ ေျပာရမွ အရသာ ေတြ႕တဲ့သူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနဆဲပါ။ အခ်ုိဳ႕ က ဒီထက္ဆိုးရြား စြာ ေသာက္ကန္း၊ ေသာက္က်ိဳး စသည့္ စကားလံုး မ်ိုးမ်ား ကို ခပ္လြယ္လြယ္ သံုးတတ္ ပါေသးသည္။ အက်င့္ပါေနသလို ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကိုယ္ နဲ႔ ဆိုင္သည္ ျဖစ္ေစ မဆိုင္သည္ ျဖစ္ေစ (ႏွမသားခ်င္း မစာနာ) ပါးစပ္ အရသာခံ တတ္တာေတြ လည္း ျပင္ေစခ်င္ပါတယ္။ အကုသိုလ္ အလကား ေတာင္းယူတဲ့ ပံုစံပါ။ စာနာတတ္ ေစလိုပါတယ္။ လူအမ်ား ျပင္ေစခ်င္ပါတယ္။ 90% ေကာင္းရင္ ေတာင္မွာ 10% မေကာင္းရင္ အရာမထင္ ပါဘူး။
ႏိုင္ငံႀကီးသား ပီသဘို႔ အျခားအခ်က္ ေတြ ကို လည္း လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား က ေျပာထားၾကတာ မို႔ ထည့္မေျပာ လိုပါ။ တန္းမစီတာ၊ (ကြမ္း) တံေတြးေထြးတာ၊ အမိႈက္ပစ္တာ ေလာ္စပီကာ ေဆာင္းေဘာက္ ေတြ နဲ႔ ႏွိပ္စက္တာေတြ...

MNBC-2012, Part 2, Sec 2.7 Accessibility (Provision for Future Accessibility)
အခု MNBC-2012, Part 2, Sec 2.7 Accessibility မွာ ဒီ လိုအပ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ ကို ထည့္သြင္းေပးထားတာ မို႔ ေနာက္ပိုင္း ဒီ Codes ေတြ အသက္ဝင္ လာတဲ့ အခါ မွာ ေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အစ ျဖစ္တာမို႔ မြမ္းမံႏိုင္ဘို႔ လည္းအပ္ပါလိမ့္မယ္။
အကူ မပါရင္ မသြား၊ မလာ ႏိုင္တဲ့ သူ ေတြ လည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဘုရားသြား ေက်ာင္းတက္၊ ေစ်းဝယ္ အပန္းေျဖ ကိုယ့္ဖာသာ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ကို ေရာက္လာ ပါေစ လို႔ ဆႏၵျပဳရင္း…..

References
  1. SG-BCA The Code on Accessibility in the Built Environment 2013
    [ http://www.bca.gov.sg/BarrierFree/others/ACCESSIBILITY_CODE_2013.pdf ]
  2. SG-BCA BFA Sanitary Provisions
    [ http://www.bca.gov.sg/data/ImgCont/439/05_Sanitary Provisions.pdf ]
  3. ADA Standards (USA) - 2010 Chapter 6: Plumbing Elements And Facilities (html)
    [ http://www.ada.gov/regs2010/2010ADAStandards/2010ADAstandards.htm ]
  4. ADA Standards (USA) (pdf)
    [ http://www.ada.gov/regs2010/2010ADAStandards/2010ADAStandards_prt.pdf ]
  5. American Standards Brand Sanitary Products - ADA Compliant
    [ http://www.americanstandard-us.com/learn/american-standard-advantage/innovations/default.aspx?f=15 ]
  6. Accessibility for the Disabled - A Design Manual for a Barrier Free Environment Code
    http://www.un.org/esa/socdev/enable/designm/ ]
  7. MS 1184-2002 Code of Practice on Access for Disabled Person to Public Buildings

No comments: