အဝီစီ တြင္း ႏွင့္ ေရသန္႔ စင္စနစ္ မ်ား

ေသာက္သံုးေရ ျဖန္႔တဲ့ Domestic (Potable) Water Supply စနစ္တိုင္း မွာ ေရက သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံခ်ိန္ နဲ႔ အညီ ေသာက္သံုးေရ အဆင့္မွာ အၿမဲတမ္း ရွိေနေအာင္ ဂရုစိုက္ ေပး ရပါတယ္။ ယူတဲ့ေနရာ၊ ေရစစ္စနစ္၊ ေရျဖန္႔ေဝတဲ့ ပိုက္ စနစ္ ေနာက္ဆံုး ဘံုဘိုင္ေခါင္း၊ ေရသံုးတဲ့ ေနရာအားလံုး အထိ အညစ္အေၾကး အျပင္ က ေန လံုးဝ မဝင္ႏိုင္ေအာင္၊ အထဲမွာ လည္း မပြား ေအာင္၊ ေရေျပာင္းျပန္ မစီးႏိုင္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ဂရုစိုက္ ရပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေရျဖန္႔ေဝေပးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ေတြ ေရာ၊ ပိုက္ဒီဇိုင္း လုပ္ေပးတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ေရာ၊ ဆင္ေပးတဲ့ လိုင္စင္ရ ပိုက္ဆက္သမား ေရာ အားလံုးမွာ တာဝန္ ရွိပါတယ္။ ဒီစည္းကမ္းခ်က္ ေတြ ကို ခပ္ေပါ့ေပါ့ ထားလို႔ မရပါဘူး။ ခြ်င္းခ်က္ မရွိ လိုက္နာ ၾကဘို႔လိုအပ္ပါတယ္။ စည္းကမ္း က အဆင့္အတန္း မမီရင္၊ မလံုေလာက္ ရင္ ျပင္ရပါမယ္။ (လက္ရွိ အစမ္း ထြက္ထားတဲ့ MNBC ရဲ့ Part 5D – Plumbing Code မွာ ျပင္ဘို႔လိုအပ္ခ်က္ ေတြ မျဖစ္သင့္တာေတြ နဲ႔ ေခတ္ ေနာက္ျပန္ဆြဲထားတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေတြ ကို ျပင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ ေပးရပါမယ္။ ေရာၿပီး လိုက္ေနရင္ အနာဂါတ္ မ်ိဳးဆက္အတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ ေနာက္မွသီးသန္႔ တင္ေပးပါမယ္။ စကားခ်ပ္။)
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း အိုဟိုင္းအို ျပည္နယ္ ျမိဳ႕နဲ့ အလွမ္းေဝးတဲ့ ေနရာ မွာ အေဆာက္အအံု တခ်ိဳ႕ ေဆာက္ဘို႔ ဒီဇိုင္း လုပ္ရတဲ့ အခါ ကိုယ္ပိုင္ ေရတြင္း ပဲ အားကိုးစရာ ရွိတဲ့ ေနရာ အခ်ိဳ႕ ပါေနပါတယ္။ လူအနည္းငယ္ အတြက္ မို႔ Tube-Well က အသင့္ေတာ္ဆံုး ျဖစ္ေနပါတယ္။ (မဟာရန္ကုန္ မွာ ေတာ့ အဝီစီတြင္း ဆိုတာ မရွိသင့္တာ နဲ့ ေနာက္ ဘာနဲ႔ တူလဲ မၾကာခင္ က မွ ေရးတင္ခဲ့ပါေသးတယ္။) လူ ၂၅ ေယာက္ အထက္၊ Public Water Supply ကို ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး Evnironmental Protection Agency က ကိုင္ပါတယ္။ အေၾကာင္း လိုအပ္ခ်က္ Links ေတြ ကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။
1) http://epa.ohio.gov/portals/28/documents/engineering/greenbook.pdf
2) http://epa.ohio.gov/ddagw/swap.aspxhttp://epa.ohio.gov/ddagw/pws.aspx#113432741-engineering
3) http://epa.ohio.gov/ddagw/DrinkingandGroundWaters.aspx

လူ ၂၅ ေယာက္ ေအာက္ ကို ေတာ့ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန က ကိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ က ေတာ့ EPA ထက္ မနိမ့္ပါဘူး။
https://www.odh.ohio.gov/odhprograms/eh/water/PrivateWaterSystems/PWSRules.aspx
P.S. အိုဟိုင္းအို ျပည္နယ္ က ေျမာက္ပိုင္းက်တာ မို႔ ေဆာင္းရာသီ ဆို ေရခဲမွတ္ ေအာက္ အထိအေတာ္ၾကာၾကာ ေအးႏိုင္တာမို႔ Freeze Protection လိုပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ ေရေလွာင္ ကန္ ကို ေရမခဲ ေစဘို႔ ေျမေအာက္ မွာ လည္း ျမႈတ္ထားႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္ က ကန္ထရိုက္ တိုက္ေတြ လို ၿပီးစလြယ္ အုတ္ကန္ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။

ပိုက္ပစၥည္း ေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နဲနဲ ေျပာပါအံုးမယ္။ ပိုက္ပစၥည္း ေတြ က ေသာက္သံုးေရ အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ပိုက္အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ရပါမယ္။ ၾကက္တန္း က သြားဝယ္တဲ့ ေၾကးပိုက္၊ ဂ်ီအိုင္ပိုက္ (သို႔) ပီဗီစီ ပိုက္ နဲ႔ ဆင္ပစ္လိုက္ မယ္ လုပ္လို႔ မသင့္ပါဘူး။ ျပန္က်ိဳထားတဲ့ recycled pvc သံုးလို႔ မရသလို ေရဆိုး မိလႅာ အတြက္ လို႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ပိုက္အမ်ိဳးအစား ကို လည္း ေသာက္သံုးေရ အတြက္ သံုးလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။
ပီဗီစီ ေရဆိုး မိလႅာပိုက္ က်ေတာ့ လည္း ပိုက္ Fittings ေတြ ခ်ိဳးထားတဲ့ ပံု မတူပါ။ (In US, we called Soil Waste and Vent Pattern, PVC Socket Fittings: ASTM D 2665, made to ASTM D 3311, drain, waste, and vent patterns and to fit Schedule 40 pipe. In Singapore, there are separate standards too…)

Cast Iron သံပိုက္ ေတြ က ရာစု ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ သံုးခဲ့ ေပမဲ့ ခုအခ်ိန္ မွာေတာ့ ေမွးမွိန္သြားပါၿပီ။ အဓိက ကေတာ့ သံေခ်းစား ၿပီး အတြင္းမွာ ဗ်ုတ္ထ။ ေရထဲ မွာ လည္း သံေခ်းပါ။ ေနာက္ Pipe Friction လည္း မ်ားလို႔ပါ။

Copper Pipe ဆိုရင္လည္း အဓိက ကေတာ့ ပစၥည္း သန္႔ဘို႔လိုပါတယ္။ အမႈန္ မထြက္ ဘို႔ နဲ႔
ခဲမပါဘို႔၊ Dimension မွန္ဘို႔ နဲ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ပိုက္အထူ ရွိဘို႔ ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။

GI (Galvanized Iron) ပိုက္လည္း ထိုနည္း ၄င္း ပါပဲ။ အရည္အေသြး သိပ္ေကာင္းေအာင္ ထိန္းႏိုင္တဲ့ စက္ရံု က ထြက္တာ ျဖစ္ဘို႔ လိုပါတယ္။ ပိုက္အတြင္း မွာ မၾကာခင္ သံေခ်း လိုက္လာပါမယ္။ ေနာက္ Galvanizing Material ထဲမွာ ခဲပါရင္ သြားျပီ။ ခဲဆိပ္သင့္ေပေရာ့။  (စကာၤပူ မွာ GI Pipe ကို ေသာက္သံုးေရ အတြက္ သံုးခြင့္ မရွိပါ။) Galvanizing လုပ္တယ္ ဆိုတာ ကလည္း Zinc & Aluminum ကို အပူေပးအရည္ေဖ်ာ္ထားတဲ့ မီးဖိုထဲ ႏွစ္လိုက္ အက္ဆစ္ထဲ ႏွစ္လိုက္ လုပ္ၿပီး ရလာတာပါ။ ပစၥည္း မသန္႔ ရင္ ခဲပါႏိုင္ပါတယ္။

Lead (ခဲ) ကို ကယ္လီဖိုးနီးယား မွာေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ေသမဲ့ အဆိပ္လို ရြ႔ံ႕ၾကပါတယ္။ လက္ရွိ US မွာ ပိုက္ဆက္ပစၥည္း ေတြ က ခဲ အနည္းဆံုး (သို႔) ခဲလံုးဝ သန္႔စင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ကို ပဲ သံုးခြင္ရွိပါတယ္။
PVC ဆိုရင္လည္း ေရထဲ ကို အဆိပ္မထြက္ ေအာင္ ေသခ်ာ လုပ္ထားတဲ့ အမ်ိုးအစား ျဖစ္ဘို႔ နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ ေရဖိအား ဒါဏ္ ကို ေကာင္းေကာင္း ခံႏိုင္တဲ့ ပစၥည္း ျဖစ္ဘို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေနဒါဏ္ (UV attack) ကို လည္း မခံႏိုင္ပါဘူး။ ပလတ္စတစ္ ပိုက္ အမ်ိဳးအစား အားလံုး ဒီအတိုင္းပါပဲ။ Recycle Material ပါလို႔ မရပါဘူး။ Corrosion Protection, Back Flow Prevention and Contamination Control, Water Hammer, Cavitation ဒါေတြ က လည္း ျဖစ္သလို လုပ္ထားတဲ့ Plumbing Code နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။

စကားမစပ္၊ Middle East Project တစ္ခု မွာ ဂႏၶာလရာဇ္ ျပည္က Stainless Steel Pipes ေတြ သံုးတာ တစ္ႏွစ္အတြင္း သံေခ်း တက္ လာလို႔ တစ္ဆိုဒ္ လံုး ျပန္လဲဘို႔လိုတဲ့ အျဖစ္ ကို ဌာနတြင္း ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခု က ေန ၾကားရပါေသးတယ္။ (ျမန္မာ ျပည္ ကို လည္း ခုခ်ိန္  ထ ႀကိုေပးထားတဲ့ ပုဒ္မ နဲ႔ (ျပစ္မႈမဂၢဇင္း က အသံုးနဲ႔ ဆို) အလုိတူတူ မတူတူ သားမယား အျဖစ္ ဆက္လက္ ျပဳက်င့္ေနတုန္း။ ဘယ္ေလာက္ထိ ဆက္ ခံေနရမယ္ မသိ၊)

ပိုက္နဲ႔ ျဖန္႔တဲ့ ေသာက္သံုးေရ မွာ ႀကိဳေသာက္ မွ ေဘးကင္းတဲ့ ေရ ကို စံခ်ိန္မီတယ္ လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ ေသာက္ေရ ကို ေရသန္႔ဗူးမွာ ေသာက္မယ္ ဆိုရင္ လည္း ထမင္းမစားခင္ လက္မေဆးေတာ့ဘူးလား။ ဇြန္းခရင္းေရာ၊ သြားတိုက္ ပလုတ္က်င္း မလုပ္ဘူးလား၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မေဆးရေတာ့ဘူးလား။ အသီးေတြ (ဥပမာ သရက္သီး၊ နာနတ္သီး) ကို ေရေႏြးေဖ်ာ စားရမွာလား။

ေသာက္ေရကန္ နဲ႔ ေရေတြ ကို ေသာက္သံုးေရ စံခ်ိန္ မွီမမွီ ဆင္ၿပီးတစ္ခါ၊ၿပီးေတာ့ ႏွစ္စဥ္ လို စစ္ရတာ လည္း ရွိပါတယ္။ စကာၤပူ မွာ လည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ေရကန္ထဲ က ေရ ကို တစ္ႏွစ္တစ္ခါ အနည္း ဆံုး ျပန္စစ္ရပါတယ္။

ဆက္ရန္…